Stóries e chiánties ladines/XIII

Cristl da Rās

../XII ../XIV IncludiIntestazione 14 marzo 2016 50% Da definire

XII XIV
[p. 44 modifica]

XIII. Cristl da Rās.


Cristl da Rās sĕ tlamā zacan n gran strion;
Jů al Plan dĕ Marò fṓl da důt’ bëgn conesciů;
Iló stḗl e godṓ sůa abitazion
Da gënt vèdla gonót kirí, da jonʼ temů.

Pasé āl la scóla fòscia con onòr,
Fat la vižita in ůltima con distenzion
Olá kĕ sʼ alza şëgn l chiastèl dit Tòr,
Bëgn conesciů da nosta picera nazion.

Strionëč savṓl da fa dĕ vigni sórt,
Per këš fṓvel kiri da gënt e lonč e lérc,
Kʼ oróva avëi rejon impè del tórt;
Pró Cristl ciafā dĕ ta per solit bon albérc.

[p. 45 modifica]

Chiér sĕ lasciā paiè Cristl sů bonʼ consëis,
Mò tórt nʼ i dḗ degůnʼ, kʼ ël mesā da kël vi;
Les érbes da strionëč venṓl a pëis,
A les kiri mesāl gi dĕ noet, mai dĕ dí.

Tĕ Val dĕ Růdo vèl n rů, Wůrz tlamé,
Kĕ sprinza jů con fórza per fosá e crepons;
Iló per dër scicá vèl da ciafé
Érbes e raíš asá, kʼ adóra dĕ granʼ strions.

Gonót kirī l bon Cristl érbes tʼ kël lůc,
Mò da ciafé ḗles sòl a kësta condizion:
Skivè mesāl dan dal důt dĕ fa fůc,
Sī sů l’ iadĕ, sī chi tʼ ai crëp a la stazion.

Gi sen mesāl da Rās, só albérc, dĕ noet,
Da les ůnež, revè a Wůrz ed èster a Rās
Dan lʼ ůltim bót dʼ i bótʼ a meşanoet,
Con nët nia indós, nó drap nó strůc, nó pano o rās.

Pró òres trëi fates tʼ ůna gnī chiamó,
Kĕ Cristl mesā zaré fóra ed érbes e raíš,
Nó coles mans, mò còi dënz scèkĕ n bó,
Kĕ mangia sůn pastůra o tĕ val bèl reviš.

Al scomencé de Růdo fṓl dòi chians,
Bī fòš, i oedli důt lominůš scèkĕ dĕ fůc,
Kʼ aspetā Cristl, nemic gran dĕ mitans,
Kʼ ël gnis tʼ al rů per scomencé da nụ só jůc.

Can kĕ l půr strion spó gnī důt sporoman,
L torṓi tʼ a mèz, scèc féž giandarmi còi lotrons;
Inscí spó gī důtʼ trëi a pér dlon saltan,
Per dé prëš òta a mèz ki bóscʼ e ki crepons.

Favorí fóva Cristl da bona šórt:
Da it da pórta vigni òta ḗl a lʼ ůltimo bót

[p. 46 modifica]

E revè dan les dòdež a bon pórt;
Důt contënt spó boiṓl dĕ lʼ èga kĕ brůža n gót.

Bon i savóva l gót tʼ kël vèdl chiaşon,
Intan k’ orlā dĕ fóra bůrt i dòi bůr chians
E scasava morònes con bůr son,
Důt rabiůš a l savëi liber dĕ pīš e mans.

Cristl ḗ gnůt vèdl, ešerzitan keš ért;
Vigni sfórz dĕ sĕ converti fṓ fat dĕ ban,
Só penti gnī, i parṓl, chi masa tért,
Per këš orṓl feni la vita da lotran.

Inscí nʼ orṓl savëi dĕ religion,
Nó dĕ mësa, chiamó manco dĕ confesé;
Mò na òta èl geůt tĕ dlīža in chiez gáožion
Ed ā tan mësa i oedli òtʼ scèc atri vérs lʼ alté.

Da mësa dita vëghel ‒ oh spavënt ‒
In alt důt fòscia lʼ óstia tĕ les mans del prò.
Só córp zitrā, scèc fȯia jona dal vënt;
N té spavënt nʼ ava mai porvé degůn Marò.

Dan dal prò val con longia confešion;
Dolòr ál gran, mò férm plů só proponimënt,
L bon confesòr i dá grazia e perdón,
Šʼ ël renonziëia per trés a vigni strionamënt.

La penitënza è grana da spavënt:
In vita sůa mai plů al cīl sů oedli nʼ alzarál,
Vérs téra i tignarál vigni momënt,
A kësta condizion sòla perdon arál.

Cristl da Rās è resté bon penitënt;
Sů oedli nʼ á plů mai odů l cīl inkina la mórt;
Mò dal mantegni só proponimënt
Èl gnůt in ůltim dan sůa fin důt góbĕ e stórt.