../Capitolo 11

../Capitolo 13 IncludiIntestazione 10 settembre 2014 25% Da definire

Carlo Collodi - Pinochio par anpezan (1883)
Traduzione dall'italiano di Ernesto Majoni Coleto (2008)
Capitolo 12
Capitolo 11 Capitolo 13

Capitolo 12

Magnafó, paron dei buratis, el i dà zinche monedes de oro a Pinochio parceche l i res porte a sa pare Bepeto, e inveze Pinochio el se lascia inbroià da ra Volpe e dal Jato e l và con lore

El dì dapò Magnafó l à ciamà da na banda Pinochio e l i à damandà:
- Ce alo gnon ta pare?
- Bepeto.
- E ce fejelo de mestier?
- El poereto.
- E ciapelo tanto?
- El ciapa chel tanto che i vo esse par no n aé mai un cru inze scarsela. Pensave che par me cronpà l Abezé par ‘sì a scora, l à abù da se vende ra fanela che l aea inze daos: na fanela che, intrà mendes e tacoi, r ea propio na straza.
- Por diou! El me fesc deboto pecà. Tiò ca, zinche monedes de oro. Và alolo a i res portà e saludelo tanto.

Te pos crede! Pinochio el i à dito gramarzé mile al paron: l à inbrazorà, un par un, dute i buratis de ra Conpagnia, anche i jandarmes, e l s à betù in viaso beato, par sin tornà a ciasa. El no n aea fato gnanche zinchezento metre che l à ciatà inze meso strada na volpe zota da na janba e un jato orbo de dute doi i oce, che i tandarlaa pornade un su par chel outro, come doi amighe che se partisce ra desgrazies.

Ra Volpe ra zotignaa poiada su par el Jato: el Jato, che l ea orbo patoco, el se lasciaa menà da ra Volpe.
- Bon dì, Pinochio – l à dito ra Volpe, piena de creanza.
- Cemodo sasto ce che ei gnon? – l à damandà el buratin.
- Conoscio polito ta pare.
- Agnó l asto vedù?
- L ei vedù agnere sul sorei de ciasa soa.
- E ce fejeelo, sun sorei?
- L ea in ciamesa e l batea broces dal fiedo.
- Por pare! Ma, seloudadió, da ca inaante el no batarà pi broces, no!…
- Parcé?
- Parceche son deentà un gran scior.
- Tu, un gran scior? – ra i à respondù ra Volpe, e r à scomenzà a i ride sora par el mincionà: el Jato el riduzaa anche el, ma par no se fei vede, el se petenaa i mostace co ra zates daante.
- Aé poco da ride – l à craià Pinochio, che l ea un gran parmolos. – Me despiaje propio de ve res fei tarentà, ma chestes ca, se res vardà, l é zinche bela monedes de oro. E l à tirà fora de scarsela ra monedes che l aea ciapà da Magnafó. A sentì cemodo che sonarlaa ra monedes, ra Volpe, zenza deboto s inacorse, r à destirà fora ra zata che ra someaa ingroforida, e l Jato l à spalancà fora i oce, che someaa doi farai verdes, ma l i à sarade direto, coscì che Pinochio el no s à inacorto de nuia.

- E ades? – ra i à damandà ra Volpe – ce voraraesto fei de sta monedes?
- Ignante duto – l i à respondù el buratin – voi i tuoi a mè pare na bela fanela noa, de oro e de arsento e coi botoi che luje: e pò voi me tuoi un Abezé par me.
- Par te?
- Aì, propio par me: parceche voi ‘sì a scora e me bete a inparà delvèr. - Vardeme me! – r à dito ra Volpe. – Par chera maladeta voia de inparà, ei pardù na janba.

- Vardeme me! – l à dito el Jato. – Par chera maladeta voia de inparà, no vedo pi nuia.

In chera un merlo bianco, che l ea poià su sun na cejura da longo de ra strada, l à daerto l bèco e l à dito:
- Pinochio, no i abada a ce che te disc chera doa figura strazades, sedenò te te ciamaras gramo!
- Por merlo, el no l aesse mai dito! El Jato l à fato un souto, el l à brincà e, zenza gnanche i lascià dì ohi, el se l à magnà inze un bocon, co ra penes e duto.

Dapò de l aé jotì ‘sò, el s à spazà ia ra bocia, l à sarà danoo i oce e l à scomenzà a fei l orbo, conpain de ignante.
- Por merlo – l i à dito Pinochio al jato – parcé l asto tratà coscì malamente? - Coscì l inpara. Un outra ota el no betarà pi l bèco, canche l é sente che ciacolea.
I ea ruade a meso e anche de pi, canche ra Volpe ra s à fermà inze meso strada e ra i à dito al buratin:
- No voraraesto dopià ra tò monedes?
- Ce?
- De zinche por monedes, no voraraesto in fei zento, mile, doimile?
- Mangare pura! E cemodo?
- L é gran fazile. Inveze de tin tornà a ciasa, t araes da vienì via con nosoutre.
- E agnó vorassao me menà?
- Inze l paes de ra Bregaroles.
Pinochio l à pensà sora un iejo, e pò l à dito zenza se fei stà:
- Nò, no voi vienì. Son deboto ruà, e voi ‘simin a ciasa, che l é mè pare che l me speta. Ci sà, por vecio, cuanto che l à traidà agnere a no me vede tornà. El fato l é che son stà propio un catio, e l Soutaruco-che-parla l aea rejon canche l dijea: “I pize che no obedisce, i no pó aé fortuna inze sto mondo”. E sei ce che vo dì, parceche m é suzedù un grun de desgrazies, e anche ansera a ciasa de Magnafó, ei ris-cià nossicuanto. Brrr! Me vien ra pel de pita solo a pensà!
- Alora – r à dito ra Volpe – te vos propio tin ‘sì a ciasa! Vatin pura, e peso par te.
- Peso par te! – l à ‘sontà el Jato.
- Pensi sora polito, Pinochio, parceche t i das na spedazada a ra fortuna.
- A ra fortuna! - l à ‘sontà el Jato.
- Ra tò zinche monedes, da ancuoi à doman, es pó deentà doimile.
- Doimile! - l à ‘sontà el Jato.
- Ma cemodo polo esse che es deente tantes? – l à damandà Pinochio, co ra bocia daerta da ra mereea.
- Te l digo alolo – ra i à dito ra Volpe. – T as da saé che inze l paes de ra Bregaroles l é un cianpo benedeto, che dute i disc el Cianpo dei Miracui. Inze sto cianpo te jaes un busc e te betes inze, par esenpio, una moneda de oro. Te cuerses el busc co nafré de tèra: te l inbiandes con doa sees de aga de brento, t i betes sora un pezigo de sa, e da dassera te tin vas beato a dromì. Intanto, via par ra note, ra moneda ra bicia fora e ra fiorisce, e l dì dapò, se te tornes là dal cianpo ben bonora, ce ciatesto? Te ciates un brascion, pien de tanta monedes de oro cuante che l é i graniei sun un bel spigo de ‘sugno.
- E alora – l à dito Pinochio senpre pi frastornà – se beto ‘sò ra mè zinche monedes inze chel cianpo, del indoman bonora cuantes in ciate?
- El conto l é alolo fato – i à respondù ra Volpe – l é un conto che te pos fei sui diede de ra mas. Bete che ogni moneda t in bice fora zinchezento: fesc zinchezento par zinche e l dì dapò te te ciataras inze scarsela doimilezinchento monedes noa lujentes.

- Ce na mereea! – l à craià Pinochio, che l balaa dal contento. – Canche arei curà su duta sta monedes, min tolarei fora doimile par me e cheres zinchezento che vanza ve res dajarei a vosoutre doi.
- Me res dà a nosoutre! – r à craià chera superbata de ra Volpe, duta stizada - Ioardemaria!
- Ioardemaria! – l à dito anche l Jato.
- Nosoutre – r à dito ra Volpe – no louron par un vantaso: louron solo per fei deentà sciore chi outre.
- Chi outre! – l à ‘sontà el Jato.
- Ce braa ‘sente! – l à pensà Pinochio: el s aea beleche desmenteà de sa pare, de ra fanela noa, del Abezé e de duto chel che l aea inprometù, e l i à dito a ra Volpe e al Jato:
- ‘Son alolo. Vieno con vosoutre.