Ernesto Majoni Coleto

fiabe letteratura Rizete de oro Intestazione 13 novembre 2015 50% Da definire

Rizete de oro

na storia da ra Scozia

Lea na ota Pare Orso, Mama Orsa e Orseto. I stajea dute tré inze na ciasa de len, inze un gran bosco.

Ra ciasa r ea na bela e piena de comoditas. Inze cojina paronaa Mama Orsa, che ra pariciaa senpre gran polito da disnà. L ea un sporer, na camera de ra roba piena de pegnate de miel, na cardenza con piate e teces e na toura con tré careghes par se scentà a disnà.

Pede ra cojina l ea ra stua, col fornel e tré careghes: una pizora par Orseto, una pi granda par Mama Orsa e una granda par Pare Orso, che l se scentaa daante l fo co ra tocia e ra gaseta. Na sciara de len ra menaa su sote cuerto, agnoche l ea ra camera dei orse.

Un dì, dapò de aé paricià l cafedalàte, Mama Orsa ra l à sartà inze tré copes e ra res à betudes sun toura, con un zesto de biscote apena fate.

“Pare Orso, Orseto, vienì a solerà, l é pronto!” r à dito. Pare Orso e Orseto i é ruade alolo, piés de fame, e i s à scentà ‘sò. Orseto l à tolesc su un cuciaro de cafedalàte cioudo e l à craià: “Uuuhhh! L é cioudo, el sbroa!”

“’Son a curà moes, fin che se sfarda l cafedalàte” l à dito Pare Orso. Dito e fato, i orse i à tolesc tré zeste, un pizo par Orseto, un pi gran par Mama Orsa e un gran par Pare Orso, e i é moeste par el troi che l ruaa inze l pian segreto.

Chel l ea l sito che i piajea de pi, parceche l ea pien de cejes de moes, de jajenes e de piantes de sfrees.

I tré orse i ea apena moeste, canche l é ruà daante ciasa na pizora che ra s aea pardù e ra ‘sia a vede de calchedun che l i diasse a ciatà danoo ra strada de ciasa.

Ra pizora r aea gnon Rizete de Oro, e r aea doi gran difete: l ea tanto curiosa e ra no n aea passienza.

LRuada daante ciasa dei orse, inveze de petà su su ra porta r à vardà inze par i barcoi, e pò inze par el busc de ra ciae.

Ra no n à vedù negun e ra no n à sentù ojes né sussuro. Coscita r à tirà su l ciadenazo. Ra porta r ea poiada pede, parceche i orse i sin ea ’sude zenza sarà co ra ciae.

L ea braa ‘sente, i no n aea mai fato del mal a negun e i no n arae mai cardù che calchedun podesse in fei a lore. I se fidaa de dute, e i no pensaa che in ciasa soa podesse ‘sì inze cichemai.

Rizete de Oro r à daerto ra porta, r é ‘suda inze inze cojina e r à vedù ra toura pareciada, con su tré copes che fumaa.

Se ra fosse stada piena de creanza, r arae almanco spetà che i paroi i tornasse, ma ‘sà che ra no in aea e r ea anche infamentada, ra s à scentà ‘sò daante ra copa pi granda.

R à betù inze l cuciaro inze l cafedalàte e ra s à inacorto alolo che l sbroaa, coscita r à pensà de canbià posto. Ra s à scentà daante chera nafré pi pizora e r à betù inze l cuciaro, ma anche chera copa ra sbroaa: de seguro l cafedalàte l ea massa cioudo.

Rizete de Oro ra s à scentà ‘sò daante ra copa pi pizora, e r à dito: “Mmm, ce polito che l varda fora sto cafedalàte! El no fuma, vodì che l no scota. El somea betù ca par me. Ce na fame … In magno solo nafré, no s inacorsarà negun.”

R à tolesc el cuciaro pi pizo e r à zercà l cafedalàte. L ea algo de bon: né massa dolze né massa cioudo né massa fis. Propio bon. R à tolesc fora dal zesto un biscoto e ra l à tocià inze inze ra copa. Ce bon! Un cuciaro de cafedalàte da una, un toco de biscoto da r outra, e inze un vede e no ede el cafè l ea fenì e ra copa voita.

“Ufa!” r à dito Rizete de Oro, stizada. “Ei fenì l cafè ma ei ancora fame. Speto che se sfarde che 's outra copes, e intanto me pousso nafré.” R é ‘suda inze inze stua e r à vedù ra careghes. R à curà fora alolo ra pi granda, e r à abù da se ranpinà su parceche r ea massa outa, e co era s à scentà ra s à inacorto che ra no i ‘sia ben. R ea massa granda, massa dura, massa descomoda.

R à proà chera nafré pi pizora de Mama Orsa, ma par era r ea massa moliza, e a ra fin ra s à scentà ‘sò sun chera pi pizora de Orseto. L ea na bela caregheta, coi coscis a cuadrete rosc e un coscin par poià ‘sò ra testa.

Ce comoda chera poltrona, e ce bel stà scentade ‘sò … Rizete de Oro r à scomenzà a se nanà, dinprin pian pian e pò senpre pi de oga, inaante e indrio, inaante e indrio.

Co l é ra fin, ra no n é pi ‘suda adora a se fermà, e r é tomada indrio schena co ra poltrona, che crack, ra s à desfato.

“Corpo del saleo moro!” r à dito Rizete de Oro. “Ahia, ce mal che m ei fato!.” R é leada su duta macada, zenza gnanche s inacorse de aé desfato ra poltrona. Ra no in aea assei de s aé magnà un cafedalàte che l no n ea sò e de aé desfato na poltrona che no n ea ra soa: coscita, r é ‘suda a curiosà par duta ra ciasa.

Rizete de Oro r à vedù na bela sciara de len. “Ci sà agnoche ra mena!” r à dito. Curiosa de ‘sì a vede, r é ‘suda su. R aea ben nafré de festide, ma r idea de podé vede algo de noo r ea tropo pi granda. Ra sciara ra menaa sote cuerto, agnoche dromia i tré orse. Inze ra camera l ea un gran lieto, chel de Pare Orso, un lieto nafré pi pizo, chel de Mama Orsa, e pede na grilia, el lieto de Orseto. Sun dute tre l ea coscis e cuartore de dute i colore.

“Me vien ‘sò sòn” r à dito Rizete de Oro, e ra s à betù a spadeà. R à proà a montà su sul lieto gran, ma l ea massa outo e ra no ruaa. R à ciapà inze l cuartor, ma r é ‘suda solo adora a l tirà ‘sò dal lieto e stropià dute i lenzuos. Alora r à proà col secondo, ma l ea massa molizo. Rizete de Oro ra sin é tomada inze e l coscin l è ruà ‘sobas. No, no ‘sia ben gnanche chel.

Dinultima, ra s à destirà inze inze ra grilia. Ra no n ea né massa outa né massa longa né massa moliza, ra ‘sia propio polito. R à sarà i oce e inze un vede e no ede ra s à indromenzà.

Intanto i tre orse i ea tornade a ciasa, parsuase che l cafedalàte el s aesse beleche sfardà.

Pare Orso el s à scentà ‘sò e l s à inacorto che calchedun aea betù inze un cuciaro inze ra sò copa. “Calchedun l à zercà l mè cafedalàte!” l à sbrodoncià. Anche inze ra copa de Mama Orsa l ea un cuciaro, che dedignante no n ea. “Calchedun l à zercà anche l mè!” ra s à lagnà.

Anche Orseto el s à scentà su ra sò carega. Inze ra sò copa l ea vanzà solo l cuciaro. “Calchedun s à magnà duto l mè!” l à sgnoufà. Ades i aea capì: in ciasa l ea vienù inze cissacì e l s aea magnà l cafedalàte de Orseto.

I orse i à scomenzà a vardà polito daparduto. I é ‘sude inze inze stua e i s à inacorto che calchedun aea tirà ra poltrones pede l fornel. “Calchedun s à scentà su su ra mè poltrona” l à dito Pare Orso. El coscin l ea betù duto sgherlo. “Ma, calchedun s à scentà anche su su ra mea” r à ‘sontà Mama Orsa, a vede l sò bel coscin duto spanteà.

“Calchedun s à scentà su ra mea, e l me r à anche scaazada!” l à craià Orseto, e in chera l s à betù a pianse. El s à insoneà ‘sò e l à proà a ra comedà, ma no n ea pi nuia da fei: r ea propio scaazada. “Dai mo, no pianse. Doman te ra comedo ió, e ra vienarà come noa” l i à dito Pare Orso par el consolà. “No son bon de capì ci che po esse stà”.

In chera i à sentù un scroco su par outo. “Aeo sentù? L à da esse calchedun ca su sora: ‘son mo a vede” l à dito Pare Orso.
“Ió no voi vienì, ei paura” l à sgnoufà Orseto. ”Stupidel, ‘son su dute tré insieme, no stà a aé festide” ra i à dito Mama Orsa. Coscita i orse i é ‘sude su par sciara, inze ra sò camera. “Calchedun s à conzà ‘sò sul mè lieto” l à dito Pare Orso, a vede l cuartor smacà ‘sobas.

“Oooh, se ra va da chera calchedun el s à bicià anche sul mè e l à fato tomà ‘sò l coscin” r à dito Mama Orsa “Vienì, vienì ca!” l à craià Orseto, spasemà. ”Inze l mè lieto l é inze calchedun!”

I orse i è ‘sude in ponta de pès pede l lieto. “Ma l é solo na pizora” l à dito Pare Orso, “Vardà mo ce polito che ra drome!” “Sssh … Lascionerà poussà, r à da esse propio straca” r à dito Mama Orsa. “Aì, ma ra drome inze ra mè grilia, e anche ió vorae me poussà! l à sgnoufà Orseto.

Rizete de Oro ra dromia fis, coscì fis che ra no s à descedà co ra ojona grossa e rouca de Pare Orso e gnanche con chera bela e dolze de Mama Orsa. Ma co r à sentù ra ojeta fina e ziela de Orseto, r à daerto alolo i oce e r é soutada su sul lieto. E co ra s à vedù i orse d intorno, r à craià, craià e craià.

“No n ebe festide” l i à dito Pare Orso, “No te fejon del mal” r à ‘sontà Mama Orsa, “Te pos ben tin stà ca, se te vos” l à dito Orseto.
Rizete de Oro r ea spasemada, propio terorisada. R é soutada ‘sò de lieto e r é coresta ves ra funestra. Co r à vedù che r ea sarada, r é ‘suda ‘sò par sciara, r à daerto ra porta maestra e r é scanpada de coren, pi che ra podea, fin che r é sparida inze l bosco. Da in chel dì, negun dei tré orse no r à mai pi veduda.