occitano

Frère Théophile 1911 1911 Emanuele Portal Indice:Antologia provenzale, Hoepli, 1911.djvu poesie La gamba d'oro Intestazione 10 giugno 2024 25% Da definire

Il bacio d'una madre Notte d'inverno
Questo testo fa parte della raccolta Antologia provenzale


[p. 291 modifica]

LA GAMBA D’ORO.

Fanciulli, la luna tramonta, pian piano seguiamo il sentiero che porta lassù al Castellacelo. Su quel castello so una storia che mi viene giusto alla memoria, ve la dirò, se m’ascoltate. Il bel signore che l’abitava, la notte, il giorno si desolava di non avere figli; ma ai piedi della Madonna tanto pregò la sua donna gentile che n’ebbero uno assai carino. [p. 292 modifica] Ma una cosa li accorava. Gli mancava ahimè, una gamba, e gliene fecero una d’oro. Ma il fanciullo non visse, poveretto! una notte dalle braccia della madre, venne a rubarlo la morte 1 E mentre nel castello si piange, al cimitero, laggiù, s’innalza una tomba pel povero bambino! colla sua gamba d’oro lo seppelliscono, poi da lui, poveretto 1, si separano i suoi genitori, immersi nel pianto. Arrivò poi la notte nera: sul castello i falchi gridano svolazzando, ed il signore e la moglie, pensando che il loro tiglio li chiami, lagrimano a lungo. [p. 293 modifica] Ma il loro valletto e la cameriera non piangevano. Nell’oscurità, tramano un piano che fa ribrezzo. — Andiamo, dicono, al cimitero, e senza far mistero, rubiamo la bella gamba d’oro. jnti’ne l’ha. La nasconde sotto la sua veste, coprono la fossa, e ritornano a casa; stavolta, dicono, facciamo fortuna, e sempre vanno nell’oscurità finché arrivano al castello., Entrati, quei due malandrini, vanno ognuno nel proprio letto, ma credete che possan dormire? Mezza notte suona. ahi! quale contrattempo! s’ode nei corridoi oscuri, una voce di fanciullo inquieto. [p. 294 modifica] — La mia gamba d’oro, grida un fantasma, la mia gamba d’oro! Allora s’alza il signore, pallido come un morto, ascolta. E la voce pietosa dice, sempre più lagrimosa: la mia gamba d’oro! la mia gamba d’oro! Ahi! ahi! la cameriera trema, tutto il suo corpo è bagnato di sudore, sviene e cade al suolo 1 Ed il valletto si sgomenta, il suo orrido delitto Io spaventa e si dimena come un pazzo. Il castellano ch’era in ascolto, vola furioso lassù colla daga d’oro in pugno. Che vede? La cameriera distesa e il valletto colla lingua muta, come un uomo privo di ragione. [p. 295 modifica] Che cos’è accaduto? grida il padrone, stomacato a quella vista al suo valletto tutto vergognoso. Quegli allora corre pieno di spavento, va a prendere la bella gamba e la mostra al signore furioso. il castellano comprese il resto! tagliò la testa a tutti e due e strappò loro il cuore, e la dimani alla prima alba il bel signore, di nascosto, portò la gamba al povero morto.


[p. 291 modifica]

Frère Théophile.

(Paul Roustan)

1859.

LA CAMBO D’OR.

Enfant, la luno amount varalo;
Plan-planet seguissen la draio
Que meno alin au Castelas.
Sus ’quèu castèu sabe uno istori
Que me vèn juste à la memori:
Vous la dirai, se m’escoutas 1
Lou bèu segnour que l’abitavo
La niue, lou jour, se desoulavo
De fo qu’ avié ges de nistoun.
Pamens i pèd de la Madono,
Tant preguè Diéu sa gènte dono.
Que n’aguèron un charinantoun.

[p. 292 modifica]

Mai uno causo maucouravo:
Uno cambo, aiias t ié mancavo!
E n’ì ’en faguèron uno d’or.
Mai l’enfant visquè pas, pecaire!
Uno niue, di bras de sa maire,
Venguè lou derraba la mort!
E dou tèms qu’ au castèu se plouro
Au cementèri, avau, s’aubouro
Un toumbèu per lou paure enfant!
Emé sa cambo d’or l’entarron;
Pièi d’éu, pecaire 1 se separon
Si gènt dins li plour s’estoufantl..
Pièi arribè la niue negrasso;
Sus lou castèu, li tartarasso
Cridavon en voulastrejant.
E lou segnour emé sa dono,
Sounjant que soun pichot lì sono,
De longo soun lagremejant.

[p. 293 modifica]

Mai soun varlet, ni sa chambrièro
Plouravon pas. Dins la la sournièro
Tiron de pian que fan escori
— Anen, dison, au cementèri,
E, sènso faire de mistèri,
Rauben la bello cambo d’or.
Pamens l’a. L’escound sout sa vèsto.
Cuerbon lou eros, pièi à la lèsto,
Morne, s’entournon à l’amèu:
— A-niue, dison, fasèn fourtuno!
E sèmpre lìlon dins la bruno
Jusquo qu’arribon au castèu.
Intrudo, aquéli dos machoto
Caduno vai dins sa lichoto:
Mai cresès dounc que van dourmi?
Mièjo-niue sono 1 ai! que destourne!
S’ausis dins li courredou sourne
Uno voues d’entant pregemi.

[p. 294 modifica]

— Ma carabo d’or! crido uno trévo
Ma cambo d’or — Alor, se lèvo
Lou segnour, pale coume un mort.
Escouto. E la voues pletadouso
Dis, toujour que mai lagremouso:
— Ata cambo d’or! Ma cambo d’or 1
Ai! ai! la chambrièro trantraio:
Sus tout soun cor la susour raio;
S’esvanesis e toumbo au sòu!
E lou varlet se despoutènto:
Soun orre crime l’espavènto,
E se demeno coume un (òu.
Lou castelan, qu’èro à l’escouto,
Volo furious avau dessouto,
F.mé sa dago d’or au poung.
Que vèi? La chambrièro estendudo,
E lou varlet la lengo mudo,
Coume un ome sènso resoun.

[p. 295 modifica]

Qu’es tout acò? criJo lou móstre,
— Estoumaga de l’escaufèstre,
A soun valet tout vergougnous.
Aqueste, alor, cour plen d’entrambo
S’en vai querre la bello cambo
E la mostro au segnour furious.
Lou castelan coumprèn de rèsto 1
En tóuti dous coupé la tèsto,
En tóuti dous trauquè lou cor.
E lendeman, à la primo aubo,
Lou bèu segnour, à la desraubo,
Pourtè la cambo au paure mort.

(Op. separato))

.