Ta-pù, lu trumbone d'accumpagnamente/Lu ddore de lu casce

Lu ddore de lu casce

../La maschere ../Li bacille IncludiIntestazione 23 agosto 2023 75% Da definire

La maschere Li bacille
[p. 49 modifica]
Lu ddore
de lu casce
[p. 51 modifica]

I


Nu jurne s’incuntrà ’mmezz’a na fìre
Cicche de le Schiavune, lu cecate,
e Gisuvè, lu cioppe all’Ajanìre.
4— Le sî? — fece lu cioppe a lu cecate, —

Mi sta a passà pe’ ’mmente nu pinzìre:
tu sci rubuste ma sci sventurate
ca nen ci vide, i’ so' struppïate
8ma tenghe l’ucchie gnì nu sparevìre...

Pecchè ne j’avvunème ’n sucietà?
Nu’ seme tale e quale a nu bijette
11di cinque lire rutte a ddù metà:

mezze la vote ne lu vu’ nisciune,
ma se tu la riccùcchie, ’stu bijètte
14si pù’ rimette ’n circulazïune.

[p. 52 modifica]

II


Sentenne ’stu prugette, lu cecate
stennì le vracce e, bbelle piane piane,
se le tastà ’nche tutt’e ddù’ le mane
18e quande l’avè bbone scanajàte,

je fece: — Scì, mi piace ’ssa penzate,
la sucietà cumenze da dumane. —
La sere preparà lu tascapane,
22la bborse, la vesacce, na ’ncerate,

e dope fece pure lu cuncerte.
— I’ vaje ’nnanze, ma tu statt’accorte,
25— fece lu cioppe — statte sempre all’erte,

ca quande ci ’ncuntrème ’nche la ggente
i’ te stregne la mane forte forte
28e allure tu cumìnze lu lamente... —

[p. 53 modifica]

III


Lu jurn’appresse si mittì’ ’n camine:
pe’ tutte le cuntrade e le campagne,
pe’ tutte le lucande e le cantine
32ci ’ntrave Cicche appress’a lu cumpagne.

E pe’ le fìre po’, quanta quatrine!
Lu cioppe presentave la mahàgne,
Cicche si stennè’ ’n terr’a la supìne,
36appresse ci-allentave chelu lagne

e la ggente si sa ca si fermave
’nnanz’a ’sti ddu’ ’nfilice. E tuzzarille
39e solde e mele e nuce si sprecave’.

Ere na cuccie proprie ammìdïate!
Basta dire che l’âtre puvirille
42je le dicè: — Vu sête affurtunate! —

[p. 54 modifica]

IV


Ma che scià ’ccisse ’mbe, munn’assassine!
Tu po’ tenè’ na forze di brihante,
che sacce! Po’ tenè’ lu nase fine,
46ma se nen ti’ ddu’ ucchie trafficante

lu munne t’abberrùte e te trascine.
E certe cose fa’ scappà’ lu piante!
Vide chelu cecate? Facè’ tante,
50e chelu sderrenate malandrine

(che pozz’avè’ na palle di fucile!)
a lu spartì facè’ le marachelle...
53Lu cecate però se n’avè’ ’ccorte.

— Gnà va — facè’ — lu file ca va a ffile,
lu piumme ca va a piumme tante bbelle,
56e la muràjje pare ca va storte? —

[p. 55 modifica]

V


E na matine je le vose dire.
Dice: — Cumpà’, nu’ seme nu bijette
spezzate a ddu’ metà, che nen s’ammette,
60pe’ quante l’arivute e la riggire;

ma tutte ddù’ accucchiate, ’stu bijette
duvente n’atra vôte cinque lire...
Baste. Cumpà’ ’nche tutte lu rispette
64vulesse fa’ nu ccune lu cascìre...

Nen ti uffènne, sa’, ca ne’ le facce
pe’ la sfiducie. È nu sentimente;
67vujje purtà’ nu ccune ’ssa visacce.

Lu cioppe fece na mummelïate,
ma po’ je disse: — Scì, so’ ’ntefferente. —
70E ddese la visacce a lu cecate.

[p. 56 modifica]

VI


La sere. Marnecòle di Patàne,
quelle che te’ lu furne a la ’mpianate,
je rijalà nu sgrùgnele di pane
74e na pezzette di casce ’ncerate.

Lu sferrinate fije di pu...
dese lu panellucce a lu cecate
ma la pezzette se la tenì ’mmane.
78— Cacce lu casce, — fece lu cecate.

— Qualu casce, cumpà, sce te ’mpazzite?
— Steng’a sentì lu ddore, jamme cacce...
81— Sti’ a pazzeïà, Francì’, t’aje capite... —

Ma lu cecate, rusce gni na vrasce,
l’afferrà ’mpette, je strignì le vracce
84e si pijà la pezze de lu casce.

[p. 57 modifica]

VII


Zitt’e cuìete s’armittì’ ’n camine.
Ma quand’arrivà sutte a lu pentùne
de la caserme, ’nnanze a Scolavine,
88lu cioppe che te pense, lazzarune!

A mmane a mmane, affùrie la pedine
e ’ntreccènne a ccuscì cosse e bbastune,
te porte Cicche a sbatte a la supine
92’nfacci’a lu pale di ’nu lampïune.

— Madonne, Mamme! — fece lu cecate.
— Ch’è successe, Francì? Pian’a ’sta scese...
95— Che vu’ succede’? M’ajje sfraggellate!...

— Me dispiace, cumpà, sci fatte male,
lu ddore de lu casce sci le ’ntese
98e nen ci ’ntese quelle de lu pale?!

[p. 58 modifica]

VIII


Nu jurne arividìve lu cecate,
sule a na fìre, ’nnanz’a nu cummente.
Tenè’ la mana stese, ma la gente
102passave ’ndifferente e spenzerate!

Pecchè? Pecchè chï fa nu cumplemente
vu’ che lu puverelle sventurate
le vede, la ringrazie e je tè’ ’mmente...
106Passà lu cioppe, e allore lu cecate,

sentenne chela voce: — Cumparone —
fece — ste ddu’ mmetà nen s’ariccucchie?
109— Grazie — je rispunnì — cioppe ci ere,

mu facce lu cecate... e vajje bbone...
’Nce vu’ nïente, a quande chiude l’ucchie.
112Cumpà, statte ’n cervelle e... bbone sere! —