occitano

Felix Gras 1911 1911 Emanuele Portal Indice:Antologia provenzale, Hoepli, 1911.djvu poesie Toloza Intestazione 10 giugno 2024 25% Da definire

Nemaüsa Il Re dei Saraceni
Questo testo fa parte della raccolta Antologia provenzale


[p. 125 modifica]

TOLOZA.

<poem> Barnabelle, signora di Cabaret, nutriva nel suo cuore sempre più l’ardente, maligna gelosia. Ora la malvagia un giorno uscì da Cabaret di soppiatto, avendo in sella il suo paggetto biondo. Ecco se ne va direttamente verso l’esercito dei Crociati a trovare Folchetto, vescovo e trovatore, che tante volte, dolce corteggiatore, le avea rivolti lai, tenzoni e strofe amorose. La bella giovane è arrivata, al tramonto, al castello di Fanjau: presto il suo paggio biondo scende da cavallo e in tre salti arriva dal vescovo Folchetto. e Barnabella è annunziata. [p. 126 modifica] Il vescovo, turbato, bel galante, esce tosto, corre all’incontro della bella e battono le sue palpebre quando vede la dama Barnabella nelle sue vesti di seta e le collane d’oro. Ma non ha ancora potuto dir nulla che la donna gli parla: Vogliate, per compassione, ricevermi un istante sotto la vostra tenda, per udirmi, se vi piace, in grave confessione. Così toglierete dal martirio l’anima mia. che geme sotto il peso del peccato! Folchetto risponde: Bella dannata, venite che sarete perdonata, e sulle dita la bacia; allora la donna dice: Ha già abboccato. E sotto la tenda essendo entrata, insinuante, ipocrita è caduta in ginocchio, innanzi a Folchetto, in maniera che stando inchinata, scappano dalla seta le due mammelle e le spalle profumate. [p. 127 modifica] Come un serpe il suo busto, svelto ed agile, con lussuria si strofina contro la stola e l’abito; del vescovo allora la carne freme e gli sembrano di brace sgabello e cuscini. Allora la donna dice: Padre mio, confesso che ho il cuore malato di gelosia, confesso che farei tristo e malvagio mestiere, che consegnerei castello, vassalli, sposo, se occorresse, e me pure, al cane, al ladro, che mi portasse il corno del vescovo di Cahors. Quel corno può aprire la porta che tiene chiusa in una forte torre colei che a vederla morta, i miei occhi, i mjei occhi gelosi troverebbero gran diletto. Ma tosto Folchetto cosi l’interrompe: Donna, consolatevi, perchè non avete peccato. [p. 128 modifica] Il vostro cuore può odiare, il vostro braccio può colpire colei che per un eretico ed un rinnegato abbandonò la Santa Chiesa. Angelica è dannata, avete cento volte ragione, ed io giuro per la mia tonsura, che vi porterò la cintura, il corno ed anche l’imboccatura, che, sono come diceste, le chiavi della sua prigione. E consegnarvela vivente. Potrete farla rompere o bruciare, potrete farla uccidere od affamare, potrete in una grotta ben chiusa, imprigionarla, per Dio sarà cosa gradita. Vedrete che al più tardi all’alba di domani, mia nobile e bella signora, dopo che avrò detta la santa messa, andrò, come v’ho promesso, da Monsignor di Cahors.... [p. 129 modifica] E le bacia la mano, E le bacia i capelli e le spalle. E poi sui cuscini e i molli tappeti di velluto cremisino il vescovo colla donna aspettarono il mattino. Che dirò di più? Cosa sicura è che la dimane, sul cadere del giorno, si vide la dama Barnabella col corno alla sua cintura, attaccato con doppio laccio, tornare rapidamente a Cabaret, suo soggiorno. 9


[p. 125 modifica]

Felix Gras

1844-1901.

</poem>


TOLOZA.

. Barnabello
Dono de Cabaret, dins soun cor nourrissié,
E sèmpre mai que mai soun aigro jalousié.
Or, la marrido un jour de Cabaret sourtié
De cauto-à-cauto, aguènt en sello
Soun pichot page blound. Vès-la, sen vai tout dret
De vers l’armado di crousaire
Trouva Foulquet, bisbe e troubaire
Que proun de fes, dous calignaire,
l’avié fa lais, tensoun e d’amourous coublet.
La bello garno es arribado
Qu’èro soulèu tremount, au Castèu de Fanjau.
Vite soun page blound davalo de chivau.
Vers l’evesque Foulquet arribo dins tres saut,
E Barnabello es anounciado.

[p. 126 modifica]

L’evesque, treboula, bèu galant, vite sort,
Cours à Penda vans de la bello;
E parpelejon si parpello
Quand vèi la dono Barnabelio
Dins si vièsti de sedo e dins si coulas d’or.
Mai n’a panca rèn pouscu dire
Que la dono ié fai: Vougués per coumpassioun
Me re?aupre un istant sout voste pavaioun
Per m’ausi, se vous plais, en grèvo counfessioun,
Ansin tirarés dóu martire
Moun amo, que gemis sout lou pes dóu pecat!
Foulquet respond: Bello danado,
Venès que sarès perdounado,
E sus li det l’a poutounado.
Lors la Dono se di: A deja trebuca.
E sout la tendo estènt intrado,
Cautelouso, ipoucrito, es toumbado à geinoun
Davans Foulquet; de biais qu’en estènt de clinoun,
Bouinbisson foro sedo e si dous mameloun
E sis espalo perfumado!

[p. 127 modifica]

Coume uno serp soun jougne e souple e mistoulin
Emé lussuri se fringoulo
Contro l’estolo e la cagoulo!
Dóu bisbe lèu la car gingoulo,
E ié sèmblon de braso escabello e couissin.
Alor la dono dis: Moun paire,
Counfèsse qu’ ai lou cor malaut de jalousié,
Counfèsse que fariéu traite e marrit mestié,
Que liéurariéu castèu, gènt, espous, se falié,
E iéu encaro 1 au can, au laire
Que m’adurrié lou biéu dóu bisbe de Cahour!
Aquéu biéu pòu durbi la porto
Que tèn clavado en tourre torto
Aquelo qu’ à la vèire morto,
Mis iue, mis iue jalous troubarien grand sabour,
Mai lèu Foulijuet ansin l’aplanto:
Dono, counsoulas-vous car noun avès peca.

[p. 128 modifica]

Voste cor pòu ahi, voste bras pòu pica
Aquelo que, pèr un eiretge e renega,
Abandouné la Glèiso san o.
Angelico es danado, avès cènt cop resoun.
E iéu jure pèr ma tounsuro.
Que vous adurrai la centuro,
Lou biéu e soun emboucaduro,
Que soun, coume disès, li clau de sa presoun.
E vous la liéure touto vivo!
Poudrés la (aire roumpre o la faire crema,
Poudrés la faire óucire o la faire afama,
Poudrés dins un croutoun bèn basti l’estrema,
Pér Diéu sara causo agradivo.
Veirés que lou plus tard à l’aubo de deman.
Ma noblo e bello segnouresso,
Tre qu’ aurai di ma santo messo,
Anarai segound ma proumesso,
Vers Mounsen de Cahour....

[p. 129 modifica]

E ié baso la man,
lé baso la cabeladuro,
lé baso lis espalo. E pièi sus li couissin
E li tapis moulet de velout cremesin,
Lou bisbe emé la dono espèron lou matin.
Que dirai mai? Causo seguro
Es ijue lou lendeman, sus lou tantost dóu jour.
Se veguè dono Barnabello
Emé lou bièu à sa fuvello
Estaca ’mé doublo courdello,
Regagnant vitamen Cabaret, soun sejour.

(Poema, omonimo).
C. VII.