Ils Psalms da David

Lurainz Wietzel

Indice:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VI.djvu cristianesimo Ils Psalms da David Intestazione 8 agosto 2020 75% Da definire

Medicina da Scuola Biblia Pitschna
Questo testo fa parte della raccolta Rätoromanische chrestomathie
Vol. VI
[p. 481 modifica]

LURAINZ WIETZEL

Ils Psalms da David da nœf vertieus & schantôs in vers romaunschs da cantær, Træs Lurainz Wietzel. Squischô in Basel træs ils hertevels da Joh. Jacob Genath.

M. DC. LXI.

Moyses descriva il miser strædi ’nil quæl nus eschè, permur da ’l pchio rova Dieu chi n’s detta à cognuoscher aquel: ch’el n’s amuossa a numeræar noss dis & vœglia la pittrezza da nossa vitta müder in bain, chi serva in si’hunur.

Psalm. XC

In la melodia da ’l Psalm 78.

1. Ô Dieu, da têmp in têmp ta forz eis stæda

Noss schüt e bun refugi in tuot’noss maungels,
Perchê in cêl, aunz co chia füssē Aungels,
Et aunz co ’l muond e terra füss creæda
5Est stô Dieu ferm, scô t’êst eir huossa bê
Et vainst ad esser quel per saimper mæ.
2. In cendra tü resolvast ’l hom aquia,
Et disch, ô glieut mortæl our d’puolvra gnida,
Turnè darchio sco ’l prüm in puolvra mnüda,
10Perche mill’anns avaunt la faccia tia,
Sun sco ’l di d’hêr ch’eis passo vi dabott
Et dicch: taunt ch’üna vaglia da la nott.
3. Schi tü sæst fær uschê davend chia svainten,
Sc’ün sœmmi bê, ch’eis vanitæt dicch spüra,
15Et cura ch’ün s’asdaisda, pü nun düra,
Et sco ün’herva d’la campagna dvainten,

Ch’eis verd’e bêlg florescha la damaun,
[p. 304]      Mu sün la saira schiæd’e sechia vain.
4. Cert scha s’ivida cunter nus ti’ira,

20Schi bôd stuains nus prir & dær à terra,
Scha n’s pæra bê d’havair fermezza bgerra,
Cur sün noss pchios e fals tü pigliast mira,
E quels fand gnir à glüsch palaintast bain,

Scha bê chia sajen azupôs nus t’gnain.
[p. 482 modifica]
255. Perchê noss dis tres l’ira tia têgnen

Svulô davend inguel sco l’ora snella,
Et s’vaintan vi sc’ün plæd bê ch’ün favella:
Ils dis da viver qui concess chi n’s vegnē,
Paun mel à staint à settaunt’anns rivær
30Et fin ottanta rivane darær.
6. E pür il mêlg e flur d’la vittã quia
Fadi’e pain’eis dicch, d’legrezza priva,
Cert tuot noss esser svainta sco sumbriva,
Mu schi chi po la forza d’lira tia,
35Et da tieu sdêng comprender u savair,
Oter co quel sulett chi te so tmair.
7. Pertæl a numerær noss dis n’s amuossa,

Da tuot noss têmp indrett chia nus quint têgnan,
[p. 305]      Dutôs chia nus cun sapientia vêgnan.
40E d’chio à nossa vout’, ô Dieu, t’volv’huossa

Pü in tormaint e paina nu n’s laschær,
Mu vœgliast à ’ls famalgs teis gratia fer.
8. Ogni damaun nus impla cun ta gratia,
Ch’nus mainan vi noss têmp cun contentezza,
45Cert zainza t’mair üngün mæl ne disgratia,
Mu vivans saimp ’r in pôs & allegrezza.
In pe da ’ls dis & anns per il passô,
Cun granda pain’e crusch chia tü n’s hæst dô.
9. Sur teis famalgs fo vair tas ouras Sêgner,
50Et lur infaunts ta gloria fo comprender,
Eir vœglist in tieu bain plaschair nus têgner
Et atts tiers il bain fær nus vœgliast render,
Schi rêdscha tü tuott noss impisamaints,

Noss dits e tuot las ouras da noss maūs.

Psalm. XCI.
David muossa cun sieu exaimpel chia da tuot' têmps pustüd in têmp da la mort, dess ün schantær sia fidaunz' in Dieu sulet: & quaist cuffort conferma 'l cun la promissiun da Dieu.


[p. 306]      1. Chi in guvern e chüra stò
Defais & da tuot mæl sgürô

Da Dieu ætern noss Sêgner,
Quel saimper se po têgner:

5Eau poss dimæna dir pustüt,
[p. 483 modifica]
Dieu eis sul ma fortezza,

Et mieu refugi vair e schüt,
Tiers quel stun in sgürezza.
2. Aint in ils latschs da ’ls cacciaduors,
10El fo chia tü nun gajast,
D’las lenguas eir da ’ls oppressuors
Defais fo ’l chia tü sajast.
     Sas ælas vêg’n à t’cuvernir

T’rerrand suott sia plümma,
[p. 307]      15Et sia vardæt vain à t’servir
Per schüt & per caplina.

3. Chia d’nott nun vainst tü ad havair
Sgrischur cert, ne smordüna,
Ne vainst las frizzas d’di à tmair,
20Chi croudan cun fortüna.
     Neir peste vain à t’dær da fær,
Chi in il schür grassescha
Ne oter mæl vain à t’clapær,
Sü ’l di chi dominescha.
254. Scha croudan milli spæra te,
Dêsch milli d’tia vard dretta,
Schi d’chio nú’t’do da fær aque
Ne nousch’à tia vitta.
     Mu cun teis œlgs vainst à vair bain,
30Cert sainz üngün snuizzi,
A ’ls infidels co vo à maun
Et co ’ls vain lur supplici.
5. Mu Dieu eis mieu refugi bun
Tiers quel eau cerch ævdaunza,
35El sêz in ün ôtissem thrun.
Schi schaint’in el ta spraunza,
     Co træs nun vain à dœss à t’dær
Mæl, ne disgrati’üngüna,

D’ta chæsa vain da lœnsch à stær
[p. 308] 40Tuot læd e disfortüna.
6. Te à recommandær el vain

In chüra da seis Aungels,
Ch’els t’guiden a t’parchüran bain
In tuots teis fatts e maungels.

45     Quels cun lur mauns à t’têgner sü
[p. 484 modifica]
Gniaron cun buna chüra,

Chia teis peis nun s’intoppen pü
Vi da la crappa düra.
7. El vain sur serps e sur liuns
50A’pasær in - sgürezza,
Et à trapplær vain ils draguns
Sainza dann ne gravezza.
     Dieu disch: da mæl eau ’l vœlg spendrer,
Ch’el ama me sieu Sêgner,
55E stand ch’el soul mieu nom hundrær
Vœlg in guvern quel têgner.
8. Sch’el clama, Schi ’l vœlg exodir,
     Cun gratia ’l vœlg assister,
Et in l’anguoscha succurir
60Ch’el poss’à ’l mæl resister.
Cun bger’anns ’l vœlg eau sadulær,
Ch’el hægia contentezza,
Et mieu salüd eau ’l vœlg musær,

’L dand ætern’allegrezza.

[p. 309] Psalm XCII.

In quaist Psalm s’admoneschen ils fidels Jsraeliters ’l ün ’l oter tiers il lôd da Dieu, permur da sias ouras, træs las quælas el confuonda seis inimichs & ils seis defenda & benedescha.

1. Leis chiosa bain pusaivla,

O Dieu, da t’celebrær
E tieu sænch nom d’hundrær
Bain cun lengu’ingraciaivla.
5Sün la damaun chia vêgna
Prædgio our tia buntæt,
E d’nott eir tia vardæt
Lodæda cun te dêgna.
2. Sü l’harp’e luta buna,

10Sco eir sü ’l clavacin
[p. 310]      Psalter e violin
Pür chia tieu lôd strasuna.

     Tas ouras opereschen
In me dalett zuond grand:
15Ch’eau d’allegrezza cant

’Ls miraculs teis schafeschen.
[p. 485 modifica]
3. Ô quaunt eis gloriusa

Ta forza Dieu pusaunt
Et tia sapientia quaunt
20Eis ella bundragiusa:
     ’L hom sainz’intelligentia
Aquaist percert nun sò
Ne ’l narr comprender pò
’Ls efferts da tia sapientia.
254. Chia ’ls mæls bê s’inverdeschen
Sco l’herva da bell’prôs,
E quels chi faun bger’pchios
Per ün po d’têmp floreschen,
     Per gnir miss agipêri
30E præcipic’ætern,
Mu tü êst il Dieu ferm,
Suprem eis tieu impêri.
* 5. Schi væ ’n po co ch’alhura
Teis inimichs priron

35E ’ls mæls, ô Dieu, gniaron
[p. 311]      Tuott’sdrüts & miss suottsura.
     Vainst mia corn’à têgner

Ôzæda tü in ôt
Per ch’eau m’avaunza bôd
40Sco ’l unicorn ô Sêgner.
6. ’A mi üt mia teista
Cun œli fraisch gniarò:
Cu ’l inimich co vò
Meis œlgs vsand faron feista.
     45Novellas chi m’delettan
Eir mias uraglias bê,
Inclêgiaron uschê,
Da quels chi m’persequittan.
7. Ils jüsts s’vanzand floreschen
50Taunt co la palma bain,
Et sco sü ’l munt Liban
Ils Ceders, bêlg chi creschen.
Las plauntas inseridas
In chæsa da ’l vair Dieu
55Bôd in il taimpel sieu

Saron bêlg iffluridas.
[p. 486 modifica]
8. Perfin in lur vêlgdüna

Bger’frütts vêg’n à portær
Eir verds vêg’n à restær,

60Et vigurus adüna.
[p. 312]           Per celebrær ’l Otissem
Ch’eis mieu sass asgürô,

Exempt da scodün pchio,

Sul sænch & perfettissem.

Psalm. XCIII.


Ils fidêls lôdan Dieu, perque ch’el ils ho fat comprender sia forza, badimand las sullevatiuns alvædas sü incunter sia Baselgia.


1. Dieu rêgna taunt co Raig, ch’eis tuot pusaunt,

Grandezz’e forz eis sieu iffitamaint,
La terr’ho el sulett fundô taunt bain,
Chia quella lœ nun dò, mu salda tain.
52. Da landarnò tieu sænch thrun ferm eis stô,

Et tü vair Dieu êst cert d’æternum nò,
[p. 313]      Ils flümns fürgius sentir’s’faun cun frantur,
Lur buolgs & uondas leivan cun rimur.

3. Mu scha ls flümns füssen aunchia pü fürgius,
10E ’l mær eir füss pü fich impetuus,
Schi d’chiô lœnsch pü pusaunt eis Dieu ætern,
Chi sêz in cêl e sur tuot ho ’l guvern.
4. Quæ træs tieu plæd, chia t’hæst testifichio,
Que vair e cert adüna s’ho chiatô.
15Ta chæs’hæst iffitô cun Santitæt,

La quæla dür’in tuott’æternitæt.

Psalm. XCIV.


’L authur fò oratiun incunter ils tyrans & persequittedars da la Baselgia. reprēda quels, perchia snejan la providencia da Dieu: & conforta ils prus cu ’ls repræschantær ’l agüd da Dieu.


1. O Dieu chi soulast fær vandetta
Da ’l mæl, træs tia jüstia perfetta,
[p. 314]      Fo splendurir ta forz’ün pô:
T’adôz’ô jüdisch grand da ’l muond

5Et à ’ls superbis renda zuond
Inguæl sco ch’els haun meritô.

2. Quaunt lœng voust tü der tiers, ô Sêgner,
[p. 487 modifica]
Uschê ficch buns chia s’possan têgner,

Aquels slaschôs & taunt s’ôzer?
10Infin cur dessane havair
Taunt ardimaint, eir da s’suschair
Perfin da lur pchios glorier?
3. Tieu pœval els cun tyrannia
Fich squitschan & eir l’hierta tia,
15Zuond tribuleschen sainz’artêng,
Saschinan eir il forestêr
S’artgnand bricch da persequitær
La vaidgu’e ’l orphan, dschand cun sdêng:

4. Co vò ’n il muond Dieu nun vez’huossa,
[p. 315]      20Il Dieu da Jacob nun cognuoscha,
Que ch’nus fain & co noss fatt ais:

Mu adverti, ô bestiels,
Chi êsches uschê narrs e mæls,
Surfgnir jüdici cur vulais?
25* 5. Pisais chia quel cun miravaglia,
Chi ho creô ’l œlg & l’uraglia
Nun dess tuott vair & svess udir?
Et quel sur tuott command chi hò
Et à la glieut sapientia dò
30Pisais ch’el vus nun dess punir?
6. Ls impisamaints d’la glieut mortela
Sò Dieu, & hò cuntschênscha tæla,
Chia sun dicch spüra vanitæt.
Bêo ’l hom ’l quæl tü tainst reprais,
35Ta vœgl’, ô Dieu, ’l fand à palais
Træs tia leggia e træs tieu plæd.
7. Acciò ch’el pôs da te survêgna.
Chialchiô ficch cur la crusch il têgna,
Spetant da gnir spendrô d’astênt,
40Et que dintaunt chia à ’l slaschô,
Sa foss’in que d’mêz vain chiavô

Per complimaint da sieu bun têmp.
[p. 316]      8. Stand chia da se nun vain il Sêgner
Sieu pœvel rebüttô à têgner,

45Ne vain si’hiert’à bandunær,
Mu à sieu têmp jüdici ’l fò

A’tuots, dand sco d’haun meritô.
[p. 488 modifica]
’Ls jüsts vêg’n alhur à ’l sequitær.

9. Incunt’r ils mæls, chi piglia praisa
50Per me? Et chi fò mia defaisa,
Incunter quels rendieus à ’ls pchios?
Scha Dieu nu m’vess el do agüd
Schi füss eau infingio cert sdrüd
Et miss intraunt’r ils sutterrôs.
5510. Ô Sêgner, be cur chia paraiva
Ch’eau dess à terra, m’agüdaiva
Darchio tieu maun, træs tia buntæt,
Cur ch’eau havaiv’eir in mieu Spiert
Taunt bgerr’pissêrs, m’hæst dô cuffüert,
60M’alvand davend tuot mæl e læd.
11. Co po s’adær cun tia jüstia
’Ls jüdicis d’quella glieut impia,
Rendid’à tört e tradimaint?
Chi lur cusalgs faun, cun s’unir,
65Il jüst e prus per fær murir,
Et saung condannan innozaint.

Mu Dieu eis mieu cuffüert e spraunza,
[p. 317]      Sü’l quæl eau schaint tuott’mia fidaunza
El vain à ’ls dær lur pæja sgür,

70Træs lur malitia vain ’l à ’ls fær
Tuots in perdiciun crudær,

Schi Dieu asvessa vain à ’ls sdrür.

Psalm. XCV.

David admonescha ’ls fidels, ch’els dessan loder Dieu, in l’invocatiun da sieu nom & fidela obedientia, & brichia contrastær ad el sco lur pardavaunts.

In la melodia da ’l Psalm 24.

1. Gni pür no tuots e n’s allegrain,

Cantain da cor e triumphain
A’Dieu chi eis nossa fortezza,
Stinain bain bôd à n’s præschantær
5Avaunt sa faccia per cantær
L’hunur e ’l lôd da sia grandezza.
2. Perchê ch’el eis ün Dieu pusaunt,
Sur tuot ils Deis, Raig ferm e grand,
Chi in sieu maun tain tuott’la terra,

10Ils lous eir pü chafuols da ’l muond,
[p. 489 modifica]
E’ ls munts da cima fin in fuond

Suott sieu pudair contain e serra.
3. Il mær eis sieu, perchê ch’el ’l ho

Schafieu, & il terrain creô
[p. 318]      15 Ho el sulett træs sia potentia:
Mu schi dacormang ’l adurain,

Avaunt el eir nus isnuglian,
Fand a ’l creæder reverentia.
4. Perchê ch’el eis noss Sêgner Dieu,
20 Chi nus il pœvel da ’l pæsg sieu,
Taunt co sas noursas pasculescha:
Schia vus dimæn’udis à qui
Sa vusch hoz, schi bain adverti,
Chia voss cor pü nun s’indürescha.
25 5. Ne sajas pü uschê pervers
Sc’in Mass’e Meriba ’ls deserts
(Disch Dieu) voss vêigs aunz c’huossa fütten,
Inu ch’els m’haun bger approvô
Me gritandant, ne haun sügnô
30 Meis grand’miraculs lo ch’els vsetten.
6. In mœd quaraunt anns, ch’eau füt lò
Da d’els continuamang tentô,
Træs lur malitia maledetta,
Ch’eau dschett: vsè co quaist pœvel mieu
35 Eis uschê narr & indürieu,
Ch’el nun vo sün ma via dretta.
7. Pertaunt schi eau træs que surprais

Da l’ira, taunt da d’els offais,
[p. 319]      Vsiand eir ch’els nu’ s’convertiven,
40 Schi fet eau ün tæl saramaint,

Ch’els in mieu pôs ad antrær aint,

Per tuot lur vitta cert nun gniven.

Psalm. XCVI.


’L authur prophetizescha davard il reginam da Christi & sia victoria incunter il Diavel: Admonescha eir, chia tuot’pœvels da ’l muond dessen adurær & lodær
quaist Sêgner & Salvæder.

1. Cantè à Dieu canzun novella,

Cantè ô terr’universæla,

Cantè & sieu nom benedi,
[p. 490 modifica]
Et requintè da di in di,

5A tuots sa glori’ æternæla.
2. Prædgiè our saimper sia spendraunza,
Prædgiè à ls pœvels l’abundaunza
Da seis miraculs: Ch’el pe ’l vair
Eis grand e sur tuot’Deis s’fo tmair,

10Eir infinit’eis sia pusaunza.
[p. 320]      3. Quel Deis chia ’ls pœvels celebreschen,
Sun spür Idôls e bod s’vaneschen,

Mu ’ls cêls fat ho noss Dieu pusaunt,
A’ ’l quæl vo Majestæt avaunt,
15Et pomp’e gloria ’l circumdeschen.
4. Grandezz’e forza gloriusa
Sun in sa chæsa deletusa,
Pertæl vus pœvels no tiers gni,
Et forz’e glori’ attribui
20A Dieu, cun fe vair’e zelusa.
5. Lodè Dieu e ’l dè in fidaunza
L’hunur chi tuoch’à sia pusaunza,
Pür gni no tiers ô natiuns,
Cun voss duns & oblatiuns,
25Intrand in sia sænchia staunza.
6. E s’prosternè cun reverentia
Avaunt Dieu, per à ’l dær hundrênscha,
Vus pœvels tuots & ’l adurè,
Avaunt la faccia sia tremblè,
20Tmand quel cun vair’obedientia.
7. Pertuot inu ch’havais cuvêgna,
Dschè pür chia ’l Ségner saimper rêgna,
La terr’ho el saldô taunt bain,

Chia quell’à dær lœ cert nun vain:
[p. 321]      35 Radschun el à tuot’pœvels têgna.
8. Schi chia s’allegra ficch l’otezza

Da ’ls cêls, la terr’hæg’allegreza.
Chia ’l mær e ’ls flümns eir s’têgnan buns,
La boschia, la campagn’e munts
40Avaunt Dieu stetten cun leidezza.
9. Ch’el vain à s’metter sün la via,
Per gnir ’n il muond lo cun jüstia,

Il cræs d’la terr’à jüdichær,
[p. 491 modifica]
E ’ls pœvels tuots à sententiær,
45Suainter la sapientia sia.

Psalm. XCVII.


David descriva la granda Majestæt e jüstia da Dieu: reprehenda ’l idolatria & admonescha tuots ils Aungels ch’els dessen adurær Dieu, & eir ils fidels in
generæl, ch’els dessen schivir il mæl, & s’allegrær da ’l Sêgner.


1. Il Sêgner rêgna sgür

Perque s’allegra pür
La terr’, e la bgerrezza

D’la glieut hægi’ allegrezza,
[p. 322]      5In mez la nüvl’e stô
Cu ’l schür intuorn zupô,

Güsti’ eis & radschun,
La pozza da sieu thrun,
Sü ’l quæl el sto schantô.
102. Ad el bê pass’avaunt
Un fœ intuorn ardand,
Seis inimichs chi sdrüja,
Et quels in cendra ardüja.
Eir las lünzernas faun
15Cun la splendur chia d’haun,
Bêlg glüsch pertuot il muond,
Co træs la terra zuond
Vsand que smarrida vain.
3. Ils munts bê leaven vi
20Sco tschair’avaunt il fœ,
Per la præsentia sia,
Perfin eir sia jüstia

Vain da ’ls cêls spacius
[p. 323]      Fat’asavair sur nus,
25E ’ls pœvels tuots paun vair,

La gloria e ’l pudair
Da ’l Sêgner glorius.
* 4. Mu quels chi dand hunur
A’ las imægnas lur,
30’Ls Idôls per lur Deis têgnen
Cert in verguogna vêgnen.

Vus Deis hundrè tuots Dieu,
[p. 492 modifica]
E celebrè ’l nom sieu,

Avaunt el s’prosternind,
35Sion tuot que udind
Ho allegrezz’hagieu.
5. Da Juda, cun delett.
Las figlias lod’n indrett
’Ls jüdicis d’tia sapientia,
40Dand à tieu nom hundrênscha,
Ô Dieu, t’êst exaldô
Sur tuot il muond creô,
E trapplast suott teis peis
Tuot’quels chi s’nomnan Deis,
45Sur tuots êst adozô.
6. Vus chi t’mais Dieu da cêl,
A’ ’l pchio ficch vœglias mæl,

Vivand drett in jüstia,
[p. 324]      Sco ’l eis la vœglia sia,
50Perchê chia Dieu ætern,

Ils seis tain in guvern,
Et spendra seis fidels
D’la forza da ’ls crudels
Percert cun sieu bratsch ferm.
557. A’ ’l jüst chi viva bain,
La glüsch semnæda vain,
Et à ’ls sænchs qui sur terra
Cresch’allegrezza bgerra,
Dimæna s’allegrè
60Vus jüsts & Dieu lodè,
Aquel glorifichiand
Et sieu nom celebrand

Cun Zel & vaira fe.

Psalm. XCVIII.


’L authur admonescha tuotta la glieut & creatüras chia dessen lodær Dieu
cun canzuns & instrumaints permur da ’l salüd & victoria ch’el à tuot fidels træs Christum ho acquistô.


In la melodia da l’Psalm 66.

1. Cantè da nœf à ’l Sêgner quia,
Ch’el grand’miraculs ho schafieu,
[p. 493 modifica]
Sieu sænch bratsch & la forza sia
Güdô ’l ho ch’l ho victori’ obtgnieu.
[p. 325]      5’L ho fat cognuoscher sia spendraunza
Et sieu salüd manifestô,

A ’ls pœvels, qui chi haun ævdaunza,
Eir sia jüstia ’ls ho revelô.
2. Da sia buntæt e gratia clæra
10S’ho el vulieu bain algordær,
Guardand sün sia vardæt sincêra
Sieu Israel per consulvær.
’L salüd chia Dieu à nus trametta
S’ho vis per tuot la terra zuond,
15Mu schi giüvlè d’leidezza schietta
Ad el, vus chi ævdais ’n il muond.
3. Cantè cun concordantia buna,
Las vuschs ôzand, psalmodiè,
Chia l’armoni’ eir bain strasuna
20D’voss instrumaints da cordas fè:
Sunand da d’ôt avaunt il Sêgner
Træs las posunas s’fè udir,
La terr’e mær nun s’des’n artêgner,
Cun que ch’eis aint, da s’fær sentir.
254. Chia ’ls flümns da ’ls mauns bê sco chia tressen,
Insemmel gajan triumphand,
Ils munts eir s’allegrær bain dessen,

Avaunt il Sêgner Raig pusaunt.
[p. 326]      Stand ch’el vain, cur ’l eis l’hura sia,
30In terra ’l muond per jüdichær

In æquitæt & in jüstia,

Radschun à ls pœvels tuots per fær.


Psalm. XCIX.


’L authur descriva la forza & pusaunza da ’l Sêgner incunter ils inimichs seis & da seis elets: adoza la jüstia da sieu reginam & admonescha ch’ün dess lodær Dieu stand ch’el saimper exoda ils seis.


1. Dieu ho ’l reginam

Sur tuot aint à maun,
Ch’la glieut trembla pür:

El schantô s’ho sgür
[p. 494 modifica]
5Sopr’ün Cherubin,

’Vaunt que Raig divin,
Chia ’l muond tot s’asmetta,

E cun temma stetta.
[p. 327]                 2. Zuond è ’l Sêgner grand,
10Et sur tuot pusaunt

Sün il muont Sion,
’L muond e natiun
Scodün’eis suott el,
Celebrè inguæl
15Sieu nom plain d’grandezza,
Sench plain d’terriblezza.
3. A quel Raig taunt ferm,
Plæscha ’l bun guvern,
E ’l jüdics drett.
20’L drett e l’æquitæt,
Ho el ordinô
Et ho guvernô
’L pœvel da sa lia
Cun drett & jüstia.
254. Schi glorifichê
Dieu, e ’l celebrè
Da cor ’l adurand
’Vaunt el s’insnugland.
Zuond sænch è sieu nom,
30Moyses & Aaron
Haun bain fat ’l offici
Da sieu sacrifici.

* 5. Eis eir Samuel
[p. 328]                 Sto da cor fidel,
35Chi cu ’l oters hò

In il bsœng clamô
Sieu nom in agüd,
Et træs sia virtût
Dieu sün lur proposta,
40’Ls he bôd do resposta.
6. Our d’la nüvl’uschê,
Sc’üna bütta bê
In cêl chi paret,

Dieu cun els favlet,
[p. 495 modifica]
45’Ls dand aint sieu command,

Et els ’l observand,
Haun salvô sa lia
Fand la vœglia sia.
7. Et tü ’ls hæst, ô Dieu,
50’N il bsœng exodieu,
’Ls hæst træs tia virtüt,
Do suenz agüd,
Et da mæl spendrôs,
’Ls perdunand lur pchios
55Però cu ’ls reprender
Sch’els t’sulaiv’n offender.
8. Pertaunt celebrè
’L Sêgner e ’l lodè,

Bain giu s’isnugliand.
[p. 329]                  60Et co adurand
Da cor sieu sænch nom,

Sü ’l munt da sion,
Perchê Dieu Ôtissem,

Eis ferm & Santissem.

Psalm. C.

Una admonitiun ch’ün dess diligaintamang frequentær las commœnas respædas da ’ls fidels & in aquellas lodær & celebrær Dieu per sia misericordia
& vardæt.


1. Vus chi sur terra steis, cantè,

Cantè à Dieu, da d’ôt giüvlè,
A ’l Sêgner cun delett servi
Et cun ’legrezza tiers el gni.
52. Pür sapchias ch’el è ’l Sêgner vair,
Chi n’s ho creô træs sieu pudair,
E ’l pœvel nus ch’el ho tschernieu,

Cert eschens e ’l trœp da ’l pæsg sieu.
[p. 330]      3. Schi træs sas portas izen aint
10Cun lôd, e cun ingratiamaint

In sia cuort, per celebrær
Sieu sænch nom & quel per lodær.
4. Perché chia Dieu d’buntæt eis plain,
Et in æternum quella vain
15Cert à dürær, eir sia vardæt,

Rumagnia d’ætæt in œtæt.
[p. 496 modifica]

Psalm. CI.

     David siand scatschô da ’l pajais, fo ün vuct co ch’el s’vœglia damanær vers Dieu & vers la glieut: cun que intraguida el tuots regents & potentats, co ch’els s’dessen deportær.

1. Eau ’na canzun fat our hæ da me m’vessa,

Da drett & da buntæt, & cun l’istessa
Devotiun eau quella vœlg cantær,

Te per lodær.
[p. 331]      52. Vœlg viv’l’indrett, spettand cun desideri,
Fin taunt tü vainst à m’etter in ’l impêri

Et rêdscher vœlg ma chæs’in fideltæt
E rialtæt.
3. Nu’ m vœlg laschær plaschair cert chiosa mæla,
10Stand ch’eau port œd’à tuot la glieut slaschæda,
Ne vœlg laschær il mæl intuorn me stær,
Ne ’l comportær.
4. ’L pervers in cor da ’l quæl malitia rêgna,
Vœlg d’mia cuort davend catschô chia ’l vêgna,
15Et üngün hom slaschô sarò admiss,
Ne tiers me vis.
5. Quel chi sieu prossem blæsm’, u violescha
Secrettamang, ün tæl vœlg chi pintescha,
Il cor scuflô e ’ls œlgs chi guard’n in ôt
20Sbassær vœlg côd.
6. Et quels ch’eau vez chi sun fidels, schia rivan
In mia cuort, vœlg eau cun me chia vivan,
Quel per la via intêra chi soul ir,

Vain à m’servir,
[p. 333]      257. Quel d’ingianær chi vò cherchiant adüna,
Tiers me nun havarò cert grati’ üngüna,

’L manznæder trær davend vain à stuair,
Ch’eau nu ’l poss vair.
8. Bain nettagiæd’in tæl mœl vœlg eau têgner,
30Da glieut slaschæda, la citæt da ’l Sêgner,
Bain bôd ils mæls d’la terra vi alvand,

’Ls exterminand.
[p. 497 modifica]

Psalm. CII.

     Quaist psalm eis üna oratiun da ün conturblô, il quæl spand’our sieu plaunt avaunt il Sêgner; & traunt’l’aint vain introdütt üna prophetia davard la vocatiun da ’ls pajauns & ün cuffört chia Dieu exôda ’ls anguschagios.

1. Mieu arœf & mia dumanda

Taidl’, ô Dieu, træs gratia granda
Et avaunt me nun zopær
Tia faccia Sêgner chær,
5Cur ch’eau sun d’anguoscha staungel,
Et ch’eau plaundsch à ti mieu maūgel,
Vers me ti’ uragl’inclina,
Et da m’exodir ladina.
2. Stand chia ’ls diss d’la vitta mia
10Sun sc’ün füm svantôs bê via,
Et mi’ oss’eis seich’inguæl
Sc’ün tizun, ’l cor à m’fo mæl
     Uschê eis l’humur calæda
In quel, sco in ’l herva schiæda,
15Ch’eau nun têng quaint da d’artschaiver
Da mangiær pü, ne da baiver.
3. Meis œss staun vi d’mia carn dglida
Attachios, ma vitt’eis gnida
Taunt almain per mieu cridær,
20Plaundschær & taunt suspirær:
     Sun sco ’l Pelican chi ævda,

’N ils deserts sulett e sbrægia,
[p. 334]      Et sco la Zuvett’adüna
Chi dicch svoul’in la schürdüna.

254. Per taunt bger chia mieu cor vaglia,
La persuna mia sumaglia,
’L pasler bê chi stò sulett,
Cur ch’el vaidgua sün il tett.
     ’Ls inimichs chi m’odieschen
30Tuott’il di m’vitupereschen,
Et jürær els træs me sœglian
Oters smaladir scha vœglian.
* 5. Stand sternieu in buochia m’gniva
Cendra, per paun chi m’serviva:
35Mia bavranda maschdæd’aint

Eir’in mia dolur cun plaunt.
[p. 498 modifica]
     Per tieu sdêng & ira stæda,

Cunter me taunt cuvidæda,
Adozô chia tü m’havaivest
40Ziev’incunter terra m’traivest.
6. Tuot il têmp d’la vitta mia,
Sco sumbriva svainta via,
Et eau dvaint inguælmang scò
’L fain, u l’herva d’ün pro sgiô.
     45Mu chia tü vainst saimp’l’ô Sêgner,
Tia virtüt e forza à têgner,

Ei rumagna la memoria
[p. 335]      In æternum da ta gloria.
7. Mu schi leiv’, ô Dieu & tira

50Tuot davend da nus ti’ ira,
Et darchio tü da Sion
T’lascha gnir compassiun,
     Stand chia l’hura taunt bramæda,
Chi da te füt designæda,
55Quell’à maun à maun eis gnida,
Ch’ella vêgna succurida.
8. Stand chia zieva sia müraglia
Ficch suspiran tia famaglia,
Quell’uschêa per stuair
60Tuotta miss’in puolvra vair.
     Mu nun s’pudaron attêgner
’Ls pœvels te da tmair, ô Sêgner,
’Ls Raigs da ’l muond tuots grands chi s’têgnen,
A’ dær glori’ à tieu nom vêgnen.
659. Cur chia Sion tuott’disfatta,
Bain sarò da Dieu refatta,
Ch’el uschê træs sieu pudair
Vain sa gloria à fær vair:
     Et à quel chi ho travaglia,
70Ch’el’varò bain dô uraglia,

A’ ’l afflit & miserabel,
[p. 336]      S’amusand el favorabel.
* 10. Schi gnarò tæl’oura dêgna

Registæda, per ch’la vêgna
75Celebræd’in ’l avenir,

Eir d’la glieut chi ho da gnir.
[p. 499 modifica]
     In mœd chia la descendentia

Poss’havair quell’advertentia,
Per tæl fatt, d’ün cor promtissem
80Da dær glori’ à Dieu Ôtissem.
11. Stand ch’el giu d’sa senchia staunza,
Ho guardô sainz’intardaunza,
Et uschê ho giu d’cêl ôt,
Vout sa vist’in terra bod.
85     Per udir ’l arœf chi faiven
Quels aint in preschun chi staiven,
Per spendrær eir sia brajæda,
A’ la mort gio condannæda.
12. Chia da Dieu la gloria dêgna
90Celebræd’in Sion vêgna,
Ch’in Jerusalem darchio
Sieu lôd vêgna publichio:
     Cur chia ’ls pœvels e glieut bgerra,
Et cun els ils Raigs d’la terra
95Vêgnen tiers in sia præsentia,

Per à ’l fær obedientia.
[p. 337]      * 13. Vsand ch’la forza m’eis pigliæda
Da d’el, bê in mêz la stræda,

Et ch’l’hò meis diss scursunô,
100Schi hæ eau uschê favlô.
     Sêgner nu’ m’alvær bricch via
D’mêz il cuors d’la vitta mia,
Stand teis anns continueschen
Saimper, & mæ nun d’fineschen.
10514. Certamang la terra tuotta,
Et ils cêls hæst our d’ünguotta
Tü, ô Sêgner, cu ’l maun tieu
Miravgliusamang schafieu.
     Mu chia que nun eis dürabel,
110T’êst sul in æternum stabel
Perchê que cert tuot smarescha,
Sch’ün v’stieu chi bôd s’consümescha.
15. A’ ’ls müdær vainst tü uschêa
Sc’üna vestimainta vêglia,
120Chi s’arump’e vain à ’l main,

Lœng portæda scha la vain.
[p. 500 modifica]
     Ti’ essentia, sco l’eis stæda,

In æternum hò düræda,
Et teis anns eir dür’n adüna,
125Sainz’artschaiver fin üngüna.

16. Et lo tiers træs tia clementia,
[p. 338]      D’teis famalgs la descendentia
Vêgnen tiers te ad ævdær,

Et per saimper à restær.
     130Teis fidels, cun tuot lur slatta,
Quels avaunt la tia facia
Gioderon cun allegrezza

Sempiterna contentezza.

Psalm. CIII.

     David celebrescha ’ls divers beneficis da Dieu fats ad el & à tuotta la glieut, speciælmang per la gratiusa remissiun da ’ls pchios: admonescha per aque tuottas creatüras tiers il lôd da Dieu.

1. O orma mia ’l Sêgner benedescha,

Et sieu Santissē nom ficch celebrescha,
Que ch’eis in me à Dieu lôd detta pür:
Dimæna lôda ’l Sêgner orma mia,

5Et da seis duns zuond grands nu t’smanchær via,
[p. 339]      Chia el t’ho fatt in tauntas guisas sgür.
2. Mu schi devottamang tieu Dieu ingratia,

Quel chi t’parduna ’ls pchios our d’spüra gratia,
Et medgia te da tuott’infirmitæt,
10El spendra tia vitt’& la retira
Da la perditiun & da mort düra,
Et t’incuruna cun benignitæt.
3. Quel cert saduolla tia buoch’adüna.
Eir cun bger’bains, uschêta juventüna,
15Inguæl sco l’eavla juvna renovand.
El tain radschun à quels tött chi piteschē,
Ils defendand da quels chi’ ls tribuleschē,
Taunt buntadaivel eis il Sêgner grand.
4. ’L ho fat savair à Moyse sias vias,
20Et ils miraculs grands & ouras sias
Ho ’l à ’ls infaunts da Jsrael musô.
Il Sêgner eis misericordiaivel,

Bening, plain d’gratia, chœnsch & buntadaivel,
[p. 501 modifica]
[p. 340]      Lo tiers à l’ira zuond bricch inclinô,
255. Et schia nus cun ils pchios ch’nu fain adüna

Bê ’l gritantains, schi sia buntæt divina
Nun reista gritta saimper cunter nus,
Suainter noss grãd’pchios, tres sia jüstia,
El sco nus meritessens nu’ n’s castia
30Ne n’s renda cert, taunt eis el gratius.
6. Perchê taunt ôt co ’ls cêls sun da la terra,
Schi eis eir sia buntæt taunt grand’e bgerra
Sur quels chi ’l huondran e chi ’l tem’n indrett.
Sco ’l eis dalœnsch la part orientæla
35Da ’l occidaint, bütt’el in guisa tæla
Dalœnsch da nus tuott noss’iniquitæt.
* 7. Sco ün bun bab eis vers sa figliolaunza,
Uschê vers quels chi ’l teman cun fidaunza
Eis Dieu, & ho cun els compassiun,
40Stãd ch’el cognuoscha bain nossa natüra,
Et chia nus oter bricch co puolvra spüra
Nun eschens cert, ho el cognitiun.

8. Ils dis da ’l hom sco ’l fain chi s’inverdescha,
[p. 341]      Sun cert, & per ün po d’têmp quel florescha
45Bê sc’üna flur creschid’in ün bel prô:

Et dicch scha boffa qualche ôra mæla,
Schi subit schira vi & crouda quella,
In mœd ch’inu chia l’eira pü nu’ s’so.
9. Mu chia sur quels chi teman Dieu
50Ho lœ & düra sia buntæt divina.
Et sur ils filgs d’lur filgs vain à restær adina,
Sur quels, di eau, chi salvan sia lia,
Et chi s’algordan da la leggia sia,
Et d’seis comãdamaints, quels per salver.
5510. Un thrun in cêl s’ho stabilieu il Sêgner,
Inu ch’el sêza lo radschun per têgner,
Et tuot à sieu command ho suottamiss.
Ô Aungels chi havais virtüt zuond granda
Dieu benedi vus à que ch’el comanda,
60Udind sa vusch, chi subit obedis.
11. Lodè pür Dieu vus tuottas sias armædas,
In cêl chi êsches d’exequir pinædas

Tuott seis comands, e fais sa vœglia bôd.
[p. 502 modifica]
Lodè Dieu tuot’vus ouras ch’êsches gnidas,
[p. 342]      65’N ils lous d’sieu reginam, træs el schafidas:
Et tü mi’ orma à ’l Sêgner Dieu dò lôd.

Psalm. CIV.

     David loda Dieu permur da la creatiun da tuottas chiosas & permur da sia gubernatiun & providentia, træs la quella eir tuottas chiosas vêgnen conservædas.

1. Mi’ orma Dieu ficch benedescha d’schand,

Ô Dieu pür miravgliusamang êst grand
Cun glori’ eis circumdæda ti’ essentia,
Cun Majestæt e cun magnificentia,
5Et taunt ch’ün vstieu la glüsch hæst tü tratt aint,
Intuorn [p. 343] intuorn chi t’renda splenduraint,
Il cêl hæst extendieu pertout ch’el s’stenda,
Tuot cuvernind suott se taunt ch’üna tenda.
2. Cun l’ov’intuorn te hæst tü fabrichio
10Un bell palaz, sc’ün vout in ôt chi stò,
T’hæst fatt tieu carr d’las nüvlas, sün las quælas,
Ils vents chi boffan t’tiran cun lur ælas.
Teis mess fæst esser eir ils vents ligêrs,
Chia tü tramettast oura sco curêrs,
15Da ’ls fœs ôt flammagiand chi splendureschen
T’inservast per famalgs chi t’obedeschen.
3. La terr’hæst cun sieu contrapais fundô
Taunt baint & sün seis fundamaints schantô,

Per chia d’üngün têmp quella lœ nun detta,
[p. 344]   20Mu saimper ferma reist’& salda stetta,
Tü cert havaivast quella cuvernieu

Cu ’l mær bê chi la gaiv’intuorn si ün v’stieu,
Uschê chia las chafuollas ovas gaiven
Our sur ils munts & quels perfin zopaivē.
254. Mu subit ellas, sün tieu imnatschær,
Co scumanzettan cert à s’retirær,
E ’l tun da tia vusch cur chia d’uditten
Dalungia detten lœ & vi fügitten.
Co s’vsett dandettamang ils munts s’ôzand,
30Et las vallætas eir in giu s’bassand,
Uschê chia ’l ün & ’l oter s’retiraiva

In que lœ chia tieu maun à ’ls designaiva.
[p. 503 modifica]
* 5. Il mær co & las ovas cun lur terms

Sarettast aint, reparts intuorn fand terms,
35Pü ir our sur accio chia nun pudessen,
Co træs la terra chia nun inundessen,
T’hæst fatt gnir las fontanas da ’l terrain,
Et ils aguels, our træs las vals chi vaun,
Giu traunt’l’ils munts piglio lur cuors chia têgnan,
40Fin taunt, lœng s’arœspand, bel’flümns chia vêgnan,

6. Et que acciò chia s’possan bavrantær
[p. 345]   Landrour, s’stüzãd la said, & s’arfraschær
Bain las sulvædas bestias da montagna,

Et la muaglia tuotta d’la campagna.
45Lo spær ils utschelets, chi vaun svuland
Intraunter la boschaglia staun cantand
Taunt bain, uschê chia quella melodia
Chi ôda, per delett bê s’smanchia via.
7. Giu d’tias sælas ôtas fæst crudær
50Ta plœvgia dutscha ’ls munts per assaver,
Uschêa tuott la terra benedida
Cu ’ls frütts da teis effets vain bain implida.
Per la muaglia fæst prodür il fain,
Et per chia tuott la glieut eir stetta bain,
55Fæst crescher l’herv’in quantitæt ficch bgerra,
E nascher fæst il paun our da la terra.
8. Fæst our d’la vit il vin prüer bain our,
Chi legra ’l hom e ’l restaurescha ’l cor,
E ’l paun chi ’l detta forz’e ’l œli quia
60Dæst tü, par imbellir la facia sia.
Eir l’ôta boschia tia & pustüt
Ils Ceders implantôs, træs tia virtüt,
Sü ’l munt Liban creschieus à grãd’ôtezza

Artschaiven d’tia plœvgia sadulezza.
[p. 346]   659. Uschê chia per cuvær our sün aquels
Lur utschlinets s’agnievan ils utschels,

Et sieu gnieu la ciconia sün la ramma
Da ’l Pinn, da fær, our dvart ils oters ama,
Ils munts & l’ôta pizz’hæst ordinô
70Per staūza da ’l camuotsch, sü’ ls ôts chi stò,
D’las muntanellas sun eir la retratta

Las fouras chi sun foppas suott la crappa.
[p. 504 modifica]
10. T’hæst fatt la lüna chi splendura cler,

Ils mais in ’l ann per differentiær,
75Et hæst schafieu ’l solalg chi so la via
Chia ’l tain, & ’nu chia ’l vo adarandia.
Il schür tramettast, ziev’il di chi s’tain
In ’l aer deræso cur la nott vain,
Dürand la quæla vaun our d’lur foraclas
80Las bestias stracurind per las magniaclas.
11. Acò ’ls Liuns eir juvens vaun sbrügind
Ficch zieva lur butin, intuorn currind,
T’dmandand, ô Dieu, lur spisa ficch bramæda
A’ els da te chi eis eir destinæda:
85Mu il solalg turnand à fær il di,
Schi quellas giu d’las strædas tiran vi,

Et tuornan in lur fouras d’chio alhura,
[p. 347]   Inua sün il di chia faun lur dmura.
12. Et ’l hom in que vo our à lavurær,

90U sü ’l terrain, u sco ’l eis sieu mastêr,
Suainter sia vocatiun eir tenda
A’ la lavur, taunt lœng co ’l di s’astenda.
Ô quaunt sun miravgliusas Sêgner Dieu
Tas ouras, in il muond chia t’hæst schafieu
95Taunt sabgiamang, in quantitæt taunt bgerra,
Chia pleina d’tia richezz’eis tuott’la terra!
13. Mu à ’l grandissem mær que chi pertain,
Chi po savair tuot que chia quel cōtain?
Taunt peschs, e taūtas bestias lo marinas,
100Chi noud’n insemmel grãdas, e pitschninas?
Las nævs giand inavaunt quel vaun sulchiand,
Et la balæna ch’eis ün pesch taunt grand,
Ch’la fo alvær las uondas dicch sch’la s’mouva,
Vo suott las ovas fãd sieu spass, e giouva.
105* 14. Las chiosas tuottas qui chi viv’n ô Dieu,
Guardand sün te dependã da ’l maū tieu,

Et spettan pür chia tia buntæt las detta
[p. 348]   Lur spais’e lur sustêng à hura dretta.
Et cur da viver tü las soulast dær,

110Schi sune promptas que da acceptær,
Sch’tü ævrast dicch tieu maun chi ’l muond sustainta,

D’teis bains schi tuott s’saduoll’e bain s’spisainta.
[p. 505 modifica]
15. Mu scha ta facia tü azopast dicch,

Aco schi subit tuot s’smarescha ficch,
115E bod, lur flæt scha tü retirast, dsvaintan
Perdand la vitta spüra puolvra dvaintã.
Alhura scha tieu Spiert dicch spir’ün pô,
Schi fraischiamang s’renouva tuot darchio,
Et fest uschê chia tuot s’multiplichescha,
120Ch’la facia da la terra s’renovescha.
16. Schi saja Dieu lodô, sa Majestæt,
Et gloria reist’in tuott’æternitæt,
Dieu hegia bain plaschair e complacētia
Da ’ls bels effets da sia providentia.
125El chia la terra, dicch cun sieu guardær,
Dandettamang per temma fo tremblær.

Et dicch sch’el tuochia ’ls munts schi fo ’l chia s’sainten
[p. 349]   Ils füms, chia per snuizzi quels palaintá.
17. Taunt lœng co mia buochia po fleder,

130Cantand vœlg eau il nom da Dieu lôder,
Cun psalm vœlg celebrær la gloria sia,
Taunt lœng co dürarò la vitta mia.
Mu t’lascha bain plaschair ô Sêgner bun
Aque ch’eau meditesch, & mia canzun,
135Acciò ch’eau possa saimper bū am têgner
E m’allegrær in te t’lodand ô Sêgner:
18. Mu ’ls infidels e grand’pchiaduors gniaron
Bod sdrüts, & agipêri tuots giaron.
Tü orma mia ’l Sêgner benedescha,

140Et sieu sænch nom adüna celebrescha.

Psalm. CV.

     David admonescha ’ls Jsraeliters, ch’els dessen lodær Dieu, per ils bgers beneficis ch’el ho fatt à lur pardavaunts infin ch’el ils ho schantôs, aint in lur pajais, e ’ls avisa ch’els dessen eir requintær las ovras da ’l Sêgner.

Ludè tuots la Divin’essentià,
Et à sieu sænch nom dè hundrênscha
[p. 350]      Pertuod il muond fè asavair
Las ouras da sieu grand pudair.

5Cantè à Dieu, psalmodiè
Et seis miraculs requintè.

2. Portant quels saimper in memoria,
[p. 506 modifica]
A ’l nom d’sa Santitæt dè gloria

In el dacormang s’allegrand,
10Vus tuots chi tmais il Dieu pusaunt:
Schi quels chi cerchian il Dieu vair,
Pür s’tegnan buns, mæl sainza tmair.
3. Mu schi cerchiè Dieu cun promptezza,
Cerchiê sa facia e sia fermezza,
15Sün seis miraculs adverti,
E d’seis fatts ’s asmanchiè bricch vi,
Eir seis jüdicis inandrett
Prædgiè our e ’ls pigliè à pett.
4. Vus stirpe d’Abraham ludæda,
20Da Dieu per hierta sü pigliæda,
Vus tuots chi êsches pertschendieus

Da Jacob & da Dieu tschernieus,
[p. 351]      ’L quæl eis noss Dieu e Sêgner zuond,
Cun bain ch’el rêdscha tuot il muond.

25* 5. Perchê ch’el cert træs gratia sia
S’algorda saimper d’sia lia,
Da ’l plæd & impromissiun,
Chi vain da d’el noss Sêgner bun
E düra sü ’l millesim grô,
30Sco ’l ho cun Abram accordô.
6. Schi da la lia d’el jüræda
Cun Jsac & ratifichæda
Cun Jacob sieu prus serviaint,
Cia que düress pü inavaunt,
35Et traunter Dieu & Jsrael
Füss ün accord perpetuæl.
7. Dschand, vœlg à ti dær quella terra
Da Cana, cun richezza bgerra,
Chia tü per sort vainst ad havair,
40Et per ti’ hierta à giodair.
Cun bain ch’els eir’n alhur pochers,
Tiers forestêrs e ficch flaivlets.
8. Els co da lœ in lœ passetten
D’ün pœvel eir tiers ’l oter gietten,
45Et saimper Dieu ils defendett,
Ch’üngün offender nu ’ls pudett,

Perfin ils Rags, in lur favur
[p. 507 modifica]
[p. 352]      Sdrütt el, e ’ls mettet suottsur.
* 9. Dschand, maun guardè chia vus nun mettas

50A’ meis undschieus, ne dann chia dettas
A’ meis prophets, El fet gnir fam,
Sur terr’, almain fand gnir il paun,
Mu ch’el à ’ls seis ün mess tramtet
Il quæl ad els avaunt passer.
5510. Que fütt Joseph chi ven alhura
Vendieu per schiæf ad ün parzura,
Et gnit aint in il tschep catschô,
Et cun cadainas strett liô,
Infina taunt chia ’l plæd s’cumplitt
60Da del chi eira stô præditt.
11. Chia Dieu ’l havet provô, e cura
Da sia spendraunza chia ven l’hura,
Il Raig asvess glieut tramettet,
Et our d’preschun spendrær il fet,
65Schi ’l grand Monarch, cun commander,
Il fet da seis liams slobgiær.
12. E ’l fet patrun d’sa chæs’e Sêgner,
’L guvern ch’el aint à maun dess têgner,
Perchia ’l pajais tuot ’l obediss,
70E ’l pœvel eir ad el serviss,

E ’ls vêlgs d’la terra ch’el musess,
[p. 353]      Et cun prudenti’ intraguidess.
* 13. Co Jsrael s’mettet in stræda

Et in Ægypto fet antræta,
75Jacob ’n il lœ da Cam ævdet,
Et Dieu lur semm taunt creschantet,
In mœd chia gnitten pü pusaunts,
Co quels lur inimichs Tyranns.
14. Mu Dieu fet zieva ch’els müdetten
80Lur cors, & œdi sü pigletten,
Cun aggravær & vulair mæl
A ’l pœvel sieu dad’Israel,
Ch’els machinaiven cun ingianns
Incunter seis buns serviaints.
8515. Co Moysen tramettet il Sêgner,
Et Aaron, ch’el vulet quels têgner

Per seis famalgs & instrumaints
[p. 508 modifica]
Da trær sieu pœvel our d’turmaints,

Træs quels fand, in tuot il pajais,
90Da Cam ’ls miraculs seis palais.
16. El fet gnir ’na schürdün’horribla,
Chi füt ficch à ’l pajais terribla:
Ne fütten à sieu plæd rebells
Quels seis duos mess, mu bain fidels,
95Lur ovas el in saung müdet,

E ’ls peschs in quellas amazzet.
[p. 354]      * 17. Eir our d’la terra fet chia vennen
Taunt bgerras ranas, chia antrennen

Perfin in cambra da ’l Raig grand,
100Et fet gnir, dicch ün plæd favland,
Vermiglia bgerr’, e ’l reginam
Pertout intuorn da pluogs venn plain.
18. In pe da plœvgia ’ls der tempaistas,
Cun flamma d’fœ e cun las seichtas
105Lur vignas tuottas ruinet,
Pertuot lur bosch’eir dezipet,
Eir ven zalips sün sieu command,
Et rasulanas tuots guastand.
19. Pertuot las hervas chi maglaiven,
110E ’ls frütts d’la terra rusgiglaiven,
Ils prüms naschieus eir fet murir,
Ch’la flur stuett da que lœ prir,
Alhur ho el landroura mnô,
Il pœvel sieu cun ôr chiargio.
11520. Et traunter quels davend chi traiven
Üngüns nun eiren chi scrudaiven,
Co tuot Ægypto s’allegret,
Davend bôd chia que pœvel tret,
Perchê ’l pajais fütt stramantô,
120Per que chi ’ls eira stô dvantô.

* 21. El our stendet à la daverta
[p. 355]      Sur els la nüvla per coverta,
E ’ls fet parair ün fœ in cêl,

La nott chi ’ls splenduriva bêlg,
125E cur chia ’l pœvel à ’l dmandet,
El cacras da mangiær à ’ls det,

22. Lotiers ils spisanter cun manna,
[p. 509 modifica]
Et haviand da baiver bramma,

Schi fet el ch’ün spalmô s’avrit
130Et chia landrour bgerr’ova gnit,
Stand ch’el sün Abram s’algordet,
Et da que ch’el ’l impromettet.
23. Uschê el tret our cun leidezza
Sieu pœvel, chia ’ls seis allegrezza
135Havetten. Las possessiuns
A’ ’ls det da bgerras natiuns,
Cun il pajais chi eira stô
Vidaunt cert da ’ls pajauns ævdô.
24. Et que fet el acciò chia giessen
140Dret sün sas vias & guardessen
Our sias leggias & statüts,
Uschê vivessen in virtüts:
Dimæna Dieu da cor lodè,

Et sieu nom saimper celebrè.

Psalm. CVI.

     Ils jüdeaus impreschunôs s’admoneschen traunter [p. 356] pær tiers il lod da Dieu: confessan lur pchios & inarcuntschênscha, per la quela els sajan intraunter ils pajauns dispers, & giavüschan da gnir darchio unieus & clêts insemmel.

1. Lodè Dieu per ch’el eis benin,

Et sia buntæt mæ nun ho fin,
Schi chi po à sufficentia
Ils grands effets da Dieu quintær?
5Chi po ’l lôd da sia sapientia
Tuot dêgnamang pronunciær?
2. Beôs sun quels chi vivan bain,
Et sco chie Dieu commanda faun.
Ô Sêgner per l’amur tü portast
10A’ ’ls teis, da me t’algorda pür,

Træs il salüd chia tü compartast
[p. 357]      A’ teis fidels, me renda sgür.
3. Per ch’eau poss’eir quels bains giudair,

Chia tü fest teis eletts havair,
15Ch’eau d’l’allegrezz’eir part survêgna,
A’ teis infaunts ch’tü soulast dær,
E m’possa cun ti’ hierta dêgna

In tieu lôd saimper allegrær.
[p. 510 modifica]
* 4. Nus cert sco eir noss pardavaunts

20Havains fat bgers surpassamaints,
Cun viver ficch injüstia
Et greivamang havains falô.
’Ls miraculs els d’la forza tia
Haun in Ægypto bricch sügnô.
255. Da ’ls duns chia tü ’ls havaivest fat
S’haun els smanchios vi zuond à fatt.
Spær il mær cotschen eir s’artêgner
Da s’rebellær nun haun pudieu,
Mu permur da sieu nom il Sêgner
30’Ls spendret, fand vair il ferm maun sieu.
El il mær cotschen imnatschet.
E ’l mær, s’fendand per mêz, süet,
Ch’els træs las ovas sgürs passetten
Sü ’l sütt, sco træs ün secch desert,
35Da ’ls mauns da quels chi ’ls odietten

Co træs el ils spendret percert.
[p. 358]      7. Et fütten bain deliberôs
D’lur adversaris iffürgiôs,

Mu ’l inimich giet tuot suot l’ova,
40In quella zuond a fatt stanschand:
Co à sieu plæd, vsand quella pouva,
Crajetten els, sieu nom lodand.
* 8. Mu ch’els havetten bod smanchio
Que chi træs el füt operô,
45Ne seis divins cusalgs sgundetten,
Mu, giand dicch zieva lur deletts,
Els Dieu in il defett tentetten,
Ficch cun lur appetits mæl netts.
9. Et el à ’ls det schi da mangiær
50Que ch’els suschetten dumandær,
Mu chia lur corps s’amalatetten,
Et sü’ l camp cunter Moysen bôd
Els træs invidia s’sulevetten,
Et cunter Aaren Sacerdot.
5510. S’avrit suott Dathan il terrain,
Chi ’l travundet cun Abiran.
In lur respæda giet sü flamma

Et fœ ils mæls tuots chi ardet,
[p. 511 modifica]
Els fetten ün vdê d’ôr cun bramma

60Da d’adurær quel in Horeb.

11. ’L Dieu vair, da ’l quæl la gloria n’s vain,
[p. 359]      In forma d’bouv, chi maglia fain,
Els in tæl guisa convertitten,

Da Dieu s’havett’n els bod smanchios,
65E d’seis miraculs fatts chi gnitten,
Cur ch’el d’Ægypto ’ls ho spendrôs.
* 12. Et nun piglietten que à pett
In il pajais da Cam ch’el fet,
Ne quint da que vuletten têgner
70Chi iscuntret ardaint il mær,
Pertaunt, our d’ira granda, ’l Sêgner
Diss da ’ls vulair tuots ruinær.
13. Mu Moyses sieu prus serviaint,
Per gnir à quella paina avaunt,
75Quel s’præschantet avaunt sa facia,
A ’l dumandand cun l’oratiun,
Ch’el exequis bricch si imnacia
Da ’ls metter in destructiun.
14. Els haun eir il pajais sdêgnô,
80Chi eis stô taunt desiderô,
N’eir à ’l plæd da Dieu vair crajaiven,
Aint in lur tendas cunter quel
Brunclô haun, ne sa vusch sgundaiven,
Taunt eira lur cor fôs, e mæl.
8515. Perque schi Dieu sieu maun ôzand

Incunter els fet saramaint,
[p. 360]      Da ’ls sdrür in la deserta terra,
Et tuot lur sem da fær crudær

Suott ils pajauns cun furia bgerra,
90Et per il muond quels da ræser.
* 16. D’chio zieva els, lur cor slaschô
S’rendand à Baalpehor darchio,
Offertas da ’ls Idôls mangaiven:
Sün que schi Dieu d’chio s’gritantet,
95Siand ch’els taunt ficch ’l offendaiven,
Et grandas plæjas à ’ls tramtet.
17. Phineas mu gnind in avaunt

’L mæl castiet jüsticia fand,
[p. 512 modifica]
Uschê cesset la plæja mæla,

100Ch’el nom da jüst træs que obtgnet,
E lôd e fama immortæla
Co træs per saimper conquistet.
18. Dieu füt træs els eir gritantô
Spær l’ova d’Meriba darchio,
105Eir moyse quel per els suffriva
Et füt træs els taunt conturblô,
Ch’el, træs la crusch adœss chi ’l gniva.
Ho zainza bsœng in vaun favlô.
* 19. Ils pœvels nun haun els desdrüt,
110Sco Dieu à ’ls commandet pustüd,

Mu cu ’ls pajauns els cert s’maschdetten,
[p. 561]      Cun imitær ficch lur mæl’fatts,
Et lur Jdôls fos aduretten,

Co træs chia gietten in ils latschs.
11520. Perchê chia els, cun crudeltæt,
Lur filgs e filgias d’tendr’ætæt
A ’ls Dimunis sacrifichietten,
D’saung innozaint saschins sun stôs,
Ch’els lur filgs in offerta detten
120A’ ’l Deis da Canan chi sun fôs.
21. Uschê ’l pajais haun impalô,
Cu ’l saung chia els haun saschinô,
S’contaminand cu ’ls atts damnabels
Ch’els haun fat, & uschê dvandand,
125Avaunt Dieu, zuond abominabels
Idolatria commettant.
22. Pertaunt schi s’sgritantet noss Dieu
Zuond ficch incunt’l’il pœvel sieu,
Chia ’l venn in vungia l’hierta sia.
130Per paina mu schi ’ls ho el miss
Suot il comand & tyrania
Da quels pajauns lur inimichs.
* 23. Et quels crudelmang ’ls haun chialchios
Et suot lur mauns tgnieus ficch plajôs.
135Mu Dieu suenz ils liberaiva,

Et els il gritantaiven d’chio
[p. 562]      Cun lur cusalgs, perque schi ’ls staiva
La paina adœss, per lur grand pchio.
[p. 513 modifica]
24. Però in lur afflictiun

140Ho ’l’gieu cun els compassiun,
Cur ch’el dicch lur bragir udiva,
Sa lia in memoria ’l gnind,
Schi d’lur anguoschia ch’el s’pentiva,
D’chio sia favur à ’ls compartind.
14525. ’L ho fat chia quels sun chœnschs dvantôs
Cun els, chi ’ls tgnaiven captivôs.
Ô Dieu insemmel fò ch’nu vêgnan
Respôs, nus da ’ls Pajauns spendrand,
Tieu sænch nom celebrô ch’nu’ têgnan
150In tia spendraunza n’s gloriand.
26. Schi chia à ’l Dieu da d’Jsrael
Dô vêgna lôd perpetuæl,
Perchê la forz’e gloria sia
Cert dür’in tuott’æternitæt,
155Chia tuot il pœvel Amen dia:

Lodô saj’ il nom d’sa Santitæt.


[p. 604] CANZUN SU ’L DI D’ANN NOUF.
In la melodia. Ludô tü sajast Jesu Christ.

Dieu facia chia que ch’nus cantain
Cun vaira fe iscuntra bain,
El facia tuot que vair dvantær,
Chia nus vulains qui giavüschær. Halleluja.
52. Ne hom, ne stæd’üngün sto bain,
Scha Dieu in chüra sia nu ’l tain,
Il guvernand & di & nott:

Schi giavüschains cun cor devott. Halleluja.

A’ la Superiuritæt.

3. A’ la Superiuritæt

10Dieu detta, chia in fideltæt
La facia bain ’l offici sieu
Il quæl ch’ell’ho arfschieu da Dieu. Halleluja.
4. Et cün jüsti’ & intellett,
Sco ’l ê ’l vulair da Dieu, fand drett,

15’Sieu lôd e gloria promovind,
[p. 605]      Ch’la poss’à ’l Sêgner render quint. Halleluja.
[p. 514 modifica]

A ’l Commœn.

5. Eir à ’l commœn noss detta Dieu

Bun redschamaint, mantgnand ’l plæd sieu,
Et træs sa benedictiun

20N’s cusalv’in pesch, & uniu(m)[n] Halleluja.

A ’ls Patruns d’chiæsa.

6. Nus giavüschain à tuot patrun

Et massær d’chæsa, cun cor bun,
Ch’el sia chæsa rêdscha bain

In lôd da quel’, da ’l quæl tuot vain. Halleluja.

A la famaglia.

257. A’ vus famaglia detta Dieu

Chia servas, sco Christ ’s ho servieu,
Cun fe, amur & fideltæt,

Obedienti’ e rialtæt, Halleluja.

A Marid & Muglier.

8. A vus alags tuots in hunur,

30Et trauntær pær in bun’amur,
In pietæt & uniun

Chia vivas, ’s detta Dieu tæl dun. Halleluja.

A Glieud juvna.

Glieud juvna Dieu vœgl’adeistrær
[p. 606]      Chia sapchian sia vœglia fær:
35Creschind chia sguonden la virtüt,
In lôd da Dieu & lur salüt. Halleluja.

A Babs, Mammas, e Magisters.

10. Dieu güda quels chi haun infaunts,

Suainter seis commandamaints
Chia ’ls possen trær & amusær,

40Cuffört ch’els hægian d’aspettær. Halleluja.

A Juvens & Juvinschellas.

11. ’Ls Juvnôs & Juvinschellas Dieu

Arêdscher vœglia cu ’l Spiert sieu,
Chia viven castamang & bain,

Lur carn vandschand e tgnand in frain. Halleluja.

A ’ls Amalos.

4512. Quels chia Dieu ho cun mel vischdô
El vœglia ’ls agüdær darchio,
[p. 515 modifica]
Pustüt dedains vart ils fær sauns
Chia sajan saimper toleraunts. Halleluja.

A ’ls Tribulos.

13. Cun d’ogni sort crusch aggravôs

50Sun bgers, & bgers sun tribulôs,
Que da portær Dieu ’ls dett’agüd

Fand chia que serv’in lur salüd, Halleluja.

A ’ls Povers.

[p. 607]      14. A’ vus chi povertæt havais
Dieu detta que chia vus maunglais,

55Per vossa conservatiun

Spettant tuot bain da ’l Sêgner bun. Halleluja.

A ’ls Lavuraints.

15. A’ quels chi haun da lavurær

Lur chæs’in bain per cusalvær
Dieu facia, chia træs lur lavur

60Els hægian üttel & hunur. Halleluja.

A ’ls Ricchs.

16. A’ quels da bains terrêngs chi sun

Ricchs in quaist muond Dieu dett’il dun
Quels bains ch’els gioden inandrett,
Güdand cun quels eir il povrett. Halleluja.
6517. Eir il bain public promovind,
Superbi’ & oter mæl schivind,
Qui s’applichiand tuot à ’l bain fær

In cêl ch’els possan ricchs dvanter Halleluja.

A tuots Pchiaduors.

18. A’ vus pchiaduors tuots detta Dieu

70’L perdun d’voss pchios, tres il Filg sieu,

’S mêlgdrand chia sguondas sieu vulair,
[p. 608]      Et possas vitt’ætern’havair. Halleluja.

A Ministers.

19. Do à ’ls Ministers da Dieu plæd

Il Spiert chia n’s prædgian in vardæt,
75Giu d’via d’iniquitæt cun n’s mnær
E n’s amusand ta vœgl’à fer. Halleluja.
20. Uschê ruains nus tuots, ô Dieu,

Fo esser nus il pœvel tieu,
[p. 516 modifica]
Fo n’s esser glieut d’tieu bain plaischair,
80Ch’nu vivan sco ’l eis tieu vulair. Halleluja,

Serra.

21. Fo chia tieu maun defenda nus,

Da mæl scodün, & cas privlûs.
Chia quaist’ann nouf bun saja fo

Et oters bgers bunn’anns à n’s dò. Halleluja.


[p. 708] CANZUN DA NOZZAS.

In la melodia: Ô Christe vair spendræder.

1. A’ tuott alaig cun cretta,

Tuot bain vi d’orm’& chüerp
Rouains nus chia Dieu detta,
Træs sieu Santissem Spiert,
5Cun fe, pæsch & concordia,
Vi d’sia misericordia
Chia stetten appozôs.
2. Vi d’quaist alaig nouf quia,
Quaist noss arœf complir
10Dieu vœgl’our d’gratia sia,
Et quaist pær benedir,
Unieus in pæsch chia stetten,
Et lôd à ’l Sêgner detten,
Chi’ ls ho insemmel mnôs.
153. Tæl dun ad els comparta
Chia viv’n in ti’ hunur,
Et fo ch’üngün nu’ ls sparta,
In lur cors vaira amur
Schafescha tü, ô Sêgner,
20In tüa chüra têgner,

Quels vœgliast saimper mæ.
[p. 709]                    4. Lur matrimuni saja
Per saimper benedieu,

Ficch bain à maun chia ’ls gaja,
25Træs tia buntæt, ô Dieu,
Fo traunter pær chia s’servan,
Et ch’els te vœgl’observan,
Cun fe sün te s’laschand.

5. Et stand à ti chia plæscha
[p. 517 modifica]
30Tæl stædi da chiargiær

Cun crusch, suenz ch’ eis æscha,
A quaists schi vœgliast dær,
Il dun ch’ els cun prudentia,
Cun fe, e patientia
35Lur crusch sapchian portær.
6. A’ ’ls dò cun allegrezza,
Bain gratagios infaunts,
Chia ’ls tiren cun destrezza,
Suainter teis commands;
40Containts eir fo ch’ els sajen
D’ lur sort, & fo chels gajen

In cêl, s’ spartind da qui.


[p. 722] LA SOMMA D’ ÜNA CHRI-

stiauna vitta nominæda
’l A. B. C. d’ ôr.
In la melodia da ’l Psalm 134.
u eir sequainta.

A Dieu te renda sulamang,

Perchê chia da ’l muond certamang,
Nun eise da s’ pudair fidær,

Dieu eis sulett chi t’ pò güdær.
[p. 723]      5Bain guarda tæl fatts da nun fær,
Chi dishunur t’ pudessen dær:

Mu tain pü ficch quint da l’ hunur
Et bun nom, co d’ ün grand thesor.
Cur tü favellast paisa pain
10Ils plæds, our d’ buochia tia chi vaun.
Poch tschaūscha, mu tadlær bain poust,
Lôd reportær scha tü pür voust.
Dò lœ à ’l grand, chi t’ pò nuschair,
Et ced’à ’l ricch chi ho pudair.
15Ne vœgliast fær tört u sbüttær
Il pover bain schi vainst à stær.
Eir fügia la superbia zuond,
Scha tü êst bê ricch in quaist muond
Perchê ’l manglus pò ricch dvantær,
20E ’l ricch in povertæt crudær.

Fo bain & tema Dieu da cor,
[p. 518 modifica]
Schi t’væla que pü ch’ün thesor,

Alhur scha tü bê vainst privô
Da tia roba, sch’êst beô.
25Gugiend à ’l pover dò, scha Dieu
Cun bains terrêngs t’ho benedieu:
Accio chia que chia da ’l hom ricch
Christus ho dit, t’iscuntra bricch.

Ho fat à ti qualchün da ’l bain,
[p. 724]      30Schi que pür in memoria tain
E rend’, inarcuntschaint acciò

Chia tü nun vêgnast acchiatô.
In tia juventüna sgür
A la lavur te renda pür,
35Perchê cur tü êst vêlg, alhur
A ti vain graiva la lavur.
Laschær, e te fidær dest bricch
Da tuot’quels in præsentia ficch
Chi s’laun dær suot, perchê nun vain
40Da cor tuot que ch’ün tschaunscha bain.
Mu scha la crusch assaglia te,
Schi nun t’asmetter per aque,
Et teis astênts main’inavaunt
In bain, cun esser toleraunt.
45Nun gnir chönsch gritt, mu temperær
Dest l’ira, bain scha tü voust fær,
Perchê chia l’ira ’l intellet
Assorv’& fò fær mæl indrett.
O quaunt mæl fæst, scha tü nun voust
50Imprender da ’l têmp chia tü poust!
Ne chi t’amuossa voust sgunder,
Co træs in tuorp vainst à crudær.
Pür taidla la respost’avaunt,

Aunz co jüdici fær sü ’l plaunt,
[p. 725]      55Tuot que chi vain ditt aunz co crair,
Scha saj’ uschêa ’l prüm s’dess vair.

Quaist dest tü bain eir advertir
Superbi e pompa da schivir:
Dieu ils superbis sbassa bôd,
60Mu ’ls hümels el adôz’in ôt.

Rouær & in agüd clamær
[p. 519 modifica]
Dest Dieu, quel vain à t’agüdær

In tuot’teis bsœngs, scha tü pustüt,
Cun fe quel clamast in agüd.
65Sur oters nun dest tü guardær,
Quels per sdêgnær, u per taxer,
Perchê lur mãchiamaints tuots haun,
Chi sdêgna ’l prossem nun fo bain.
T’inguarda da glieud fôsa zuond,
70Perchê d’fusdæt eis plain il muond:
Sü ’l muond fidær te scha tü voust,
Cun dann e tuorp restær schi stoust.
Vo ziev’il jüst, que ch’eis drett fo
Sch’tü bê per que nun vainst lodô
75Da tuots: Perchê fand bain üngün
So fær chi plæscha à scodün.
Waun’eis la roba cu’ l danær,
Pertaunt sün quella nu’ t’laschær,

Mu quel the thesori taim cerchio
[p. 726] 80Chi eis ætern e t’fo bêo.
Xerces sün sieu pudair s’laschet,

Perque ven el battieu dandet.
Stoust guerragiær, schi t’fid’in Dieu:
Mu ama pæsch in il cor tieu.
85Ün chi cerchiess laing da d’havair
Cun te, schi tü dest d’chio taschair,
Schi ’l leivast vi l’occasiun,
Ch’el da t’tachær nun ho chiaschun.
Zainz’oter da spettær ch’ün ho
90Suainter ch’ün s’ho damanô:
Pertaunt te rend’à ’l Sêgner vair,

Et fo suainter sieu vulair.

CONCLUSIUN.

Et huoss’hunur e gloria dain

A’ noss vair Dieu, da ’l quel tuot vain:
95Lodæda saja sia buntæt

Da d’huoss’in tuot’æternitæt.

FIN.