Tesoro letterario di Ercolano, ossia, la reale officina dei papiri ercolanesi/Tavola XIV

Tavola XIV

../Tavola XIII ../Tavola XV IncludiIntestazione 29 marzo 2015 100% Archeologia

Tavola XIII Tavola XV

[p. T.XIV modifica]

C Φιλοδημου περι Ρητορικης T. XIV.
Ex Col. VII
Ex Col. VII
D Φιλοδ. περι Ηθων και Βιων
Ex Col. VIII
Ex Col. VIII


[p. 27 modifica]

Tavola XIV.


Fac-simile di caratteri greci antichi di due papiri, cioè
C. Di Filodemo intorno alla rettorica, ricavato dalla col. VII.
D. Di Filodemo del libero dire, ossia della censura, sua utilità, e varie maniere di correggere i vizì degli uomini, ricavalo dalla col. VIII.


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Βελ-
τιστα παραγουσιν, και
την αδυναμιαν του φι-
λοποιεισθαι τους πολλους,
5 ὡς ὁ των πολιτευομενων
χορος, εκοντες εἱλοντο,
και διατελουσι χαιρον
τες επ῾αυτη· τον γαρ βι-
ον οἱον ανθ οου προε-
κριναν;. . . . . . . . . 10








CAP. III.
Sapientes vulgi favorem nihili ducunt.
. . . . . . . . . . . . . . .¶ Optima afferunt, seque non posse multitudinem sibi conciliare, ut rempublicam administrantium chorus, non moleste ferunt, imo de ca re perpetuo gaudent: vitam enim qualem quali praetulerunt? . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . Ποτε και σοφος
προς σοφον. ι δ᾽ὁ μεν σοφος
και γιγνωσκομενος, τε-
5λειος προς τελειον απαντᾳ,
ὁτι τελειος και αγνοουμε-
νος, και ταχα γνωσκομε-
νος ὡς σοφος προς αγνοου
μενου, και φιλοσοφος δε,
10και φιλολογος. Διοτι σοφος
αινεων, η καταφορος ὑπερ
αυτου λαμβανων. . . . . . . . .

CAP. V.
Sapientes viros non esse nisi a sapientibus admonendos.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . ¶ Aliquando libere loquitur et sapiens cum sapiente. Si profecto sapiens agnoscitur ut sapiens, perfectus perfectum corrigit, qui perfectus etiam ignotus statim ut sapiens agnoscitur ab ignoto, et philosophus, et philologus. Quare sapiens eum laudans, vel summa contentione defendens

[p. 28 modifica]

TOM. V. P. I. II.


PHILODEMI DE RHETORICA.


I. Rhetores utpole reipublicae noxii ab ea capessenda arcendi.
II. Haud decet ob diviliarum cupiditatem rhetoricam artem exercere.
III. Sapientes vulgi favorem nihili ducunt.
IV. Quid in rhetoricae praeceptis το πελαγιζειν denotet.
V. Dialogos in dicendo temere a rhetoribus improbari; nec tamen fusam et perpetuam orationem ab ipsis, sed a philosophis inventam esse.
VI. Rhetores falso jactare a se potius juventutem, quam a philolophis vera politicae praecepta edoceri.
VII. Quae rhetores objiciunt adversus nimis accuratam philosophorum argumentandi rationem, exponuntur.
VIII. Objecta refelluntur.
IX. Frustra rhetores de parvis rebus ad populum agentes suam caussam jurisjurandi religione tueri.
X. Contra sophistas ostenditur justa et injusta, bona et mala alia ab iis esse, quae multitudo opinatur.
XI. Haud rhetores sua arte adjuvari, ut boni evadant, et existimentur.
XII. Decipi sophistas asserentes veritatem persuadendi vim non habere, et virtutem ipsam ignorari.
XIII. Eos ad rhetoricam confugere haud oportere, qui in judiciis periclitantur.
XIV. Conclusio totius disputationis.


PHILODEMI DE DIGENDI LIBERTATE.


I. Duplex statuendum est genus libertatis loquendi.
II. Quonam libertatis genere sapiens utatur.
III. Hujusmodi libertate adversus omnes utendum, etiam viros principes, et populos, non eadem tamen ratione.
IV. Per apophthegmata facilius et amicius monitionem accipi.
V. Sapientes viros non esse, nisi a sapientibus admonendos.
VI. Principes quoque viros sapientium libertatem ferre, modo ne sint sibi subjecti.
VII. Eosdem saepe prae pudore et infamiae metu cum sapientibus versari, ipsorumque monitione gaudere.
VIII. Nonnullos tamen variis de caussis omnem dicendi libertatem respuere; quin et ipsos monitores probris, et maledictis vexare.
IX. Inter hos mulieres, viri praepotentes, et senes praesertim recensendi.