Canzuns spirituælas davart Cristo Gesu

by Giovanni Battista Frizzoni

romancio

Giovanni Battista Frizzoni Indice:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu Canzuns spirituælas davart Cristo Gesu Intestazione 8 febbraio 2021 75% Da definire

Questo testo è completo, ma ancora da rileggere.

Canzuns spirituælas davart Cristo Gesu

Giovanni Battista Frizzoni

◄

Ovretta musicale

La Præsenzia dell Succuors divin

►

Questo testo fa parte della raccolta Rätoromanische chrestomathie

Vol. VII

GIOVANNI BATTISTA FRIZZONI.

Canzvns spiritvælas davart Cristo Gesu il bun pastur, e deliziusa paschura per sias nuorsas. Stampô à Cellerina, da Giacomo N: Gadina. Anno MDCCLXV.

PREFAZIUN.

[f. 4^a] AL AGNE CHI HO AMO NUS, JL QUÆL AIS STO MAZZO, E CHI NS’HO SPENDROS, E CON SIEU SAUNG, DA NOS PCHIOS, LAVOS, ED ANS HO FATS RAIGS E SACERDOTS A DIEU, ED A SIEU BAP; SAJA LOD, POSSAUNZA, RICHEZZA, SAPIENZA, ONUR, FORZA, GLORIA, E BENEDIZIUN IN ETERNA ETERNITÆD AMEN!

Uschea sto scrit. Apoc. I. 5. 6. ed cap. V. 9. 10. 12.

Ecco l’ogget e contenuto della nova Canzun, del Coro glorifichio, nella Celestiæla Gerusalem, chi sto avaunt il Trun del Agnè: Ecco la materia colla quæla Citadins Celestiæls faun rimbombær il Cêl lur Patria, e tuots da compagnia unind els lur vuschs in la pü dutscha armonia, e risonante Sinfonia, da commoen accord, cellebreschan il lod del UNIGENIT FILG DA DIEU, il perfet [fol. 4^b] Salvæder dell’umauna generaziun, ed eir il lod da Dieu sieu Bap chi ns’hó dô dun taunt prezius ed inestimabel nella persuna da sieu propi Filg, Filg da si’ amur, accio chia quel acquista salüd, e detta la vitt’eterna à tuots quels chi crajan in El.

La Celestiæla armonia da quasta nova Canzun, nun pò oter co prodür ün’ammabla risonanza, e dutsch ribombo nels cours da lur frars e compangs d’ovra chi haun con els insemel, la testimoniaunza da Gesu, mà chi sun aunchia sur terra; e que virtüd l’intima ed indissolubile uniun chi s’ rechiatta traunter els, davart la quæla aviand S. Paolo tschantscho als crettaivels sur terra, als disch.

Vus esses gnieus tiers il munt da Sion, e tiers la Citad del vivaint Dieu, la Celestiæla Gerusalem, e tiers la milliæra d’Aungels, e tiers la respæda generæla, la Baselgia dels primogenits chi sun scrits in ils Cêls, e tiers Dieu il Güdisch da tuots, e tiers ils Spierts dels güsts perfets, e tiers GEsu, il Mediatur del nov Testamaint, e tiers il saung dell’aspersiun, il quæl favella meldras chiossas, quelcò da d’Abel. Ebr. Cap. 12. 22. 23.

[fol. 5^a] Da quasta divina sentenza, clæramaing appæra la strettissima uniun traunter la Baselgia Trionfante e Militante; e nun ais però da s’ müravglær, scha traunter il Chio ed il Corp, e reciprocamaing traunter ils members da quast Corp, s’ chiatta uniun zuond intima: tuotta la differenza consista in quast, chia la Baselgia Trionfante chi contemplescha sieu adorabel Spus, da fatscha à fatscha, ais gnida alla perfeziun, aviand arvschieu üna nōva laungia, con quella, in maniera perfetta, per podair decantær quastas sublimas materias; l’incontra la Baselgia, aunchia in quasta val da miserias, Militante, nun fò oter có balbagær, cantand ils merits eterns del saung e della mort da Gesu: ô quasts sun, per ella, plæds inneffabels!

Peró tuot quast nun impedescha, chia seis vairs members, fingio qui, nun sajan indicibilmaing beos: Jl Sênch Spiert, chi glorifichia in lur cours l’Agnè da Dieu crucifichio, als dò eir ün pregust dellas virtüds del muondchi hò da gnir. Ebr.: 6. 5. Als fand vivamaing sentir ils müravgliuss [fol. 5^b] effets del saung da Gesu, e ls’ mettand nel delizius giodimaint dels innestimabels bains procedents da sia eterna spendraunza, per tuots quels chi træs vaira viva fè, stabileschan lur salüd, uuicamaing sur ils merits da quast prezius divin saūg.

Cù dimæna füs que possibel, chia quels chi sun dvantôs participævels della vitt’eterna, in las plæjas da lur Redentur, taschessan üna tæl’ materia, ch’els reguardan sco l’unica fontauna e causa dell’indicibla felicitæd ch’els giodan? e la quæla eir, nel pü ôt grô, esaltescha la gloria da Dieu nos Salvæder? Füs que possibel? Chia doppo avair chiattô il repôs da lur ormas, els tgnessan zoppæda la via, chi ls’hò mnôs in quel, ad ôtras povras creatüras ad els somgiauntas, per las quælas, uschè bain có per els, l’Agnè hò spans sieu saung, e do sa vitta, e dellas quælas la pü part giæscha aunchia in las schürezzas e sombriva della mort, sco sclavs da lur pchiôs ed aggiavüschamaints, sainza niaunchia s’inacordscher da lur servitüd?

[fol. 6^a] Ad ais vaira, s’ chiattan eir bgers chi sun sensibels sur lur stædi miserabel e deplorabel, e chi con infelice succes, s’ tormaintan, træs proprias forzas, per sqassær gió l’insopportabil giuf da lur corruziun, per romper lur chiadainas, ed opperær lur Santificaziun, e s’aviand il spazi da bgers ans tormentôs in vaun, doppo avair spais danærs in que chi nun ais paun, e lur fadia in que chi nu’ ls’ pò sadulær. Esaj. cap. 25, 2. Schi nu’ s’ chiattan els ünguotta pü asgürôs da lur salüd, có avaunt, e veziand els uschè poch früt da tuottas lur fadias e combattas, sun els redüts à nun savair pü via da che s’ tegner, gnand ò in confusiun, ò ad àquella, da crair impossibla la müdæda del cour umaun.

Füs que dimæna possibel, chia quels chi cognuoschan il Salvæder, e chi sun entrôs in sieu repôs, reguardessan con indifferenza, il stædi da tælas ormas, chi però sun spendrædas con ün pretsch taunt grand? La caritæd da Cristo, colla quæla El hò amô els, chi eran uschè miserabels cò ils ôters, als permetes [fol. 6^b] Ella, ch’els taschessan? e nu’ ls’ declaressan ch’eir els haun part, uschè bain cò els, nella misericordia da quast chær amich da povers pchiaduors, e ch’els dajan pür, per quant indengs as saintan, reccuorrer tiers El; chia lur bsœng e miseria stessa, als serva da drets e privilegis tiers las richezzas dels tesoris della grazia, schi! ch’El amma ed artschaiva, à bratscha averta, pchæders, ils pü miserabels, ed indengs, siand d’ogni temp, tæla stæda sia consvetudine, carater ed üsaunza? Luc: 7. 34. 50. I Tim.: 1. 15. 16.

Doppo chia Gesu l’innozaint Agnè sainza macla, hò, træs il Spiert etern offert sesvessa, spandand sieu saung per espiaziun dels pchiôs dell’umauna generaziun; Doppo da que, di eau, scha qualchün ais sclav del pchiô, e della possaunza dellas schürezzas, schi nun ais quast per necessitæd, mà per causa ch’el nun cognuoscha sieu Salvæder, ne l’efficazia da sieu saung (chi trasporta il pchiô sco ün flüm porta davend il fango büttô in quel) ne hó esprimentô la virtüd [fol. 7^a] da sias plæjas, sufficiaintas da guarir ils mæls ils pü inveterôs e prievluss: Con ün plæd, üngün nun ais sclav del pchiô, oter cò in conseguenza da sia incredulitæd; el nun craja in il Filg da Dieu, sch’el crajes in El, il Filg l’ fes vairamaing liber. Gio.: 8. 36.

Segue forza da quast, chia quels chi haun chiattò certezza da lur salüd, e liberaziun dalla tirania del pchio, nel saung del Agnè, ægian da che s’ gloriær? O saja dalœntsch! Els sun taunt penetrôs dal sentimaint da lur profonda miseria, da lur indegnitæd, e dalla grandezza immena della gratuita grazia da Cristo, chia sch’els s’ glorieschan, s’ glorieschan els solo in la Crusch da GEsu Cristo lur Salvæder. Gal.: 6. 14. Els sun vivamaing convits d’esser salvos træs suletta, püra, nüda grazia e misericordia, e s’ saintan in sesvessa povers pchiaduors, e miserabels vermets, però con quasta benedida certezza d’esser oggets deliziuss, dell’amur del Bap, Filg e S. Spiert.

Tæl ais stô il beneplacit del Bap, in lôd [fol. 7^b] della gloria da sia grazia, da ns’ fær chærs à si, in quel chi ais sieu chær. Efes: I. 5. 6. e dans lavær da noss pchiôs con sieu saung, sco eir da ns’ vestir con vestimainta da salüd, è da ns’ metter intuorn la chiappa della güstia. Esaj.: cap. LXI. 10.

Davart quasta deliziusa e preziusa materia, trattan las Canzuns chi s’ dò qui à glüsch: Ellas sun Canzuns del Nov Testamaint, e peraque con clærs plæds, rappresaintan quella stessa vardæd chia las Canzuns del Vêlg Testamaint, rappreschantaivan træs figuras, e con plæds main clærs, suainter l’occonomia da que temp; per esaimpel, Moisè, David ed Asaf, decantaivan ed esaltaivan con stupur, la granda spendraunza del pœvel d’Israel, our suot la servitüd d’Egitto, dvantæda e fatta miracolosamaing træs il potent bratsch e ferm maun da Dieu; E che chiossa era tæl’ spendraunza e liberaziun our d’Egitto? Nos Catechisem respuonda, L’ais stæda üna figüra sün la Spirituæla spendraunza da tuots fidels, our suot la servitüd del dimuni, fatta træs la mort da nos Segner e Salvæder GEsu Cristo.

[fol. 8^a] Quasta spendraunza Spirituæla del Jsrael da Dieu, ch’els træs figuras e Profezias, da lur temp decantaivan, podains sainza figuras e profezias, uossa nel temp del adempimaint da quellas, con ils Apostels, e con la glüsch del Nov Testamaint, in franchezza ed evidenza esaltær dschand má nus savains chia l’ Filg da Dieu ais gnieu, ed hò dô à nus intellet da cognuoscher quel chi ais il vair, e nus essens in quel vair, in sieu Filg Gesu Cristo, QUAST ais quel VAIR DIEU, e la vitta eterna. I. Gio.: cap.: 5. 20. E darchio, QUAST ais quel chi ais gnieu træs OVA e SAVNG, brichia solo træs ova, mà træs OVA e SAVNG, e l’ Spiert ais quel chi dò perdütta chia l’ Spiert ais la vardæd, perche trais sun chi daun perdütta in Cêl, Jl BAP il PLÆD ed il SPIERT SENCH, e quasts trais sun UN.

E trais sun chi daun perdütta in terra Jl SPIERT, l’OVA e l’ SAUNG, e quasts trais consaintan in UN: Quel chi ho l’ Filg, hò la vitta; quel chi nun hò l’ Filg da Dieu nun hò la vitta. I. Gio,: cap.: V. 6. 7, 8. ed. 12.

[fol. 8^b] Ed appunto quast ais il contenuto dellas presaintas Canzuns: l’eccellenza da lur soggetto las dô il pais; cert à nu’ s’ chiatta in quellas, ne delicatezza da stilo, ne art da poesia, mà bain schi spaisa per ormas affammantædas ed ansiusas da grazia: Quels chi s’ saintan nel cour ed orma Spirutuælmaing amalôs, chiattaron à lur grand’ consolaziun, descrit il vair ed unic remeidi tiers guarischun da tuottas lur malatias.

Sainza dūbi, á nun saron suainter il stædi d’ogni ün, mà nonostante quast nun impedirò da podair s’inservir d’ellas, con benediziun. pür chia l’ cour acquista ün vair desideri da gnir tiers la giodia del inneffabla felicitæd ch’in quellas als vain depinta.

Nel rest, nus adorains per saimper il Bap da nos Segner Gesu Cristo, per que ch’El, træs l’immensa sia divin’amur, ans hò dô, ed in noss cours, per mez da sieu S. Spiert, manifestô SIEU UNIGENIT FILG, chi ais Dieu sur tuottas chiossas benedieu in eterno. Rom. 9. 5. Nus l’[fol. 9^a] ingraziains in tuott’eternitæd, ch’El ans hò fats dengs da participær la sort dels Sênchs, in la glüsch, ans spendrand dalla possaunza dellas schürezzas, e ns’ transportand nel Reginam del Filg da sia amur, in il quæl nus avains la Redenziun, træs sieu saung, la remissiun dels pchiôs. Col. I. 12, 13. 14. Nus l’ingraziains ch’El hò benedieu nus, con tuotta benediziun Spirituæla, nels lougs Celestiæls, in Cristo; e ch’El hò cernieu nus in quel, aunz la fondaziun del muond. Efes: I. 3. 4. e ch’El hò inseglô (noss’elleziun) træs sieu S. Spiert, il quæl ais ün pain da noss ierta, infin alla spendraunza dell’acquistæda possessiun, in lod da sia gloria. Efes: I. 13. 14:

AVVERTIMAINT AL BEnin Lettur.

NEll’ortografia (sco maggior part, già usitô nels Psalms) s’hò procurô da scriver, à pü possibel suainter la brevitæd, e da s’ conformær al Jtaliaun, accio eir pür facilmaing vegna inclet dals Jtaliauns; e non ostante ogn’ün poderò lêr suainter sia ordinaria prononzia.

[fol. 9^b] Quast seng mis sopra duos vocals, muossa chia quels dajan gnir cantôs in üna sillaba suletta, sco per esaimpel mia, tia, accio. &c.

Nun siand solit in las Stamparias d’avair il custab ü grand, in vece da quel s’hò druô il U cioè nels plæds da custabs grands.

Nun aviand nell’agieu à sufficienza custabs con accents e circonfless, sco, ò ô è &c. s’hò invece da quels miss custabs solits, o e. &c.

Las presaintas Canzuns, part sun tradottas, part da bgerras ôtras Canzuns vêglias e modernas, racoltas, ò clettas insemel, e la maggior part compostas, da Giovanni Frizzoni, Minister da GESU CRISTO in CELLERINA; e quellas sun accompagnædas con Melodias piglædas our da divers dels pü famuss Autuors vêlgs e moderns, la maggior part dellas quælas, sun sceltas, revistas e correttas da quatter perits Musicants, sco sun Jl Molto Rev - do Sigr. Murezan Perini, [fol. 10^a] L’Jllmo Sigr. Juncker Paolo de Perini, L’Jllmo Sigr, Juncker Duriges a Planta, e Sr. Magister Jan Chiaber Jan Duri, Nodær public, als quæls, meritamaing per lur benigna assistenza rendains grazias.

Siand chiossa solita aunz il frontispicio d’ün Cudasch da Canzuns, da metter qualche retrat ò rappresentaziun davart la principæla, e nel Cudasch il pü suenz trattæda materia; avains stimô á proposit, eir nus, da metter ün retrat adequat alla materia, in nos Cudaschet trattæda: dit retrat ais intelligibel; ogni ün veza esser rappreschentæda la somaglia del bun Pastur, con sia chæra nuorsetta sopra las spædlas. Luc: XV. 5. Disopra, Jl serpaint d’Aram, e dirimpetto á quel, que chia quel prefigüraiva cioè Cristo Crucifichiô.

Nun aviand nus mæ udieu ch’üngün ægia critichiô ils promotuors della stampa da nossa Bibgia Romauntscha, per avair els, als Frontispicio della medesima, mis ün retrat da Dieu in fuorma d’ün Hom [p. 10^b] vêlg, nella creaziun, nel quæl temp, ilg Segner nun avaiva aunchia assunt ò pigliô sü corp umaun; schi stimains chi s’ægia molto main radschun e fondamaint da crittichær nus per avair mis ün retrat del Segner in fuorma umauna. zieva ch’El tæla hò pigliô sü, massimamaing per esser stô, peravaunt, usitô in divers Cudaschs Reformos, sco per esaimpel in ün Cudasch dô à glüsch dal M - to. Rev - do Sigr. Gioan Casparo Ulrico, presentamaing Predicatur renomno à Zurigo, e stampô in dit lœ. Año. 1753.

Doppo ais dit retrat stô mis eir in üna Bibgia stampæda darchiô à Zurigo; In ün Cudasch stampô à Berna, e püs esaimpels s’ podes citær: Ora, scha in Zurigo e Berna, lougs (per grazia da Dieu) nels quæls regna l’ortodossia da nossa S. Religiun Reformæda, nun s’oppuona à simils retrats in lur Cudaschs, sperains chia nell’il nos chiattaró opposiziun, in nossa Engiadina; Però scha (contra spraūza) s’ chiattes traunter da nus qualchün chi scrupoles lò sopra; quanto à nus, pò [fol. 11^a] tæl sdramær our dit rettrat, nun voliand nus cotræs dær intop ad alchün, pür ch’el admetta las benedidas vardæds scrittas in quast Cudaschet, dallas quælas, in vardæd! nun cedains niaunchia ün palmo, e ne main ün neo. Amen.

[p. 200] Durante la S. Tschaina.
O Spiert divin dom tü ti’ assistenza,
Compagna tü un propria tia potenza
Da celebrær l’Agnè crucifichiô;
Jl cant davart quast hom martirizô
5 Ah Segner spordscham il pennel,
Per fær d’ l’agnè scanô, ün retrat güst e bel!

O pchæders gni il Chedron passain via,
Possain ün pô in l’üert Ghetsemanè,
Allò büttô mirain sün fatscha sia
10 Jl divin Hom, que innozaint Agnè,
Anguschagiô, e sospirand,
Con larmas, saung, süjuors, sieu divin corp bagnand

[p. 201] Colur d’ la mort sa fatscha, tain coverta,
Tremblã seis levs, seis accēts mez ruots sun
15 Seis snuolgs plajôs preschaintã quel’offerta
Seis œlgs fissôs sun vers il divin trun:
Uschè ais nos Agnè postô,
[p. 202] E sieu mortæl combat àqui hó comanzô.

Un traditur col seguit sieu arriva,
20 Un bütsch quel ais signæl del tradimaint,
Con grand fusdæd grand oedi d' furia viva,
Mettan els maun à que prus innozaint,
El vain liô, vituperô,
E fin tiers Cajafà vain El eir straschinô.

25 Però quel Hom chi cuolpa non avaiva,
Taschet, soffrit tuot que pazchiaintamaīg,
Sa fatscha eir da covrir permettaiva,
E bastono losur gnit mælamaing:
In sia fatsch' al gnit spüdô,
30 E bè nos' pchios sulets, al haun tuot que causô.

Perdüttas vaun cerchiand ils Fariseêrs,
Quel innozaint Agnè morir per fær,
Tiers que s' preschaintan subit duos Ebreêrs
Chi con fervenza vaun al achüsær,
35 Fôssa perdütta tuots duos dand,
Mà mælamaing però as giaivan accordãd.

Pilat' convit in sia conscienza,
Del innozaint ad el in maun surdô,
E veziand la sia innocenza,
40 Füt à compassiun commoventô
Per que cerchaiv' el d' abbalchær
Jl popular furur per il deliberær.

[p. 203] Dintaunt la vusch del pœvel zuond strasuña
Chia quel divin, des gnir crucifichio;
45 Quast per calmær, vain El alla coluona
Mno, e zuond stret vi da quella lio
Lò l' vain alvo sieu vestimaint;
Mà Gesu sün tuot quast, ais ümel e pazchaint.

O Dieu! dolur! con quæla tirania,
50 Vain sieu Sench corp, à furia lò giaschlò?
Jl Gûst, il Sênch sostain tæl vilania,
Da gnir interamaing disfigüro:
Sün sas arains haun els aro,
Trand sur sieu dœs ils suolchs, l' haun tuot indoloro.

55 Con spinas vain tessieu üna coruna,
E missa sün il sieu Santissem chio;
Con giamgias vain, in sa divin Persuna,
Da d’els scó Raig d’Ebreêrs salüdo;
Col vstieu d’ porpor’incolorieu,
60 E canna, faun trauntr’els lur spas tuot accomplieu.

Jl Raig del Cel in üna tæl figüra,
Füt als Güdeavs, in public presento,
Già battagio col fœ da divin’ira,
Ed in sieu frunt con spinas tuot foro,
65 Con fatscha, œlgs e levs inflos,
Con spædlas pet e does, zuōd crudelmaing giaschlos.

Un delinquent infam, scelleratissem
[p. 204] Uschè trattô, mouv’à compassiun;
Perche? nos cour guardand nos Dieu ottissem
70 Nu’ s’ des comover sur sa passiun?
Scha quast nu’ ns’ pò comovētær,
Cert oters mezs nun paun zuōd brichia ns’agüdær.

D’ Pilato füt sentenza prononziæda,
Ingüstamaing, nel loe dit Gabbatà;
75 Al Filg da Dieu la crusch vain sü chiargæde
Sü ls’ vichs d’ Gerusalem vers Golgotà,
O Dieu! che pass æsch’ dolorus,
Chial’ Filg da Dieu hó fat per nos salüd bramus.

Chi mæ podes bramær ôter Salvæder,
80 Co bê ün tæl per nus anguschagiô?
Eau nun contsches quel tæl per mieu Spendræder
Chi nū aves portô il pais del pchiô:
Las sias giamgias e dolur
Jl rendan ün ogget della pü tendr’amur.

85 O tü Sênch Spiert! depaindsch’al orma mia,
Del Spus divin ün vair retrat fidel;
Fom vair la sfigüræda fatscha sia,
La fatscha del Spendræder d’Jsrael:
O Dieu sün quast divin aspet,
90 Mieu cour vo già sentind ün müravglius effet.

Eau m' represchaint quella divin persuna
[p. 205] Plaina d' süjours sün sa chiavlêr e frunt,
Sieu chiô fitô, ais con üna coruna
D' quæl ogni spina, fó sieu propi punt:
95 Sias süjuors, quels guots divins
Sumaglian perlas, ed ils guots da saung, rubins.

Quels oelgs inflôs chi spirã taunta grazia
Pietosamaing intuorn vaun reguardand;
Sias oeglædas haun taunt' efficazia
100 Sur da mieu cour, ch' el vò in tocs s' ronpãd
Cur eau la cuolpa chiat in mè,
E causa da mieu pchiô, chi l' fó soffrir tuot que.

Jls pallids levs, massellas sangunædas,
Ans muossan sengs visibels d' sas doluors,
105 Las quælas sun ad El tuottas causædas
Per nos' misfats, e per nos' grand' erruors:
Jl saung del frunt chi vain corrind
Sieu chær aspet divin per tuot vó collorind.

Jl Filg da Dieu vain desnüdô aquia,
110 E vain spogliô da tuot' seis vestimaints;
Barbars sudos, sa vesta levand via,
Da Boja già mussettan istromaints
Da schæla, guottas e martè:
O Dieu che mæ saró da que pazchaiut agnè.

115 Però mirain il pet e rains inflædas,
Considerain eir cò la grand dolur;
[p. 206] Jls suolchs formos da gieschlas intretschædas
Suu per nos' pchios; ah! ah! che grãd amur!
O Dieu! mieu Spiert vain tuot almain,
120 Eau vez il Filg da Dieu, stendieu our sün ün lain.

Eau saint frantur da quellas martelædas
Chi faun passær træs seis Sēchs peis e maūs
Aguottas spaventusamaing güzzædas
Da quels sudos, crudels, Barbars, Tirauns.
125 O Dieu! tuott' quasta tia dolur,
Sullettamaing vain nò da tia divin amur.

L’empi eau sum, la caus’ais tuotta mia:
Mieu pchio quel hò giaschlo il Filg da Dieu,
Incorono, spüdo in fatscha sia,
130 Seis mauns e peis foro, sü l’ lain pendieu;
Las guottas he eau agüzzo,
Ed il marte lo tiers eau sves he fabrichio.

O grand amur chi ais dal Cêl partida,
Per consalvær il grand tröp da pchiaduors,
135 A tæl propost, con carn e saung vestida,
Ans hò spendros con saung e con süjours:
Oter Salvæder in vardæd,
Nū pos ne völg cerchær in tuott’eternitæd.

Compagnas! gni, mire vos Raig da gloria,
140 Chi ais per vos salüd qui adozo,
[p. 207] Güst Golgotà, ans serva da memoria,
Chia Gesu ais per nus crucifichio.
O Sionitas! s’allegre!
JLS PCHIOS SUN TUOTS CHIASSOS COL
145 SAUNG DA NOS AGNE.

Ammabel Raig! o Plæjas benedidas!
O saung rubin! o vus süjours da mort!
Da tuot mieu cour pür sajas reveridas,
Mieu vair asil, refugi e sgür port;
150 Tiers vus am voelg eau retirær,
Cur satan, pchio e muond am voul persequitær.

Spus glorius! pendieu in compagnia
Da duos infams, iniqs e grand’ saschins,
Per am vestir con saung e con güstia,
155 Per am lavær con quels guottets divins:
Mieu cour quel ais zuond conforto
Da taunt amur, eternamaing sajast lodo!

Jl mieu amich cert uossa m’inamura,
Cotschan ed alv, cernieu da milliuns;
160 Sieu bel aspet preschaint’a mi ogn’hura
Seis bels ed inneffabels noebels duns:
L’ais pallida la mi’ amur,
Peró ils guots rubins essaltan sia colur.

Uoss’osservè seis ölgs cu s’ischüreschan,
[p. 208] 165 Colur da mort tain mieu amich coviert,
Con levs tremblãts, las forzas d’el guincheschã
Con chiô sbassô, El rēda sü sieu Spiert!
O benedetta nossa sort!
Chia Dieu per nos salüd s’ ves s’hô dô in la mort!

170 O æscha mort chia l’ Filg da Dieu soffriva!
Però nun ais aunch’uossa tuot glivrô,
Stant ch’ün sudô sieu flaung divin avriva,
Ed hò con fier agüz sieu cour passô.
O Divin flüm! torrent corraint!
175 Da d’ova e da saung, tü est mieu elemaint.

Mà passiun sarô pür saimper quella
Da stær attent, siand sbrinzlô d’ tieu saung,
A tia plæja sopra pü co bella,
Chi ais passæda per tieu cour e flaung.
180 O Golgotà! Dieu saj lodô!
Quaunt m’hò quast sanguinus spetacul conforto?

Tieu divin saūg chia quel am purifichia,
Me pchæder nettagiãd da tuot mieu pchiô;
E chia tieu Spiert mieu cour eir santifichia,
185 Accio á ti ch’eau saja consecrô!
Ch’eau bè sul cerchia mieu agüd,
Guardand con vaira fè, sün te ch’est mieu salüd.

[p. 209] Fom comparair ogni momaint et hura
Que bel retrat del Agnè amazzô,
190 Chia cour e spiert da quel tuot s’inamura,
Del benedieu Marit Crucifichiô;
Chia mieu cour sainta la virtüd
D’ las plæjas d’ tæl Agnè, chi m’ daun our taūt salüd.

Sc’ün avioul postô sün tas feridas
195 Eau m’ teng’in ün beô contentamaint,
Nellas fontaunas, con tieu saung implidas,
Mieu cour sc’ün pesch ais in sieu elemaint,
A qui mieu spiert as voul fermær
Ed in quast mær da saung am voelg eau najãtær.

[p. 242] La Spusa da Cristo in sia pu bella positura.

Da Madalena la positura,
Ella con amur e con premura,
Jl pü bain cert plæsch à me;
Staiv’als peis da nos Agnè;
5 Ló grand’ pchædr’e misra la s’ sentiva,
E da tuot seis pchiôs da cour s’ pentiva,
E l’ confort ch’ell’acquistet,
Füt, chia Gesu l’assolvet.

Da seis pchiôs sentind la grand gravezza,
10 Sainza forza da s’ güdær;
In sieu cour s’ pentind, con grand tristezza,
Sur seis pchiôs e sieu mæl fær,
Con trupag, rüvlentsch’e penitenza,
In tæl stædi bas, plain d’ confidenza,
[p. 243] 15 Tiers il vair Salvæder giand,
Sper’ seis peis as prosternand.

Lò gugend da Gesu füt arvschida,
Con zuond grand’ benignitæd;
Bain sa sort uschè füt benedida,
20 Chi rest’in eternitæd:
Stant bger perdonô Gesu l’avaiva,
Güst per que eir ella bger amaiva
[p. 244] Sieu plaschair era l’ pü chær
Ls’ peis da Gesu da branclær.

25 Ah cur avarò tæl sort beæda,
Al Salvæder da m’ surdær?
Accio mi’ orma consolæda,
In El possa festagær!
Tü daffat dimæna mieu cour müda,
30 E me pover pchæder bain agüda,
Per amær te inandret,
Scò Salvæder mieu perfet.

Ah cur mæ m’ gnarò üna sort tæla!
Güst scó ella da restær,
35 Con amur e bramma cordiæla,
Spær teis peis ô Gesu chær,

Schi füs bain felice creatüra,
Chi vives bsœgnus d’ ta grazia spüra
Mà eir saimper fich containt,
40 Aviand te saimpr’ardaint.

Gesu! fons la chiossa ponderusa;
Chia in crusch est mort per nus,
Stand allò con tscheira dolorusa,
Tuot plajô, per esser Spus
45 Da rebels, plains d’ pchiôs ed ingüstia,
E con quels in Crusch fæst üna lia,
D’Esser Hom, Marit e Spus:
[p. 245] Ah Misteri ponderus!

Nossas ormas sun da te spendrædas,
50 Per possær aint. in tieu sain,
Ellas vegnan lò tiers consecrædas
Con tieu saung, ch’ais il vair pain,
Ch’ellas sajan Spusas benedidas,
Con te, in tieu cour zuond stret unidas,
55 Chi paun lò in que chær flaung
S’ nodriær our da tieu saung.

O Marit! ô chiô! ô Spus! ô Segner!
Guarda giò sur nus povrets!
Vœgliast tü nos’ cours in teis maūs tegner,
60 E fó chia tuot’ nos’ dallets
Saimper sajan in tieu saung e nattas,
A ti sü l’ chiô, dœs, mauns, flaung, peis, fattas,
Ah! que füs noebels dallets,
Per nus ch’essens taunt povrets!

[p. 266] Gesu sulet ais nos ogget.
Gesu ais nos ogget,
Possand nus sün sieu pet,

Sulet quel ans containta,
Noss’orma fich s’alguainta.
5 Vers el con grand amur,
Chia podains confessær,
Ch’El ais nos chær Pastur,
Amand chi s’ fó amær.

[p. 268] La via del Cêl ais El,
10 Sieu saung l' hò preparæda.
Quel ch' ais sbrinzlo con quel,
Nun falla sgür la stræda;
In Cêl chi voul entrær,
Con El stu gnir unieu,
15 E bè sün El guardær,
Per esser benedieu.
 
Agnè! Tü est lœ sgür,
I te s' hò quietezza,
Sch' ün s' lasch' in te condür,
20 Schi s' sainta l' allegrezza:
O schi nos Gesu chær!
Pür tirans in tieu flaung,
A baiver e mangær,
Træs fè, ta carn e saung.

25 Tü est il bun Pastur,
E s' ves eir la paschüra,
D' tas nuorsas con amur,
[p. 269] Hæst zuond esatta chüra:
Per quellas hæst tieu saung
30 Spans, per las nettagær,
E trær our da lur saung;
Taunt hæst podieu amær.
 
Ah! sajast tü sulet,
Tuott' nossa allegria,
35 Plaschair ed eir dallet,
Schi nossa compagnia:
Fons tü saimper sentir,
La forza della fè,
Chi fatsch' in nus morir,
40 Tuot que ch' ais contra te.

Con tieu Spiert dons confort,
Con tas plæjas guareschans,
Fons vivs con tia mort,
Con tieu saung animeschans:
45 Fons tü il pitter dutsch,
Con tieu merit Divin,

[p. 270] Col cour suot tia crusch,
Chia stettans da contin!

Quel, tieu saung ch’hò gustô,
50 Hò sgür la dretta vitta,
Jl ægian - güst nun l’hò,
Mà l’orma ch’ais afflitta:
Quella sò stimma fær,
Da tieu saung benedieu,
55 Chi la pó nettagær,
Indret l’unind con Dieu.

Mieu cour ais bè containt,
Cur d’ ti’ amur ch’el arda,
Cur chia tü m’est ardaint,
60 Cur tieu œlg sur me guarda:
Cur tü am fæst sentir,
Chia sgür tü est tuot mieu,
E ch’eir eau at pos dir,
Eau sum daffat tuot tieu.

65 Fom Gesu! tü sentir,
Bè tæla contentezza,
Stant tü con tieu patir,
Chiargiô t’hæst d’ ma gravezza;
O Gesu! scò tü m’ voust,
70 Fom tü, per esser tieu,
Eau sè eir chia tü poust,
[p. 271] Perche tü est mieu Dieu.

Gesu tü soprem bain!
Mi’ orma s’ recommanda,
75 In teis mauns, e tieu sain,
Tieu saung, ah! sur me spanda:
Vi d’ te m’ vœgliast tachær,
E que zuond strettamaing,
Ch’üngün, d’ te separær,
80 Mæ m’ poss’eternamaing!

O quaunt ais fich bsœgnus,
Tieu saung, all’orma mia?

Perque sum fich bramus
Da quel, con sa güstia:
85 Dimæna m’ vœgliast dær
Quel nœbel saung per dun,
Accio ch’in quel chiattær
Possa remissiun!
Sulet quast saung pò fær
90 Mieu cour à ti plaschaivel,
Quast saung vœlg confessær
Per sul bain salüdaivel,
Ah! vœgliast perchürær
Mieu cour d’ottr’ornimaint,
95 Chi nun vain dal saung chær,
D’ te Gesu innozaint!

[p. 276] Ingraziamaint per la Passiun da Cristo.

O tü dillet Salvæder mieu!
Per me chia tü hæst taunt patieu,
A ti saj’ lôd e gloria,
Per dær à mi vittoria:
5 Ti’ orm’anguosch’avet per me,
Fin alla mort, e quast per que,
[p, 278] Ch’eau giod’etern’algrezchia
T’ingrazchchia tü Salvæder mieu!
Chi tainst l’ottissem scetter,
10 Però avaunt tieu Bab e Dieu,
T’hæst isnugliô, con metter
Ta fatscha, con zuond umiltæd,
Via della terra, con grand læd,
Per adozær ma fatscha.
15 T’ingrazch, ô chær Salvæder mieu!
Per ti’ obbedienza,
Chia tü al Bap hæst offerieu,
Dürant ta sofferenza:
Dschand, dvainta brichia mieu volair,
20 Dimpersè tieu, con bainplaschair.
Quel saja, e quel dvainta!

Uschè hæst tü Salvæder chær!
Inprains obbedienza,
Accio podessast our chiassær,
25 La disobbedienza
Da noss mæl’ cuors, e quels müdær,
Ls’unind con Dieu, per podair fær,
[p. 279] La Sênchia vœglia sia.

A ti tuot lôd eir appertain,
30 Per taunt anguoscha tia,
Chi süjær saung, t’ fet per mieu bain,
E t’ mnet in agonia:
Fin sün la terra, tieu süjær
Crudaiva, me per liberær
35 D’ süjuors da mort nuschaivla.

O tü immacolô Agnè!
O Princip d’innocenza!
Da tuot mieu cour t’ingrazch per que,
Chia con grand’ pazienza,
40 Per me, als inimichs rabgiuss,
Incontr’est jeu zuond volontus,
Tæls per ch’eau possa vaindscher.

Tü vair sincêr amich fidel!
Da d’ün d’ ta compagnia,
45 Füttast tradieu, con bütsch rebel,
E granda vilania;
Má quast ais stô per m’acquistær
[p. 280] Un bütsch da tia buochia chær,
Fand con me amicizia.

50 Tü innozaint divin Agnè!
Nel üert circondô fütast
Dals sbirs, chi assaglittan te,
Dals quæls liô eir gnittast:
Liams per me hæst tü portô,
55 Me liberand d’ liams del pchiô,
E d’eternas chiadainas.

Da cour pür sajast ingrazio,
O Gesu mieu chær Segner!

Chia tü t’hæst fich gugend laschô
60 Mnær via, sainz’ils tegner:
Tü achüsô in la Citæd,
Füttast, con spretsch e con fusdæd,
Me liberand d’achüsas.

In fatscha füttast tü battieu,
65 Portand la paina mia,
Accio ch’eau, dal divin maun tieu
Jl perdun portes via:
Tü est per me stô fich spredschô,
70 E grandamaing caluniô,
Per m’esser sapienza.

T’ingrazch’ chia tü est stô spüdô
[p. 281] In fatscha Sênchia tia,
Accio ch’eau gnis fich onorô,
75 In tia compagnia;
Tü mælamaing est stô giaschlô,
E quast t’haun tuot meis pchiôs causô,
Per que à ti saj’ gloria!

Con porpor’ füttast tü vestieu
80 D’ manier’obbrobriusa,
Accio chia tü à mi il vstieu,
Am dettast da ta Spusa:
Con spinas t’hæst incoronær
Lascho, à mi per acquistær
85 Coruna da güstia.

In maun ’na canna t’ais stô dô,
Accio chia tü nun rumpast
La debla canna del squitschô,
E quel da te nun stumplast:
90 Tu grandamaing est stô spredschô
In ün vstieu alv, e sgiamgiagiô,
In Cêl vstieu alv ch’eau ægia.

Te vzand uschea mæl trattô,
Pilato con vusch granda
95 Clamet, vhè l’hom! cu qui El stô,
E cu ch’El sieu saung spanda!

[p. 282] Quast plæd des trær tuot’ils mortæls,
At vair con œlgs Spirituæls,
In tæla positura.

100 Via della crusch con mauns e peis,
Füttast tachiô con guottas,
T’ sacrifichiand uschè per teis
Pchiaduors, pchædras corruottas:
Tü traunter duos saschins est stô
105 Crucifichiô, e fich spredschô,
Per ch’eau saj’ con ils Aungels.

Tü benedieu, da Dieu amô!
In crusch, con grandas painas,
Scò malediziun est stô,
110 A tuotts per dær insainas,
Ch’in te, tuot poevels benedieus
Chi sun sur terra, füssan gnieus,
Ah! chær dutsch Evangeli.

Tü, con corp nüd e sangunô,
115 Sün l’ain d’ la crusch pendaivast,
In que momaint, tü mieu amô!
Jl vestimaint am daivast,
Della güsti’ e del salüd,
Jl quæl sulet hó la virtüd,
120 Da m’ fær à Dieu plaschaivel.

[p. 283] T’ingrazch ô Gesu per ta mort,
Chia tü in crusch sostgnettast,
E t’ rouv træs quella, chia confort
All’orma mia dettast:
125 In me, d’ ta mort, tuott’ la virtüd,
Fom tü sentir, tiers mieu salüd,
A ti’ onur e gloria.

T’ingrazch per tieu abbassamaint,
Fin nella sepoltüra,
130 E t’ supplichesch, Agnè pazchaint!
Chia tü træs grazia spüra,
Voegliast meis pchiôs tuots seppolir,
E con quel merit covernir,
Da tia sepoltüra.

135 T’ingrazch ô Gesu Segner chær!
Per l’intêr sacrifizi,
Chia sün la crusch hæst volieu fær,
Chi m’ais taunt benefizi:
A ti tuot lôd cert appertain;
140 Tü ch’est l’etern e soprem bain,
Pigliam per ta mercede!

[p. 532] Gesu al crettaivel, spievel dalletaivel.

Osserva quellas painas,
E mira las avainas,
Dels mauns, dels peis, del flaung,
Da tieu pendieu Salvæder,
5 Da quel snüdô Spendræder,
Per te chi spandàn tuot il saung.

Chi mæ t’hò alvô via
La vestimainta tia?
Chi t’hò uschè giaschlô?
10 Ah! ah! eau pover pchæder,
Sum causa chia l’ Salvæder,
Ais dappertuot uschè plajô.

La geschla intretschæda,
La tia crusch squadræda,
15 Las guottas, e martè,
[p. 533] La coruna tessida,
Con spinas tuott’implida,
Ais ovra fatta bè da me.

Eau hè traffis ta bratscha,
20 Teis peis, spüdô ta fatscha,
Eau t’hè pendieu sü l’ lain;
Mirè! tgnè in memoria,
Jl Segner della gloria,
[p. 534] In crusch ais mort, bè per nos bain.

25 L’Agnè plain da dutschezza,
L’ bandus plain d’ miaivlezza,
Sieu chær chiô tgnand sbassô,

Nel flaung con launtsch’uzæda,
L’ füt dô üna scanæda,
30 Chi sieu chær chour hó træs forô.

Cert sgür eau meritaiva
La mort ch’El indüraiva,
Eau sum il delinquent;
La cuolp’ais tuotta mia,
35 La paina tuotta sia,
Nun ais quast mœd d’amær stupend?

O tü mieu dutsch Salvæder!
Ammabel Dieu Spendræder!
Chi spirast taunt’amur;
40 O quaunt ais l’orma mia,
Containta da stær quia,
Per meditær la tia dolur.

Chia sajan reveridas,
Tas plæjas e feridas,
45 Infin ch’ais vitt’in me:
Chia l’œlg las preferescha
A tuot, e s’ divertescha
[p. 535] Con mieu sacrifichiô Agne.

Con grazch’ais imbellida,
50 Sa fatsch’impallidida;
Sieu chiô incoronô
Con spinas ais, ch’il foran;
Seis œlgs brillants eir moran,
E sieu frunt ais tuot sangunô.

55 Ed eir las sias massellas,
O quaunt ch’ellas sun bellas!
Schabain smaridas vi;
Dals levs tremblants, s’ cognuoscha,
La sia mortæl’anguoscha,
60 Ch’El uossa vò sentind àqui.

O Dieu! quaunt allegria?
Saint eau, à vair aquia,
Con œlgs illuminôs

In tas palmas feridas,
65 D’ las ormas benedidas
Jls noms tuots scrits ed innotôs!

Sas plæjas tuot divinas,
Fontaunas sun rubinas,
Chi guottan da clær saung;
70 O sch’eau podes áquia,
Da pchæder, scò Maria,
[p. 536] Bütschær seis mauns, seis peis e flaung!

Ave Raig della gloria!
E Princip da vittoria,
75 Arschaiv’ün pitschen dun,
Un cour plain d’ingüstia,
Jmplieu d’ mælnettaschia,
Chia bè tieu saung, il renda bun!

Schabain ch’eau sum Minister
80 Del pchio, schi tü l’ register
[p. 537] Chiass’oura con tieu saung!
Chi cula d’ tas avainas,
Quel fò guinchir las painas,
E s’ fò sentir dutsch in tieu flaung.

85 Tieu flaung avert ogn’hura,
Sarò la mia dmura;
Da chæs’allo starò,
Mussand al aversari,
Ch’eau sum tieu chœr salari,
90 Con saung e plæjas guadagno.

[p. 542] Gesu crucifichio, per causa da nos pchio.

Muond! guarda tieu Creæder,
Chi penda lò sc’ün pchæder,
In tauntas grand’ doluors;
Quel chi tuot dominescha,
5 Per nus doluors soffrescha,
Uschè pajand per nos’erruors.

[p. 544] Vê nó e bain imprenda,
Chi saja quel chi penda?
El ais l’Jmmanuel!
10 Quel pür ais nos Creæder,
Chi mora per il pchæder,
Schi per il pchæder sieu rebel.

Chiargiô d’anguoscha bgerra,
Nel üert, Dieu dand per terra,
15 L’Aungel stu l’ confortær;
Alló Dieu s’isnuiva,
E fich per nus pativa,
O que ais deng da d’osservær.

Eau guard sün tas massellas,
20 Chi m’ pæran tauntas bellas,
Covertas da süjuors,
Cur saung quellas süjaivan,
Ch’in terra guots guttaivan,
Per guadagnær nus grand’ pchiaduors.

25 Güst our’ da ti’ anguoscha,
Jl pchæder clær cognuoscha,
Chia l’ pchio ais grand sgrischur:
Quel t’hó causo fadia,
E mno in agonia,
30 O fat stupend! O che dolur!

Cur ch’eau m’ regord d’ meis vizis,
[p. 545] La causa d’ teis supplizis,
Schi stœlg am trupagær:
Má per survgnir algrezza,
35 Chi m’ libra da tristezza,
Tiers te sulet vœlg m’aprosmær.

Eau veng con mas fadias,
Corruot, plain d’ingüstias,
Sü l’ munt da ta dolur:
40 Con saung me purifichia,
Tieu Spiert am santifichia,
Accio ch’eau t’ama d’intêr cour.

Fo tü ch’eau scodün hura,
Sul bramma per ma dmura,
45 Be te crucifichio,
Ch’eau zieva te sospira,
E chia mieu cour s’ retira,
Tiers te per esser bain zuppo.

Per me, süjartæd fettast,
50 Ed amazzær t’ laschettast,
Sco mieu fidel pastur,
Incorono con spinas,
Per m’aquistær masdinas,
Est stô, per esser Redentur.

55 Salvæder! que m’oblia,
[p. 546] Da m’ dedichær aquia,
Tuot pront in ta lavur,
Con tuot mieu corp ed orma;
Mieu cour fo ch’el nun dorma,
60 Per esser saimpr’à ti onur.

Ta mort e tias painas,
Fin saung in mas avainas,
Indret fom meditær,
Chia que m’ serva da spievel,
65 Chi m’ muossa mieu grãd prievel,
Scha tü nun gnivast am spēdrær.

Træs que eau pos imprēder,
Cù chia mieu cour s’ des render,
In tuotta ümiltæd,
70 Ch’eir quels amær eau stœglia,
Chi m’ fand del mæl con vœglia,
Usan vers me malignitæd.

Cur chia qualchün m’offēda,
E mæl per bain am renda,
75 Schi m’ des que domeschær,
Da portær tüert sainz’ira,
E con sincêra mira,
Jls dbits al prossem perdonær.

Eau m’ mov da tenerezza,
80 Cur sur ta grand’ pitrezza,
E mort, eau fatsch rifles;
[p. 547] Cur t’ vez cù chia tü staivast,
Cur tü à Dieu m’ compraivast,
Ad ogni flæd, eau at bütsches.

85 Da tieu grand vituperi,
Ch’ais taunt divin misteri,
Sum eau zuond fich colpieu,
Perque nun pos retegner.
Jl cuors d’ mas larmas: Segner!
90 Tieu sguard benin hó me ferieu.

In te mieu cour s’alguainta,
E l’orma mia s’ containta;
Eau stum in Golgotà:
O Dieu! quaunt’allegria?
95 Giôd eau, da stær áquia.
Per intonær Alleluja!

Eau giôd ta compagnia;
Mieu ustieu ais ta güstia,
Tieu saung ais mieu dallet,
100 Tieu merit ais ma spraunza,
Ta mort ais ma fidaunza,
E tü intêr est mieu ogget.

[p. 548]Jl pchæder aggravo vain nomno beo.
Beôs sun ils aggravôs,
Quels saron cert consolôs,
Quels chia l’ pchiô fich disturbescha;
Perche Gesu quels guarescha,
5 L’ais il meidi chi tæls medgia,
E quels povers tuots surlevgia.

Güst per que ais El tramis,
Per guarir l’orma smarida,
Ed El sves hó impromis,
10 A scodün ch’in El as fida,
Chia müdô in allegrezza
Vain, sieu plaunt e sa tristezza.

Chi se svessa voul güdær,
[p. 549] E l’ Salvæder chi rebütta
15 Quel nun pò cert salv dvantær,
Sco la Bibgia dó perdütta:
Quel in vaun piglia fadia
Ed aggreva la crusch sia.

Quel chi s’ sainta fich povret,
20 Mà desidra il Salvæder,
[p. 550] S’ confidand in quel sulet,
Ais ün ventüraivel pchæder,
Sch’el bè spetta in bassezza,
Survgniró ’l grand allegrezza.

25 Perche Gesu ais fidel,
Chi fò que ch’El imprometta,
Confus nun resterò quel,
Chi sün El sa spraunza metta,
[p. 551] Mà d’ sieu Gesu la clemenza,
30 Gusterò ’l d’esperienza.

Schi chær Gesu! fò quast crair,
Ogni orma ch’ais bramusa,
Da d’imprender e savair,
Quella chiossa ch’ais bsœgnusa,
35 Accio ch’ella tiers te vegna,
E da te salüd ottegna!

[p. 508] Dal soen del pchio il pchæder sdaschdo.

Mieu Gesu chær! eau pchæder grand,
Utró confort nun veng chiattand,
E peraque avaunt tieu trun,
Büttær am vœlg bè scò ch’eau sun.

[p. 570] 5 Melg da me sæst, co eau del tuot,
Sum pover, nosch; pervers corruot;
Melg co eau sæst percert ô Dieu!
Jl miserabel stædi mieu.

Scha ourdvart te eau met l’imaint,
10 Chiatta mi’ orma spür tormaint;
Compassiun ægiast da me,
Chi sves güdær nu’ m’ pos, ne sè.

Sainza confort ed agüd sun,
Perque bræg eau, o mieu Dieu bun!
15 O Filg da David eau sospir,
Fò tü mieu cour con te unir.

Amich dels pchæders mieu bramô!
Fo chia mieu cour vegna lamgiô,
Vê, vê, ah vê ô Gesu spert!
20 Fo quel per te, ch’el saj’ avert.

Güdær nu’ m’ pos ne sves fær bun,
Pigliam pertaunt bè sco ch’eau sun;
Piglia mieu cour sco l’ais chiargiô
Con que grev fasch da mieu grand pchiô.

25 A quel mieu pover e fraid cour,
Indifferent sur la dolur,
Chi á mieu Gesu hó causô.
La sgrischür granda da mieu pchiô.

Eir taunt incredul ais mieu cour,
[p. 571] 30 Ver sieu Salvæder plain d’amur,
Ne po indret considerær
Jl pretsch, ch’El det per am spendrær.

O cour! ô cour! fich indürieu,
O cour pervers, e reffradieu!
35 O pover me! co mæ eau sun
Ingrat vers Gesu ch’ais taunt bun.

A! chia quast cour gnis gio smachiô,
E pü nun stes taunt attachiô
Vi da quast muond, e vaun dallet,
40 Chi dür’uschè ün cuo[r]t tempet.

Vê! vê! a vê! tü mieu Dieu chær!
In quast mieu cour à separær
Que chi l’ tain aunch’usche liô,
Ch’el con dallet comett’il pchiô.

45 Pustüd il pchiô chi per adüs,
Ho uschè fich pigliô in üs,
E me redieu scò sclav sogget,
Suenz da l’ fær eir con dallet.

Ah piglia tü træs ta bontæd,
50 Our da mieu cour quella nusdæd;
Tü poust sulet mieu cour müdær,
E l’ fær sco l’ais à ti à chær.

Ah chær Agnè! per me mazzô,
Güdam tü larg da mieu grand pchiô,
[p. 572] 55 E con la forz’e Sênch Spiert tieu
Alamg’il cour mieu indürieu.

Chi taunt suenz vain agitô,
Considerand co ch’el ais stô,
Uschè al pchiô corrieu in bratsch,
60 Ed al mæl satan in sieu latsch.

O schi fò Segner Gesu mieu!
Con te ch’el vegna stret unieu,
Ch’el sul in te ægia plaschair,
Bè ta presenza da giodair.

65 Siand eau se ô Segner Dieu!
Chia uscheglœ tuot il fær mieu,
Quel nun pó essr’accet à te,
Sch’el fat nun vain con vaira fè.

Perque dutsch Gesu vê ah vê!
70 E dom la vaira viva fè:
Fom penetrær tieu fœ d’amur,
E quel invida con vigur.

Schiôda mieu cour ch’ais usche fraid,
Ch’ei ægia zieva te grand’ said,
75 Bramand tieu corp crucifichiô,
E con tieu saung d’ gnir bavrantô.

Jl prezius costaivel saung
Corrieu ô Gesu our d’ tieu flaung,
Pò in mieu cour pæsch agurbir,
[p. 573] 80 E dutsch confort fær resentir.

Siand dimæna mieu salüd
Dependa solum d’ ta virtüd,
Fom tü ô Gesu! quel gnir clær,
E quel da tuot mieu cour bramær.

85 Mieu temp con te ch’eau passantand,
Ed in tas plæjas m’ recreand,
Ægia mieu Spiert e cour quiet,
Ed in te solum mieu dallet.

Ed eir sün l’ura da ma mort,
90 Lascham sentir que dutsch confort,
Chia con ta mort m’hæst acquistô,
Cur tü per me hæst espirô.

Siand salvô guarò bè quel,
Chi craj’ in te Jmmanuel!
95 Perque fom tü con te unir,
In tuot mieu viver e morir.

Fò tü mi orma fær l’acquist
Da te ô Segner Gesu Crist;
Fom tü, træs il tieu saung, Dieu vair!
100 Del Cêl l’algrezchia possidair.

Lò in eterno à dær lôd,
A ti ô Segner Zebaot,
Col Bap e Spiert tieu, plain d’ vardæd
D’inguæl’onur Majestæd.

Il Glorius e felice stædi dels vintüraivels agnels da Gesu Cristo, in Predgia funeræla espost da Giovanni Batta. Frizzoni. Malanz, Stampô di J. G. Bertholdo, 1798.

[p. 3]

TEST.

Esaja cap. 40., part del 11. vers, scò segue.

El vain a raspær nò ils Agnels in Bratsch, e vain als piglær in Sain.

ESSORDIO.

Il Segner ais mieu Pastur; Eau nun veng ad avair maungel. Con tæla certezza d’allegrezza e da vanto, declæra David la gloriusa felicitæd dell’immensa richezza del stædi spirituæl da si’ orma; nel Psalm. 23, v. 1. Ah! beô, e felice scodün, il quæl con plaina persvasiva certezza del sentimaint da sieu cour, pò dir scò David, il Segner ais mieu Pastur; Eau nun veng ad avair maungel! Quel Pastur, il quæl cura ün l’hò, ün nun hò pü maungel d’alchüna òtra chossa; stu esser ün Pastur omnisufficiaint, ün tæl chi saja il tuot, ed in tuottas chossas; ün tæl, in il quæl ævda tuotta plainezza: Ma chi ais quel Müravglius? L’ais Gesu Cristo; uschea attesta l’infallibel plæd da Dieu. Coloss. cap. 3, 11. Coloss. 1. v. 19.

[p. 4] Cha Gesu Cristo saja quel, dal quæl David tschauntscha, appæra clæramaing dalla testimoniaunza ch’el, da quel, nels ponderuss plæds chi seguen renda; essaltand in quels l’ammabla paschüra, e las ôvas lammas, innua mnand El si’ orma, la refraischa, per amur da sieu Nom, il che faiva ch’el nun tmaiva üngün mæl, nell’cura avaiva da fær il viædi træs la val dalla sumbriva della mort, perche el eira sgür da l’avair con sê; e cha l’aviand El undschieu con l’œli da sieu S. Spiert, schi ch’el avaiva il pain cha sia buntæd, e cuvaida da’ l fær del bain, gniva al dær zieva tuots ils diss da sia vita. Ogni ün vezza, ed ais persvas (legiand quaist) cha David tschauntscha davart il Messia, il Salvæder del muond. A Quel hò plaschieu da s’ dær a cognuoscher, suot l’ammabel Nom da Pastur, eir fingiô als Patriarcs e Profets: Gen. cap. 40, 24. Vain El nomnô il pussaunt da Giacob, il Pastur e la Peidra d’Israel. Nel Psalm. 80, v. 1. e 8. Vain el nomnô il Pastur d’Israel, il quæl cura el fò splendurir sia fatscha, schi gnins nus salvs. Scò ün fidel Pastur l’haun cuntschieu, ed esperimentô ils S. Profets: ch’ün lêgia in spezie, Ger. 31, 10. Ezech. 34, 15. 16. Ma que chi ais fich ponderus, in riguardo a quel Pastur, dal quæl Zacharia in sia Profezia cap. 13, 7. disch ch’El saia l’hom prossem a Dieu; e profettizza ch’El avaiva da gnir battieu, e cha allura las Nuorsas gnivan a gnir [p. 5] dispersas; eau di darchô, quaist ais fich ponderus, cha Gesu svessa clæramaing attesta, chel saja quel Pastur, scò s’ lêgia Matteo cap. 26, 31.

Nos ammabel Gesu, per taunt pü ans asgürær da quaista consolante vardæd disch Gio. cap. 10, 11. Eau sum Quel bun Pastur — cioè quel, dal quæl nel vêlg, Testamaint vegnan fats taunts lôds ed elogios; schi Eau sum quel bun Pastur — El s’ nomna Bun, per cha cognuoschans sia gloriusa Dignitæd, essendo üngün nun ais bun, ôter cò ün sulet, cioè Dieu, Matteo cap. 19, 17. El s’ nomna Pastur, acciò cha cognuoschans sia tendra amur vers nus, e sia esatta chüra per nus, ed uschea acquistans confidenza da gnir tiers El, scò sias nuorsettas, e chærs Agnels: Ah! quaunt amma El sias nuorsas! El disch, eau met mia vita per las nuorsas. Ah! che essata chüra hò El per seis Agnels! El vain a raspær nò ils Agnels in Bratsch, e vain als piglær in sain: uschea attesta il s. Spiert, in ils plæds da nos Test, ils quæls m’he propost, in quaista occasiun funeræla, da considerær, tiers consolaziun da quels chi plaundschen, ed edificaziun de nus tuots, clammand in agüd il nom del Segner, e spettand sia richa, e graziusa benediziun. Tiers maggior intelligenza da quels, s’ils propuon diviss in duas parts. Nella prüma volains considerær quæls sajan quels favorits, e dillets Agnels, dels quæls il Segner hægia üna usche essatta e tendra chüra? Nella [p. 6] seguonda volains ammirær la tenerezza, ed essattezza da quella sia müravgliusa chüra vers quels:

Ormas dilettas! aunz cò entrær in meditaziuns uschea ponderusas, clamain il Segner in agüd, dschand:

O Bun Pastur Immanuel! Gesu Cristo! Tü est Quel! nus essaltains, e celebrains l’essatezza müravgliusa da tia chüra, per teis amôs dillets Agnels, ils quæls tü raspast nò in Bratsch, e’ ls pigliast in tieu Sain! Nus t’ supplichains, per amur della gloria da tieu Nom, cha tü’ ns fatschast esser tuots tæls chærs Agnels, ils quæls tü raspast no’ in Bratsch, e pigliast in tieu Sain, acciò cha giôdans la vita, e l’abbondanza da quels preziuss bains, cha tü hæst meritô, e preparô a tia diletta scossa! Ah! Dò ’ns üna tæla filiæla confidenza in Te, et in tia ammirabla amur vers nus, acciò possans experimentær, a ti’ onur, e nos salüd, cha tü est plain d’ grazia, e plain d’ vardæd, ed uschéa vegnens comoventôs a’ ns surdær cun orma, e corp a Ti, t’ammand sur tuottas chossas; vivand a Ti, ed a sieu temp, morind a Ti, per esser, teis nella vita, e nella mort! Ah! Dò a mi la grazia da predgær con vaira Fè in Te! ed a meis chærs Audituors eir uschea da tadlær, acciò cha tü vegnast glorifichò in nus, e nus in Te, per amur da Te t’ vessa Amen!

[p. 7]

PART I.

El vain a raspær nò ils Agnels in Bratsch, e vain a’ ls piglær in sain. Ma chi ais quel Pastur, chi tratta taunt bain seis Agnels? Scha nus fains attenziun sün la conessiun cha quaists plæds da nos Test haun con ils plæds antecedaints, schi chattains la chossa clæramaing decisa, cioè cha Esaja træs quel nun inclêgia alchün oter, cò il Messia, il Salvæder del Muond, il quæl, nus suot il nouv Testamaint, avains la grazia, e l’allegrezza da nomnær Gesu Cristo nos Segner. Il medem Profet Esaja nel terz vers da quaist Capitel da nos Test, hò profetizò la vgnüda del Precursur del Messia, cun ils seguaints plæds: Cò ais üna vusch da d’ün chi brægia, chœntschè nel desert la via del Segner; drizzè træs il lœ suldaun la stræda a nos Dieu: Quaists istess plæds sun citôs dals quater Evangelists, con l’espressa testimoniaunza, cha quels trattan davart Giovanni Battista: subito hò Esaja profetizò davart la vgnüda del Messia, dschand: La Gloria del segner vain a s’ manifestær, ed ogni charn vain à la vair, perche la Buochia del Segner hò favlô. Pü oltra attesta il S. Spiert davart il Messia — Mera! il Segner Dieu vain a gnir contr’al ferm, e sieu Bratsch vain a’ l signoreggær: Mêra! sia Mercede ais con El, e sia ouvra ais avaunt sia fatscha: El vain a paschantær sia scossa a guisa [p. 8] da Pastur: El vain a raspær nò ils Agnels in Bratsch, e vain a’ ls piglær in Sain. Uschea decida dimæna la conessiun cha nos Test hò con las chossas antedaintas, cha quel Pastur chi taunta chüra hò da seis Agnels, saja sgür e cert il Messia, Gesu Cristo nos Salvæder. Ma quæls sun quels vintüraivels Agnels, chi da Gesu sun usche bain trattôs? Quels sun, in genere, tuots seis vairs crettaivels, vairs members da sia Baselgia; perche quels cha Gesu, nell Evangêli da s. Giovanni cap. 21. nel v. 15. clamma seis Agnels; nomna El nel vers 16. dell’istess capitel, sias Nuorsas. Ma perche nomna Gesu ils crettaivels, seis Agnels? per fær cognuoscher con quella similitudine, lur vairs caratters: essendo Agnels natüræls, sun creatürettas nâ malignas, mà sincêras; nà superbas, ma bandusas; nà iracondas, ma paschaivlas; nà offensivas, ma pazchaintas; nà renitentas, ma dociles, chi s’arrendan ad udir la vusch da lur Pastur, per il seguitær — uschea nomnand Gesu Cristo, Agnels, seis crettaivels, voul El dær ad inclêr ch’els hægian appunto quellas qualitæds, chi ad El taunt plæschen.

Ma s’ pò eir dir cha Gesu træs seis Agnels, inclêgia eir in spezie ils pitschens Infaunts; quels sun sumgiaunts ad Agnels, na solum in riguardo a lur tenera etæd, dimpersè eir quanto a lur simplicitæd e deblezzas; stante scò ils Agnels natüræls nun vezan lur prievels, nè haun [p. 9] alchüna forza da s’ retrær da quels, ed uschea facilmaing gnissan els privôs da lur vita, scha lur pastur nun avess zuond üna essatta chüra per els; uschea medemamaing füssen pitschens infaunts in prievels contins; ed haun peraque sommamaing da bsœng d’üna particolæra chüra, la quæla lur fidel Pastur cun taunta esattezza, saimper üsa vers els; taunt pü, siand els ün ogget particolær da sia amur e benevolenza, scò appæra da que chi sto’ scrit nell’Evangêli da s. Marco cap. 10, 13. — 16. cioè siand ad El preschantôs pitschens infaunts, acciò ch’El ils tuchess, schi seis sculars brunclaiven a quels chi’ ls presentaivan: e Gesu aviand viss que, s’ sdegnet, e dschet ad els: Laschè ils pitschens infaunts gnir tiers Mè, e nu’ ls scummandè, perche da tæls ais il Reginam da Dieu: Eau s’ di in vardæd, cha chi nun artschaiva il Reginam da Dieu, scò ün pitschen infaunt, nun entrerò in quel. Ed ils aviand prains in Bratsch, mettet El ils mauns sur els, e’ ls hò benedieus: cò vain dit da pitschens infaunts, chi gnivan purtòs, e quant ch’els eiran da Gesu amôs; ma nell’Evangêli da s. Matteo cap. 18, 2. 3. observains cha Gesu porta eir particulæra amur vers infaunts chi chaminan, perche Gesu clamet tiers sè ün infaunt, el l’hò miss in mez seis Discipuls, ed hò dit, in vardæd di eau a vus, cha scha vus nun s’- müdais, e nun dvantais scò ils pitschens infaunts, schi nun gnis vus bricha ad entrær nel [p. 10] Reginam dels Cêls. Our da quaist s’ veza quaunt cha Gesu amma ils pitschens infaunts in mœd tæl, cha chi chi nun als sumaglia, nun voul El in sieu Cêl. S’ lêgia eir nell Evangêli da S. Matteo cap. 11, 25. 26. cha Gesu hò ingrazchô a sieu Bap, dschand eau t’ dum gloria e lôd, ô Bap, Segner del Cêl e della Terra, cha tü hæst azupô quaistas chossas als sabis ed inclêgiantaivels, e las hæst revelædas als pitschens infaunts; schi cert! ô Bap! perche uschea t’hò plaschieu. In quaists plæds vegnen ils pitschens infaunts opposts als sabis, ed inclêgiantaivels; e vain eir clæramaing dit, cha na als sabis ed inclêgiantaivels, hægia il Segner revelô las chossas chi appartegnen al salüd, dimperse als pitschens infaunts: Segue dimæna cha quel chi voul avair üna vaira salüdaivla cognuschêntscha dellas chossas chi appertegnen al salüd, hægia da dvantær sumgiaunt als pitschens infaunts, eir in üna sêncha simplicitæd, crajand las chossas misteriusas revelædas da Dieu, schabain ellas supereschan ogni umauna intelligenza; subvertind ils discuors ed ogni ôtezza chi leiva sü contra la cognuschêntscha da Dieu; e preschunand ogni impissamaint all’- obbedienza da Cristo. 2. Cor. 10, 5.

Nel numer dels Agnels da Cristo sun, per cert, eir quellas chæras povras ormettas, træs divina grazia, excitædas, e sdaschdædas our dal sœn del pchô, e sgürezza charnæla, bramusas e pisserusas [p. 11] per lur salüd; scò per exaimpel, quels audituors da Petro, chi eiran compunts in il cour, e clamaivan, che dessens nus fær? Fats Apost. cap. 2, 37. Ed eir quel guardiaun della preschun, cura clamaiva tiers als Apostels; che dess eau fær per dvantær salv? Fats Apost. cap. 16, 30. Quaistas ormettas sun sincêras, ma però auncha smaridas d’anim, scò stò scrit Esaj. cap. 35, 4. uschea cha per il viv sentimaint da lur estrema indegnitæd, nun suoschan auncha confidentamaing s’applichær quel grand salüd acquisto da Cristo, e sun auncha da quels chi haun cordœli, e chi plaundschen, dals quæls tschauntscha Cristo. Matteo cap. 5, 4. In mentre però nos fidel grand sacerdòt hò granda compassiun da lur deblezzas, ed ils reguarda per seis chærs Agnels. Uschea avains considerô nella prüma part da nos Test, quæls sajan ils chærs Agnels da Cristo; huossa nella seguonda part observain con allegrezza, quæla saja la müravgliusa chüra, ch’El da quels hægia.

PART II.

El vain a raspær nò ils Agnels in bratsch, e vain als piglar in sain: Suot quaistas sumaglias, e figuratas espressiuns, imprometta nos Segner a seis chærs Agnels, parte, sia pussaunta proteziun, e parte, las müravgliusas ammabilezzas [p. 12] da sia preziusa benignitæd, ch’El ad els voul demonstrær. Sia pussaunta proteziun vain espressa træs quels plæds, El vain a raspær nò ils Agnels in bratsch. Lêggiand nus la S. Scrittüra, schi chattains cha bgerras, e bgerras voutas, træs il bratsch del Segner, s’inclêgia sia müravgliusa forza, e divina pussaunza, cha el drouva per protegger ils seis; per exaimpel, a sieu pœvel imprumettaiva El, Eau s’- vœlg spendrær con ün bratsch stais oura. Esod. 6, 6. Schi, il Segner traiva tauntas voutas in memoria a dit pœvel, che’ el ils avaiva müravgliusamaing perchüròs, spendròs, e protets con Maun potent, e Bratsch, stais oura.

Deutr. cap. 5, 15. Salomon attesta cha ils pœvels gnivan ad udir favland dal grand Nom del Segner, e da sieu pussaunt Maun, e da sieu Bratsch stais oura, cioè da sia pussaunta proteziun in favur da sieu pœvel. 1. Raig. 8, 42. David disch davart il pœvel d’Israel, tschantschand con il Segner, bricha lur bratsch ils hò salvôs, dimpersé tieu maun dret, e tieu bratsch. Psalm 44, 4. David più oltre disch al Segner, tü hæst ün Bratsch cun dretta forza: ed il Segner disch davart David; cert mieu Bratsch vain a’ l fær ferm Psalm. 89, 14. 22. Esaja aruvand al Segner per sia proteziun vers sieu pœvel, disch, o Segner! sajast il bratsch da quaists per ogni matina Esaj. 32, 2. Maria Vergine voliand celebrær il miravglius agüd, e pussaunta [p. 13] proteziun cha il Segner hò demonstrô vers sieu pœvel, dissch, El hò operò potentamaing con sieu Bratsch. Luc. 1, 51. Ora dimæna, cura vain dit in nos Test, davart il Segner nos bun Pastur, ch’El raspa nò ils Agnels in sieu bratsch, s’inclêgia ch’el ils piglia in sia possaunta proteziun, acciò cha üngün nun ils possa, ne nuschair, ne offender, ma cha sajan in salv in ün lœ sgür. Quæl ais quel, il quæl aviand ün prezius tesori chi fich grand pretsch al cuosta, nun il metta in salv in lœ sgür? Nun dess eir fær uschea nos benedieu Salvæder, cun seis chærs Agnels, chi al cuostan nâ ôr, ne argient, ma sieu prezius saung; nun dess El quels metter in salv, in ün lœ sgür? Ed innua ais quel lœ il pü sgür, oter cò in sieu Bratsch? Seis Agnels per causa del pretsh immenso cha’ l cuostan, e per causa della misteriusa amur, ch’El als porta, sun ad El ün Tesori, ed il Segner svessa disch, els sun a mi ün Tesori miss in salv, Esod. 19, 5. Malach. 4, 17. Peraque El ils raspa taunt gugend: quæl ais quel chi nun raspa gugend sia mercede? Ils Agnels del Segner, sun ad El la mercede della fadia da si’ orma; appunto perque ils raspa el træs grandas misericordias. Esaj. 54, 7. E sun ad el taunt ammabels scò Gilgias; peraque sia Baselgia, da d’el attesta, dschand: mieu Amich ais jeu giò in sieu hüert, tiers las Æras dellas Spezchas, per clêr aint Gilgias. Cant. 6, 2. Ah quant sgürs sun [p. 14] tæls vintüraivels Agnels in il Bratsch da Gesu! Scha qualchün ils voless trær our da quel Bratsch, stuess el al prüm vaindscher quel chi ils tegna in Bratsch; ma innua ais quella potenza chi possa vaindscher l’Omnipotaint? e quel ais Gesu, stante El ais il Dieu ferm. Esaj. 9, 5. Udi cò cha Gesu svessa, in quaist reguard, s’esprima dschand: Eau dum a mias nuorsas la vita eterna, e mæ in eternum bricha, nun vegnen ellas a perir, ed üngün nun vain allas sdrappær da mieu maun; meis Bap chi m’illas hò dædas, ais pü grand co tuots: ed üngün nun las pò sdrapær dal maun da meis Bap. Joh. 10, 28. 29. E subito disch Gesu, nel vers 30. Eau e’ l Bap essens ün. — O felices Agnels, chi sun in tæl lœ sgür, miss in salv, cioè in Bratsch a Gesu! Ma a vain dit auncha da pü, cioè ch’El ils vœglia eir piglær in sieu sain; e quaistas espressiuns (scò gia dit di sopra) esprimman las müravgliusas ammabilezzas da sia preziusa benignitæd, ch’el voul üsær con quels Agnels ch’el hò in sieu Bratsch. El s’ils voul piglær daffat in sieu sain. Scodün Agnè nel sain del Segner Gesu, hò ün soprangelico Caracter, cioè üna Gloria soprangelico Caracter, cioè üna Gloria soprangelica; da quel Agnè chi stò in sain a Gesu, s’ pò bain dir, el ais bger pü ôt, e Glorius cò’ ls Aungels; el hò ün nom bger pü nœbel cò ’ls Aungels: perche a quæl dels Aungels hò il Segner mæ dit, da’ l piglær in sieu Bratsch, e’ l metter in sieu sain? Ah, che [p. 15] müravgliusa Gloria! ad esser in sain da quel chi àis la Gloria del Segner, la splendur della Gloria da Dieu; il Segner della Gloria; ad esser in il sain da quel ch’ais nel sain del Bap! Ah! Gloria! Ah! Delizias! Quels Agnels plains del grass del sain del Segner; bavrantôs con il flüm da seis dallets, al dian: Tiers te ais la fontauna della vita; træs tia glüsch, vzains nus la glüsch, Psalm 36, 9. 10. E confessan con allegrezza davart lur Gesu, dschand, sieu Palat (schi eir sieu sain) ais tuot dutschezzas, ed el ais tuot ammuraivlezzas! Cant. 5, 16.

Taunt davart l’esplicaziun delsas duas Parts da nos Test.

APPLICAZIUN.

Dilettas Ormas! Considerè, e ponderè que cha ils S. Evangelists, træs dettame del S. Spiert, attestan davart il contegno da nos Gesu (siand El corporælmaing in quaist muond) vers ils umauns pchaduors; schi gniss clæramaing a chattær ch’El essattamaing e perfettamaing hò fat tuotque chi da d’El eira predit e profettizô nel vêlg Testamaint, cioè in speciè que chi stò scrit nel Psalm. 72, 12. 13. El vain a spendrær ils pouvers chi sbrægian, ed ils chalchôs chi nun haun üngün chi’ ls agüda: El vain a s’ laschær gnir pchô del pouver, e manglus, e vain a salvær la vita dels squitschôs. [p. 16] Appunto uschea scrivan ils quater Evangelists, cha Gesu hò fat, cura El eira in fuorma corporæla, in quaist muond; cioè ch’El giaiva intuorn, fand benefizis; guarind ils ammalôs; confortand ils contristos; aviand compassiun dels pouvers chalchôs; pigliand sü eir ils pü grands pchaduors; perdunand ad els tuots lur pchôs; dand ad els pôs, ed ils raspand in sieu Bratsch, e’ ls mettand in sieu sain; e mæ rebüttand üngün da quels chi gnivan tiers El, anzi clammand ammuraivelmaing tuots afflits ed aggravôs, con als prottestær ch’el un eira gnieu per perder las ormas, dimpersè per las salvær; ch’El eira quel grand dun da Dieu, dô al muond, affin cha scodün chi craja in El, nun pêra, ma hægia la vita eterna: El avriva als pü indengs e miserabels pchæders, sieu bening cour, e tscherchaiva da’ ls persvader da si’ amur: in somma; sieu dallet eira da fær del bain als umauns; ed uschea vairamaing hò El fat vair, que ch’El fingiô suot il vèlg Testamaint avaiva revelô dschand; Meis dallets sun con ils filgs dels Crastiauns. Prov. 8. 31. Ora, scò ch’El allura eira taunt benignamaing affezionô vers pchaduors umauns; uschea ais El eir huossa; essendo El ais l’istess, hêr, hoz, ed in eterno. Ebr. 13, 8. O felices nus! ô benedida nossa sort! approffitain dimæna da taunta müravgliusa sia benignitæd; udinn sia ammabla vusch, Vhê! El clamma: Gni nò tiers me, vus tuots chi essas travagliôs [p. 17] ed aggravôs: e perche ans clamma El? Acciò cha gnand nus tiers El, dvaintans seis Agnels, ils quæls El voul raspær in bratsch, e metter in sieu sain, e fær ch’els hægian pôs. S’ lêgia nel Evangêli da s. Giovanni cap. 3, 26. cha üna vouta, gnand ils scolars da Giovanni Battista tiers el, tschantschettan els davart Gesu, e stupefats dschettan, Tuots vegnan tiers El. Ah! che allegrezzas füssan las mias, scha uschea pudess gnir dit cun vardæd, davart meis chærs audituors, Tuots vegnen tiers Gesu: Ma allura, ah quaunt pü grandas dellizias, ed allegrezzas füssan las lur! perche Gesu disch, chi chi vain tiers Me, nun vœlg Eau chatschær oura. Joh. 6, 37. Nos Salvæder nun fò in quaist plæds üngüna exepziun, nè manzuna ôtra condiziun; El nun disch, Eau nun vœlg chatschær oura quel chi vain tiers Me, mentre però ch’El nun saja tæl & tæl sgrischus pchæder — mentre el nun hægia commiss tæl e tæl misfat — Nâ, ma El disch, pür ch’el vegnà tiers Me (sch’el füss eir il pü grand pchæder) Eau nun il vœlg stumplær oura. Siand El nun ils stumpla oura, schi ils raspa El in Bratsch, ed ils metta in sieu sain; allura sun els in ün lœ sgür, in üna innespugnabla Fortezza, innua ais ün dallettaivel esser, e saduollezza d’allegrezza avaunt sia Fatscha, siand in sieu Bratsch, ed in sieu sain! Ah! ammirè la müravgliusa Bontæd da Gesu, e restè stupefats [f. 18] sur quella: El nà solum ans hò acquisto e guadagnô ün etern salüd; pajo per tuots noss pchôs, stand El oura tuot que cha cun quels avaivans meritô; ed dô se svessa per pretsch da nossa spendraunza; Ma El voul eir ans agüdær, cha vegnans tiers El, ed uschea’ ns metter al possess da que ch’El ans hò meritô. Scò a nus eira impossibel da’ ns spendrær our da quella profonda miseria, nella quæla giaschaivans; uschea ais eir a nus impossibel, træs proprias nossas forzas, da gnir tiers Gesu, da currir in sieu Brat[s]ch, e’ ns metter in sieu sain: quaist sò nos Gesu il melg, peraque hò El dit Joh. 15, 5. Sainza me nun podais fær ünguotta. Appunto per quaista causa ans voul El raspær: El nâ solum ans clamma cha dessans gnir, ma eir impuonda sia potenza, sapienza, e Grazia lò tiers, per ans trær tiers se: El ans tscherchand e clammand, ans ammuossa la via, e’ ns comparta forza da gnir tiers El; ed ans fò sentir movimaints sopra umauns in noss cours: Ah! allura nun ressistin a sias trattas, ne indürin noss cours, acciò El nun hægia da’ ns dir; Vus nun volais gnir tiers Me, per avair la vita. Joh. 5, 40. U; Quantas voutas s’he Eau vulieu raspær in maniera, scò cha la Gilligna raspa seis pulschains suot sias ælas, e vus nun avais vulieu. Mat. 23, 37. — Che vulessans allura al respuonder? A stuessans sarær la buoccha, e’ ns immütir, ed uschea restær in verguogna, [p. 19] scò quel tæl, al quæl gnit dumandô perche ch’el nun avaiva vestimainta da Nozzas? Mat. 22, 12. Ah! ans instupin della müravgliusa pazienza e longanimitæd da nos adorabel Salvæder, invers nus, della quæla, El ans dò evidentissimas prouvas, in que ch’El nun vain auncha staungel, træs sieu Evangêli, e træs seis benefizis, da’ ns volair invidær, e træs sieu Spiert da grazia, da’ ns volair trær, e raspær in sieu Bratsch, ed in sieu sain: Ah! addrizzè ad El quaistas supplicas (ma da cour sincêr) Tirans, e nus volains cuorrer zieva Te Cant. 1, 4. Trametta tia glüsch, e tia vardæd, cha quellas ans redschan, e’ ns mainan. Psalm. 43, 3. Salvans, ô Dieu da nos salüd, raspans, e spendrans, acciò cha nus celebreschans il Nom da tia santitæd, e’ ns glorieschans in tieu lôd. 1. Cron. 16, 35. Maister Gesu! hægiast compassiun da nus! Luc. 17, 13. O Dieu sajast a nus pchæders grazius. Luc. 18.

Scha vus addrizais a Gesn, quaistas, u ôtras similes supplicas, ma sincêramaing, cioè con viv sentimaint da vos grand bsœng; schi El chi ais taunt benin e compassionaivel, vain subito a s’intenerir da divinas misericordis in sieu bun cour, ed a s’ respuonder, Eau s’ vœlg raspær nò in mieu Bratsch, e s’ metter in mieu sain, træs benignitæd eterna Esaj. 54, 8. ed uschea vain subito a dvantær, perche cura El disch, schi aise fat, e cura El dò cummand, schi aise fat e [p. 20] suot, Psalm. 23, 9. Allura, allura, essas in Bratsch, ed in sain a Gesu; Ah! che allegrezzas commanzais fingiô quia nel têmp della Grazia a giudair, nella communiun del Triunic Dieu; schi, quellas allegrezzas sun premizias da quella Gloria eterna, preparæda a vus in Cêl: Appuntô in tæla Gloria (suainter ils plæds da Gesu davart ils Infaunts) savains sgüramaing esser trasportæda, sün las ælas dels Merits da sieu Salvæder, la benedida Orma da nos chær ed ammabel fræret, il chüerp del quæl avains huossa accompagnô alla tomba sepolcræla: e quaist sgür ais il pü dutsch Balsam da cuffüert sün la sensibla ferida fatta nel cour dels chærs Genituors: Ah! cha il sench Spiert, il vair confortæder, træs sia divina virtüd, applicha a lur contristôs cours ed, a quels da tuots lur chærs attinents, chi cridan cun els, quaist prezius Balsam da cuffüert, cun als trær in memoria la vantaggiusa, e gloriusa sort ad El incontræda, cioè cha à quel Segner chi il tuot dirrigescha, hò plaschieu, træs effet da singolæra Divina si’ amur vers el, da’ l raspær our da quaist mæl muond, nel quæl sun taunts prievels, corrupziuns, e cruschs; e l’elevær in sieu Bratsch, ed in sieu sain, scò la chæra mercede della fadia da si’ orma, scò üna ammabla rœsa, e gilgia, avaunt sia s. Fatscha, in eterna sgürezza, e gloriusa Beadêntscha. Spanda il Segner sur ils chærs Genituors, e lur chæra ammabla [p. 21] Figletta; scò eir sopra l’intêra lur dilettissima Attinnenza, ogni preziusa benediziun spirituæla, e corporæla: Ed ad els, ed a nus tuots fatscha nos Segner la grazia da d’esser Agnels ad El in Bratsch ed in sain, nel têmp, e nell’eternitæd Amen!

[p. 22]

DISCUORS fat sopra la Sepultüra, miss in rima.

Nel Capitel dêsch d’ochævel
Dels Proverbis d’ Salomon
Ed allò uel vers deschævel,
Disch quel grand Raig da Sion,
5 Cha il Güst in salv sarô
Miss in ün lœ aduzô,
Ch’ais la Tuor del Nom del Segner,
Ferma lò sgür per il tegner.

Ma chi ais quel Güst chi quia
10 D’ Salomon vain manzunô,
Il quæl hô tæla güstia,
Chi’ l fò esser aduzô?
L’ais quel tæl chi træs la fè,
Inserieu in Gesu è,
15 Ed abbrauncla sa Güstia,
La quæl’ais dvantæda sia.

[p. 23] Quaist Güst ais taunt vintüraivel
Nella Lia da sieu Dieu,
Il quæl l’ais taunt ammiaivel,
20 Ch’El s’ declæra per Bab sieu:
Schi, El hò eir il sench Spiert,
Chi’ l conforta taunt da tschiert,
Ch’El l’asgüra della vita,
Chi sarò in Cêl compita.

25 Ah! felice ed ammabla
Ais la sort del Güst fidel!
Sia Part ais buna, stabla,
Aviand l’Immanuel
Per ogget da sieu dallet,
30 Per sieu sommo Bain perfet;
E quaist ais l’algrezcha sia
Da giudair sa compagnia.

L’orma da tæl Güst uzæda
In Cêl, aint nel etern pôs,

35 Daffat lò sarò beæda
Con tuots Aungels e beôs;
Ed allò vain a chantær,
E’ per saimper adurær
Quel Agnê chi l’hò Spendræda,
40 E l’hò fatta taunt beæda.

[p. 24] L’ais appunt’allò rivæda
L’orma da nos chær Fræret,
Da sieu Gesu compagnæda
In lœ da d’etern dallet;
45 Sieu Chüerpet repôsa qui
Aspettand sün quel grand di
D’ la beæda resüstaunza;
Ed il Cêl sarò sa staunza.

Ah! cha Gesu a nus detta
50 Quel grand dun taunt prezius,
Ch’ais la vaira viva Cretta,
Træs la quæla possans nus,
Sa Güstia ’ns ’applichær,
E træs quella güsts dvantær;
55 Per entrær in vit’eterna,
In sa Gloria sempiterna!

Amen!