Continuaziun della Collecziun de Canzuns popularas engiadinaisas
 |
Questo testo è incompleto. | |
Derin
Continuaziun della Collecziun de Canzuns
popularas engiadinaisas : comenzadas nellas
Annalas VI del ann passà
de
Canzuns popularas engiadinaisas
comenzaüas nellas ANNALAS 71 del aun passa.
(DA P. J. DERIN.)
-5— -^Sr^y—5-
— I.
Cussagl d'üii prus vegl in quists temps calamitus pro vaira felicitat.
(1800.)m>
As sainta per tot fond dölgianzas e plonts>
Dals temps da la guerra. dals mals crastians.
Da foms, charestias, ingions, ingüstias
Da totta sort dons.
Ün vegl bap da chasa. ün hom a temps
Sentind la dölgianza seis sentimaint da
A quels chi spetaivan e cussagl dumondaivan
In la societat.
Vaschins et aniihs. meis chars conliats.
Ils pleds cha vo faivat sun vivas vardats.
La nossa travelgia sporscham pur l'uraJgia
Per gnir surlevats.
Il prüm fondaniaint da tuot nos bun star
Ais sainza contrast a Dieu dad amar
N'il cor e cun l'ouvra v'il prossem la prouva
Indret demossar.
— 46 —
Scha 'ls temps ans fan plondscher quant plü nos defets
Paigreza, lbsdat, ingions e dalets
In spaisas, bavrondas et superbias grondas
'Ns fan dir no povrets!
Quant temp ua passaintast cun massa durmir
Epür säst dal sgür cha tu hast da murir
Pur donna in terra. Ün vaigl e sa verar
Temp d'at inservir.
Che po ün plü perder co temp negligi
Mettai 'I man a l’ouvra intant chi es di
Paigreza agreiva. dalet quei surleivgia,
La lavur del di.
Che activ e real in seis fats lavur
Da al hom san dat e richeza et honur
Mautengia la chasa e tot la bragiada
In üna vaira flur.
Müdain meis ainihs,, müdain nos costüms
Las spranzas mundanas sun simlas a Cum
Metai '1 man a l’ouvra vezerat la prova
Del vair succes scodün.
Quei chi hoz lavurä es bler plü important
Co quei chi surtira sül di da daman:
lloz est, hoz lavurä; daman nu säst l'ura
Chi 't cloma davent!
Ainihs vuo'ni dscharat: schi nu 'vains ingün temp
Da ]>os. da quieteza in tot nos astent?
Schi l’ ouvra cumplida e tot bain finida
Dâ pos e vair sustegn.
Ün ögl vigilant, sün teis bains il pustüt
Sainza far müdadas in ta servitüd
Ün bösch implantâ e darcheu refraischa
Nu port' ingün friit.
— 47 —
Hast tu ün servezen chi't rend' interess
Schi reista lapro, exequescha tii svess
Fa con coscienza et vaira prudenza
Schi havrast success.
Il hom a lavur e la donn' a filar
Cusir e la spaeisa als seis da drizar
Na delicatezas da spaisas e spezias
Ma ün simpel bun trat.
Proveda tia chasa be cu 'Is fats bsögnus
11 reist cha tu rizast schi dvaintast manglus
Sa stiida in cuschina il fö e fastina
Tuorp e disonur.
Tot quai cha tu cumprast schi paia tot bluot
Perche taut il temp da paiar es (ich cuort
Credader's algorda scha tia memoria
Invlüda via tuot!
Stoust tii a quei rieh chi es da grond possess
Imitat in vita, vüstmainta e giests,
Schi sara ta spaisa ogni di sün maisa
diu povertat e schars.
Aquisf inqualchosa per tia vegldüm
Perche nun est saimper in sia juventüm
Guadogn es malstabel. il viver du rahel CT
Va fin la mort euntin.
Quists stin, meis ainihs, meis cuorts sentiniaints
Pen') tot l'essenzia's di eu e nu maiut!
Ais Dieu dad amar servir et Honorar
Cun cor arsaint
Ura e lavurä schi est nat in bun' ura.
T'algorda del pover cur stast bain alura
Sur leivgia seis manguel sporsch' il man al stanguel
Cun sincera premura.
— 48 —
II.
1. Chantè, cliantè Lisette
Chi es temp d'as maridar!
2. Na poss cliantar ni rier
Cha meis cor es contuorblà.
3. Il meis spus es i alla guerra
In set ons ha'l da tuornar:
4. Scha el tuorna o seh' el na tuorna
Il meis ama saimper sarà.
ö. 0 scha eu savess la strada
Vuless ir al ineuntrar!
6. Dumandond e dumandond
La Lisetta l'ha inscuntrà.
7. Cur la fo a meza strada
Un bei juven eil' ineuntret.
8. 0 dim, o dim bei juven
Da che varts cha tii vainsch tu"?
V). Da las varts del S Mark
Ingio il sulai ma na va jo.
10. 0 dim, o dim bei juven
Asch tu vis il meis amà?
11. 0 schi cha eu l'ha vis
Cun suspürs e gronds dolurs.
12. 0 dim, o dim bei juven
Vestimainta che veiv'el aint?
13. Vesti eir el da damasc
A l’ iisanza del imperatur.
14. 0 dim. o dim bei juven
Cumpognia chi veiv'el la?
lö. Eir da quatter matans
Pasigeva da sü e da jo.
— 49 —
16. Lisetta doda quist
E manca il pe et ella da jo.
17. Sta sü, sta sü Lisetta
Cha eu sun teis amatur.
18. Lisetta in pe stet
Seis amatur eil' abratschet.
19. Ach ve schi giains a chasa
Cha nos cors sun suleivgiats!
20. Cur chi fuon rivats suot tet
Tuot seis amis el abratschet.
21. 0 dim, o dim Lisetta
L'asch chattä il teis amatur?
22. 0 schi ch' eu '1 ha chatte
Cun suspürs e gronds dolurs!
III.
Ün giuven bei per da deschdot ons
As eira uni per as maridar.
Qua jet el via quintond a sia mamma
Co che quai saia eir passà
«0 tii figl pers. o tii figl schlet,»
¦ Seh' tii piglast a quella schi vainst ün povret!»
«No lain far gnir plü bellas plü riclias»
• Nan pro id eir dad eisters paiais.»
Qua jet el via quintond a sia spusa
Co cha quai saia eir passà.
¦ Scha tia mamma nun vol laschar tor.
«Schi piglia ün'otra e a mai lascha qua!»
• 0 na.- o na. quai poss eu brich far.
«Ün'otra tor e a tai laschar qua!»
Qua jettan eis via cumprottan pistolas
E gnond in nan as dettan il man.
— ÖO —
Eis füttan chattads e füttan manads
Et in sunteri sepulits
E sün la fossa del giuven bei mat
Creseheiv' ün bösch da misch muschat
E sün la fossa d' la giuvna Hella
Creseheiv' ün bösch da flur chanella
Qua 's po bain verar scha quels as amaivan
Perfin las lluors insembel 's branclaivan.
Cur chi d' es ün per chi 's ama da cor
0 genituors lascha'Is pur as tor!
IV
Chanzun sur duas inamurats.
Quista clianzunetta
Componüd' es bain,
La deir' in tudaisch
L'Han vertid'in rumansch.
Da quai ch" ella tratta
Tot bain po tadlar.
Tot chi es intuorn
E sentir a chantar.
Chi eiran duas cors
Uschè bain implantads
Chi cum amur gronda
As vevan piglads.
Tadlai quai chi dvainta
Cun quistas duas lluors
Per la crudeltad
Da mals genituors:
Eis giiond a savair
Chi' s vevan piglats
Xa'ls ha quai plaschü
Chi saia dvantä.
Quella rosa bella.
Quella zarta Hur,
Da seis genituors
Ais piglad' alur.
Dalunga sün quai
L'Han eis serrad' aint,
Seis cor füt battü
Llschè fermamaing.
E gnond a savair
Il seis char spus
Co chi es passa
Cun seis char amur,
Schi cun pleds da plont
S'lia'l miss a cridar,
Dschond: o che fadia
Che nia dess eu far?
La mamma la (igla
IIa l'at eir clomar
Cun pledas dolurus
A la dumondar.
51 —
Uoi schi chara mamma
Schi che ma vulais.
La mia povra vita
Schi che mort la dais?
Sün la tia vita
Na vögl oter far
Co quia sarad' aint
Stovrast saimper star.
0 schi pazienza,
0 mamma d'cufort,
Eu sun bain cuntainta
E na tem la mort.
Eu sun sco' na rosa,
Üna fraischa 11 ur
Chi dandetaniaing
Perda sia culur,
Sün la mia fatscha
Eir ün cotschen bei
Uoss' eH tot smari
E dafat trat davent.
Eu fetsch qua suletta
Meis plont dad amur
Ingio nia sarà
11 meis char amur?
Sün ün ot balcun
Giet eil' a guardar
Seh' ella podess verar
A seis amur char.
Sün quei ot balcun
Schi eil' arivond
Verzef la seis char
Chi jeiva spasiond.
Qua ella dornet
Sbraind cun grond plont:
Mantegna teis bain
Vers mai 'm racumond.
Mo el chi sentit
Quists plonts e cridar,
Piglet avant sai
Davent d'as retrar.
Piglet grond cumgiä
Da tot sia brajada
Et el 's resolvet
Da far il catschader.
Usche jeival el
Adüna a spass
Girond las champognas
Ils gods e muntognas.
Sün ün ot munt
Gnit as inseuntrar
In ün pasturet
Chi jeiv' a pascular.
Mo quei pasturet
Restet qua be smort
Vezond ün bei juven
Chi eira bod mort.
Gni in ma chamonna
Vus prus juven char,
Seh' eu füss forsa quei
Chi po as jüdar,
Qua el declaret
Sia gronda dolur
E tot la fadia
Ch' el 'veiv' in seis cour
Gni in ma chamonna
0 prus juven char
E piglai palperi
Penn' e chalamèr.
Scrivai üna charta
Mo na cun blers pleds.
Mo be ch* ella sabcha
Co as liberer.
52 —
In tal e tal lö
Sabgiast ch' eu sun,
Pigla pro üna corda
'T lascha jo dal balcun.
Mo quei pasturet
Piglet quella charta
Et üna pernisch
Or da sa cliabgia.
El piglet la charta
E det at incler
A quella pernisch
Ch" ella dess svuler.
La pernisch la Charta
In bocca piglet
'S alvantet bain spert
Et in seis man la det.
Cur ch' ella havet
Quists pleds da seis char
Piglet' la 'avant ella
Curadschi da far.
Piglet pro 'na sua
F sün quai dindet
As laschet jo spert
Sper il pasturet
Arivct pro seis spus
In grond' alegria
'Vet richez' avonda
Per la vita sia.
Quist es miss in scrit
Cha tots possan chantar
Cur cha duas 's vöglan bain
Schi ch' ils laschan piglar!
V.
Viv' il Hei prinzi. rai d'Olanda
Quei vev' eir da gnir a chà.
Haderdom valeriulà
Quei vev' eir da gnir a chà.
La schiora (siel) prinzessa sün fanestra
Guardev' ora in mez il mar.
Qua vezet' la ün servitur
Chi gniva tot vesti a nair.
Servitur o servitur
Che ma novas mainast tu?
Pacas bunas schiora prinzessa
Tant per mai co eir per lei.
Angoscha gronda e dolur
Il bei prinzi es sotterrà
— 53 —
La schiora prinzessa per terra crodet
Da la gronda crudeltad.
Las sias donzellas tottas quellas
Gnittan la per la jüdar.
VI.
0 juvna bella che stais qua
Usclie da mala vöglia?
Spetais a gnir vos char marus
Vos lèd per alguar via?
Schi bê per quai suspür eu fich
Na sa ingio ch' el ais
El es bain i davent da qua
In ün eister paiais.
El es bain i davent da qui
Chi es fingiä trais ons
Eu il spet gnir ininincliadi
E ma nu til vez vgnoud,
Et eu suletta qua ch' eu sttin
Nu sa che dir ni far,
Ni cun chi metter jo radscliun
Sainza mis amur char.
0 juwna Hella seh' eu dasehess
Duas plêds in conlidenza
D'as palesar He in secret
Duas pleds in cofidenza
Char Sar vus bei pur discuri
Scha savais inqualchosa
Perchê da mai nu gnis tradi
Seh' eu 'vess d'ir alla fossa.
— 54 —
Dimena scha vus permetais
Ctm vus eir da tschantschar
Schi eu dumond: nu'm cognoscliais
A mai jo da'l tschantschar?
Jo dal discuorrer am parcss
Cha fossat meis amant
Ma jo dal aier cha vus 'vais
Na poss eu craier quai.
Ma bain schi vê pur nan a qua
E gnardam inaudret
Scha eu nu sun il teis ama
Chi am' a tai sulet'?
Pro'l juven' ella currit via
Cun mans a til branclar
Per tant amur cha ella 'vaiva
Sainza podair tschantschar.
Sün quai il juven cuoret or
E sbrait: o fortüna!
0 che grond cas cha quei es stat
Cun ma bella persuna.
La juvna disch: o meis char cor
Perche Hast fat tische?
Il juven disch: per provar or
Scha ramur es siuzer.
Ma na savaivast tii avant
Co'm dar quista forada
Cha eu sun quella chi at 'n'hai
Da lönch in qua amada?
Savaiva Hain ma in quei temp
Vess quai podü gnir frai
Perche cha tii nun hast suvent
Surgni novas da mai.
Eu n'hai bler scrit e n'hai bler dit
Che. ma la meis cor char,
Ma uoss' il temp es ariva
Cha no'ns podain branclar.
0 grond dalet cha quai tschert ais
Cur cha duas cors as amau
Pon bain eir gnir a discurir,
Eu't am e tu eir 'in amast.
Cur cha l'amur Ha tut possess
Aint in duas cors chi's amau
Schi na surtainta l'interess
Ni lengas pon dar don.
Eu tschert finisch qua ma chanzun
E di ingüna cbosa
Nun es plü ferma co l'amur
Aint in duas cors clii 's anian
Eu tschert sun quei clii n'ha prova
Per quai poss jüdicbar
Ma quei clii quai nun ha prova
Nu po bricha tschantschar!
VII.
L'amur es üna dura chosa
Per chi sto la cultivar
La trapassa fin'a l'ossa
El' il cour fa vi' alguar
Deis umans es la regina
Prinzipiesclia lur passiun
Sainza quella es ingüna
Tranter tottas nazifuns.
Povers quels cha quella retscha
Cun sa forza dad ardur!
Cunter quella nun es ledscha
Eis nu chattan pos inglur.
— ö6 —
Tot il mond ad eis nu basta
Ils lur cors per cuntaintar
Seis greiv pais a terra'ls chatscha
Tant co svess il suterar.
L'univers cun sa largüra
Es per tals tot massa stret
Di e not ün tal suspüra
Ni abada ingün dalet.
Roba, Honur, grondeza el spretscha
Svess la vita nu l'es char
E lur sentimaint nu's retscha
In quella da's cuntaintar
Paina, "Ted, dalur, tristeza.
Es lur ir e star e gnir.
Ferms e scorts cun sa fermeza
Po l'amur far via spassir.
Un' amia daletusa
Ad eis dvainta qua lur fin
Da ad eis sco üna spusa
Containteza sainza fin.
D'üna vair' amur seis stadi
Ingün po svess 's presentar.
Plü co quels clii cun cuntradi
Ston da quell'as liintanar.
Pover quei chi ün* amur tala
Pover chi la po sia dir
Tschert quels portan sün la spadla
Ün greiv fai clii as po dir.
0 virtüd. virtiid chi ama
Quella po eir posidair.
Quella schi felizi as cloma
Chi po plü nel mond vulair
— 57 —
Uniun da cor, algrezia
Lia'ls cors da vairs amads
Amur vaira cun stableza
Sun tesors bain inplantads.
VIII.
Teis bos ögls nairs
M'han fat inamurar,
Ta bocca cotschna, teis cor char
Es quai chi'm fa eir impissar:
Ma per quai schi rov a tai
Cha't impaissast eir sün mai.
Chara Hella creatura
Non invliidar a mai
Ch'eu non invliid a tai!
Eu vegn per tot il mond intuorn
E tii tii restast qua
Tii säst bain cha no eschens
Tots duas maridats;
Ma per quai etc. etc.
Ingün na po ans separar
Oter co he la mort.
Las malas leuas tschantschan bler
Mo quai es nos cul'ort.
Ma per quai etc. etc.
IX.
Scha vus vezais meis Jon dret sü
Schi dschè ün pa ch' el vegna.
Seh' I' Ha cumanzà a far l’ amur
Schi dschè ch'hel la mantegna.
— 58 —
Na memma granda non vuless,
Na memma, memma granda,
Cha cur ch' eu n' ha da la branclar
Schi par" la üna liangia.
Na memma pitschna non vuless.
Na memma, memma pitschna,
Cha cur cli' eu n" ha da la branclar
Schi par' l'ün puogn ravitsclia
Na memma Hella non vuless.
Na nemma, nenima bella.
Cha cur ch'eu n'ha dad ir davent
Am lasch incresclier. d' ella.
Na memma trida non vuless.
Na memma, memma trida,
Cha cur cli'eu n'ha da la branclar
Am para ch'eu am sgrischa.
Na liienzolina eu vuless,
Üna nienzolinetta
Cha cur ch'cu n'ha da la branclar
Schi para ch'eu'm daletta!
Chanzun da nozas.
Danöv 'lain no chantar
AI spus nos bun ami.
Ventür' al giavüschar
Eir alla spusa sia.
Donna da bain chi chattä
Bler hön survain dai tschert
Pur sta e nu's stramainta
Da Diou vain grazia spert.
Üna donna d'honur
Il laud es da seis hom.
Vain datta dal Signur.
Disch sabi Salonion.
Adam dech fo creâ
Nun fo lascha sulet.
D'sia costa fo driza
Üna donna dandet.
59 —
Amur plü grond inglur
Nun es co cun eis duas.
Survegnan cun Honur
D'alch (ich prezius.
Il hom sto bandunar
Bap, mainm' et auters zond
Via d'sa mugler 's rantar
Da cor l'amar eir zond.
Bler asch es in quaist stadi
Pissers e braja zond
Starscliin e grond malaschi
Inlauts udir cridond.
Pazienza. sen, sto esser
Aquia cun dret plaschair.
Fadia nu's laschar increscher
Chi vol 'na donn' havair.
Grigl. gregl, sgrizia la chüna.
La chün' es vos sunar,
Il di la not adüna
Eir mantinadas far.
Quai piglai pazienza
hl es tische gnü nan
Uschè hau tut tbs vöglas
Cun tai o crastian.
L'ün l'oter vain e giüda
Purtar il lasch comün,
Schrigls e dantigls niütschai
Et oters pleds da füm.
La donna obedescha
AI hom, vol il Signur:
lmpero l'hom quei dessa
Seis esser havair per cor.
Mo quai laschain quia star
il fat savain no Hain
Da mal vögl' Deis 'sustar
Indret vo stettat Hain.
Durmi pur uossa loni
In grazia del Signur,
Fadia nu's detta don
Ne 's impedesch inglur.
lmpraist o bandusiscliem
Nos Deis da tot' amur
Cha vos sen crescha sü
A seis laud e honur.
'S lasch cun algrezia 'vair
Inlauts fin al terz gra
Sco als lidcls davair
Suvent es quai dvantä.
Deis'lain uossa rovar
Ch' el 's detta sen charin
Ch' indret 's possat amar
lnfin a vossa (in.
— 60 —
XI.
Chanzun da cordöli et plont
D'ün spus e d'üna spusa.
Bilisan tu mieu cour eher
Vainst tiers me a tramegl,
Un' otra liest tu pü eher.
Ajo, so, so.
Il prüm est tii bain sto
Aint in mieu cour saro
Nu so seh' tu est I' ultim
0 schi o na.
0 il tieu bain sincer
Cha tu faivast incler
lim' me Ho '1 trat vi'
Dam ad incler.
Cha eu cognuosch lieh bain
Cha'l es dafat davent
Cha tu nu poust amer
Ajo. so. so.
Tii' m fest bain ün grand tiiert
Cun pleds iischè lieh dürs
Que nu riva da me
0 na o na.
Ch" eu d' he bgers cunter me
Provam da snaiar que:
Mo eu tot que ch" eu poss
Stun sgür cun te.
Davent am faun eir ir
Perchä nu veza mieu amur.
Mieu cour stögl bod sü der.
Ajo. so, so.
— 61 —
0 cour mieu usche eher
Sto que propi dvanter
Cha tii stoust ir davent?
Ajo, so, so.
Ach pudess mieu cour eher
Quell' ura bod river
CH'viin gniss am suterer
Ch' ün bei vasche.
Cun craunz gnissast alur
Sün mieu vaschè cun honur
Gnissast, tu am purter.
Ajo, so, so.
0 cour mieu uschö eher
Mieu giavüsch füss eir sto
Pudessan in ün. di
Ans suterer.
Uschö stovains glivrer
Nos plondscher tanter per
Per ans stovair partir
Ajo, so, so.
Schi vöglia giavüscher
Cha Dieu at vöglia der
Tuot quai cha tieu cour eher
Po' s impisser.
Da no tieu mann a mi
E tuocha mann a mi
Aunz co'ns partir da qui
Ajo, so. so.
Dieu chüra. vest davent.
Ils teis saron cuntaints
Ma forsa per poch temp
Ajo, so. so. '
— 62 —
XII.
Masüra chara daman vegn a faira
Schi dim o chara cha tu Aost ch' eu 't maina
0 marus char scha tu vost alch manar
Schi maina' in saida per far ün scussal.
0 schi la saida es fingiä cumprada.
Fingiä cumprada mo nö j' amo pajada.
0 scha pajada eh'eil'amo nun es
Shi bütt'la via e lasch'ingio ch'ell'es.
0 co tu tschaiitschast d' üna paca scorta!
Las mattas scortas portan tschoccas cotschnas.
0 quella jada tii m' hast duniondada
0 füss' eu statta sün let rumanzada!
0 quella jada ch'eu n'ha dit da schi
0 füss eu statta in fond da meis ui!
0 quella jada cha "ns vain miss insembel
0 füssast statta aint sül cuolmen d'Fenga
Sül cuolmen d'Fenga aint sot quella pcdra
Cha eu e tii ma non" s vessan viss plü!
XIII.
La buna saira, meis char spus,
Vuless tschantschar duas pleds cun vus!
Jofaliolela jofalia.
Scha vus cun me "vais da tschantscher
Schi cun pochs pleds as fat incler
Eercliò passond davant me her
Nun*s"vais degnò dam salüder?
Scha salüdeda ch'eu nu's he
Crai bain d* havair radscliun per que.
— 63 —
Scha' vais radschun schi dschö pur co
Crai da's Havair saimper amö?
Arno cha'm vais quai crai eu bain
Ma na da cor sco chi's convain.
Che vulais vus eir oter dir?
Scha saimper "s he amo dal sgür!
Scha vus am "vessat bain vulieu
Schi sgür nun füss eu stat tradieu.
Stovais bain esser zond ingrat
A dir cha tradimaint 's' He fat!
Eu's ha bain vissa l'oter di
Adiscurir cun quei ami.
Eu d' Hö diseuors cun quei be her
Ma na sül fin da's ingianer.
Cha fetschat quai per bain o mei
Infant la sair'al dais tramegl.
Cha vus He quist dir am suoscliais
Ün cor crudel havair stovais.
Meis cor es bun per vos avis
Eu non dschess quai seh" eu non 'vess viss
Che 'vais vus viss? che pudais dir?
Giand vus davent vegn a durmir.
Manzügnas dschais per as schüser
Mo' I tradimaint d' hö viss zuond der
Scha escliet juven dad onur
üsche" in che möd ch'eu n'ha fat quo?
L'honur meis quei es pü co vos
Cha traditura dir as poss.
Cun dir noschs pleds na demossais
Ingotta d'quai chi? dit havais.
Tres vossas fneistras d" hö guardo
Ün sper a vus d' hö viss tschanto
— -64 —
Stovais bain'vair ün cour crudel
Scha vus non dschais chi eira quei
Quei eira prezis quei ami
Cha discurieu 'vais l'oter di.
Que saro sto be vos suspet
Chi' s farä crair quist per vardet.
Vardet ais mieu suspet na f'os
Cha as partin d as "vais bütschos.
Cun dir noschs pleds vus dimostrais
Cha be alch cunter mai havais
Mategn daschais pur asgürer
Il tradimaint d' hö viss zuond clor.
Eu' m müravagl da vos ardir
Cha stioschas quist avant mai dir
Eu suosch dir quist avant scodün
Cun la vardet non tem ingün.
Non 'vess ma cret quötant da vus
Crajeiva d'havair ün bun spus.
Non 'vess fat quai neir quista gieda
Scha giuvii* onesta füssat steda.
Schi trat dimena la merceda
Me'in'vais fin uossa snaranteda.
Scha vus non 'vessat tant tradi
Meis pled Havess eu sgür mantgnü.
Co "vais il vüss sainz' oter dir
In quista moda 's lasch eu dir
'Na buna part del oblig vos
Rendant il mieu vus qui faros
Schi «pietigot» il meis char spus
lu man da Diou as di a vus.
Eu sun cuntaint da meis destin
Cha l'amur nos ha fat'na fin.
— 65 —
XIV.
Chara percli' est uschè schmissa
Et eu sun d'algrezia plain
Craiast ch'eu at ödiescha
Ma tü' m plaschast massa bain,
Sia ch'eu vaigla o ch'eu donna
T' ha eu saimper in iniaint
Ma sch'eu stun da malavöglia
Schi giavüsch 'a tai ardaint.
La vardad stögl cui'essar
Cha quai "in renda aplascliair
Sentind solum at nomnar
Ach bler plü cur ch'eu't poss vair.
Ma il temp es arivä
Cha stovains ans separar
Quai sara ün diir cumgiä
Ün da '1 oter da piglar.
Tot nia spranza es tratta via
E nun es cufort cun mai
Ach perchê sun eu naschieu
Da stovair partir da tai!
Fin cha "ls spins quels dvaintan vignas
Or da quellas cresclia vin
Fin cha he sang in mias avainas
T* amara eu da cuntin
Ils sudats hau per üsanza
Tots ils vizis cultivar.
Ma eu vegn cun quella spranza
Da nu'ni laschar surmanar
Eir sch'eu jess cun eis a baiver.
Piglond il majöl in man
Fess eu finta d'esser aiver.
E dschess: viva quella ch'eu am!
— 66 —
Miserabla vita mia
Che sun eu sainza da tai?
Pover Dafnis tii est via
Ach schatschä davent da mai
Ti' amur, tia tenereza
In grond estim t' hai sbiittà
Per 'vair brama da richeza
Ach meis cour es contuorblà,
Mi'amur che painas sainta
Dafnis, Dafnis craia pur
Seh l’ amur nun at turnainta
Meis dits stovran bod finir.
Mo quist di ant ta partenza
Quei es saimper davant mai
Cura cha tii cun fervenza
Declerettast la vardad.
Lura dschet el: dim amada
A quant lönch arda meis cour
D'üna flonima ma stüzada
Del plü vif e ferm amur.
Tituls tschert e neir ricliezas
Da quai nun at poss ofrir
Ma virtüd e tenereza
Ün cour inozaint e pur.
Et uschea la nossa vita
Cun dalet pudess flurir;
D' üna sort, o Henadida,
Dessen viver e murir!
Et alura la crudela
AI rasponda fraidamaing
Ti" amur usche fidela
Impondüd' hast vanamaing
— 67 —
Ma el dschet: sainta char' orma,
Seis prus ögl sün eil' ozond,
Cridar lascham üna larma
Siast felizi dschet el jond.
Ma dalunga ch' el füt via
Cumanzet '1 'as inrüglar
0 che cour n'ha eu ma gieu
Da nu'l'vair podü amar
Da che vart ch' el ha tut via
Uoi schi dit per charitad,
Forsa es el sün la via
Per ma gronda crudeltad.
Nun ha gnü buntad zond bricha
Vers a tanta realtad.
Ma nu'm impissaiva bricha
Cha eu gniss am inrüclar.
Ma uossa la grond' fadia
Am turmainta fich meis cour
Sco ün tschierv chi ais feria
Cun la frizza da la mort.
Per mia malrecognoschentscha
Per mia gronda crudeltad
Ais riva sur da ma vita
Ün turmaint chi' m fa alguar
Scha qualchün da mai dumonda.
Dit ch' eu sia id" a cridar.
Larmas servan per bavronda
E suspürs per meis mangiar.
Nu tschantschai plü d'alegrias
Ne plü da divertimaints
Cha per mai tot es finieu
Meis cour sainta be turmaints.
- 68 —
Cun tal spaisa e bavronda
Lönch nu poss eu plü dürar
Mia diilur es tanta gronda
Ve tu svess a masdinar
Dafnis. Dafnis tuorna quia
Seh'amo viv'am vost chattar,
Perche bod aint in la fossa
Sainza tai vegn am purtar.
Ach scha üna orm'amanta
Da mai 's lascha gnir puchä
Dit la porta in qniste stanza
Pro mai Dafnis darchè qua.
Ch'eu al quinta nii'iiirüglentscha
Quaista paina e quaist grond löd
Quaista dura mia sofrenscha
Ch' eu coniova il seis pet.
E scha el da mai indegna
Nu vuless neir plü savair
Dit alinain cha el qua vegna
Ant ma mort ch' eu '1 possa vair
Visitai Iura ma fossa
E piglai per testamaint
Cha ma il daner nu possa
Dar a vo euntaintamaint.
Giuvnas eu manüdamamaing
As cussegl da rifietar
Ant co uschö fraidamaing
Vos amants da rebütar.
— 69 —
XV.
Arnos, amedas d'ans partir
Ais bod rivo' I mumaint,
0 greivas uras per noss cour.
Cun stainta ch* el que po ster our
0 painas o turmaint!
Chi so quai chi'ns ariverö
Co chi giarä cun uns?
Ach forsa chä nie pü niiu's vzains
E d'ans revair invaiin bramains;
0 temp lieh dolnrus?
0 patria chara eu nu" in snai
Eu' t am da cour sincer!
Ni lö. ni pos nun Havarons
Da lönch da te. ni podarons
Ma brich at invliider.
Divers Hains aiis Haun lios
A quaist paiais dilet
Chi "ns ho prodüts e nudrios.
De.fais. mantgnieus e perchüros
0 prezius oget!
Adieu ainihs! Adieu paraints!
Eu' s am da cour sincer.
Ach I* amicitia pur pensains
Et il euniio anier nu fains
Per tuot ais Dieu cun uns.
0 giuvnas cheras 's di adiou
Et as giavüscli: stö Hain
Nus hoz stuains as banduner
Poch ans davent nel eister ster
Nel cour's purtains cun nus.
— 70 —
Perche critler sül cumio?
Que nu po sligerir;
Pissain cha, Diou ans giüdarö
Ans chüra quia et utrö
El vain ans benedir.
Chanzun supra la stramantusa disgrazia.
Seonida in Sent anno 1823 il 31 octobris.
As chanta in la Melodia del cudesch vegl p. 608
(B. G., Sent.)
1
Su meis ögls e spondai larmas
Supra noss teribels pchos
Cha quaistas saran las armas
Cha dolur ans hau causö
Ach guardain d*ans impissar
E pro temp ans preparar.
Ach guardain bain d' ans provedar
Pro noss Deis cun interceder.
2
Ach sians vaira pönitenzia
Plü il temp da non laschar
E guardain fich cun fervenzia
0 sehe bain d' ans ameldrar
Ant chi vegna a gnir ils dits
Cha da Dieu gnin sursaglits
Malparderts vegnan chatats
E dindet davent clomats.
3
Dieu surtira lönch sia ira
Et es piain benignitat
Cur cha' 1 crastian ariva.
Lönch Dieu tegna qui spetä
Cur ch* El vez il crastian
Del mal far zond inavant.
Lura vain Dieu cun sia ira
Et severamaing chastia.