Cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer/2/ediziun
 |
Questo testo è da formattare. | |
| ◄ | 2 - contract da lavur | 2 - mandat | ► |
Dudeschavel titel: Il contract d’ediziun
Art. 380
Cun il contract d’ediziun s’obligheschan l’autur d’ina ovra litterara u artistica u ses successurs legals (cedents da l’ovra) da surlaschar l’ovra ad in editur per la publitgar, e l’editur s’oblighescha da reproducir e da metter en vendita l’ovra.
Art. 381
1 Ils dretgs d’autur vegnan transferids a l’editur uschenavant ed uschè ditg che quai è necessari per exequir il contract d’ediziun.
2 Quella persuna che ceda l’ovra ha da garantir a l’editur ch’el haja il dretg da disponer da l’ovra il mument ch’il contract vegn fatg, e – sche l’ovra è protegida – ch’el haja ils dretgs d’autur vi da quella.
3 Sche l’ovra è gia stada surdada cumplainamain u parzialmain ad ina terza persuna per l’edir ubain sch’ella è stada publitgada cun savida da la persuna che ceda l’ovra, ha quella d’infurmar l’editur da quest fatg avant che far il contract.
Art. 382
1 Uschè ditg che las ediziuns da l’ovra, che l’editur ha il dretg da far, n’èn betg exaustas, na dastga l’autur betg disponer autramain ni da l’entira ovra ni da parts da quella per dischavantatg da l’editur.
2 Artitgels en gasettas e singuls tractats pli pitschens en revistas u periodicas dastga l’autur publitgar vinavant da tut temp.
3 Contribuziuns che fan part d’ovras collectivas u da contribuziuns pli grondas per revistas u per periodicas na dastga l’autur betg publitgar vinavant avant ch’igl èn scadids 3 mais dapi la cumparida cumpletta da la contribuziun.
Art. 383
1 Sch’i n’è vegnì fixà nagut concernent il dumber da las ediziuns, ha l’editur mo il dretg da publitgar in’unica ediziun. 2 Il dumber da l’ediziun vegn fixà da l’editur, nun ch’i saja fixà insatge auter en quest reguard; sin giavisch da l’autur ha l’editur da laschar stampar almain tants exemplars sco quai ch’igl èn necessaris per ina vendita normala e – suenter che l’emprima stampa è terminada – na dastga el betg laschar stampar novs exemplars. A. Noziun B. Effects I. Transferiment e garanzia dal dretg d’autur II. Dretg da disponer da l’autur III. Disposiziuns davart las ediziuns Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 151 220 3 Sch’il dretg d’ediziun è vegnì cedì per pliras ediziuns u per tuttas ediziuns e sche l’editur tralascha da procurar per ina nova ediziun suenter che l’ultima è stada exausta, po l’autur laschar fixar giudizialmain in termin per ina nova ediziun; suenter che quest termin è scadì, perda l’editur ses dretgs.
Art. 384
1 L’editur è obligà da reproducir l’ovra en ina furma cunvegnenta senza scursanidas, senza agiuntas e senza midadas, ed el ha da render enconuschent l’ovra en moda adattada e d’applitgar ils meds usitads per avair success cun la vendita.
2 La fixaziun dal pretsch è chaussa da l’editur; el na dastga dentant betg periclitar la vendita cun in pretsch exagerà.
Art. 385
1 L’autur resalva il dretg da far rectificaziuns e meglieraziuns, sche quellas na violeschan betg ils interess da l’ediziun u n’augmentan betg la responsabladad da l’editur; el ha però d’indemnisar ils custs nunprevis che vegnan chaschunads da quai.
2 L’editur na dastga betg far ina nova ediziun u ina restampa senza dar ordavant la pussaivladad a l’autur da meglierar sia ovra.
Art. 386
1 Sche l’ediziun speziala da pliras ovras singulas dal medem autur è vegnida surlaschada ad ina chasa editura, na dat quai betg er il dretg a l’editur da far in’ediziun cumpletta da questas ovras. 2 Medemamain n’ha l’editur che posseda il dretg d’edir in’ediziun cumpletta u in’entira spezia d’ovras dal medem autur betg il dretg da publitgar ediziuns spezialas da las singulas ovras.
Art. 387
Il dretg da laschar far ina translaziun d’ina ovra è resalvà exclusivamain a l’autur, nun ch’igl existia in’autra cunvegna cun l’editur.
Art. 388
1 L’autur ha il dretg da survegnir in onurari, sch’igl era – tenor las circumstanzas – da far quint che l’ovra vegnia cedida mo cunter in onurari. 2 L’autezza da l’onurari vegn fixada dal derschader sin basa d’in giudicat d’experts. IV. Reproducziun e vendita V. Meglieraziuns e rectificaziuns VI. Ediziuns cumplettas ed ediziuns singulas VII. Dretg da translatar VIII. Onurari da l’autur 1. Autezza da l’onurari Dretg d’obligaziuns 152 220 3 Sche l’editur ha il dretg da far pliras ediziuns, vegni supponì che l’onurari e che las ulteriuras cundiziuns contractualas, ch’èn vegnidas fixadas per l’emprima ediziun, valian er per tut las autras ediziuns che suondan.
Art. 389
1 L’onurari sto vegnir pajà, uschespert che l’entira ovra cumpara u, sch’ella cumpara en parts (toms, carnets, fegls), uschespert che la part è stampada ed è pronta per la vendita.
2 Sche l’onurari vegn fatg dependent cumplainamain u parzialmain dal resultat da la vendita, è l’editur obligà da preschentar tenor l’usit in rendaquint e la cumprova da la vendita.
3 L’autur ha il dretg da survegnir il dumber usità d’exemplars gratuits, nun ch’igl existia in’autra cunvegna.
Art. 390
1 Sche l’ovra va per casualitad a perder suenter ch’ella è vegnida furnida a l’editur, è quel obligà da pajar l’onurari malgrà quai.
2 Sche l’autur ha anc in segund exemplar da l’ovra ch’è ida a perder, sto el surlaschar quel a l’editur; cas cuntrari è el obligà da refar l’ovra, sche quai è pussaivel cun pitschna fadia.
3 En tuts dus cas ha el il dretg da survegnir ina indemnisaziun adequata.
Art. 391
1 Sche l’ediziun che l’editur ha gia fatg da l’ovra va per casualitad cumplainamain u parzialmain a perder avant ch’ella è vegnida vendida, ha l’editur il dretg da reproducir sin ses custs ils exemplars ch’èn ids a perder, senza che l’autur possia pretender in nov onurari per quai.
2 L’editur è obligà da reproducir ils exemplars ch’èn ids a perder, sche quai po vegnir fatg senza custs sproporziunads.
Art. 392
1 Il contract d’ediziun extingua, sche l’autur mora avant che terminar l’ovra ubain daventa inabel u è – senza sia culpa – impedì da la terminar.
2 Per cuntinuar cumplainamain u parzialmain cun il contract d’ediziun po il derschader excepziunalmain permetter ed ordinar il necessari, sche quai para d’esser pussaivel e giustifitgà.
2. Scadenza, rendaquint ed exemplars gratuits C. Fin dal contract I. Perdita da l’ovra II. Perdita da l’ediziun III. Motivs che sa chattan en la persuna da l’autur e da l’editurLescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 153 220 3 Sche l’editur fa concurs, po l’autur surdar quella ad in auter editur, nun ch’i vegnia dà ina garanzia ad el che las obligaziuns, che n’èn anc betg scadidas il mument da la decleraziun da concurs, vegnian ademplidas.
Art. 393
1 Sch’in autur u sche plirs auturs surpiglian d’elavurar in’ovra tenor il plan da l’editur, han els mo il dretg da survegnir l’onurari ch’è vegnì fixà en quest contract.
2 Il dretg d’autur vi da l’ovra appartegna a l’editur.
Tredeschavel titel: Il mandat
Emprim chapitel: Il mandat simpel
Art. 394
1 Cun acceptar in mandat s’oblighescha il mandatari d’exequir tenor contract las fatschentas u ils servetschs ch’èn vegnids surdads ad el. 2 Contracts davart prestaziuns da lavur che n’èn betg suttamess ad ina spezia da contract particulara tenor questa lescha, suttastattan a las prescripziuns davart il mandat. 3 I sto vegnir pajada ina indemnisaziun, sch’ella è vegnida concludida u sch’ella è usitada.
Art. 395
Sco acceptà vala in mandat che n’è betg vegnì refusà immediatamain, sch’el sa referescha a l’adempliment da fatschentas ch’il mandatari exequescha grazia a sia nominaziun uffiziala u en il rom da sia professiun ubain per l’execuziun da las qualas el è sa recumandà publicamain.
Art. 396
1 Sche la dimensiun dal mandat n’è betg vegnida designada expressivamain, vegn ella determinada tras la natira da la fatschenta che sto vegnir exequida. 2 Il mandat cuntegna en spezial er l’autorisaziun per ils acts giuridics ch’èn necessaris per exequir il mandat. 3 In’autorisaziun speziala basegna il mandatari sch’i sa tracta d’instradar in process, da far in’enclegientscha, d’acceptar ina dretgira da D. Elavuraziun d’ina ovra tenor il plan da l’editur A. Noziun B. Furmaziun dal contract C. Effects I. Dimensiun dal mandatDretg d’obligaziuns 154 220 cumpromiss, da surpigliar obligaziuns che pertutgan cambialas, d’alienar u d’engrevgiar bains immobigliars u da far donaziuns.209
Art. 397
1 Sch’il mandant ha formulà ina prescripziun, co che la fatschenta surdada stoppia vegnir ademplida, dastga il mandatari divergiar da questa prescripziun mo, uschenavant ch’i n’è betg cunvegnent da dumandar ina permissiun dal mandant e sch’i po ultra da quai vegnir supponì ch’il mandant l’avess dada, sch’el avess gì enconuschientscha dals fatgs.
Art. 397a210
Sch’il mandant daventa probablamain permanentamain inabel da giuditgar, sto il mandatari infurmar l’autoritad da protecziun da creschids al domicil dal mandant, sch’ina tala annunzia para inditgada per mantegnair ils interess.
Art. 398
1 Il mandatari è en general suttamess a las medemas normas da responsabladad sco il lavurant en la relaziun da lavur.211
2 El è responsabel vers il mandant per exequir bain ed en moda fidaivla la fatschenta ch’è vegnida surdada ad el.
3 El sto ademplir persunalmain la fatschenta, nun ch’el haja l’autorisaziun u nun ch’el saja sfurzà tras las circumstanzas da la surdar ad ina terza persuna, ubain sch’ina substituziun vegn – tenor isanza – resguardada sco admessa.
Art. 399
1 Sch’il mandatari ha transferì nunautorisadamain l’adempliment da la fatschenta ad ina terza persuna, è el responsabel per ils acts da tal, sco sche quai fissan ses agens acts. 2 Sch’el era autorisà da sa laschar substituir, è el mo responsabel d’avair tschernì ed instruì la terza persuna cun la premura necessaria. 3 En tuts dus cas po il mandant far valair ils dretgs ch’il mandatari ha vers la terza persuna directamain cunter quella. 209 Versiun tenor la cifra II 5 da l’agiunta 1 tar la Procedura civila dals 19 december 2008, en vigur dapi il 1. da schaner 2011 (CULF 2010 1739; Fegl uffizial federal 2006 7221) 210 Integrà tras la cifra 10 da l’agiunta tar la LF dals 19 da december 2008 (protecziun da creschids, dretg da persunas e dretg dals uffants), en vigur dapi il 1. da schaner 2013 (CULF 2011 725; Fegl uffizial federal 2006 7001) 211 Versiun tenor la cifra II art. 1 cifra 7 da la LF dals 25 da zercladur 1971, en vigur dapi il 1. da schaner 1972 (a la fin dal DO, disposiziuns finalas e transitoricas dal titel X) II. Obligaziun dal mandatari 1. Execuziun tenor las prescripziuns 1bis. Obligaziun d’annunzia 2. Responsabladad per in’execuziun buna e fidaivla a. En general b. En cas da transferiment ad ina terza persuna Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 155 220
Art. 400
1 Sin dumonda dal mandant è il mandatari da tut temp obligà da dar pled e fatg davart l’execuziun dal mandat e da restituir tut quai ch’è vegnì consegnà ad el en quest connex per tge motiv ch’i saja.
2 Sch’el è en retard cun il pajament da daners, ha el da pajar in tschains per quests daners. Art. 401
1 Sch’il mandatari ha acquistà en ses agen num dretgs da pretensiun vers terzas persunas al quint dal mandant, vegnan quels transferids al mandant, uschespert che quel ha ademplì tut sias obligaziuns ch’èn naschidas tras il mandat.
2 Quai vala er vers la massa, sch’il mandatari ha fatg concurs.
3 Medemamain po il mandant – en cas da concurs dal mandatari – pretender las chaussas moviblas che quel ha acquistà sco proprietad en ses agen num, dentant sin quint dal mandant. Resalvà resta il dretg da retenziun dal mandatari.
Art. 402
1 Il mandant è obligà da restituir al mandatari las expensas e las anticipaziuns – inclusiv ils tschains – che quel ha fatg cun exequir correctamain il mandat, e da deliberar quel da tut las obligaziuns ch’el ha surpiglià.
2 El è ultra da quai responsabel vers il mandatari per il donn ch’è naschì tras il mandat, nun ch’el possia cumprovar ch’il donn saja vegnì chaschunà senza sia culpa.
Art. 403
1 Sche pliras persunas han surdà communablamain in mandat, èn ellas responsablas en moda solidarica vers il mandatari.
2 Sche pliras persunas han surpiglià communablamain in mandat, èn ellas responsablas en moda solidarica e pon obligar il mandant mo tras acts communabels, nun ch’ellas sajan autorisadas da transferir l’adempliment dal mandat ad ina terza persuna.
Art. 404
1 Il mandat po vegnir revocà u desditg da tut temp da mintga partida. 2 Sche quai succeda dentant da temp maladattà, è la partida che sa retira obligada d’indemnisar il donn che vegn chaschunà a l’autra partida. 3. Rendaquint 4. Transferiment dals dretgs acquistads III. Obligaziuns dal mandant IV. Responsabladad da pliras persunas D. Finiziun I. Motivs 1. Revocaziun, desditga Dretg d’obligaziuns 156 220
Art. 405
1 Sch’i n’è betg fixà il cuntrari u sche quai na resulta betg tras la natira da l’act giuridic, extingua il mandat cun la perdita da l’abilitad d’agir correspundenta, cun il concurs, cun la mort u cun la decleraziun da spariziun dal mandant u dal mandatari.212 2 Sche l’extincziun dal mandat periclitescha dentant ils interess dal mandant, èn il mandatari, ses ertavels u ses represchentant obligads da procurar ch’i vegnia cuntinuà cun la fatschenta fin ch’il mandant, ses ertavels u ses represchentant èn en cas da far quai sez.
Art. 406
Il mandant u ses ertavel è obligà da laschar exequir il mandatari las fatschentas ch’el ha manà avant che avair survegnì enconuschientscha da l’extincziun dal mandat, sco sch’il mandat existiss anc adina. Emprim chapitelbis: 213 Mandat per l’intermediaziun da maridaglias u da partenadis
Art. 406a
1 Tgi che accepta in mandat per l’intermediaziun da maridaglias u da partenadis, s’oblighescha d’intermediar – cunter ina indemnisaziun – persunas al mandant per ina lètg u per in partenadi fix. 2 Per l’intermediaziun da maridaglias u da partenadis èn applitgablas cumplementarmain las prescripziuns davart il mandat simpel.
Art. 406b
1 Sche la persuna intermediada vegn da l’exteriur en Svizra u sch’ella va a l’exteriur, sto il mandatari indemnisar ad ella ils custs dal viadi da return, sche quel vegn fatg entaifer 6 mais dapi l’arriv.
2 Las pretensiuns che la persuna, che duai vegnir intermediada, ha vers il mandatari vegnan transferidas cun tut ils dretgs a la communitad, sche quella ha pajà ils custs dal viadi da return.
3 Il mandatari po pretender dal mandant ina indemnisaziun dals custs dal viadi da return mo en il rom da l’import maximal ch’è previs en il contract. 212 Versiun tenor la cifra 10 da l’agiunta tar la LF dals 19 da december 2008 (protecziun da creschids, dretg da persunas e dretg dals uffants), en vigur dapi il 1. da schaner 2013 (CULF 2011 725; Fegl uffizial federal 2006 7001) 213 Integrà tras la cifra 2 da l’agiunta tar la LF dals 26 da zercladur 1998, en vigur dapi il 1. da schaner 2000 (CULF 1999 1118 1144; Fegl uffizial federal 1996 I 1) 2. Mort, inabilitad d’agir, concurs II. Effect da l’extincziun A. Noziun e dretg applitgabel B. Intermediaziun da persunas da l’exteriur u a persunas da l’exteriur I. Custs dal viadi da return Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 157 220
Art. 406c
1 L’intermediaziun professiunala da maridaglias u da partenadis da persunas da l’exteriur u a persunas da l’exteriur basegna la permissiun d’in post che vegn designà dal dretg chantunal e suttastat a la surveglianza da quest post. 2 Il Cussegl federal relascha las prescripziuns executivas e regla en spezial: a. las premissas e la durada da la permissiun; b. las sancziuns che vegnan pronunziadas vers il mandatari en cas da cuntravenziuns; c. l’obligaziun dal mandatari da garantir ils custs per il viadi da return da las persunas che duain vegnir intermediadas.
Art. 406d
Il contract è mo valaivel, sch’el vegn fixà en scrit e sch’el cuntegna las suandantas indicaziuns: 1. il num ed il domicil da las partidas; 2. il dumber e la spezia da las prestaziuns, per las qualas il mandatari s’oblighescha, sco er l’autezza da l’indemnisaziun e dals custs ch’èn colliads cun mintga prestaziun, en spezial la taxa d’inscripziun; 3. l’import maximal da l’indemnisaziun ch’il mandant debitescha al mandatari, sche quel ha pajà ils custs dal viadi da return en cas d’ina intermediaziun da persunas da l’exteriur u a persunas da l’exteriur (art. 406b); 4. las cundiziuns da pajament; 5. il dretg dal mandant da sa retrair dal contract entaifer 7 dis en scrit e senza stuair pajar ina indemnisaziun; 6. il scumond per il mandatari d’acceptar in pajament avant ch’il termin da 7 dis è scadì; 7. il dretg dal mandant da desdir da tut temp il contract senza stuair pajar ina indemnisaziun, cun resalva da l’obligaziun da prestar ina indemnisaziun pervia d’ina desditga da temp maladattà.
Art. 406e
1 Per il mandant entra il contract en vigur pir 7 dis suenter ch’el ha survegnì ina copia dal contract ch’è vegnì suttascrit da tuttas duas partidas. Entaifer quest termin po il mandant declerar en scrit al mandatari ch’el sa retiria dal contract. Ina renunzia a quest dretg ch’è II. Obligaziun da dumandar ina permissiun C. Furma e cuntegn D. Entrada en vigur, retratga Dretg d’obligaziuns 158 220 vegnida declerada ordavant è nunlianta. I basta, sche la decleraziun da retratga vegn messa sin posta il 7avel di dal termin. 2 Avant ch’il termin da 7 dis è scadì, na dastga il mandatari betg pretender in pajament dal mandant. 3 Sch’il mandant sa retira dal contract, na dastgi vegnir pretendì nagina indemnisaziun dad el.
Art. 406f
La decleraziun da retratga e la desditga ston vegnir fatgas en scrit.
Art. 406g
1 Avant che suttascriver il contract e durant la durada dal contract infurmescha il mandatari il mandant davart difficultads spezialas che pon – en vista a las relaziuns persunalas dal mandant – resultar tras l’adempliment dal mandat.
2 Tar l’elavuraziun da las datas persunalas dal mandant è il mandatari suttamess a l’obligaziun da la secretezza; las disposiziuns da la Lescha federala dals 19 da zercladur 1992214 davart la protecziun da datas restan resalvadas.
Art. 406h
Sch’igl èn vegnids concludids indemnisaziuns u custs sproporziunads, po la dretgira – sin dumonda dal mandant – reducir talas u tals ad in import adequat. Segund chapitel: La brev da credit ed il mandat da credit
Art. 407
1 Brevs da credit, cun las qualas l’adressader incumbensescha l’adressat, cun u senza inditgar in import maximal, da pajar ad ina persuna determinada ils imports pretendids, vegnan giuditgadas tenor las prescripziuns davart il mandat e davart l’assegnaziun. 2 Sch’i n’è betg inditgà in import maximal, ha l’adressat – en cas da pretensiuns che na correspundan evidentamain betg a las relaziuns da las persunas pertutgadas – da communitgar quai a l’adressader e da refusar il pajament, fin ch’el ha retschavì ina directiva da quel. 214 CS 235.1 E. Decleraziun da retratga e desditga F. Infurmaziun e protecziun da datas G. Reducziun A. La brev da creditLescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 159 220 3 Il mandat ch’è cuntegnì en la brev da credit vala mo alura sco acceptà, sch’i vegn inditgà expressivamain in tschert import en l’acceptaziun. Art. 408 1 Sch’ina persuna ha survegnì ed acceptà in mandat da conceder u da renovar in credit ad ina terza persuna, saja quai en l’agen num e sin agen quint, dentant sut la responsabladad dal mandant, è il mandant responsabel sco in garant, nun ch’il mandatari haja surpassà ils cunfins dal mandat da credit. 2 Per questa obligaziun dovri la decleraziun en scrit dal mandant.
Art. 409
Il mandant na po betg far l’objecziun vers il mandatari che la terza persuna na saja betg stada abla da surpigliar persunalmain il debit.
Art. 410
La responsabladad dal mandant extingua, sch’il mandatari ha concedì arbitrariamain ina prorogaziun a la terza persuna u sch’el ha tralaschà da proceder cunter quella tenor las directivas dal mandant.
Art. 411
La relaziun giuridica tranter il mandant e la terza persuna, a la quala è vegnì concedì in credit, vegn giuditgada tenor las disposiziuns davart la relaziun giuridica tranter il garant ed il debitur principal. Terz chapitel: Il contract d’intermediaziun
Art. 412
1 Tras il contract d’intermediaziun survegn l’intermediatur il mandat d’inditgar cunter ina indemnisaziun a l’autra partida in’occasiun da far in contract u d’intermediar la conclusiun d’in contract. 2 Il contract d’intermediaziun suttastat en general a las prescripziuns davart il mandant simpel.
Art. 413
1 L’intermediatur ha il dretg da survegnir ses salari, uschespert ch’il contract è reussì en consequenza da l’indicaziun u da l’intermediaziun da l’intermediatur. B. Il mandat da credit I. Noziun e furma II. Inabilitad da la terza persuna da far in contract III. Prorogaziun arbitrara IV. Relaziun tranter il mandant e la terza persuna A. Noziun e furma B. Salari da l’intermediatur I. Furmaziun Dretg d’obligaziuns 160 220 2 Sch’il contract vegn fatg cun ina cundiziun suspensiva, po il salari per l’intermediaziun vegnir pretendì pir, cur che la cundiziun è ademplida. 3 Uschenavant ch’il contract garantescha a l’intermediatur che sias expensas vegnian indemnisadas, po el pretender questa indemnisaziun er, sche la fatschenta n’è betg reussida.
Art. 414
Sche l’import da l’indemnisaziun na vegn betg fixà, vala ina taxa, nua ch’igl exista ina tala, u, en cas ch’ina tala taxa manca, il salari usità sco concludì.
Art. 415
Sche l’intermediatur è stà activ per l’auter en ina moda che cuntrafa al contract ubain sch’el è sa laschà empermetter er da l’auter in salari en in cas, che cuntrafa a la buna fai, na po el pretender da ses mandant ni il salari ni l’indemnisaziun da las expensas.
Art. 416 215
Art. 417 216
Sch’igl è vegnì concludì in salari sproporziunà per l’intermediatur per inditgar l’occasiun da far in contract individual da lavur u da cumprar in bain immobigliar ubain per intermediar in tal contract u ina tala cumpra, po il derschader – sin dumonda dal debitur – reducir quest salari ad in import adequat.
Art. 418
I resta resalvà als chantuns da far prescripziuns spezialas davart las activitads dals agents da bursa, dals intermediaturs sco er dals intermediaturs da plazzas. 215 Abolì tras la cifra 2 da l’agiunta tar la LF dals 26 da zercladur (CULF 1999 1118; Fegl uffizial federal 1996 I 1) 216 Versiun tenor la cifra II art. 1 cifra 8 resp. 9 da la LF dals 25 da zercladur 1971, en vigur dapi il 1. da schaner 1972 (a la fin dal DO, disposiziuns finalas e transitoricas dal titel X) II. Fixaziun III. Perdita dal dretg da survegnir in salari IV. ... V. Reducziun C. Resalva dal dretg chantunal Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 161 220 Quart chapitel:217 Il contract d’agentura
Art. 418a
1 Agent è, tgi che surpiglia l’obligaziun d’intermediar permanentamain fatschentas ad in mandant u a plirs mandants ubain da concluder fatschentas en lur num e sin lur quint, senza ch’el stettia en ina relaziun da lavur cun ils mandants.218
2 Per agents che exequeschan in’activitad d’agent mo sco professiun accessorica vegnan las prescripziuns da quest chapitel applitgadas mo uschenavant che las partidas n’han betg concludì insatge auter en scrit.
Las prescripziuns davart il delcredere, davart il scumond da far concurrenza e davart la schliaziun dal contract per motivs impurtants na dastgan betg vegnir exclusas a disfavur da l’agent.
Art. 418b
1 Las prescripziuns davart il contract d’intermediaziun èn applitgablas per l’agent che intermediescha fatschentas, quellas davart la cumissiun per l’agent che concluda fatschentas. 2 ... 219
Art. 418c
1 L’agent defenda ils interess dal mandant cun il quità d’in bun commerziant.
2 El dastga er esser activ per auters mandants, nun ch’i saja vegnì concludì insatge auter en scrit.
3 In’obligaziun da star bun per il pajament u per in auter adempliment da las obligaziuns dal client ubain da surpigliar dal tuttafatg u parzialmain ils custs per incassar pretensiuns po el surpigliar mo, sche questa obligaziun è vegnida fixada en scrit. L’agent survegn tras quai in dretg da survegnir ina indemnisaziun speziala adequata, e quest dretg na po betg vegnir exclus. 217 Integrà tras la cifra I da la LF dals 4 da favrer 1949, en vigur dapi il 1. da schaner 1950 (CULF 1949 I 802 808; Fegl uffizial federal 1947 III 661); vesair las disposiziuns finalas tar quest chapitel (quart chapitel dal titel XIII) a la fin dal DO 218 Versiun tenor la cifra II art. 1 cifra 8 resp. 9 da la LF dals 25 da zercladur 1971, en vigur dapi il 1. da schaner 1972 (a la fin dal DO, disposiziuns finalas e transitoricas dal titel X) 219 Abolì tras la cifra I litera b da l’agiunta tar la Lescha federala dals 18 da december 1987 davart il dretg internaziunal privat (CULF 1988 1776; Fegl uffizial federal 1983 I 263) A. En general I. Noziun II. Dretg applitgabel B. Obligaziuns da l’agent I. En general e delcredere Dretg d’obligaziuns 162 220
Art. 418d
1 L’agent na dastga – er suenter ch’il contract è terminà – betg far diever u communitgar ad auters secrets da fatschenta dal mandant, ch’èn vegnids confidads ubain ch’èn vegnids enconuschents ad el sin basa da la relaziun d’agentura. 2 Las disposiziuns davart il contract da servetsch èn applitgablas correspundentamain per contracts che cuntegnan scumonds da far concurrenza. Sche las partidas han concludì in scumond da far concurrenza, ha l’agent – a la fin dal contract – in dretg da survegnir ina indemnisaziun speziala adequata, e quest dretg na po betg vegnir exclus.
Art. 418e
1 L’agent è mo autorisà d’intermediar fatschentas, da retschaiver reclamaziuns da mancanzas ed autras decleraziuns, cun las qualas il client fa valair u sa resalva ses dretg che nascha tras prestaziuns manglusas dal mandant, e da far valair ils dretgs ch’il mandant ha per garantir la cumprova.
2 Perencunter n’è el betg autorisà d’acceptar pajaments, da conceder termins da pajament u da concluder autras midadas dal contract cun ils clients.
3 Ils artitgels 34 e 44 alinea 3 da la Lescha federala dals 2 d’avrigl 1908220 davart il contract d’assicuranza restan resalvads.
Art. 418f
1 Il mandant ha da far tut per pussibilitar a l’agent d’exequir sia activitad cun success. En spezial ha el d’al metter a disposiziun ils documents necessaris.
2 El ha da communitgar immediatamain als agents, sch’el prevesa che fatschentas pon u duain vegnir fatgas mo en ina dimensiun ch’è considerablamain pli pitschna che quai ch’è stà concludì u che po vegnir spetgà tenor las circumstanzas.
3 Sch’igl è vegnì attribuì in tschert territori u ina tscherta clientella a l’agent, s’occupa quel exclusivamain da quest territori u da questa clientella, nun ch’i saja vegnì concludì insatge auter en scrit. 220 CS 221.229.1 II. Obligaziun da discreziun e scumond da far concurrenza C. Autorisaziun da represchentanza D. Obligaziuns dal mandant I. En general Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 163 220
Art. 418g
1 L’agent ha il dretg da survegnir la provisiun concludida u usitada per tut las fatschentas ch’el ha intermedià u fatg durant la relaziun d’agentura, sco er – en cas ch’i mancan autras cunvegnas en scrit – per quellas fatschentas che vegnan fatgas dal mandant durant la relaziun d’agentura senza sia cooperaziun, sch’el ha gudagnà la terza persuna sco clienta per talas fatschentas.
2 L’agent, al qual è vegnì attribuì exclusivamain in tschert territori u ina tscherta clientella, ha il dretg da survegnir la provisiun concludida u – en cas ch’i manca ina cunvegna – da survegnir la provisiun usitada per tut las fatschentas che vegnan fatgas durant la relaziun d’agentura cun persunas da quest territori u cun questa clientella.
3 Il dretg da survegnir la provisiun nascha, uschespert che la fatschenta è vegnida concludida valaivlamain cun il client, nun ch’i saja vegnì concludì insatge auter en scrit.
Art. 418h
1 L’agent perda posteriuramain ses dretg da survegnir ina provisiun, sche l’execuziun d’ina fatschenta concludida na vegn betg realisada per in motiv ch’il mandant na po betg responsar.
2 Quest dretg scada però dal tuttafatg, sche la cuntraprestaziun per las prestaziuns ch’èn gia vegnidas fatgas dal mandant na vegn betg ademplida u vegn ademplida mo uschia ch’ins na po betg pretender dal mandant da pajar ina provisiun.
Art. 418i
Uschenavant ch’i n’exista betg ina cunvegna u ina isanza cuntraria, vegn la provisiun pajada a la fin da quel mez onn da l’onn chalendar, en il qual la fatschenta è vegnida fatga; pertutgant fatschentas d’assicuranza vegn la provisiun dentant pajada a norma dal pajament da l’emprima premia annuala.
Art. 418k
1 Sche l’agent n’è betg obligà tras ina cunvegna en scrit da preschentar in rendaquint da sias provisiuns, sto il mandant consegnar a l’agent per mintga termin da pajament in rendaquint en scrit, inditgond las fatschentas che dattan il dretg da survegnir ina provisiun.
2 Sin dumonda sto il mandant dar a l’agent invista dals cudeschs e dals mussaments ch’èn decisivs per il rendaquint. L’agent na po betg renunziar gia ordavant a quest dretg. II. Provisiun 1. Provisiun per l’intermediaziun e per la conclusiun A. Dimensiun e furmaziun b. Perdita dal dretg da survegnir ina provisiun c. Termin da pajament d. RendaquintDretg d’obligaziuns 164 220
Art. 418l
1 Uschenavant ch’i n’exista betg ina cunvegna u ina isanza cuntraria, ha l’agent il dretg da survegnir ina provisiun d’incassament per ils imports ch’el ha incassà en num dal mandant u ch’el ha consegna a quel.
2 Cur che la relaziun d’agentura vegn terminada, scrodan il dretg d’incassament da l’agent sco er ses dretg da survegnir ulteriuras provisiuns d’incassament. Art. 418m 1 Il mandant ha da pajar ina indemnisaziun adequata a l’agent, sch’el impedescha l’agent per atgna culpa – violond sias obligaziuns legalas u contractualas – da gudagnar sia provisiun en la dimensiun ch’è vegnida concludida u che po vegnir spetgada tenor las circumstanzas. Ina cunvegna cuntraria è nunvalaivla.
2 Sch’in agent, che na dastga betg esser activ per in auter mandant il medem mument, vegn impedì senza sia culpa tras ina malsogna, tras servetsch militar svizzer obligatoric u tras motivs sumegliants d’exequir sia activitad, ha el – per in temp relativamain curt – il dretg da survegnir ina indemnisaziun adequata a norma da la perdita da gudogn ch’è resultada, sche la relaziun d’agentura ha durà almain 1 onn. L’agent na po betg renunziar gia ordavant a quest dretg.
Art. 418n
1 Uschenavant ch’i n’exista betg ina cunvegna u ina isanza cuntraria, n’ha l’agent nagin dretg da survegnir ina indemnisaziun per ils custs e per las expensas ch’èn resultads tras la gestiun regulara da sia fatschenta, dentant bain per ils custs e per las expensas ch’el ha surpiglià per incumbensa speziala dal mandant ubain sco ses administratur senza mandat, sco expensas da vitgiras e dazis. 2 L’obligaziun da prestar indemnisaziuns na dependa betg dal fatg, sche l’act giuridic reussescha u betg.
Art. 418o
1 Per garantir las pretensiuns scadentas che resultan tras la relaziun d’agentura ed – en cas d’insolvenza dal mandant – er las pretensiuns betg scadentas, ha l’agent in dretg da retenziun vi da las chaussas moviblas e vi da las vaglias ch’el posseda sin basa da la relaziun d’agentura, sco er vi dals pajaments ch’el ha prendì en consegna da terzas persunas sin basa da ses plainpudair d’incassament. A quest dretg da retenziun na po l’agent betg renunziar ordavant. 2 Il dretg da retenziun na po betg vegnir applitgà per tariffas da pretschs e per glistas da clients. 2. Provisiun d’incassament III. Impediment da lavurar IV. Custs ed expensas V. Dretg da retenziun Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 165 220
Art. 418p
1 Sch’il contract d’agentura è vegnì fatg per in tschert temp u sch’in tal resulta tras l’intent dal contract, finescha el er senza ina desditga, cur che quest temp è scadì. 2 Sch’in contract d’agentura ch’è vegnì fatg per in tschert temp vegn cuntinuà taciturnamain da tuttas duas partidas, suenter che quest temp è scadì, vala il contract sco renovà per la medema durada, dentant maximalmain per 1 onn. 3 Sch’in contract po vegnir schlià mo cun ina desditga, vala el sco renovà, sche questa desditga vegn tralaschada da tuttas duas partidas. Art. 418q 1 Sch’in contract d’agentura n’è betg vegnì fatg per in tschert temp e sch’in tal na resulta er betg tras l’intent dal contract, po el vegnir desditg en l’emprim onn da sia durada da tuttas duas partidas per la fin dal mais chalendar che suonda il mais da la desditga. In termin da desditga pli curt sto vegnir fixà en scrit.
2 Sche la relaziun da contract ha durà almain 1 onn, po ella vegnir desditga cun in termin da 2 mais per la fin d’in quartal chalendar. I po dentant vegnir concludì in termin da desditga pli lung u in auter termin final.
3 I na dastgan betg vegnir concludids termins da desditga ch’èn differents per il mandat e per l’agent.
Art. 418r
1 Per motivs impurtants po tant il mandant sco er l’agent schliar da tut temp immediatamain il contract. 2 Las disposiziuns davart il contract da servetsch èn applitgablas correspundentamain.
Art. 418s
1 La relaziun d’agentura extingua cun la mort e cun la perdita da l’abilitad d’agir da l’agent sco er cun il concurs dal mandant.
2 Cun la mort dal mandant extingua la relaziun d’agentura, sch’il mandat è vegnì acceptà essenzialmain resguardond sia persuna.
Art. 418t
1 Sch’in client che l’agent ha gudagnà durant la relaziun d’agentura fa in’empustaziun supplementara, exista il dretg da l’agent da survegnir ina provisiun mo, sche l’empustaziun è entrada avant la terminaziun E. Finiziun I. Scadenza dal temp fixà II. Desditga 1. En general 2. Per motivs impurtants III. Mort, inabilitad d’agir, concurs IV. Dretgs da l’agent 1. Provisiun Dretg d’obligaziuns 166 220 da la relaziun d’agentura, nun ch’igl existia ina cunvegna u ina isanza cuntraria. 2 Cun la terminaziun da la relaziun d’agentura scadan tut ils dretgs da l’agent da survegnir ina provisiun u ina indemnisaziun. 3 Per fatschentas ch’èn d’ademplir cumplainamain u parzialmain pir suenter la terminaziun da la relaziun d’agentura, poi vegnir concludì en scrit in termin posteriur per la scadenza dal dretg da survegnir ina provisiun.
Art. 418u
1 Sche l’agent ha augmentà – grazia a sia activitad – essenzialmain la clientella dal mandant e sche quel u sche ses successur legal ha avantatgs considerabels sin basa da las relaziuns da fatschenta cun la clientella gudagnada er suenter la terminaziun da la relaziun d’agentura, han l’agent u ses ertavels, uschenavant che quai è giustifitgà, in dretg da survegnir ina indemnisaziun adequata, e quest dretg na po betg vegnir exclus.
2 Quest dretg importa maximalmain in gudogn annual net da questa relaziun da contract, calculà tenor la media dals ultims 5 onns u, sche la relaziun n’ha betg durà uschè ditg, tenor la media da la durada effectiva dal contract. 3 In dretg da survegnir ina indemnisaziun n’exista betg, sche la relaziun d’agentura è vegnida schliada per in motiv che l’agent ha da responsar.
Art. 418v
Il mument che la relaziun d’agentura vegn terminada ha mintga partida contrahenta da restituir a l’autra partida contrahenta tut quai ch’ella ha survegnì dad ella u da terzas persunas – per la durada da la relaziun d’agentura – a quint da l’autra partida contrahenta. Resalvads restan ils dretgs da retenziun da las partidas contrahentas.
Quattordeschavel titel: La gestiun senza mandat
Art. 419
Tgi che procura ina fatschenta per in’autra persuna senza avair in mandat da tala, è obligà d’exequir la fatschenta surpigliada uschia che quai correspunda a l’avantatg ed a l’intenziun presumtiva da l’autra persuna.
2. Indemnisaziun per la clientella V. Obligaziuns da restituziun A. Posiziun da l’administratur I. Spezia da l’execuziun Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 167 220
Art. 420
1 L’administratur è responsabel per mintga negligientscha. 2 Sia responsabladad sto dentant vegnir giuditgada en moda main severa, sch’el ha agì per impedir in donn che ha smanatschà il patrun.
3 Sch’el ha exequì la gestiun cunter la voluntad expressiva u mussada autramain dal patrun e sche ses scumond n’è betg stà immoral u illegal, è el er responsabel per la casualitad, nun ch’el possia cumprovar che la casualitad fiss entrada er senza sia intervenziun.
Art. 421
1 Sche l’administratur è stà incapabel da s’obligar cun contracts, è el responsabel per sia gestiun mo uschenavant ch’el è s’enritgì ubain uschenavant ch’el è sa privà da l’enritgiment cun malart. 2 Resalvada resta ina responsabladad pli extendida che deriva dad acts illegals.
Art. 422
1 Sche l’administratur ha stuì surpigliar la gestiun d’ina fatschenta pervia da l’interess dal patrun, è quel obligà da pajar al manader da fatschenta tut las anticipaziuns ch’èn stadas necessarias u utilas ed adattadas a las relaziuns, inclusiv ils tschains, e da deliberar l’administratur en la medema dimensiun da las obligaziuns ch’el ha surpiglià sco er da prestar indemnisaziun per auters donns tenor liber appreziar dal derschader.
2 Quest dretg ha l’administratur, sch’el ha agì cun la premura necessaria, er alura, sch’il resultat intenziunà n’è betg vegnì cuntanschì.
3 Sche las anticipaziuns na ston betg vegnir indemnisadas a l’administratur, ha el il dretg da prender quai ch’el ha mess a disposiziun tenor las prescripziuns da l’enritgiment nungiustifitgà.
Art. 423
1 Sche la gestiun n’è betg vegnida exequida resguardond ils interess da l’administratur, ha quel tuttina il dretg da s’acquistar ils avantatgs che resultan tras la gestiun da la fatschenta. 2 Il patrun è obligà d’indemnisar l’administratur e da deliberar quel mo uschenavant ch’el è s’enritgì.
Art. 424
Sche la gestiun vegn approvada posteriuramain dal patrun, vegnan applitgadas las prescripziuns davart il mandat. II. Responsabladad da l’administratur en general III. Responsabladad da l’administratur ch’è incapabel da far in contract B. Posiziun dal patrun I. Gestiun en l’interess dal patrun II. Gestiun en l’interess da l’administratur III. Approvaziun da la gestiun Dretg d’obligaziuns 168 220