Joan Pitschen Salutz

Indice:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VI.djvu cristianesimo bibbia Exodus Intestazione 8 agosto 2020 75% Da definire

Genesis Leviticus
Questo testo fa parte della raccolta Rätoromanische chrestomathie
Vol. VI


[p. 383 modifica]

Da la S. Biblia ilg secuond Cudasch dalg S. Profeed Moysis nominad EXODUS. Tut our da plüs Linguagks et mis in la usitada lingua da la honorada terra da Engadina bassa tras Joanes Pitschen Salutz. Stampad in Scuol tras Jacob Henric - Dorta. Año 1662.

[p. 8] CAP. I.

1. Ilg pœvel d’Israel s’adampchïae crescha in grond inuomber e pussaunza in Ægypta: 8. Vain sü ün nouf Ray chi ils chialchia e squitscha cū greiwa servitüd e tirania: 15. Fa ordinatiun chia las dunauns da part dessan amazar tuot ils uffaunts Israeliters chi naschen masciels: 17. Ilg qual nun d’vantond, cumond’e la seis pövel chi als büttan in ilg flüm, als stanschantar.

1. Mo quists sun ils Nuoms dals filgs da d’Israel chi un stats ngüds in Ægypta: Els vennen cun Jacob, iminchün cun sia brajada d’chiasa.

2. Ruben, Simeon, Levi & Juda.

3. Isaschar, Zabuloñe Benjamin.

4. Dan, Neftalin, Gad & Aser.

5. E tuottas las persunnas, chi sun ngnüdas [p. 9] oura dals flaungks da Jacob, eiran settaunta, cun Josef chi eira in Ægypta.

6. Mo Josef murit, e tuot seis frars, & tuotta quella generatiun.

7. Et ils filgs d’Israel haū frütta, s’haū multiplichiads, craschettan e vennē grondamaing pussaunts, in tal möd chia la terra eira ngüda plaina d’els.

8. Tras quai ngond ün nouf Ray sura da d’Ægypta ilg qual nun veiva contschüd Josef.

9. Schi dis el a seis pövel, mera, ilg pövel dals filgs da d’Israel, es plü grond e plü pussaunt co Nuo.

10. Huossa procedain sabgiamaing incontra quel: chel nun s’adamchia: cioe chia schi ngis qualchia guerra, chia el nū s’congiuonscha eir el cun nos inimis, fetscha guerra incontra nuo, ú ch’el tira davent our dalg pajis.

11. Uschea sun stas miss sura dalg pövel da d’Israel comissaris d’angaria, per [p. 10] ils afflictionar cun la lur graveza. Et els haun ædifichia à Faro citads da d’armas cioe Pitom é Ramses.

12. Mo plü chi ils anguschiavan è plü chi crescheivan è s’multiplichiavan sur möd: usche chi increscheiva fick als Ægipters, permur dals filgs da d’Israel.

13. Et haun per que ils Ægypters, fat servir als filgs da d’Israel cun aspreza. [p. 384 modifica]

14. Et ils faven lur vita ascha, cū düra servitüd, ils duvrond cun arschilgia, ziegels, & d’iminchia servitüd da la chiampongia Ultra tuota servitüd chels retser chiaven da d’els per aspreza (à chiasa).

15. Et ilg Ray dis eir à las dunauns da part, da las dunauns Ebreas, da las qualas ilg Nuom da l’üna eira Sifra, & ilg nuom da l’autra, Pua.

16. Cura chia vuo recevai ilgs parts da las dunauns Hebreas, & vezai in ils setzs da quellas chi partureschan, scha ilg ais ün filg, schi mazalg, mo schi ais üna filgia [p. 11] schi cussalvalla in vitta.

17. Mo quellas dunauns da part haun tmü Dieu, & nun haun fait suainter chia ilg Ray d’Egipta las haveiva comandadas: mo haū cusalva in vita ils infaunts.

18. Et ilg Ray d’Egipta clamet las dunauns da part & dis ad ellas, perche havai vuo fat quai, à laschar viver ils uffaunts (masciels).

19. Schi haū dit las dunauns da part à Faro, las dunauns Hebreas nun sun sco quellas d’Egipta: parche chi sū (fermas) da vitta: & aunt chi vengia pro ellas alchünna duonna da part schi haune agiâ parturi.

20. Et Dieu fet dalg bain à quellas dunauns da part, & ilg pövel crescheiva, è ven grondamaing pussaunt.

21. Et siond chia quellas dunauns da part tmen Dieu, schi las ædifichet el chiasas.

22. Lura cumandet Faro à tuotta seis [p. 12] pövel, dschond: iminchia filg chi vain à nascher da quists, schi bütalg in ilg flüm, mo iminchia lur filgia laschâ viver.

CAP. II.

1. Moises nascha, & es azupad per ün temp: davo tras temma ais miß oura sü la riva dalg flüm. 5. Vain dat da latantar a sia propria mamma. 11. Davo siond ngüd grond, schl maza el ün Egipter ilg qual ngond appalais, schi mitscha el in Madian. 21. Pilgia qua per mulger Zippora. 23. Siond varo mort, arguarda Dieu la afflicti un da seis pövel.

Mo ün huom da la chiasa da Levi, es id, & ha tut (per mulger) üna filgia da Levi.

2. E quella duonna concepit, è parturi ün filg: Et vadsond ella chel eira bel, schi ilg ha ella zupad via trais mais.

3. Mo nun ilg pudiond plü tngair azupa, schi ha ella tut üna chiaistetta, fatta d’saletschas, & la strichet cun pieula e rascha, e matet laint ilg matel, & ilg matet in las saledschas, dspera la riva d’ün [p. 13] flüm.

4. Et sia sour s’haveiva missa dalönsch per guardar che chi d’vantas cun el. [p. 385 modifica]

5. Mo la filgia da Faro es ida per s’lavar in quel flüm; e sias donzellas gieiven á spas, sün la riva dalg flüm: è viond ella vis quella caschetta, schi ha ella tramis üna fantschella, chi la pilgies.

6. Et la haviond averta, schi ha ella vis quel matel, & mera ilg matel cridava: et ella havet compassiun, e dis: Quist es (ün filg) dalgs filgs dals Hebreers.

7. Et sia sour dis a la filgia da Faro, des eug ir à t’clamar üna duonna dals Hebreers, üna Bela chi ilg lattainta?

8. La filgia da Faro respondet, Va. Et la juvna giet è clamâ la mama d’ilg ufãt.

9. E la filgia da Faro dis ad ella, pilgia quist uffaunt e m’ilg lattainta: & eug t’völg dar tia merceda. E la duonna pilget ilg uffaunt, & ilg lattantet.

10. Mo siond ilg uffaunt craschü, schi [p. 14] l’ha ella manad à la filgia da Faro, & el fuo ad ella in lö da filg. Et ella ilg nominet Moysis: parche, ch’eu l’hai trat our da l’agua.

11. Mo ilg ais d’vantad in quel temp, chia Moiset eira ngüd grond, ais el id oura pro seis frars, è vezet la lur graveza: Et vezet eir ün da d’Egipta, chi bateiva, ün huom Hebreer da seis frars.

12. Et haviond el guarda via e naun, e vadsont chi nun eira ingün, schi hal amazad ilg Egiptier, & ’l ha azupâ in ilg sablun.

13. Darcheu ais el id our ilg seguond di e mèra, dus huomens Hebreers, s’dantilgiavan insembel; & el dis à quel chi haveiva ilg tüört, perche battas tü ilg teis prossam?

14. Et el ilg respondet, chi t’ha miss Princip e Mastral sura da nuo? Paisas tü da amazar à mai, sco tü hasch amazad ilg Egiptier? Lura tmet Moises, e dis: vairamaing [p. 15] chia ilg fat ais ngü manifest.

15. E Faro incleget quist fat, e tscherchet Moises, per ilg amazar. Mo Moises mütschet davent da la fatscha da Faro, & habitet in la terra da Madian, & s’ha mis à zéèr giuo pro üna funtauna.

16. Mo ilg Gubernatur da Madian, haveiva set filgias: las qualas eiran idas per tour sü agua, & implivan las bavraduoiras, per bavrantar las scossas da lur bab.

17. Mo ngond ils pastuors naū pro, schi sckiatschen els davent (las scossas): E Moises alvet sü, e las defendet, & bavrantet lur scossas.

18. Mo returnond ellas pro Raguel lur bab, schi dis el ad ellas: Perche eschet tur nadas hoz usche boot?

19. Et ellas dissen, ün huom dad Egipta ins ha liberadas dals mauns dals pastuors, ins ha tut sü agua avuōda, & ha bavranta las scossas.

20. El dis à sias filgias, Inua ais el, par [p. 16] che vaivuo lascha ir davent quêl huom? clama’lg, acioe ch’el mangia spaisa. [p. 386 modifica]21. Et Moises s’contantet da star pro quel huom. Et el det à Moises Zippora sia filgia.

22. Et ella parturi ün filg, & ilg nomnet Gerson: perchie dis el, eug sun stat fullaster, in ün eister pajais.

23. Et es d’vantad, chia ùn lung temp davo, es mort ilg Raig d’Egipta; & ils uffaunts da d’Israel suspireivē per la dùra servitüd, & bragiven: E lur bragir chi favan ais id sü avaunt Dieu.

24. E Deis udit lur suspirar, e s’algurdet da sia Lia, (fatta) cun Abraham, cun Isac e cun Jacob.

25. E Deis arguardet ils filgs da d’Israel, è recontschet.

CAP. III.

1. Paschantond Moises la bescha da seis sœr, s’palainta Dieu adel. 7. Ilg daclæra chel tras seis mez völgia liberar seis pövel our d’Egipta: Et ilg trametta [p. 17] pro ilg pöwel & pro Faro. 14. Alg infuorma co el deß proceder, leiva davent sias scüsas. 19. Et declera la rischida dalg fat.

1. MO Moises perchurava la bescha da seis Sör Ietro, Gubernadur da Madian: Et manond la bescha davo ilg dasiert, schi ven el pro ilg Munt da Deis in Horeb.

2. Et ilg Aunguel dalg Senger ilg apparet in floma d’fœ, our dimez d’un fruschier. E guardond el, méra schi ardeiva quel fruscier cun fœ, & pero nun ngiva consümâ.

3. Cuntuot dis Moises, eug völg ir via, e guardar quista gronda visiun; parche quel fruschier nun arda.

4. Mo veziōd ilg Senger, chel s’haveva retrat, per s’volver à vair; schi ilg clamet Deis our dimez quel fruschier, e dis, Moises, Moises. Et el dis; Eug sun aquia.

5. Lura ilg dis (Deis), nun traprosmar naū qua: tira oura tias sciarpas da teis [p. 18] peis, parche ilg lœ sün ilg qual tü stas, es terra Sonchia.

6. Lura dis el, Eau (sun) ilg Deis da teis Bab, ilg Deis da d’Abraham, ilg Deis da d’Isac, & ilg Deis da Iacob. E Moses zupet sia fatscha, perche el tmeiva, da guardar vers Dieu.

7. Et ilg Seuger ha dit, Eau nai bain vis la afflictiun da meis pövel, chi es in Egipto, & nai udi lur bragir, per causa da quels chi ils tribuleschan: perche eau nai co ngoschü lur duluors.

8. E per quai sun eug ngüd gio, ch’eau ils liberescha dals mauns dals Egipters, per ils manar davent da quella terra, in üna terra buña e largia: in üna terra chi scula da lat e da meil: cioe in ilg pajais dils Cananeers, dals Hetteers, dals Amoreers, dals Ferizeers, dals Hiueers e dals Iebuzeers. [p. 387 modifica]

9. Huossa, mera dimena ilg bragir dals filgs da d’Israel ais ngüd avaunt mai, & [p. 19] eir nai vis la oppressiun, cun la quala ils Egipters ils agreivan.

10. Cuntuot schi ve naun, & eug t’völg tramettar pro Faro: E lura maina meis pövel, ils filgs da d’Israel, our da d’Egipta.

11. E Moses dis à Dieu, chi sun eug, ch’eau des ir pro Faro, e manar ils filgs da d’Israel our d’Egipta?

12. Deis dis, Eug völg esser cun tai, e quist t’sara ün singial chia eau t’ha tramis. Cur tü vainst ad havair mana ilg pövel our d’Egipta, schi ngivuo à servir à Dieu supra quist Munt.

13. E Moses dis é Dieu, méra, scheu vēg á ngir pro ilg pövel d’Israel, e vēg als dir, ilg Deis da vos babuns m’ha tramis pro vuo: scha els am dian, che es seis nuom? schi che als des eau dir?

14. E Dieu dis à Moses, Eheie, quel ch’eau sun: Et usche desses dir als filgs da d’Israel, Eheie m’ha tramis pro vuo.

[p. 20] 15. E Deis dis darcheu á Moses, uschea dessas dir als filgs da d’Israel: Ilg Senger Deis da vos Babuns, ilg Deis da d’Abraham, ilg Deis da d’Isac, & ilg Deis da Iacob, m’ha tramis pro vuo: Quist es ilg meis Nuom in æternum, & quist es ilg meis memorial, in tuottas ætats.

16. Vaa, e maina insembel ils Seniuors da d’Israel, e dilgs: Ilg Senger Deis da vos babuns, ilg Deis da d’Abraham, d’Isac e da Iacob, ’m ais apparü, dschond: Tschert cheu s’hai visitads, & (vis) quai chi s’ais fat in Ægipta.

17. Per ilg qual eau nai dit, eau s’völg manar our da la afflictiun d’Ægipta, in la terra da Canaan, dals Hetteers, dals Amoreers, dals Ferizeers, dals Hiueers, e dals Iebuseers, in ün pajais chi scula da lat è da meil.

18. Et els vengen ad obedir à la tia vusch: E tü cun ils Seniuors da d’Israel, desset ir aĩt pro ilg Ray d’Egipta & alg dir: [p. 21] Ilg Senger ilg Deis dals Hebreers, ans ais inscontra. Huossa dimæna t’ruguaino, chia tü ans laschas ir trais dyts d chiamĩ in ilg dasiert, e chia nuo sacrifichien alg Senger nos Deis.

19. Huossa eau sai bain, chia ilg Ray d’Egipta nun vain à s’laschar ir, auter co s’forzad tras ün pussaunt maun.

20. Mo eau völg stēder oura meis maū e völg batter Egipta, cun tuot mias müravlgusas ouvras cheu völg far in mez da quella.

21. Mo eau völg, lura manar iu favur quist pövel pro ils Egipters: E vain à dvãtar chia cur vuo ngi a trar davēt, schi nū ngivuo a trar davent vöds.

22. Parche iminchia duonna des giavüschar da sia vaschinna, & da quella chi l’ha albergiada, vaschella d’Aur, vaschel la d’Argient, & vestimainta: [p. 388 modifica] Que desset metter sün vos filgs, et sün vossas filgias. Et usche ngivo a spulgiar ils Ægipters.

[p. 22] CAP. IV.

1. Moses metta sias sciüsas da nun ir in Egîpta, mo ilg Senger las leiva davent, & ilg conferma in sia vo catiun cun singials & impromissiuns. 18. Moses accepta la vocatiun & s’metta sün ilg viadi adir in Egipta, 24. Per nun havair circumcis seis filg, ilg voul Deis sün ilg viadi amazar, & sia duonna ilg circumcida. 27. Quella vain tramissa à chiasa, & Aron vain incunter a Moses, 29. Els faun a savair alg pövel lur comissiun, & vengen da quel acceptads.

1. LUra respondet Moses e dis: mo méra, eus nun vengen, am crair ne a tadlar la mia vusch: perche els vengē a dir, ilg Senger nun t’ais apparü.

2. Et ilg Senger ilg dis, che es quai chia tü hasch in teis maun? El respondet, ún bastun.

3. Et il Senger ilg dis, bùttalg in terra. Et el ilg bùttet in terra: & quel dvantet ún zerpaint: e Moses mùtschet davent da quel.

4, Mo ilg Senger dis a Moses, stenda ora [p. 23] teis maun, & pilgia la sia cua. Et el stãdet oura feis maun, & la pilgiet, & es mù da in ùn bastun in seis maun.

5. (Uschea dessas far) sùn quai chi crajen, chi t’sea apparù ilg Senger Deis da teis babuns, ilg Deis da d’Abraham, ilg Deis da d’Isac & ilg Deis da Jacob.

6. Et ilg Senger ilg dis darcheu, metta huossa teis maun in zain. Et el matet ilg maun in zain: Lura ilg tras el oura, e mera, ilg maun eira lavrus, (alb) sco la naif.

7. Lura dis el, metta teis maū darcheu in zain. Et el matet seis maun in zain: davo quai, ilg tras el our dalg zain; è méra l’eira turna sco lauter seis maun.

8. Scha dimena, (dis ilg Senger) els nun t’crajen, e nun obedeschan tia vusch, sün ilg prùm singial, schi vengen els ad obedir, sùn ilg secuond singial.

9. E scha els nun ngissen a crair, à quists dus singials, ne ad obedir à tia vusch: Schi pilgia lura da l’agua da ’lg flùm, e [p. 24] spondla oura sùn ilg süt: El’agua chia tú hasch tut our dalg flùm, vain à s’mùdar in saung, oura sún ilg sùt.

10. E Moises dis alg Senger, Ach, pillgia a cour Senger: Eug nū sun huom plidais, ne sun stat eir aunt co huossa, schi eir davo chia tù hasch tschantschad cun teis famalg brichia: parche eug sun tard da la lengua, e tard da buoqua. [p. 389 modifica]

11. Et ilg Senger dis ad el, chi ha dat la buoqua alg crastiaun? ú chi po far mùt, u suord, u chi veza, oder sea orb? Nun fetsch eau quai, (Eau) chi sun ilg Senger.

12. Huossa dimena va, & eau völg esser cun tia buoqua: & t’völg amusar, quai chia tù desses tschantschar.

13. Et Moses dis; Ach taidlam Senger, trametta (à far quai) cheu t’rou, tras quel chia vousch trametter.

14. Lura s’invidet l’ira dilg Senger fick incontra da Mosis, & dis ad el: Nun saiu eug, chia Aron teis frar, ilg Levita, es [p. 25] bain plidais? E méra quel vain à t’ngir incontra; è cur el vain à t’vair, schi vain el a s’alagrar in seis cour.

15. Tschauntscha dimena cun el, e metta quists plæds in sia buoqua, & eau völg esser cun tia buoqua, e cun sia buoqua, & s’völg amusar, quai ch’vuo desset far.

16. Et el vain à tschãtschar per tai, pro ilg pövel: Et usche vain el ad esser à tei in lœ da la buoqua, & tü vainst ad esser ad el, in lœ da Deis.

17. Mo quist bastun desses tour in teis maun, per chia tù fetschas cun quel, quellas insainas.

18. Usche es dimena Moses tirad via, et es turnad pro Jetro seis sœr, & dis ad el: Eau t’rou, chia tù ’m lasches ir, ê turnar pro meis frars, chi sun Egipta, cioe ch’eau veza, schi viven amuo. Et Jetro dis à Moises, va in pasch.

19. Perche ilg Senger ha (tngù) dit a Moses in Madian, Va, tuorna in Egipta: per [p. 26] che chi sun morts quels huomens tuots, chi tscherchiaven tia vitta.

20. Uschea ha tut Moses sia mulger, e seis filgs, & ils ha mis sùn asens, & es turna in Egipta. Mo el Moses pilgiet eir ilg bastun da Dieu in seis maun.

21. Mo ilg Senger veiva eir dit à Moses, cura tù vainst ad esser turnad in Egipta, schi guarda chia tù fetschas avaunt Faro tuots ilgs miraquels, cheu nai mis in teis maun: mo eau völg indurir seis cour, ch’el nun vain á laschar trar davent ilg pövel.

22. Tù dimena desses dir a Faro, uschea disch ilg Senger, Israel es ilg meis filg, ilg primogenit.

23. Mo t’haviond eug dit, lascha ir meis filg, chel am serva: schi nun ilg hasch tù vulgù laschar ir: cuntuot schi völg eau amazar teis filg, ilg teis primogenit.

24. Et es dvantad sùn ilg viadi, chia ilg Senger es ngúd inconter a (Moses) in l’ustaria, [p. 27] & tscherchiava (sco) dalg lair mazar. [p. 390 modifica]

25. Qua pilgiet Zippora ún curte talgiaint, e talgiet giu la pelluotta da seis filg, & la bútet pro ils peis da Mosis, e dis: tù esch á mai ùn spus da saung.

26. Et (ilg Senger) ilg laschet stâr. Alura dis ella, spus da saung, per causa da la Circumcisiun.

27. Mo ilg Senger dis ad Aron, va incunter à Moses in ilg dasiert. Et el es id, & ilg ha insconta, pro ilg munt da Dieu, & ilg bùtschet.

28. E Moses raschunet ad Aron, tuots ils plæds dalg Senger, chi ilg tramateiva, e tuottas las insainas chel ilg haveiva comanda (da far).

29. Sun usche Moses & Aron tirads vi a, & haun raspad insembel, tuot ils Seniuors dals filgs da d’Israel.

30. Et Arō ils raschunet, tuot ils plæds chia ilg Senger haveiva tschantschad cū [p. 28] Moses. E fet ils singials avaunt ilg pövel.

31. Et ilg pövel cragiet, viond els udi, chia ilg Senger haves visitâ ils filgs da d’Israel, e chel veiva vis las lur afflictiuns, schi inclinetten els lur verschs, & aduraū (alg Senger).

CAP. V.

1. Moses & Aron decleran lur comissiun avaunt ilg Ray Faro: mo sun da d’el arprais cō aspers plæds. 6. Ilg pövel wain tras quai agravad amuo plü. 19. Ils cumandaduors dalg pövel s’almainten da Moses & Aron. 22. Et Moses recuorra pro Dieu.

1. DAvo quai venen Moses & Aron p Faro, & ilg dissen: Uschea disch ilg Senger, ilg Deis da d’Israel, lascha ir meis pövel, chi’ m salven ùna feista in ilg dasiert.

2. Mo Faro dis: chi es ilg Senger, ch’eu des obedir sia vusch, à laschar ir Israel? Eau nū cunguosch ilg Senger, & nū völg eir laschar ir Israel.

[p. 29] 3. Et els dissen, ilg Deis dals Hebreers ins ais apparù; Nuo t’ruguain chia tú ins laschas ir trais dyds d’chiamin, in ilg dasiert, per chia nuo sacrifichen alg Senger nos Deis, par chel nuns (batta) cun glonda u con la spada.

4. Et ilg Ray d’Egipta dis ad els: o Moses & Aron perche retiravuo ilg pövel da lur lavur? Idt pro vossas lavuors.

5. Da plù dis Faro, mera, ilg pövel da quista terra es bler; E vuo ils desset retrar gio da lur lavuors?

6. Et in quel pröpi di cumandet Faro, als comissaris (ordinads) sura dalg pövel, & als redschaduors da quel, e dis.

7. Nun continuarai à dar à quist pövel, strom, à far ils ziegels, (sco vo vai fat) per ilg passà: mo giéan els sves & s’raspē pro strom. [p. 391 modifica]

8. Mo alg inuomber da’ ls ziegels chi haū stuvù far fina in huossa mattalgs sú chi fetschen sco per ilg passâ, zainza minuir [p. 30] inguotta: perche els sun loschs, e per quai bragni e dian: Giain, e sacrifichiain à nos Deis.

9. La lavur vengia agravada sura da quista lgieut, chi hagen da sa schfadiar in quella, e chi nun s’confiden in plæds da manzöngia.

10. Cuntuot schi sun ids oura ils comissaris dalg pövel & lur redschaduors, e dissen alg pövel: Uschea ha dit Faro, eau nun s’völg dar plù strom.

11. Idt vuo, & pilgia a vuo strom, inua chia vuo chiatarad: perche da vossa lavur nun des inguotta esser minui.

12. Et ilg pövel s’arasâ per tuot ilg pajais d’Egipta, per raspar stuppla, in lö da lg strom.

13. Et ils comissaris t’ngeiven pro; dschond: compli vossa lavur chi s’ais mis sü, iminchiadi, aint in seis temp, taūt sco cur vuo veivet strom.

14. Et ils redschaduors dals filgs da d’[p. 31] Israel, ils quals ils commissaris da Faro veiven tschandad sura da d’cus, veñen battüds: E fuo dit ad eus: parche nū vai cō pli la suoma dals ziegels, ne her ne hoz, sco per ilg passâ.

15. Et ils redschaduors dals filgs da d’Israel veñen e bragin pro Faro, dschond: per che fasch uschea à teis famalgs?

16. Strom nū vain dat à teis famalgs: & pero dien els, fad ils ziegels: Et teis famalgs sun batüds; mo la cuolpa ais da teis pövel.

17. El dis, vuo eschet laschantifs, vuo eschet loschs, e p quai dschaivuo: Giain e sacrifichiain alg Senger!

18. Huossa idt dimena, e lavurâ: strom nū s’vain dat ingün: e d’cheu dat la sum ma dals ziegels.

19. Mo veziond ils Redschaduors dals filgs da d’Israel, chels eiran á mal terms, ils siond stat dit: vuo nun dessat manchiantar ingotta davos ziegels, mo quai [p. 32] chi ais ordina iminchiadi, quai dat in seis di.

20. Cur chi gien davent our da Faro, schi iscontreñe Moises & Aron chi s’pra schanten avaunt eus.

21. Et dissen ad eus, ilg Senger guarda sura da vuo, & jüdichia, perche vuo vai fat la nossa odur chi spüza avaūt Faro, & pro seis famalgs, ils dond la spada aint in lur mauns per ins amazar.

22. Lura turnet Moises pro ilg Senger, e dis: Senger meis, perche fasch taunt mal à quist pövel? perche ’m hasch tramis?

23. Per che da lander naun cheu sun idt aint pro Faro, à tschantschar in teis nom schi ha el tratâ mal quist pövel, & tü nun hasch zuond brick liberad teis pövel. [p. 392 modifica]

CAP. VI.

1. Dieu trametta da nös à Moises pro ils Israeliters, cun plü amplas impromissiuns. 9. Per düreza da la servitüd nun ilg taidlen els. 10. Moses & Aron vengen tramis pro Faro, ils quals sa [p. 33] sciüsan. 14. La parschandüda da Moisis & Aron, da la schlatta da Levi, vain descritta à la lungua.

1. MO ilg Senger dis á Moises, huossa vainst á vair, quai ch’eug veng à far à Faro: perche (sforzad) tras ün ferm maun, vain el als laschar yr: schi (sforzad) tras ün pussaunt maun, vain el à ’ls chiatschar our da seis pajais.

2. Da plü ha Deis tschantscha cun Moses, & dis; Eau sun ilg Senger.

3. Eau sun baiñ apparü, ad Abraham, ad Isac & á Jacob, suot ilg Nuom dalg omnipotaint Dieu: mo suot meis Nuom Iehova, nun sun eug stat contschaint ad els.

4. E sco eug nai cofirmâ mia Lia cun els dals dar ilg pajais da Canaan: la terra da lur peregrinatiun, in la quala ch’els sun rumas taunt co fulasters.

5. Usche nai eug eir udi ilg suspirar dals filgs da d’Israel, als quals ils Egipters, tengen in servitüd: & ’m hai algurda da [p. 34] mia Lia.

6. Per quai di als filgs da d’Israel: Eug sun ilg Senger & s’völg trar our dsuot la graveza dals Egipters, & s’völg liberar da lur servitüd: & s’völg manar oura cū ün bratsch stais oura, e cū Iüdicis grôds.

7. Et s’völg tour sü per meis pövel, & volg esser vos Deis: E vuo ngi a cunguoscher ch’eu veng ad esser ilg Senger voss Deis, chi s’tira our dsuot la graveza dals Egipters.

8. Et s’völg manar in quella terra, da la quala ch’eau nai uza meis maun, cheu la völgia dar ad Abraham, ad Isac, & á Jacob: Et s’la völg dar per ünn’hierta. Eau sun ilg Senger.

9. Mo Moises ha tschantscha in quel möd cun ils filgs da d’Israel: mo eus nū haun tadla à Moses per causa da l’angoscha da (lur) spiert, e per la düra servitüd.

10. Da plü ha ilg Senger tschantschad cun Moses dschond.

[p. 35] 11. Va: e di à Faro ilg Ray d’Egipta, ch’el lascha ir ils filgs da d’Israel, our da seis pajais.

12. Mo Moises ha tschantscha avaunt ilg Senger, e dis: mèra, ils fiîgs d’Israel nu ’m haun tadlâ: Schi co ngis am tadlar Faro? Siond eau nun circumcis dals lefs.

13. Impero tschantschet ilg Senger cun Moises & Aron, & ils det comondamaĩt via dals filgs da d’Israel, & via da Faro, Ray in Egipta: chi manessen ils filgs da d’Israel our dalg pajais da d’Egipta. [p. 393 modifica]

14. Quists sun ils principals da las chiasas da lur babuns. Ils filgs da Ruben ilg prüm naschü da d’Israel: Henoch, Fallu Hefron, Carmi: Quists sun chiasadas da Ruben.

15. Et ils filgs da Simeon (eiran) Iamuel, Iamin, Ahod, Iachiri, Soher, Saul filg d’üna Cananea. Quists sun las chiasadas da Simeon.

16. E quists (sun) ils Nuoms dals filgs [p. 36] da Levi, suainter lur generatiuns, Gerson Cahat, e Morari: & ils ons da la vita da Levi, (fuon) tschient e trenta e set.

17. Ils filgs da Gerson (fuon) Libni e Si mei, suainter lur chiasadas.

18. Et ils filgs da Cahat (eiran) Amram Isahar, & Hebron, & Usiel. Et ils ons da la vita da Cahat (fuon) tschient e trenta & trais.

19. Ils filgs da Merari (eiran) Mahais, e Musi. Quists sun las chiasadas da Levi, suainter lur lingias.

20. Mo Amram pilget per mulger Jocobet, üña sia Gèa, (sour da seis bab). La quala ilg parturi Aron & Moises: Et ils ons da la vita dad Amram (fuon) tschient e trenta & set.

21. Et ils filgs d’Jsahar (fuon) Core, Nefeg, e Zieri.

22. Et ils filgs d’Uriel, (eiran) Misael, Elisafan, e Sitri.

23. Et Aron pilget per mulger Elisabet [p. 37] filgia da Abinadab, sour da Nahason, la quala ilg parturi, Nadab, Abiu, Eliazer, & Itamar.

24. Et ils filgs da Core, Aser, Elkana, & Abiasaf. Quists sun las chiasadas dals Coriters.

25. Eleazer filg da d’Aron, pilget p mulger üna da las filgias da Putiel, la quala ilg parturi Finecs. Quists sun ils cheus da las chiasadas dals Leviters, suainter lur schlattas.

26. Quist es quel Aron e quel Moises, als quals ilg Senger dis: manâ ils filgs da d’Israel our dalg pa jais dad Egipta, suainter lur exercits.

27. Quists sun quels pröpis, chi haun tschantscha cun Faro ilg Ray d’Egipta, chels manessan ilg pövel d’Israel our da d’Egipta: quist es quel Moises & Aron.

28. Mo in quel di chia ilg Senger ha tschantschad in ilg pa jais d’Egipta cū Moses.

[p. 38] 29. Schi ilg dis ilg Senger: Eau (sun) Iehova, tschaūtscha cun Faro, il Ray da d’Egipta, tuotta quai cheu ta di.

30. Lura respondet Moises avaunt ilg Senger mèra eau sun incircumcis dals lefs, co dimena vain Faro am tadlar? [p. 394 modifica]

CAP. VII.

1. Deis trametta danöf Moises & Aron pro Faro. 10. Lur bãstun vain müda in ūna zerp; Vschea saun eir ils Magis d’Egipta; è Faro reista indüri. 14. La prüma plagia in Egipta, chia tuott las aguas vengen müdadas in saung. 19. Faro reista in sia stinaunza, siond chia seis magis haun fat eir quai madem.

1. QUa dis ilg Senger à Moises: Guarda eau t’hai mis lö da Deis à Faro: Et Arō teis frar, vain ad esser teis profeet.

2. Tü desses dir tuot quellas chiausas ch’eu veng à ta dir: Et Aron teis frar tschauntscha cun Faro, ch’el lascha ir davēt da seis pajais, ils filgs da d’Israel.

3. Mo eug völg indürir ilg cour da Faro: [p. 39] Et völg multiplichiar singals, & meis miraquels in ilg pajais da d’Egipta.

4. Mo Faro nun vain à s’tadlar: & eau völg metter meis maū sura dad Egipta; E völg manar ora meis exercits, ilg meis pœvel, ils filgs da d’Israel, our da la terra da d’Egipta, cun gronds jüdicis.

5. Et ils Egipters vengen à cunguoscher chia eau sun ilg Senger, cura cheu veng à stender ora meis maū sura da d’Egipta; è veng a manar sura da d’els, ils filgs da d’Israels.

6. Usche haun fat Moises & Aron, in tuot, sco ilg Senger veiva comonda.

7. Mo Moises eira d’ottaunta ons velg & Aron d’ottaunta e trais, cur chi haun tschantschad cun Faro.

8. Mo ilg Senger ha tschantschad cun Moses & Aron, dschond.

9. Cura chia Faro vain à tschantschar cun vuo, dschond: Faad miraquels; lura desses dir ad Aron: pilgia teis bestun, [p. 40] è büttalg avaunt Faro, schi vain el à dvãtar üna zerp.

10. Cuntuot sun Moises & Aron intrats aint pro Faro: & fen sco ilg Senger ils veiva tngü cumanda: Et Aron bütet seis bastun avaunt Faro, & avaunt seis sa malgs, & es dvantar üna zerp.

11. Faro dimena clamet eir el, ils sabis e striuns: & ils magis d’Egipta, fen eir sumlgiauntamaing uschea cun lur striöng.

12. Perche iminchün büttet seis bastun & quels d’vanten zerps: Mo ilg bastun da d’Aron travuondet lur bastuns.

13. Usche fuo indüri ilg cour da Faro: chia el nun ils obedit: Sco ilg Senger veiva tngü dit (viavaunt.)

14. Cuntuot schi dis ilg Senger à Moses: Ilg cour da Faro es agravâ; El nun voul laschar ir quist pövel.

15. Va quista mattina pro Faro, (mèra, el vain ad ir oura pro l’agua, & t’praschainta avaunt el d’spera la riva dalg flüm [p. 41] e dessas tour in teis maun, ilg bastun chi es stat müda in úna zerp. [p. 395 modifica]

16. Et dilg: Ilg Senger Deis dals Hebreers, ’mha tramis pro tai cun quista commissiun: Lascha ir meis pövel, acioe par chels am servan in ilg dasiert: Et méra, infina da qua nun hasch obedi.

17. Usche ha dit ilg Senger: Giuo da quist vainst à cunguoscher, chia eug saja ilg Senger: mèra, eug völg batter cun ilg bastun chi es in meis maun, las aguas chi sun in ilg flüm, & quellas s’müdaraun in saung.

18. Et ils peschs chi sun in ilg flüm vengen à murir, in tal möd chia ilg flüm vain à spùzir: Et ils Egipters vengen à sa stanglantar, chi possen inqualchur baiver agua our d’ün flum.

19. Et ilg Senger dis á Moises: Di ad Aron, pilgia teis bastun, è stenda oura teis maun, sura da las aguas da d’Egipta; sura da lur flüms, sura da lur aguas, sura da [p. 42] lur laigs, & sura da tuot las raspadas da lur aguas: E quellas vengen a d’vantar saung: E sarâ saung per tuot ilg pa jais d’Egipta, amanduos, in vascheus d’lain, & in vascheus d’crap.

20. Et Moises & Aron fadschen, sco ilg Senger ils veiva comandâ: Et (Aron) uzet ilg bastun, & battet l’agua chi eira in ilg flüm, in præsentia da Faro, & in præsentia da seis serviturs: Et tuot las aguas chi eiran in iminchia flüm, sun müdadas in saung.

21. Et ils peschs chi eiran in imminchia flüm murin, & iminchia flüm spüzit, in tal möd chia ils Egipters nun pudeivan baiver da l’agua d’ingün flüm; perche ilg eira saung per tuot ilg pa jais d’Egipta.

22. Et ils Magis d’Egipta, fen eir ilg madem cun lur striöng; Et ilg cour da Faro s’indürit, in tal möd ch’el nun ils tadlet, tenor chia ilg Senger ils veiva tngù dit.

23. E Faro s’volvet, ê ven in sia chiasa: [p. 43] & nun pilget eir quai à cour brichia.

24. Mo tuots ils Egipters chiaven intuorn ils flüms per survngir agua da baiver: perche els nun pudeivan baiver da l’agua d’ingün flüm.

25. Et usche sunne passads via set dids, davo chia ilg Senger ha tngü batü ilg flüm.

CAP. VIII.

1. Deis trametta la seguonda plagia da las Raunas sura da Faro è la terra d’Egipta: 15. Faro reista indüri. 16, Dieu trametta la terza plagia, dalgs pluolgs, in tuot Egipta, sura da la lgeut e mual. 19. Restond Faro stinâ, trametta Dieu la quarta plagia in ilg pajais, cioe da tuotta sort d’surdeza. 25. Dawo quai, fa vista Faro, sco da lair laschar ir ilg pövel, pero reista in sia düreza.

1. DAvo quai dis ilg Senger à Moises: va pro Faro e dilg; Uschea ha dit ilg Senger; lascha ir meis pövel, acioe ch’el am serva. [p. 396 modifica]

2. Mo scha tü ta dostasch da nun ilg la schar ir, mèra schi völg eau batter cū raunas [p. 44] tuot ilg teis pajais.

3. Et ilg flüm, vaĩ à dar oura raunas abundauntamaing, las qualas vengen à salgir oura, & ad antrar in tia chiasa, & in la chiombra inua tü dormasch, & sün ilg teis lèt, & in las chiasas da teis servituors, & da teis pövel, & in teis fuorns & in teis vaschels, chi s’fa ilg paun.

4. Et las raunas salgaraun sura da tai, sura da teis pövel, é sura da tuot teis serviaints.

5. Lura dis ilg Senger à Moises: Di ad Aron, stenda teis maun, cun teis bastun ils sura flüms, sura las aguas, è sura ilgs laiis, è fa ngir las raunas sura ilg pagiais d’Egipta.

6. Et Aron standet oura seis maun sur ilg pajais d’Egipta, è las raunas vennen sü, è cuvarnettan ilg pajais d’Egipta. 7. Mo ils striuns da d’Egipta, fetten ilg madeschem cū lun scongürar, è fen ngir raunas sūra ilg pa jais d’Egipta.

[p. 45] 8. E Faro clamet Moises & Aron, e dis: Rugua ilg Senger, chi leiva davēt da mai è da meis pövel, quistas raunas; & eau völg laschar ir ilg pövel, acioe chi sacrifichen alg Senger.

9. E Moises dis à Faro: Hajasch quist laud supra da mai: E (di) cura cheu dess ruguar per tai, per teis serviturs, è per teis pövel, chia ilg Senger ragischa oura las raunas da tai, è da tia, è chi rumongen suletta maing in ilg flüm.

10. Et el respondet, Sün damaū. E Moses dis, è sarâ fat suainter teis plæd: per chia tù sapchiasch chi nun sea ingün sco ilg Senger nos Deis.

11. Et las raunas vengen à s’partir davent da tai, é da tia chiasa, è da teis serviturs, è da teis pövel; è restaraun deck in ilg flüm.

12. Et Moises & Aron gien dimena davent da Faro; e Moises clamâ pro ilg Senger, per causa da las raunas, chel veiva [p. 46] tramis incontra da Faro.

13. Et ilg Senger fet suainter ilg plæd da Moises: è las raunas morin, our da las chiasas, dals curtins, & our da la chiampongia.

14. Las qualas (ils Egipters) raspen insembel a mantuns: & la terra spüziva (da quellas).

15. Mo veziond Faro, chi eira surleifgiamaint, schi ha ’l agravad seis cor, & nun ils obedir: suainter chia ilg Senger haveiva tngù dit.

16. Sùn quai dis ilg Senger a Moises, di ad Aron; stenda oura teis bastun, e batta la puolvra da la terra: la quala vain à s’müdar in pluolgs, in tuot ilg pajais da d’Egipta.

17. Et els fen uschea: perche Aron standet oura seis maun, cun seis bastun, e batet la poulvra da la terra: & ven ùna blerùra d’pluolgs, sún la [p. 397 modifica] lgieut, & sún il mual: tuotta la puolvra da la terra ven [p. 47] pluolgs, in tuot ilg pa jais d’Egipta.

18. Mo ils striuns d’Egipta, sa stridē eir els sumgiauntamaing, cun lur sconjüramaint, da far ngir pluolgs: mo e nū haū pudù: usche fuo quella blerùra d’pluolgs sún la lgieut, & sún ilg mual.

19. Qua dissen ils striuns à Faro; Quai (es) ilg daint da Deis. Mo ilg cour da Faro s’indùrit, chel nun ils obedit, sco ilg Senger haveiva dit.

20. Davo quai dis ilg Senger à Moises: Leiva sù quista damaun a la matiña, & t’praschainta avaunt Faro: Mèra, el vaĩ ad ir oura pro l’agua: é di’ l, uschea ha dit ilg Senger, lascha ir meis pövel, per chi’ m servan.

21. Perche scha tù nun laschas ir meis pövel; schi völg eau tramettar sura da tai, sura da tia famalgia sura da teis pövel, é sura da tia chiasa ùna blerura d’nuschaivlas limargias, uschea chia las chiasas dals Egipters vengen ad esser plainas [p. 48] da quella sort d’limargias nuschaivlas, sco eir la terra, sün la quala chi (hafdan).

22. Mo in quel di, völg eau resalvar la terra da Gosen, in la quala sta meis povel: chia à qua nun sea da quella blerùra d’limargias nuschaivlas: sün quai chia tú conguoschas, chia eau sea il Senger, in mez da quista terra.

23. Uschea völg eau mettar, úna salva guargia, taunter meis pövel è teis pövel: Damaun des dvantar quist singial.

24. Et ilg Senger fet uschea: Et ven úna blerùra d’limargias nuschaivlas, in la chiasa da Faro, & in las chiasas da sia famalgia: Usche, chia in tuot ilg pajais d’Egipta, fuo la terra guastada, da quellas muschaivlas limargias.

25. Lura clamet Faro à Moises & Arō, é dis: Idt è sacrifichia á vos Deis, in quista terra.

26. E Moises dis, è nun es conveniaint da far uschea; perche nuo sacrifichessan [p. 49] (forsa) alg Senger nos Deis, quai chi fuos als Egipters ùna abomiatiū. Méra, scha nuo sacrifichessen avaunt ils ölgs dals Egipters, quai chia els haun úna abomina tun (chi vengia sacrifichia), nun ngissen els (lura) ans accrapar.

27. (Lascha) ch’nuo gean trais dids d’chiamin in ilg dasiert, & nuo lain sacrifichiar alg Senger nos Deis, sco el vain ans comandar.

28. E Faro dis, eau s’völg laschar ir, aci o chia vuo sacrifichiat alg Senger vos Deis, in ilg dasiert: Deck chia vuo nū geat plü dalönsch: Rugua per mai.

29. Et Moses dis, mera, eau völg dalun gua ir davent da tai, & völg ruguar à ’l Senger, chia damaū s’artira davent quella quantitad d’surdeza, [p. 398 modifica] da Faro, da siu famalgia, é da seis pövel: Mo chia Faro plü nun contüna da far beffa, cun nū laschar ir alg pövel à sacrifichar a’ l Senger.

30. E Moses s’ratret davent da Faro, & [p. 50] ruguet alg Senger.

31. Et ilg Senger fet, suainter ils plæds da Mosis: & alvet davent da Faro, da sia famalgia, è da seis pövel, tuot quella blerüra d’limargias nuschaivlas: in tal möd chi nun rumanget niaunch’üna.

32. Mo Faro, amuo quista vouta agravet seis cour, & nun laschet ir davent ilg pövel.

CAP. IX.

1. Ilg Senger trametta sura da Faro la tschinchiavla plagia, da la mortalita dalg mual: & la sesavla, dals binguns. 13. E lura la settavla, da la tampeista, chi maza lgieut & ilg mual, sün la cuttüra, 27. Faro fa vista da s’humiliar. 34. Mo siond passad ilg priguel, schi reista el indüri, sco via d’vaunt.

1. DAvo quai dis ilg Senger à Moises, va aint pro Faro, é dilg: Usche ha dit ilg Senger, ilg Deis dals Hebreers, lascha trar davent meis pövel, sün quai ch’els am servan.

2. Mo scha tü nū vainst als lair laschar [p. 51] ir, mo ils vousch artngair per forza.

3. Mera, schi vain ilg maū dalg Senger á ngir sura da teis mual, chi vain ad esser sün la cutüra, sura dals cavals, sura dals asens, sura dals chiameils, sura dals boufs e sura da la bescha, cun üna zuond greiva glonda.

4. Mo ilg Senger vain à far ùna spartida, taunter ilg mual dals Israeliters, & ilg mual dals Egipters. E da tuotta quai chi es dals filgs da d’Israel, nun vain á murir brick ùn.

5. Et ilg matet ùn determina temp, dschond, damaun vain ilg Senger à far quist in quista terra.

6. Uschea fet ilg Senger quai in ’l auter di sequent, in tal möd chi murit da tuot ilg mual dals Egipters.

7. E Faro tramatet davo quai à (vair), è mera chi nū eira mort dals Israeliters, brick ùn (armaaint. Et ilg cour da Faro fo agravâ, chel nun laschet ir davent ilg pövel. [p. 52]

8. Per quai dis ilg Senger á Moises & Aron, pilgiâ vos puongs plains d’fulia d’ilg fuorn, e Moises la rasa incunter ilg cêl, avaunt ils ölgs da Faro.

9. E quella vain à s’mùdar in puolvra, sura da tuot ilg pajais d’Egipta, e vain à ngir sura da la lgieut, & sura dalg mual binguns, chi vengen á s’rumper oura in bleras vaschias, in tuot ilg pajais d’Egipta.

10. Uschea pilgien els fulia d’ün fuorn e s’preschantaun avaunt Faro, & Moises la raset incontra ilg tschel; e da quella parschanden lura binguns cun vaschias, sura da la lgeut e sura dalg mual. [p. 399 modifica]

11. Uschea chia ils sconjúraduors nun pudeivan star avaunt Moises, per causa dals binguns: perche ils binguns eirã sura dals sconjùraduors, sco sura da tuot ils Egipters.

12. Mo ilg Senger indúrit ilg cor da Faro, [p. 53] chia el nun ils obedit: Sco ilg Senger haveiva viavaunt tngù dit à Moises.

13. Lura dis ilg Senger à Moises: Leiva sù a la matiña, & t’praschainta avaunt Faro, e dilg: Uschea ha dit ilg Senger ilg Deis dals Hebreers, lascha ir davent meis pövel, per chia els am servan.

14. Perche quista vouta, völg eau tramettar, tuottas mias plajas, in teis cour, e supra da tia famalgia, e supra da teis pövel: acioe, per chia tù cunguoschas, chi nù sea ingün, sumlgiaunt à mai, sùñ tuotta la terra.

15. Perche huossa, cura cheu nai tngū stais oura meis maun, schi haves eau pudù batter à tai, & à teis pövel cun la glonda: & usche fuossas chiassad davent da la terra.

16. Pero ingual per quai, t’hai eau constitui, cheau amuossa (via) tai la mia pussaunza: e chia meis Nuom vengia predgia oura in tuot ilg pajais.

[p. 54] 17. E t’adauzas amuo incontra meis pövel, à nun ilg laschar ir davent?

18. Mèra, damaun, ingual da quist’hura, völg eau far plouver, ùna greivissima tampeista, chi ma nun ais stat in Egipta úna somlgiaunta à quèlla, da quel di innaun chella es statta mis ilg fundamaint, infiña in huossa.

19. Huossa dimena trametta, faraspar è aint tuot tia mualgia, è tuot quai tù hasch sün la chiampongia. Tuotta la lgieut, & tuot ilg mual chi vain à ngir chiatâ sùn la cutùra, è chi nun sun raspads in chiasa, vengen à murir.

20. Iminchùn dals famalgs da Faro, chi tmet ilg plæd d’ilg Senger, fet chia sia famalgia è seis mual mùtschessan in chiasa.

21. Mo chi nun pilget á cour ilg plæd d’ilg Senger, quel laschet sia famalgia, è seis mual our sùn la cuttùra.

22. Cunuot dis ilg Senger à Moises, [p. 55] stenda oura teis maun incontra il tschel, è vain à ngir tampeista sur tuot ilg pajais d’Egipta, sura da la lgieut, è sura d’ilg mual, è sura da tuot l’herba da la cutùra, in ilg pa jais d’Egipta.

23. E Moises standet oura seis bastū incontra ilg tschel; & ilg Senger fet tunar, & ngir tampeista, chia ilg fœ ngiva supra la terra: Usche fet ilg Senger plouver tampeista supra la terra.

24. Et es stat la tampeista, cun fœ maschdada, chi s’invideiva, in mez da quella tampeista, zuond fick smoribel: chia da quella guisa, ma [p. 400 modifica] nun ais stat in tuotta la terra d’Egipta, dapö chia pövel in queila quella ais stat.

25. E quella tampeista, battet in tuot la terra d’Egipta, tuotta quai chi eira sün la cutùra, taunt lgieut co mual: E la tampeista batet eir tuot herba da la cutüra, & rumpet iminchia bœsck da la chiampongia.

[p. 56] 26. Deck in ilg pa jais da Gosen, inua eiran ils filgs da d’Israel, nun fuo tampeista ingùnna.

27. Per quai fet Faro clamar à Moises & Aron; è dis ad eus: Quista vouta nai eau pechiâ: ilg Senger ais ilg jüst; mo eau & meis pövel eschen infidels fick.

28. Rugua alg Senger, perche chi basta, acio chi nun sea plü ils tuns da Deis, ne tampeista: Lura s’völg eau laschar trar davent, è vuo nū dessat star qui plü löng.

29. Mo Moises dis ad el, cura eug veng ad esser passa our da la Citad, schi völg eau stender oura meis mauns pro ilg Senger: schi vengen ils tuns á tschasar, è la tampeista nun vain ad esser plü: acioe chia tü cunguoschas chia quista terra ais dalg Senger.

30. Mo eau sâ, chia ne tü, ne tia famalgia, nū ngi amuo á tmair lg Senger Deis.

31. Mo ilg lgin & ilg hüerdi fuon battüds: perche ilg húerdi eira agiâ in spia [p. 57] & ilg lgin gia aut.

32. Mo ilg furmaint e la spelta; nun sun stats batüds, perche chi eiran tardifs.

33. Mo siond Moises idt davent da Faro, our da la citad, schi ha’ l stais oura seis mauns pro ilg Senger: schi haun ils tuns & la tampeista lascha davo; è la plöfgia nun ven plù supra da la terra.

34. Mo vadsond Faro, chia la plöfgia, la tampeista & ils tuns eira tuot tschassâ, continuet d’cheu à pecchiar, & agravar seis cour, el, & sia famalgia.

35. Usche fuo ilg cour da Faro indüri, chel nun laschet trar davent ilg pövel d’Israel: Sco ilg Senger haveiva tngú dit tras Moises.

CAP. X.

1. Ilg Senger trametta sura da Faro, l’ottavla plagia, dals saleps. 18. El siond da quella liberad, reista d’cheu in sia stinaunza. 21. Tras quai trametta Dieu la nouavla plagia da la scürdüm. 27. Tras quai nuns s’meldra Faro inguotta, bain aunt imnatscha a Moises la mort.

[p. 58] 1. DAvo quai dis ilg Senger á Moises: va pro Faro, perche eau nai agravâ seis cour, & ilg cour da sia famalgia. Sún quai ch’eu fetscha quists meis singals in mez da seis pajais. [p. 401 modifica]

2. Et per chia tù raschunas, avaunt las uralgias da teis filgs, quai ch’eu veng ad havair fat in Egipta: & ils singials ch’eu veng à far taunter eus: E chia vuo usche a cunguoschat, chia eau sea ilg Senger.

3. Uschea dimena veñen Moises & Aron pro Faro, & ilg dissen; uschea disch il Senger il Deis dals Hebreers, infina cura nun t’vousch humiliar avaunt la mia fa tscha? Lascha ir meis pövel acio ch’els am servan.

4. Perche scha tù nun ilg voust laschar ir, schi völg eau damaun far ngir salips in teis pajais.

5. Et els vengē à cuvernar la fatscha da la terra, ĩ tal guisa ch’la terra nū vaĩ à s’pu dair vaira: & vengē à malgiar ilg reist chi [p. 59] ais rumas chi es survãza da la tampeista: E vengen à malgiar eir la boscia, è quai chi s’crescha da la cuttüra.

6. E vengen ad implir tias chiasas, è las chiasas da tuot teis famalgs, è tuot las chiasas dals Egipters: Ilg qual nun haun vis teis Babs ne ils babs da teis babs, chi sun stats sura da la terra, infina in quist di Lura s’volvet (Moises) davent é giet oura da Faro.

7. Lura haū ils famalgs da Faro dit ad el, infina cura ans sarâ quist p ün latsch? Lascha ir quist pövel, acioe chi servan alg Senger lur Deis: Nun racunguoschas amuo, chia Egipta sea ruvinada?

8. Cuntuot schi sun Moises è Aron dar cheu turnantads pro Faro: quel dis ad els: Idt, è servi alg Senger vos Deis; mo chi sun quels chi dessan trar davent?

9. Mo Moises dis: Nuo stain trar davent, cun nos uffants, é cun nos velgs, cū nos filgs è cun nossas filgias: cun nos mual [p. 60] manū, è cū nos mual gros, lainuo trar davent, perche nuo havain üna feista da ilg Senger.

10. Lura algs dis (Faro): Uschea sea il Senger cun vuo, sco eau veng à s’laschar ir cun ils vos uffants: Guardâ chia il mal s’ais avaunt ils öls.

11. Brick (sarâ) uschea: Idt huossa vuo huomans, è servi alg Senger siond chia vuo tscharchia quai. E Faro ils chiatschet davent da sia fatscha.

12. Qua dis il Senger á Moises: Stenda oura teis maū sura dalg pajais d’Egipta, per ils salips, chi vengen sur da la terra d’Egipta, è malgian tuot l’herba da la terra: tuotta quai chia la tampeista ha lascha vanzar.

13. Mo standond Moises oura seis bastun, sura la terra d’Egipta, schi fet ngir il Senger ünn’aura da damaun vart, sün il pajais, tuotta quel di, è tuota quella not: E ngond la matiña, schi havet l’aura orientala, [p. 61] mana naun ils salips. [p. 402 modifica]

14. Et quels salips vennen sur tuotta la terra dals Egipters, é s’laschen gio, in tuot ils cuffins da d’Egipta, in grondischma quantitad; aunt co quels ma nun sū stats salips da quella sort; è davo quels ma nū vengen ad esser tals.

15. Perche els cuvarnettã la farscha da tuotta lur terra, in tal möd chia ilg pajais fuo insciuri; è malgiaū tuotta l’herba da la terra, è tuots ils früts da la boscia, chia la tampeista haveiva lascha vanzar: E nun rastet inguotta d’viert sura da la boscia tuotta, ne sura da l’herba de la cutüra, in tuot ilg pajais d’Egipta.

16. Mo lura, bain praist, fet Faro clammar Moises & Aron è dis ad els: Eau nai pachia incunter ilg Senger vos Deis & in cuntra vuo.

17. Huossa eau t, rou, pardunam meis puchia, deck amuo quista vouta, & urâ pro ilg Senger vos Deis, chia el leiva davent [p. 62] da mai sulettamaing quista mort.

18. E (Moises) giet davent cura da Faro, & ruguet alg Senger.

19. Et il Senger vulvet ilg vent, in ünna fermischma aura da la saira, la quala alvet davent ils salips, & ils chiatschet in ilg maar cotschen: E nun restet brick ün salip in tuot il pajais d’Egipta.

20. Mo ilg Senger indürit ilg cour da Faro: chel nun laschet ir davent il pövel d’Israel.

21. Et il Senger dis à Moises, stenda oura teis maun incontra ilg tschel, è vain à ngir scurdüm sura dalg pa jais d’Egipta, in tal möd, chi s’vain à pudair palpar (cū maun).

22. E Moises standet seis maun incontra il tschel, è ven üna zuond sciüra scordüm in tuot il pajais d’Egipta, (chi düret) trais dits dalungua.

23. (In tal möd) chia l’ün nun vadseiva l’auter: & ingiün nun alvet sü da seis [p. 63] lö, in trais dits. Mo tuots ils filgs da d’Israel, haveivan lgümaint in lur staunzas.

24. Lura fet Faro clamar Moises è dis: Idt è servi alg Senger: sulettamaing vos mual manü e gros des restar qui: Eir ils vos pitschens uffaunts dissen ir davent cun vuo.

25. Et Moises dis; tü ans concederasch pür da tour in nos maun, da far sacrificis & offertas, ad offerir alg Senger nos Deis.

26. Schi eir nos mual (tuot) des ngir cū nuo, chi nun reista davo brick ün’ungla: perche nuo ngin à tour da quel, à servir à ilg Senger nos Dieu, & nuo nun savain cun che nuo ngin à servir alg Senger nos Deis ifina ch’nuo nun eschen rivads lâ.

27. Mo ilg Senger indürit ilg cor da Faro, & el nun ils vous laschar trar davent. [p. 403 modifica]

28. Et Faro dis á Moses, t’parta davent da mai, & guarda chia tü nun ’m vengiasch plü avaūt mia fatscha: perche qual di tü vainst plü avaunt mia fatscha, schi [p. 64] dessas murir.

29. E Moises dis; tü hasch bain dit ilg vaira: Eau nun veng á vair plü tia fatscha.

CAP. XI.

1. Deis ha cumanda à Moises, da far à savair à Fare la decima & ultima plagia, da la mort, da tuot ils prüms naschüds, lgieut e mual. 4. Moises driza oura quai, s’parta da Faro cun gronda ira & Faro reista indüri.

1. MO ilg Senger dis à Moises: Eau völg tramettar amuo üna plagia sura da Faro, & sura d’Egipta: E lura vain el à s’laschar ir davent da qui: cura chel vain à s’laschar ir dalg tuot, schi vai el à sa sciatschar davent da qui.

2. Schi tschauntscha huossa avaunt las uralgias dalg pövel, (è di) chai iminchün dumonda da seis prossem vaschin, & iminchüna da sia (prosma) vaschiña, vaschella d’argient è vaschella d’aur.

3. Et ilg Senger veiva fat, chia ilg pövel [p. 65] veiva favur avaunt ils ölgs dals Egipters: mo eir quel huom Moises, eira zuond grond in ilg pajais d’Egipta, pro ils serviturs da Faro é pro ilg pövel.

4. Da plü dis Moises, uschea ha dit ilg Senger, intuorn meza not, völg eau passar oura tras ilg pajais d’Egipta.

5. Et vain à murir iminchia prüm naschü, in ilg pajais d’Egipta: da’ l prüm naschü da Faro, chi deiva zèèr sün sia suopchia da Ray, infina sün ilg prüm naschü da la fantschella, chi es davo ilg mulgin: Eir iminchia prüm naschü da la mualgia.

6. Et vain ad esser ùn grond bragir in tuot ilg pa jais d’Egipta, chia ün tal ma nun ais stat via d’vaunt, ne ma vain ad esser plü in ilg auengir.

7. Mo pro tuot ils filgs da d’Israel, nun vain niaunchia ùn chiaun a muantar sia leaungua, taunt pro la lgeut, co pro il mual: acioe per chia vuo cunguoschet, che [p. 66] differentia ilg Senger fetscha, taunter ils Israeliters & ils Egipters.

8. Lura, vengen tuots quists teis servituors à ngir gio pro mai, e vengen à s’inclinar avaunt mai, dschond: Va oura, tü & tuot ilg pövel, chi ais suot tai: Et davo quai völg eau ir oura. E Moises giet davent da Faro, invidat cun ira.

9. Mo ilg Señger haveiva tngùd dit à Moises, Faro nun vain à s’obedir: acioe chia eau multiplichescha meis miraquels in la terra d’Egipta.

10. Et Moises & Aron haun fat, tuots quists miraquels avaunt Faro: Mo il Senger ha indüri ilg cour da Faro in tal guisa chia el nun ha vulgü laschar ir ilg pövel dad Israel our da seis pa jais. [p. 404 modifica]

CAP. XII.

1. Vuliond Deis bod manar seis pövel our d’Egipta, schi ordain’el, per üna algurdentscha da quel benefici, ilg principi d’ün nouf on. 3. La pascqua, è Feista dals pauns dutschs? Descriwa ilgs möds co é sün che fin, chia quai tout deß ngir salva. 29. [p. 67] Amaza tuots ils prüms naschüds d’Egipta per causa dalg qual, els faun festinar alg pövel d’Israel a trar dawent. 34. Ilg pövel d’Israel tira davent our d’Egipta, cun gronda richeza, lur è dals Egipters, vengen è mettan lur prüm leger à Sucath. 39. Et qua cuschinan els lur fuatschas dutschas, u sainza alvon.

1. MO ilg Senger haveiva tngü tschãtscha cun Moises & Aron, in la terra d’Egipta, dschond.

2. Quist mais s’dess esser ilg principi d’als mais: Quell dess esser ilg prüm dals mais dalg on.

3. Tschantschâ cū tuotta la raspada da d’Israel, dschond: chia in ilg deschavel di da quist mais, pilgia iminch’ün d’els, per lur chiasada paterna, ün Angè: per iminchia chiasa ùn angè.

4. Mo scha qualchia brajada d’chiasa, fuos plü pitschna, ch’ella nun fuos sufficiainta da mangiar quel angè, schi pilgia el (ilg bab d’chiasa) & seis vaschin chi ais il plü da tiers sia chiasa, cū ùn tschert inōber da persunas: chia tù dessas quintar, taunt chi sean bastaūts da mangiar quel angè (insembel).

5. Mo pilgiâ quel angè (chel sea) sainza deffet ingùn, ün masciel, da d’ùn on: E pilgialg our da la bescha, oder our da las chiavras.

6. Et quel dessat salvar in buna chùra, infina il quatordasavel di da quist mais: E lura tuotta la raspada da la comuniun da d’Israel ilg dess scianar, intaunter duas sairas.

7. Lura pilgiond da quel saung, dessen els metter, sura amasduas chiassas, & sura dalg lgim dsura, (da la porta) in quellas chiasas, chi vengen alg mangiar.

8. Mo la chiarn dessan els mangiar in quella not: rustrida pro ilg fö, cun fuatschas sainza alvon, e cun herbas pittras dessen els mangiar.

9. Da quel nun desset mangiar inguota d’crú, ne cuschinâ, chi sea cot in l’agua mo rustri, u brassa pro ilg fö: ilg cheu, las [p. 69] chiomas, & ilg dadaint.

10. Et nun dessat laschar vanzar da quel inguotta, infina sùn la damaun: mo quai chi ngis a rumangair fina la damaū schi dessat arder cun ilg fö.

11. Mo uschea ilg desset mangiar; tschintads intuorn vos flauncks, cū vossas sciarpas in voss peis, è cun vos bastun in vos maun: & ilg desset mangiar in prescha: ilg es la pasqua dalg Senger. [p. 405 modifica]

12. Perche eug völg passar in quella not, tras ilg pagiais d’Egipta, & völg amazar tuots ils prùms naschúds in ilg pajais d’Egipta, taunt da la lgieut, co da la mualgia: Et völg far judici sura da tuots ils Deis dals Egipters. Eau (sun) ilg Senger.

13. Mo quel saung, dess esser à vuo per ùn singial, in las chiasas chia vuo ngi ad esser: chia cur eau vez quel saūg schi völg eau passar via, sainza s’tuquar. Uschea nun vain ad esser pro vuo ingiùna plagia a s’desdrùr, cura cheu veng á batter ilg [p. 70] pajais d’Egipta.

14. Et quel di s’des esser ùn memorial, chia vuo ilg celebreschat, per ùna Feista, alg Senger; vuo ilg desset celebrar, in vossas ætads, iminchia on, tenor ùna perpetua ordinatiun.

15. Set dids desset mangiar paun sainza alvon: mo ingual ilg prùm di desset havair alvad davent ilg velg alvon our da vossas chiasas: perche, scha qualch’ùn ngis à mangiar inqualchiausa cun alvon, dalg prùm di, infina ilg settavel, schi dess quella persuna ngir talgiada davent dad Israel.

16. In ilg prùm di desset havair ùna sonchia raspada: uschea darcheu in ilg settavel di desset eir havair ùna sonchia raspada: in quels (dits) nun des ngir fatta ingiüna lavur: solum dessat parderschar quai, chia iminchia persuna dess mangiar é brick auter.

17. Observa dimena (l’ordinatiun da [p. 71] ils pauns) sainza alvon: perche in quel pröpi di veng eug à manar our dad Egipta vos exercits: per tal, observâ quel di, in vossas ætads, cun üna ordinatiun perpetua.

18. In ilg prüm mais, ilg quatordesavel di da quel mais dessat mangiar paun dutsch, sün la saira: infina ilg vaing ün di da quel madesem mais, sün la saira.

19. Set dits dalungua nun des ngir chia tad ingiün alvon in vossas chiasas, perche chi vain á mangiar qual fat cun alvon, schi dess quella persuna ngir talgiada giuo da la raspada dad Israel, taunt ilg fullastêr, co quel chi ais nad in ilg pajais.

20. Nun mangiarai inguotta cun alvō: in tuottas vossas habitatiuns dessat mangiar paun dutsch.

21. Cuntuot schi clamet Moises, tuot ils Seniuors dad Israel, è dis ad els: tirai oura, è pilgia ün angè, oder ün usöl, per vossa brajada d’chiasa, & sciana la pasqua.

[p. 72] 22. E lura pilgiâ ùn püschlet d’ysop, è tendsail in seis saung chi ais in ilg bartschilg: è sprinzlâ quel saung chi ais in ilg batschilg, sùn ilg lgim dsura é sura da las chiassas amasduos da la porta. Ingùn nū dess ir oura da la porta da sia chiasa, infina la damaun da matinna.

23. Et ilg Senger vain à passar à batter ils Egipters, ê vadsond el ilg saung sura d’ilg lgim dsura, è sura da las chiassas amas duos, schi [p. 406 modifica] vain el à passar via sura da la porta, é nun vain à laschar chia quel chi perainta possa intrar in vossas chiasas, á s’offender.

24. Vuo dimena desset observar quist fat, sco ùna ordiuatiun à tai & à teis filgs, à saimper.

25. E cura vuo ngy à ngir in ilg pajais, chia ilg Senger vain à s’dar, sco el ha dit: schi observâ quist servezan.

26. E cura chia vos filgs vengen à dir à vuo, che manaja quist servezâ chia vuo [p. 73] fadt?

27. Schi dschai, quist es ilg sacrifici da la pasqua dalg Senger, ilg qual es passâ via dsura las chiasas dals filgs da d’Israel in Egipta, cura chel ha batù ils Egipters. Lura s’inclinet ilg pövel & aduret.

28. Et ils filgs da d’Israel s’partin, & fen interamaing sco ilg Senger haveiva tngú comanda á Moises & ad Aron.

29. Mo è d’vantet á meza not, chia ilg Senger batet tuot ils prüms naschüds da ilg pajais d’Egipta, dalg prüm naschù da Faro, infina ilg prüm naschù dalg parschuner, chi eira in la praschū; sco eir tot prùm naschü da la mualgia.

30. Et Faro alvet sü in quella not, el, è tuotta seis serviturs, & tuot ils Egipters: Et fuo ün grond bragir in Egipta: perche chi nun eira ingüna chiasa, in la quala nū fuos ùn mort.

31. Et (Faro) clamet Moises & Aron d’not, è dis, alvâ sü è s’parti our dimez da [p. 74] meis pövel, vuo & ils filgs dad Israel: & ydt è servi alg Senger, sco vuo uai tngü dit.

32. Da plù pilgiâ eir vos mual, gros & manü, sco vuo havai tngù dit: E trad davent: chia vuo benedeschat eir à mai.

33. Eir ils Egi(g)[p]ters favan gronda instãtia pro ilg pövel, per chi s’partissen in prescha our dalg pajais, perche els dscheivã nuo eschen tuots morts.

34. Cuntuot schi pilgiet ilg pövel lur pasta, sainza ch’la fuos alvada, è la ligien in lur vaschels, cun lur vestimainta, sün lur spadlas.

35. Mo ils filgs dad Israel haun tngù fat sco Moises haveiva tngü comanda; & haun tut ad impraist dals Egipters, vaschella d’argient, vaschella daur, & vestimainta.

36. Et ilg Senger veiva fat, chia ilg pövel haveiva tngü favur pro ils Egipters, chi ’ls haun tngüds imprastads (da quai [p. 75] tuot:) usche haune splogia ils Egipters.

37. Et ils filgs dad Israel s’partin da Rameses, incunter Sucoth, circa da sês tschient milli huomens à pe, sainz’ils uffaunts.

38. Schi eir da plü sorts d’pövel blear tras davent cun els insembel: Et ün grōd inuomber d’mual, manùd è gross. [p. 407 modifica]

39. Et els cuschinen la pasta, chi veiven mana our d’Egipta, (e fen) fuatschas saīza alvon non siond statta alvada: perche ch’els eiran stats sciatschads davent dals Egipters chi nun puden surtrar: Et eir nun s’haveiven els pardert ingünna vidguargia sùn ilg viadi.

40. Mo ilg (temp) da la habitatiun dals filgs dad Israel, chi sun stats in Egipta, sū quatertschient e trenta ons.

41. Et es dvantad, chia siond complids ils quatertschiēt e trenta ons, chia in quel propi di, sun ils exercits dalg Senger trats our da la terra dad Egipta.

42. Quista not des cū tuotta diligentia [p. 76] ngir observada alg Senger, in la quala ch’el ils ha manads our da la tèrra d’Egipta. Quist es quella not dalg Senger, la quala des ngir diligiaintamaing observada, da tuot ils filgs dad Israel, in lur generatiūs.

43. Lura dis ilg Senger á Moises & ad Aron: quist es la ordinatiun da la pasqua, ingün fullaster des mangiar da quella.

44. Mo iminchia famalg, da chi ch’el sea, comprâ cun danærs, ’l haviond tù circumcis, lura des el mangiar da quella.

45. Ilg fullaster, e mercenari nun den mangiar da quella.

46. In úna chiasa desla ngir mangiada, e nun manar da la chiarn our da la chiasa, & nun rumparai ingün da sia ossa.

47. Tuotta la raspada dad Israel la des parderschar.

48. E scha qualchia fullaster stes pro tai & les far la pasqua alg Senger; schi des ilg prúm ngir circumcis iminchia masciel: [p. 77] Et lura s’aprosma à la far, e des esser sco ùn chi es nadif da la terra: mo da quella nun des mangiar ingiùn, ilg pual nun ais circumcis.

49. Uña ledscha des esser, taunt p quel chi nascha in ilg pajais, co per ilg fullaster chi dmura taunter vuo.

50. Et uschea fettan tuot ils filgs da d’Israel, sco ilg Senger ha tngù comanda à Moisses & ad Aron, uschea haun els fat.

51. Uschea esai d’vanta, chia in quel madeschem di, ha ilg Senger mana ils filgs dad Israel our dalg pajais dad, Egipta, per lur exercits.

CAP. XIII.

1. Dieu commonda à Moises, chia ils prümnaschüds tuots, dessen ngir dedichiads è consecrads ad el. 3. Moises declera quai, & ilg möd da salvar la feista dals pauns dutschs, alg pövel. 14. Cumon da quai da salvar ad eus, & lur posteritad. 17. Lura vain descrit, la via, & ilg möd, chia Dieu ha mana seis pövel, davo chel ais ngüd oura da d’Egipta.

[p. 78] 1. ET ilg Senger ha lura tschantscha cū Moises, dschond: 2. Santifichescham tuots ils prúm naschùds, tuota quai chi davra ilg [p. 408 modifica] bùst, pro ils filgs dad Israel, taunt da la lgieut, co dalg mual: perche ilg ais mieu.

3. Qua dis Moises alg pövel, s’algurda d’quist di, in ilg qual vo eschet ids our d’Egipta, da la chiasa da la servitùd, perche ilg Senger s’ha mana landroura, cun pussaunt maun. Cuntuot nun desse ngir mãgia inguotta cun alvon.

4. Hoz giaivuo oura in ilg mais d’Abib.

5. Cura dimena chia ilg Senger vain à t’havair manâ in ilg pajais dils Cananiters dals Hetiters, dals Amoriters, dals Heuiters, è dals Jebusiters, ch’el ha giüra à teis babuns da ta dar, ün pajas ilg qual scula lat è meil. Lura dessas salvar quist servezan, in quaist mais.

6. Set dids dessas mangiar paun sainza alvon: & in ilg settavel di des esser (à vo) [p. 79] üna feista alg Senger.

7. Set dits des ngir mangia paun sainza alvō, è chi nun s’veza ingiüna chiausa cū alvon: ne chi vengia vis ingiün alvō velg in tuotta teis cuffins.

8. Et in quel di desses far à savair à teis filg, e dir: quist salv eug per quai, chia ilg Senger m’ha fat, cura eau sun trat our da d’Egipta.

9. Et chi t’sea per ün singial in teis maūs & per ün memorial taunter teis ölgs, cioe per chia la ledscha dalg Senger sea in tia buoqua: per quai chia ilg Senger t’ha manad our dad Egipta cun pussaunt maun.

10. Et uschea dessas salvar quista ordinatiun, iminch’on, aint in seis temp.

11. Mo cura ilg Senger vain à t’havair mana in ilg pajais dals Cananiters, sco el ha giüra, à tai & à teis babuns, & vain à t’ilg havair dat:

12. Lura dessas resignar alg Senger, tuot ta quai chi davra ilg büst: somlgiauntamaing [p. 80] d’minchia prüm part da teis mual, ils masciels dessen esser dalg Senger.

13. Mo iminchia prüm part dalg Asen, dessas spendrar cun ün angé, mo scha tù nun ilg spendrasch, snhi rumpalg la coulpa: mo tuots prum naschùds da la lgeut taunter teis filgs, dessas tù spandrar.

14. E vain á dvantar, scha in ilg avengir teis filg vain à t’mandar, & à dir: Che (mana ja) quist? Schi desses dir ad el: Ilg Senger ins ha manads cun ùn pussaunt maun, our da d’Egipta, our da la chiasa da la servitùd.

15. Et es dvanta, chia s’mussond Faro dür ans laschar ir davent, schi ha ilg Senger amazad tuot ils prüms naschüds d’ilg pajais d’Egipta, dalg prüm naschü da la lgeut, infina ilg prüm naschü da la mualgia: per quai sacrifichesch eug alg Senger ils masciels d’iminchia prüm part, (dalg mual): mo iminchia prüm naschù taunter meis filgs, spendr’eau. [p. 409 modifica]

[p. 81] 16. E quai t’des esser per ün singial sún teis mauns, è per ún fruntal taunter teis öls, chia ilg Senger ans ha manads our d’Egipta, cun pussaunt maun.

17. Mo ilg es dvanta chia haviond Faro lascha ir davent ilg pövel, schi nun ilg ha Dieu manad tras la via dalg pajais da ils Filisters, combain ch’ella eira (la plü) cuorta, perche Dieu dis: (eau stou parchürar) chia ilg pövel nun s’arügla, cura chi ngissen à vair la guerra: è turnessan d’cheau in Egipta.

18. Mo ilg Senger manet ilg pövel intuorn, tras la via dalg dasiert, (contra) ilg mâr cotschen: Mo ils filgs da d’Israel trē sù dalg pajais d’Egipta, in ordinaunza da guerra.

19. Et Moises ha tngù tut cun el l’ossa da Josef, perche ch’el haveiva expres fat jùrar algs filgs da d’Israel, dschond Dieu vain per tschert à s’visitar: lura mana davent da qui, la mia ossa, cun vuo.

[p. 82] 20. Et uschea s’partin els davent da Sucoth, è maten lur legiar in Etham, in la fin d’ilg dasiert.

21. Mo ilg Senger ils gieiva avaunt, sùn ilg di, in üna culuonna d’nùvel, per ils guidar sün ilg chiamin: & d’not in üna culuonna d’fœ, per ils far lgùm: per ch’els chiaminassen da di é d’not.

22. Et nun alvet davent da la vista dalg pövel, ne la culuona d’nùvel sün ilg di, ne la culuonna d’fœ in la not.

CAP. XIV.

1. Ilg Raig Faro, tras jüst jüdici da Dieu indüry, persequitta ils Israeliters, cun gronda forza da guerra. 11. Ils Israeliters vengen in gronda temma, permur dalg lö stret, è tras quai brunclen, els incontra da Moises. 13. Moises ils cufforta, & vain eir el cuffartâ da Dieu. 19. Tras mez dilg Aunguel vengen ils Israeliters defais, è manads tuots, tras ilg mâr cotschen à pe süt. 23. Ils Egipters ils persequiten eir tras ilg maar, è vengen in quel tuots stanschantads.

1. MO ilg Senger tschantschet cun Moises, dschond:

[p. 83] 2. Di als filgs da d’Israel, chi s’volven in tuorn, è mettan lur leger vers la clausa da Hiroth, taunter Migdol, & ilg mâr avaunt Balzefon: matai vos leger dret quel via, d’spera ilg mâr.

3. E Faro vain à dir davart ils filgs dad Israel, eaus sun intrigiads in ilg pajais: Ilg dasiert ils ha sarads (ilg pass).

4. Et eau völg indürir ilg cour da Faro ch’el vaiñ als persequitar: ch’eau vengia glorifichia in Faro, & in tuotta seis exercit: Et ils Egipters vengen à ngir per tscherts, cheau sea ilg ilg Senger. Et eaus fettã in quella guisa.

5. Mo siond stat fat à savair alg Ray d’Egipta, chia ilg pövel mútsches: schi fuo ilg cour da Faro, è da sia famalgia, mùdat contra dalg [p. 410 modifica] pövel: è dissen, che chiau sa ais quist chia nuo havain fat? chia no vain lascha trar davent Israeliters, chi nu' ns serven (plù).

6. Cuntuot fet (Faro) mettar seis chiar [p. 84] in arma, é pilgiet seis pövel cun el.

7. E pilgiet sêstschient chiarra tschernù da, è tuotta la chiarra d' Egipta: & eiran chiapitaunis sura da tuotta quels.

8. Et ilg Senger indürit ilg cour da Faro Ray d' Egipta: & el persequitá ils filgs da d' Israel. Mo ils filgs d' Israel traun oura cun maun aduzâ.

9. Uschea ils Egipters ils persequiten: E tuot ils chiavals, è chiarra da Faro, è seis chiavalèrs, è seis exercit, als assieuguen siond els achiampads d' spera ilg mâr, p la clausa da Hiroth, avaunt Balzefon.

10. Mo ngond Faro naun da tiers els, schi uzen ils filgs da d' Israel ils öls: é mèra ils Egipters ngiven davo eus: tras quai schi s' tmeten els grondamaing, è clammaun pro ilg Senger.

11. E dissen à Moises, nun eiran forza se pultùras in Egipta, chia tù ans hasch ma nads, chia nuo mouran in quist dasiert? Che es quist chia tù ans hasch, fat, chia tù [p. 85] ans hasch manads our d' Egipta.

12. Nun es quist quai chia nuo t' dscheivan in Egipta, dschond: Laschans star, sùn quai chia nuo servan als Egipters? per che chi fuos stat melg per nuo, da servir als Egipters, co da murir in quist dasiert!

13. Mo Moises dis a 'l pövel, nun s' tma rai, stad salds, è guardâ la liberatiun dalg Senger, la quala ch' el hoz vain à s' far, perche chia quels Egipters, chia vuo havai hoz vis, ma nun ngivuo als vair plù in æternum.

14. Ilg Senger vain á combatter per vo: mo vuo ngi à star quets.

15. Qua dis ilg Senger à Moises, che clomatsch pro mai? Di als filgs da d' Israel chi chiaminen.

16. Mo tú auza teis bastun, è stenda oura teis maun sura dalg maar, è fendalg: sún quai chia ils filgs da d' Israel, passen tras mez ilg maar à sút.

[p. 86] 17. Et quant á mai, mèra, eau völg indúrir ilg cour dals Egipters, chi gean aint davo eus: & veng ad esser glorifichia in Faro, & in tuotta seis exercit, & in seis chiars, & in sia chiavallaria.

18. Et ils Egipters vengen à ngir partscherts, chia eau sea ilg Senger; cura chia eau veng ad esser glorifichia in Faro, in sia chiarra, è sia cavarallia.

19. Lura ilg Aunguel da Deis, chi gieiva avaant ilg chiamp dals Israeliters, s' pardit, è giet via davo el: uschea eir la culuōna d' nüvel (chi eira) avaunt eus, s' partid & stet davo eus.

20. E ven taunter ilg chiamp dals Egipters, è quel dals Israeliters: Et eira la nüvla (als Egipters) sciüreza, & als (Israeliters) inluminavla la not: chia l' ün nun s' aprosmet pro l' auter tuota quella not. [p. 411 modifica]

21. E Moises standet oura seis maun sura ilg maar: & ilg Senger fet retirar alg maar, tuotta quella not, tras üna ferma [p. 87] aura orientala: & ha fat ngir ilg mâr süt s’haviond l’agua s’partida.

22. Et ils filgs dad Israel, antraun tras mez ilg mâr à süt: E l’agua ils eira in lö d’ün mür, da la vart dretta è da la vart sneistra.

23. Et ils Egipters ils persequiten: é tuot ils cavals da Faro, è sia chiarra, è seis cavaliers intraū aint davo eus, in mez ilg mâr.

24. Ft es ’dvantad in la vigilia da la matiña, chia ilg Senger da la culuonna dalg fœ, e da la nüvla, guardet sura ilg chiamp dals Egipters, & ilg matet in daruotta.

25. Et alvet davent las roudas (our) da lur chiarra, & ils manava longurusamãg. Et ils Egipters dissen, mütschain dals Israeliters: perche chia ilg Senger combatta par eus, incontra ils Egipters.

26. Lura dis ilg Senger à Moises, stenda oura teis maun sura dalg maar: è las aguas vengen à turnar sura dals Egipters, sura da lur chiarra, e sura da lur cavaliers.

[p. 88] 27. Cuntuot schi standet Moises oura seis maun sura dalg mâr: & ilg mâr turnet sülg far da’ l di in sia vigur: mo ils Egipters ilg fügivan incontra, usche ha ilg Senger cupichiâ ils Egipters in mez ilg maar.

28. Et uschea returnen las aguas, e cuvarnettan la chiarra, & ils cavaliers, da tuot ilg exercit da Faro, ils quals eiran intrats in ilg maar davo ils Israeliters: chi nun mütschet davent brichia ün.

29. Mo ils filgs dad Israel, chiaminaun à süt, in mez tras ilg mâr, è l’agua eira ad els in lö d’ün mür da la vart dretta, e da la vart sneistra.

30. Uschea ha ilg Senger in quel di cussalva ils Israeliters dals mauns d’ils Egipters: & ils Israeliters vadsen ils Egipters morts in la riva dalg maar.

31. Et Israel vadset ilg grond maū, chia ilg Senger haveiva duvra incontra ils Egipters, e tmen ilg Senger, e crajen a ’l Senger, [p. 89] & á Moises seis serviaint.

CAP. XV.

1. Moises & Ilg pövel d’Israel, ingrazgian à Dieu, cun ünna chianzun da triunf, per la vittorgia ch’el ils haveiva dat contra ils Egipters. 10. Vsche a fa eir Maria la sour da Moises, insembel cun las autras dunauns. 22. Ilg pövel d’Israel tira davent dalg mar cotschen trais dits d’chiamin. Chiatten agua, mo pittra, brunclond eus per quai la fa Moises ngir dutscha. 27. Tiran davent da qua ad Elim.

1. LUra chiantet Moises, cun ils filgs d’Israel quista chianzun a’ l Senger e dissen: Eau völg chiantar a ’l Senger: per che els s’ha müravlgusamaing [p. 412 modifica] amussa excellent: El ha bütad in ilg mâr, ilg chiavalg & ilg chiavalgiaint.

2. Ilg Senger als mia fermeza, e mia chianzun da laud, perche el m’ha drizad Salüd. Quist es ilg meis Deis eau il völg glorifichiar: ilg Deis da meis bap eau ilg völg aduzar.

3. Ilg Senger ais ün grond guerrier: seis nuom es ilg SENGER.

[p. 90] 4. La chiarra da Faro, & ilg seis exercit ha el bütta in ilg maar, & seis tschernüds capitaunis, sun na jantads in ilg maar cotschen.

5. Las chiafuollezas ils haū cuvernads: els sun ids á fuond, taunt co üna peidra.

6. Teis maun dret, ô Senger s’ha demostrad glorius in fermeza: teis maun dret ô Senger ha ruot ilg inimi.

7. E cun la tia magnificia grondeza, hasch tü desdrüt queus, chi s’duzaven in contra tai: Tü hasch tramis la tia ira, chi ils ha cussùmads taunt co stuppla.

8. Cun ilg zufflar da tias fouras d’naas, s’haun, las aguas raspadas insembel: e las uondas curraintas, sun stattas sco ùn mãtun, e las chiafuolezas sun dscheautas in ilg cour dalg maar.

9. Ilg inimi haveiva tngú dit; eau ils völg cuorrer davo, eau völg ils assieuguar, & völg partir oura ilg butin: eau völg satiar mia orma via d’eus, eug völg trar oura [p. 91] mia spada, e meis maun ils des manar suotta da say.

10. Mo tù hasch zuffla cun teis vent, & ilg maar ils ha cuvernads: eaus sun fundats giuo sco pluom, in aguas grondas.

11. Chi es intaunter ils fermischems, sumlgiaunt à tai, ô Senger? Chi es sumlgiaunt à tai, glorius in Sanctitad? Reverend in laud? Chi fasch fats múravlgius.

12. Tù hasch stais oura teis maun dret, & la terra ils ha travus.

13. Tù hasch mana, tras tia būtad, quel pövel chia tù hasch spendrad: Et ils hast manads lom, tras tia fermeza, pro la tia sonchia e dalataivla hafdaunza.

14. Udiond quai ils pouvels, schi vēgni á tramblar; & dulur vain à dar d’maun, als habitants da la Palestina.

15. Lura vengen à s’schmurir ils Fùrsts da d’Edom, tramblöz vain è salgir á dös als pussaunts da Moab: Tuot ils habitãts da Canaan vengen ad alguar via.

[p. 92] 16. E vain à crudar sura da d’eus, tema e schmurdùm: Tras la grondeza da teis bratsch vengni à ngir taschantads, taunt co ùna peidra: infina chia teis pövel vain ad esser passa tras ô Senger: infina chi es passad ilg pövel, chia tú hasch tschernüd. [p. 413 modifica]

17. Tü vainst als manar aint, & ils implantar sün ilg munt da tia hierta, aint in quel lö, ilg qual tü hasch præpardert, per üna tüa habitanza, ô Senger: pro quel lö soing, ô Senger, chia teis mauns haun stabilid.

18. Ilg Senger vain à regnar à saimper in æternum.

19. Perche ils cavals da Faro, cun sia chiarra è cavaliers, sun antrats in ilg mâr, & ilg Senger ha fat retornar las aguas dalg mâr sura dad eus; mo ils filgs da d’Israel sun passads per mez ilg mar à süt.

20. Mo Maria la profetissa, sour dad Aron, pilgiet in seis maun ün tamborl: E tuottas la dunauns gien oura davo ella [p. 93] cun tamborls è flötas.

21. Mo Maria respondet ad els: Chiantâ alg Senger, perche el s’ha demonstrad autamang excellent, el ha bütâ in ilg mar ilg chivalg & ilg seis cavalier.

22. Davo quai, fet Moises partir davent dalg mar cotschē, als filgs da d’Israel: & els trassen inavaunt incontra ilg dasiert da Sur: è chiaminen trais dits tras ilg desert, sainza chiatar ingiùn’agua.

23. Davo quai rivennen els à Mara, mo é nun pudeiven baiver da l’agua da Mara perche l’eira pittra: per quai ais quel lœ nominad Mara.

24. Per quai brunclet ilg pövel, incontra da Moises, è dis: Che desnuo baiver?

25. Et haviond Moises chama pro ilg Senger: Schi ilg ha ilg Senger amussâ ùn laing, ilg qual el ha bùtta in l’agua, é l’agua es ngúda dutscha. A qua ordinit ilg Senger alg pövel, tschãtamaint è ledscha: ilg haviond à qua eir tngú appruad.

[p. 94] 26. E dis, scha tù in tuot vainst ad obedir alg Senger teis Deis, & á far quai chi es dret avaunt seis öls; & vainst à spordscher tias uralgias pro seis commondamaints, è vainst à salvar tuottas sias ordinatiuns: schi nū völg eug metter sura da tai, ingiùnas da quellas malatias, cheau nai mis sura da d’Egipta; perche eau sun ilg Senger chi t’guaresch (da tuot mal).

27. Davo quai vennen els in Elim: & qua eiran dudesch fontaunas d’agua è settaunta boschs da d’ulivas: & qua ma tennen els lur leger, pro quellas aguas.

CAP. XVI.

1. Ils Israeliters vengen in ilg dasiert da Sin, & qua brunclen els contra da Moises & Aron per ilg da viver. 4. Ilg Senger ils imprometta dals tramettar Quaqcras & Manna. 13. Ils scriva avaunt ilg möd cura, è co chi dessan raspar aint, è duvrar. 33. Cumonda chi vengia salvâ sü impa d’Manna in ün vasche, per üna algurdaunza. 1. DAvo quai, siond els partids davent dad’Elim, schi ven tuot la raspada [p. 95] dals filgs da d’Israel, in ilg dasiert da Sin, ilg qual ais

[p. 414 modifica]

taunter Elim & Sinai: in ilg quindeschavel di, da l’auter mais, davo chi fuon trats our da d’Egipta.

2. Qua brunclet tuotta la raspada dals filgs da d’Israel, incontra da Moises & in contra da d’Aron, in quel dasiert.

3. Et ils filgs da d’Israel dissen ad eus, Ach, fuosnuo pürmorts, tras ilg maun dalg Senger in Egipta, cura chia no sezeiven, pro las havnas da chiarn, inua nuo mangiaven paun infina ch’nuo eiran saduols: parche vuo ans havai manads oura, in quist dasiert, p far murir da la fom tuotta quista raspada.

4. Et ilg Senger dis à Moises; mèra eau s’völg far plouver paun giuo da tschel: & ilg pövel des ir oura à raspar, da di in di, quai ch’el ha bsœng quel di: acioè chia eau ilg prouva, sch’el es per chiaminar in mia Ledscha, ù Na.

5. Mo in ilg sesavel di, dessen els parderschar, [p. 96] quai chi haun da manar aint (in chiasa): è quai des esser ilg duobel plü, co quai chi parderschan iminchiadi.

6. Per quai dis Moises & Aron à tuots ils filgs da d’Israel: quista saira ngivuo à cunguoscher, chia ilg Senger s’haja manads our d’Egipta.

7. E da matina ngivuo à vair la gloria dalg Senger; perche el ha udi ilg vos brunclar incōtra dalg Senger: Mo nuo, chi eschens nuo, chia vuo brunclâ incontra da nuo?

8. Da nöf dis Moises, quista saira vain il Senger á s’dar chiarn da mangiar, è la damaun paun, chia vuo venget saduols: per che ilg Senger ha udi vos brunclar, cun il qual vuo brunclâ incuntra da d’el: E chi eschens nuo? Ilg vos brunclar nun ais in contra da nuo, mo incontra ilg Senger.

9. Davo quai dis Moises ad Aron; di á tuotta la raspada dals filgs da d’Israel, s’aprosmâ naun avaunt ilg Senger: perche [p. 87] el ha udi vos brunclar.

10. Mo ilg es d’vanta, chia tschantschond Aron cun tuota la raspada dala filgs da d’Israel; schi s’haun els vout incontra ilg dasiert, è mera la gloria dalg Senger es apparüda aint in la nüvla.

11. Parche ilg Senger ha tschantscha cū Moises, dschond:

12. Eau nai udi ilg brunclar dals filgs d’Israel: Tschauntscha cun els, dschond: Taunter las duas sairas ngivuo á mãgiar da la chiarn: è la matina ngivuo à ngir sadulads cun paun: uschea ngivuo à cunguoscher ch’eau sea ilg Senger vos Deis.

13. Mo ilg es dvanta in quella saira, chi sun ngüdas su quaqras, é cuverneivan ilg leger; mo la damaū eira ilg rüvi intuorn ilg leger.

14. E siond quel cruda rüvi alvad davent, mera sura la fatscha dalg dasiert, eira üna chiausa manüda, ruduonda, e stilgia sco pruinna. [p. 415 modifica]

[p. 98] 15. E cura ils filgs d’Israel (la) vadsen, schi disna l’ün cun l’auter, ilg es Manna: perche els nun saveiven che quai fuos: E Moises ils dis, quist es ilg paun chia ilg Senger s’da da mangiar.

16. Mo quist es quai chia ilg Senger ha comonda: raspâ da quai, iminch’ün taūt co l’ha bsöng da mangiar, ün omer per teista, suainter l’inomber da las vossas psuñas, iminch’ün pilgia per quels chi sun in sia chiamonna.

17. Et ils filgs da d’Israel fettan uschea: & raspettan, chi plü, chi main.

18. Et els masürettan cun ilg Comer, in tal guisa, chia quel chi haveiva raspa bler nun vanzava; & à quel chi haveiva raspa pauck nun manquava: iminch’ün raspa va, taunt co el haveiva bsœng pro seis mangiar.

19. E Moises dis ad els: ingün nun dess laschar chi vaunza infina sün la damaū.

20. Mo alchüns nun obedin a Moises, è [p. 99] laschen vanzar infina la damaun. Et que fet verms, è spüzit: par quai s’gritantet Moises sura da d’els.

21. Uschea raspava iminch’ün sün la damaun, taunt co el veiva bsöng pro seis mangiar, perche cura ilg sulai spladuriva chiaud, schi alguavai davent.

22. Mo in ilg sesavel di raspen els ilg dubel, cioe dus omers per ün. E tuots ils prĩcipals da la raspada vennen, e referin ilg fat à Moises.

23. Et el dis ad eus, quist es quai chia ilg Senger hat dit: Damaun es ilg Sabbat, ilg soinck rapaus alg Senger: cuschinâ hoz, quai chia vuo vai da cuschinar, è cuschai quai chia vuo vai da couscher: E matai d’üna vart in salf, tuotta quai chi vaunza per salvar sü quai infina damaun.

24. Mo haviond el mis dvart infina sün la damaun, sco Moises haveiva tngü comanda: qua nun spüzit inguotta, ne fet eir verms ingüns.

[p. 100] 25. Lura dis Moises, mangia hoz, perche hoz es ilg Sabbath dalg Senger: hoz nun ngivuo à chiattar inguotta oura sün la cutüra.

26. Sês dits desset vuo raspar: mo in ilg settavel di es Sabbath in quel di nun sarà inguotta.

27. Mo in ilg settavel di esai dvantad, chia siond alchüns dalg pövel ids oura p raspar, schi nun chiatennen els inguotta.

28. Qua dis ilg Senger à Moises, infina cura s’lai dustar da salvar meis comondamaints, è mias ledschas?

29. Considera: Siond chia ilg Senger s’ha dat ilg Sabbath, per quai s’dal eir in il sesavel di, paun per dus dits. Schi reista di mena iminchün in seis lö, ch’ingün nun gea oura in ilg settavel di. 30. Uschea pusset ilg pövel in ilg setavel dy. [p. 416 modifica]

31. E la chiasa d’Israel, nominet (quel paun) Manna: ilg qual eira so ilg sem [p. 101] da Coriander, alb: Et ilg seis gust eira, sco chi fuos tit aint in ilg meil.

32. Mo Moises dis eir, quist es quai chia ilg Senger ha comanda; impli ün Omer cun Manna, à salvar sù per quels chi venngen davo vuo, per ch’els vezan ilg paun cun ilg qual eau s’hai nudriad in ilg dasiert, davo ch’eau s’hai manads oura da ilg pajais d’Egipta.

33. Per quai dis Moises ad Aron, pilgia ún vasche, è metta laint ùn Omer plain d’Maña, ê metta avaunt ilg Senger, per chia quella vengia salvada sú, per quels chi vengen davo vuo.

34. Sco ilg Senger ha tngú comanda à Moises, uschea ha Aron mis, ch’ella vengia cussalvada, avaunt la testimoniaunza.

35. Et ils filgs da d’Israel, haun maugia la Maña ilg spazi da quaraunta ons, infina chi sun rivads, in ùn pajais habitad: ilg haun mangiad la Maña, infina chi sun [p. 102] rivads in ils cuffins dalg pa jais da Canaan.

36. Mo ùn Omer, es la deschavla part d’ùna Efa.

CAP. XVII.

1. Ils Israeliters siond ngüds in Rafidim, é nun chiatond agua chi possen baiver, schi brunclen els incontra Moises & Aron. 4. Moises plondscha cun Dieu, & el fa ngir our d’ün spelm agua avuonda da baiwer. 8. Ils Amaleckiters combat ten incuntra ils Israeliters, è wengen da quels vits è suottamis. 14. Dieu cumonda chi dessan ngir dafat desdrüts. 15. Moises adifichia ünn utar per ünna memoria.

1. DAvo quai, s’partid davent da Sin, tuotta la raspada dals filgs da d’Israel, sùn lur viadis, suainter ilg commondamaint da Dieu: è matē lur leger in Rafidim. Mo è non eira agua, chia ilg pövel pudes baiver.

2. Lura dantilgiet ilg pövel cun Moises, é dissen: Ans dat vgua chia nuo baiven: Moises dis ad eus: Che dantilgia vuo cun mai? Che tantavuo ilg Senger?

[p. 103] 3. Mo haviond à qua ilg pövel sai da d’agua, brunclond incontra da Moises, dissen: perche ans hasch fat trar our d’Egipta, à far morir da la say, nuo, à nos uffaunts, & à nossa mualgia?

4. Qua clama Moises pro ilg Senger, è dis: Che des eau far à quist pövel? E mãqua pauch, chi m’acrappan.

5. Lura dis ilg Senger à Moises: Va via avaunt ilg pövel, è pilgia cun tai alchüns dals Seniuors da d’Israel: pilgia eir in teis maun ilg bastun, cū ilg qual tū hasch batü ilg flüm, & tparta davent.

6. E méra eau völg star à lâ avaunt tai, sün ün spelm, in Horeb: lura desses bater ilg spelm, schi vaine á ngir agua landroudra, chia [p. 417 modifica] ilg pövel baiva. Et Moises fet uschea avsunt ils ölgs dals filgs da d’Israel.

7. Mo el nominet quel lö Massa & Meri ba, per quai chia ils filgs da d’Israel haveivan dantilgiâ, è chi veivan pruad ilg Senger dschond: Es ilg Senger in mez taunter [p. 104] nuo, úna?

8. Lura vennen ils Amalekiters à combatter incontra Israel in Rafidim.

9. E Moises dis à Josua: tschernans oura huomens, è va oura e combatta incontra ils Amalekiters. Damaū völg eau star sü suom ilg muot, cū ilg bastun da Dieu in meis maun.

10. E Josua fadschet sco Moises ilg haveiva comanda, e combatet incunter ils Amalekiters. Mo Moises, Aron & Hur, gien sün la tschimma dalg muot.

11. Mo ilg es dvantad, chia cur Moises aduzava seis maun, schi vandscheiva Israe: mo cur el ilg bassava, schi vandschei van ils Amalekiters.

12. Per quai ngond ils mauns da Moises greifs, schi pilgetten els üna peidra, e la matten suot el, chia el sezes sü sura: mo Aron & Hur ilg tngeiven sü ils mauns, l’ün da l’úna vart, e l’auter da l’autra: usche fuon seis mauns stavels, infina ilg tramontar [p. 105] d’ilg sulai.

13. Uschea matet Josua à frack Amaleck & seis pövel, cun ilg fil da la spada.

14 Et ilg Senger dis á Moises, scriva quist in ilg cudesch, per ün memorial, è metta in las uralges da Josua: chia eau völg dalg tuot chiassar davent, our dsuot ilg tschel, la memoria d’Amaleck.

15. E Moises ædifichiet ün utâr, alg qual el nominet: Ilg Senger ais mia bandéra.

16. E dis: Dimena chia ilg maun da d’Amaleck, ha combatü, incontra ilg thrū dalg Senger, schi vain ilg Senger à combatter incontra da d’el, da l’üna ætad in l’autra.

CAP. XVIII.

1. Iethro Ilg sœr da Moises, vain pro el in dasiert, pro ilg munt Horeb, cun sia duona, è seis duos filgs, ch’el veiva tngü tramis inavo, pro seis sœr. 8. Moises ilg raschuna, ils beneficis ad els fats da Dieu in Egipta & sün ilg viadi, infina lura. 9. Iethro s’aleigra, & lauda Dieu, cun plæds & fats. 14. Lura dal ün bun cussalg à Moises, co gubernar ilg pövel, ch’el nun hagia taunta graveza. [p. 106] 24. Moises obedescha ïlg cussalg, & lascha trar seis sœr à chiasa.

1. MO haviond Jethro, ilg sœr da Moises, gubernadur da Madian, inclet tuotta quai, chia Dieu haveiva fat à Moises, & á seis pövel d’Israel: co ilg Senger haves manad Israel our d’Egipta. Romanische Forschungen XVII. 2. 27 [p. 418 modifica]

2. Schi pilgiet Jethro ilg sœr da Moises, Zippora la duonna da Moises: l’haviond el tngüda tramis inavo.

3. Et ils seis dus filgs, dals quals l’ün veiva nuom Gerson, perche el haveiva dit: Eau sun ün fullaster, in ün eister pajais.

4. Mo l’auter veiva nuom Eliazer, perche el veiva dit: Ilg Deis da meis bap, m’ais ngùd in agiùd, & m’ha delibera da la spada da Faro.

5. Mo siond Jethro, ilg sœr da Moises, seis filgs, e sia duonna, ngúds pro Moises, in ilg dasiert, inua el veiva seis leger pro ilg munt da Deis.

6. Schi fel dir á Moises: Eau teis sœr Jethro, [p. 107] veng pro tai, sco eir tia mulgeir, & amasduos filgs cun ella.

7. Giet Moises oura, incontra seis sœr, s’inclinet, & ilg bùtschet: E s’dmanden l’ün l’auter, davart lur bain star: é lura an tranni in la chiamonna.

8. Qua raschunet Moises á seis sœr, tuot ta quai chia Dieu veiva fat à Faro, & als Egipters, per amur da d’Israel: è tuot ils travalgs chi ils eiran inscontrads sün ilg viadi, dals quals ilg Senger ils haveiva liberads.

9. Per quai s’allagret Jethro, da tuot ilg bain, chia ilg Senger veiva fat ad Israel: ch’el ilg haves deliberad dalg maun dals Egipters.

10. E Jethro dis, benedit sea ilg Senger, ilg qual s’ha liberads dalg maun dals Egipters, é dalg maun da Faro: chi nū fuossen plú subgiets als Egipters.

11. Huossa cunguosch eau, chia ilg Senger saja plù grond co tuot ils Deis: ingual [p. 108] in quel pröpi fat, chi superfgeschan, es el sura da d’eaus.

12. E Jethro ilg sœr da Moises, pilgiet ufferta da d’arder & sacrificis, & (offerit) á Dieu. Lura ven Aron, è tuot ils Seniuors da d’Israel, per mangiar ilg paun, cū ilg sœr da Moises, auaunt ilg Senger.

13. Mo l’auter di, seziond Moises, per jüdichiar ilg pövel: & ilg pövel stet avaunt Moises, da la damaun infina la saira.

14. Mo veziond ilg sœr da Moises, tuot, ta quai ch’el fava alg pövel, schi dis el: Che fat es quist chia tü fasch via da quist pövel? Perche sezast tù sulet, è tuot ilg pövel sta avaunt tai, da la damaun infina la saira?

15. Qua dis Moises à seis sœr, quist pövel vain pro mai, à damandar cussalg à Dieu.

16. Cur ch’els haun qual fat da far, schi vengen els pro mai, & eau jüdigk taunter l’ün e l’auter: Et ils fetsch à savair las [p. 109] ordinatiuns da Dieu, & sias ledschas.

17. Mo ilg sœr da Moises dis ad el, quai chia tú fasch nun sta bain.

18. Tù vainst à ngir alg main, tù, é tuot quist pövel cun tai insembel: per che quista impraisa t’ais massa greiva, & nun la poust drizar oura sulet. [p. 419 modifica]

19. Per quai sguonda la mia vusch: Eau t’völg cuslgiar, & Deis vain ad esser cun tai: Seasch tù per quist pövel avaūt Deis & porta las fatschendas (greivas) avaunt Dieu:

20. Et ils informa, da las ordinatiuns è ledschas: E fals à savair la via, sùn la quala chi dessan chiaminar, & las ouvras chi dessen far.

21. Mo tú tscherna our da tuot quist pövel, huomens stavels, chi teman Dieu, d’vardat, è chi hajen in ödi la avaritia. E tschaintalgs sura dalg pövel: Redschaduors sura da milli, sura da tschient, sura da tschinquaunta, è sura da dêsch.

[p. 110] 22. E quels dessen jùdichiar ilg pövel da tuot temp, pero den els, tuottas chiaussas grondas purtar avaunt tai: mo tuottas fatschendas pitschnas desni jùdichiar els. Et usche t’sur leifgia da la greiveza, chia tú hasch à dös, & eaus la purtaraū cū tai.

23. Scha tù vainst à far quist, è chia Dieu vain à ty la comondar, schi vainst à pudair comportar: Et uschea tuot quist pövel, vain à ngir cun pasch, aint in seis lö.

24. Et Moises obedi a la vusch da seis sœr, & fadschet tuotta quai ch’el haveiva tngù dit.

25. Perche el tscharnet our da tuot Israel, huomens da valur, & ils tschantet Redschaduors sura dalg pövel; Redschaduors sura da milli, sura da tschient, sura da tschinquaunta, è sura da desch.

26. Ils quals júdichiavan ilg pövel, da tuot temp: quai chi eiran fats greivs, purtaven els avaunt Moises: mo tuots fats leifs júdichiaven els.

[p. 111] 27. Lura laschet Moises (ir) seis sœr, ilg qual tret in seis pagiais.

CAP. XIX.

1. In quist chiapittel, infina la fin dalg cudesch, vain descrit, quai chi ais d’vantad, cun ilg pövel da Deis, pro ilg munt Sinaij. 4. Dieu declera à Moises ch’el völgia renovar sia Lia cun ilg pöwel & salvond els sias ordinatiuns, schi völgia el continuar via d’eaus cun sia amur. 8. Ilg pövel accepta la conditiun. 10. Moises cumonda chi s’dessen præparderscher à dudir la Ledscha. 12. Scumonda alg pövel chi nun s’aprosman pro ilg munt. 16. Sün ilg qual siond Moises clamâ, schi s’manifesta Dieu cun tremenda Majestad.

1. IN ilg prùm di dalg terz mais, chia ils filgs d’Israel fuon id sour d’Egipta, in quel pröpi di rivetten els in ilg dasiert da Sinay.

2. Perche siond eaus trats our da Rafidim, schi vennen els in ilg dasiert da Sinai, è maten lur leger in ilg dasiert: A qua maten els lur leger, dret ilg munt via.

3. Mo Moises giet sú pro Deis. Et ilg Senger clamet pro el, dalg munt, è diss: Uschea [p. 112] desses dir à la chiasa da Jacob, è far à savair als filgs da d’Israel. [p. 420 modifica]

4. Vuo vai vis, che eau nai fat als Egipters, e co eau s’hai purtad (sco) sün alas da d’Aulgia, & s’hai manads pro mai.

5. Huossa dimena, scha vuo dalg tuot ngi ad obedir à la mia vusch, & à salvar la mia Lia: schi am desset esser ùn thesaur tscharnù, ourdvart tuot auters povels, perche tuot la terra es mia.

6. Et am desset esser ùn Reginom Sacer dotal, & ùn pövel soing, Quists sun ils plæds, chia tú desses dir alg pövel da d’Israel.

7. Moises dimena ven, è clamet ils Seniuors dalg pövel: & ils matet avaunt tuot quels plæds, chia ilg Senger ilg haveiva comanda.

8. Et tuot ilg pövel respondet insembel, è dissen: Tuotta quai chia ilg Senger ha tschantschâ, lainuo far. Et Moises referit ils plæds dalg pövel darcheu alg Senger.

[p. 113] 9. Lura dis ilg Senger á Moises: mera, eau völg ngir pro tai in ùnna grossa nùvla, sùn quai chia quist pövel auda, cur eau veng à tschantschar cun tai, & t’crajen eir á tai, in perpetuū: Davo chia Moses ha tngü fat à savair ils plæds dalg pövel alg Senger.

10. Davo quai dis ilg Senger à Moises: Va pro ilg pövel, è santifichescha quel, hoz è damaun, chi laven lur vestimainte.

11. E chi sean parderts sün ilg tersavel di: perche in ilg tersavel di, vain ilg Senger à ngir giuo, avaunt ils ölgs da tuot il pövel, sün ilg munt Sinai.

12. Et tü desses metter terms à quist pövel, intuorn intuorn, dschond: S’perchürâ chia vuo nū geat süñ ilg munt, ne chia vuo tuoquat seis term: perche chi chi vaĩ à tuquar ilg munt, des à tuotta via ngir mis à la mort.

13. Ilg maun da d’ingiùn, nun ilg des tuquar; uschlö des el ngir accrapa cun peidras, [p. 114] ù sagiettâ cun frizas: Saja armaint ù chrastiaun, schi nun desel viver. Cura chia la corna vain a sunar à la lungua, lura pon els muntar sün ilg munt.

14. Usche ven Moises giuo dalg munt pro ilg pövel, & santifichet ilg pövel: Et els laven lur vestimainta.

15. Da plü dis el alg pövel: Seat parderts sün ilg tersavel di: Nun s’aprosma ingün da vuo pro la duonna.

16. Et es dvantad in ilg tersavel di, sün la damaun á la matina, chi sun dvantads tuns, chialavernas, & ùna grossa sciüra nüvla sùn ilg munt, & ùn sunar da la trometa, zuond fick ferm: chia tuot ilg pövel chi eira in ilg leger tramblava.

17. E Moises mana ilg pövel our dalg leger, incontra Dieu: Et els s’farmen giuo da pe dalg munt.

18. Mo tuot ilg munt da Sinai fúmava, perche ilg Senger eira ngú giuo sur quel, in fœ: Et ilg fúm da quel gieiva sü, sco il [p. 115] fúm d’ün fuorn: E tuot ilg munt tramblava zuond fick. [p. 421 modifica]

19. Et ilg sunar da la trometa centinuava, è s’ingrondiva fermamaing: Moises tschantschava, è Deis ilg respondeiva in vusch.

20. Mo siond ilg Senger ngùd giuo sün ilg munt Sinai, sùn la tschima dalg mūt: Schi ha ilg Senger clama Moises, sün la tschima dalg munt: & Moises es id sü.

21. Qua dis ilg Senger à Moises: Va giu, protesta alg pövel, chi nun passen ils cuffins, per ir pro ilg Senger à guardar: cioe per chi nun mouran blers d’eaus.

22. Eir ils Sacerdots, chi s’aprosmã alg Senger, s’dessan sanctifichiar, sün quai chia ilg Senger nun ils dazippa.

23. Lura dis Moises alg Senger: Ilg pövel nū vain à pudair muntar sün ilg mūt Sinai, perche tù’ ns hasch protestads, dschond: metta terms à quist munt, è sanctificheschalg.

[p. 116] 24. Mo ilg Senger dis ad el: Va, è va gio. E lura ve sù, tü & Aron cun tai insembel: Mo ils Sacerdots, & ilg pövel, nun dessen rumper tras, per ngir sù pro ilg Senger, p ch’el nun rumpa oura incontra da d’els.

25. E Moises giet gio pro ilg pövel, & ilg dis.

CAP. XX.

1. Dieu da sia Ledscha, dals desch comondamaints. 13. In ün möd taunt smoribel, chia ilg pövel rougua chia Moises tschauntscha cun els, in lö da Dieu. 22. Dieu scomonda la Idololatria. 24. & comonda chi vengia driza sü ün utar pro seis servezan.

1. ET Deis tschantschet tuotta quists plæds è dis:

2. Eau (sun) ilg Senger teis Deis, chi t’hai manad our da la terra da d’Egipta, our da la chiasa da la servitùd.

3. Tü nun dessas havair auters Deis avaunt mia fatscha.

4. Tù nun t’dessas far, alchùn fat inchiavâ, ne alchùna sumlgēscha, (da fats) [p. 117] chi sun in tschel sú dsura, ne da quai chi es in terra qui gio dsuot, ne da quai chi es in l’agua suot la terra.

5. Quellas nun dessas adurar, ne las servir: perche eau ilg Senger teis Deis, sun ùn zelus Deis, chi visitesch á chiasa, las putrö ngiasdals baps, via dals uffaunts, infina in la terza, & quarta (generatiun) da quels chi’ m völgen mal:

6. Et fetsch misericordia in milli (generatiuns) da quels chi’ m oman, & salven meis comondamaiots.

7. Nun duvrar ilg Nuom dalg Senger teis Deis vaunamaing: perche ilg Senger nun vain á laschar zainza chiastiamaint, quel chi vain à duvrar seis nuom vaunamaing. [p. 422 modifica]

8. T’algorda dalg di d’ilg Sabbat, chia tù ilg santifichiasch.

9. Sês dits dessas lavurar, & far tuotta tia lavur.

10. Mo ilg settavel di, (ais) ilg Sabbath, [p. 118] dalg Senger teis Deis: in quel nun far ingiùna lavur, ne tù, ne teis filg, ne tia filgia, ne teis famalg, ne tia fantschella, ne teis armaint, ne teis fullaster, chi ais dadaint tias portas.

11. Perche chia in sês dits, ha ilg Senger fat ilg tschel, & la terra, & ilg mâr, è tuot quai chi es laint, & ilg settavel di ha el pussâ: per quai ha ilg Senger benedit ilg Sabbat, & quel sanctifichiad.

12. Tù desses honorar teis bap, è tia mama: per chia teis dits t’sean perlangunads, sura la terra, la quala chia ilg Senger teis Deis da à tai.

13. Tú nun dessas amazar.

14. Tù nun dessas rumper la laij.

15. Tú nun dessas invular.

16. Tù nun dessas dir fausa pardútta in contra teis prossem.

17. Tù nun dessas giavùschar, la chiasa da teis prossem: tú nun dessas giavúschar la mulgeir da teis prossem, ne seis famalg [p. 119] ne sia fantschella, ne seis bouf, ne seis asen ne alchùña chiausa, chi sea da teis prossē.

18. E tuot ilg pövel vadseiva ils tuns, las chialavernas, ilg tön da la trometa, & ilg munt chi fúmeiva: E vadsiond els quai, guinchitten els, è s’artren dalöntsch. 19. E dissen à Moises, tschaūtscha tù cun nuo, schi t’lainuo tadlar: E chia Deis nū tschauntscha cun nuo, sùn quai chia nuo nun mouran.

20. Mo Moises dis alg pövel, nun s’tmarai: perche Dieu ais ngùd per s’provar, è chia sia temma, sea avaunt vos öls, sùn quai chia vuo nun pechiat.

21. Et ilg pövel stava dalœntsch: mo Moises s’prosmâ naun pro la sciùreza, inua chi eira Deis.

22. Lura dis ilg Senger a Moises, uschea dessas dir als filgs da d’Israel: Vuo havei vis, ch’eau nai tschantscha cun vuo gio da tschel.

[p. 120] 23. Nun farai (alchún Deis) cun mai: Deis d’argient, ne d’aur, nun s’desset far.

24. Un utar d’terra am dessas far, chia tù offerras sùn quel, tias offertas e teis sacrificis, tia béschha & teis boufs: In che d’lœ ch’eau veng a far far algurdaunza da meis nuom, vœlg eau ngir pro tai, & t’benedir.

25. Mo scha tù am vousch far ùn utâr d’peidras, schi nun ilg fabrichiar da peidras intalgiadas: perche, scumbaut chia tù auzas teis scialpan sura da quel, schi l’hasch sconsecrad.

26. Tú nun dessas eir brick, per scaluns, ir sú pro meis utâr, acioe chia tia núdeza nun sca scuverna supra da quel.