Pagina:Vocabolario del dialetto napolitano (Rocco 1882, A - CAN).djvu/276

BOT — 254 BOT

Belle botte diconsi le Cose di apparenza senza sostanza, Parole e non altro.

Fosso nella strada che fa scommuovere i veicoli che vi passano, e Urto che se ne risente. Pegliare na botta. Sta via è chiena de botte. Fas. Ger. 10. 17. Pocca nuvole e carro… Vedea volare e maje nne sente botta.

Colpo, Impressione che risente l’animo per isciagura o altro.

Riuscita in un’impresa, Compimento di essa, Colpo decisivo che la compie. Fas. Ger. 2. 65. E si vuje duje facite mo sta botta, Quanno Perzia e Torchia no starrà sotta? E 77. E t’abbesogna Fa doje botte a na botta. E 3. 34. Pe fa vedere comme fa la botta. E 4. 82. E pe la fa chiù meglio po la botta. E 6. 11. Ch’a lo sarvà sta reggia sta la botta. E 7. 9. E lo sordato cerca fa la botta Co ricche e non co nuje pe na recotta. E 12. 42. E de l’appontamiento L’ora pe fa la botta è già benuta. Viol. buff. 34. Ca non è arte soja de fa ste botte.

A botta vale A prova, In modo da resistere; e Pietto a botta assolutamente vale Pettabbotta, Petto a botta. Cort. Ros. 3. 1. p. 53. Ojemmè, crodele! e commo Puorte lo pietto a botta de moschetto Che no lo spercia niente. (Fig.), Mandr. nn. 4. 4. Me si benuto co sso pietto a botta Che pare appunto uno de cartapista. Ciucc. 10. 30. Mmiez’a lo piett’a botta che portava La coccia de Medusa serpejava. Cap. Il. 3. 73. Spercia lo scuto co lo piett’a botta.

A botta cagnata vale Alternativamente. Cap. Il. 3. 71. Ma si a botta cagnata s’ha da fare, Aje d’aparà tu mo, disse lo Grieco.

A na botta, Tutt’a na botta, valgono Ad un tratto, A un punto, Di botto, D’improvviso. Tior. 4. 28. Te lo scommogliarrà tutt’a na botta. E 8. 1. E nuje ntrammo Tutt’a na botta. Pag. Petr. 1. 11. (?) Io creo ca fenarraje Co fareme crepà tutta a na botta. Cap. Son. 126. La mala sciagura… Ve nne pozza scrià tutt’a na botta.

A primma botta vale A prima giunta, Alla bella prima. Fas. Ger. 1. 62. Fa na gran parapiglia a primma botta, Ma priesto torna co la capo rotta. Cuor. Mas. 2. 48. (?) Pocca si a primma botta isso le dace Tonna n’anniativa. Ciucc. 13. 36. Na granfata A primma botta nfacce le mettevano. Vill. Epit. p. 131. Na femmenella Da vuje nne faccia a primma botta ascire.

A sta botta vale In questa occasione, A questa volta. Fas. Ger. 5. 9. E si sta botta Me tocca, sulo a te cedo a sta botta.

A tutta botta e A tutte botte vale Con prove che resistono ad ogni confutazione. Cort. V. de P. 2. 15. Ca truove commentato a tutta botta Ca la chiù cruda è chella che n’è cotta. Bas. Pent. 5. 5. p. 173. Canoscenno a tutte botte ca a chi ventura tene quanno dorme perzì chiove lo bene.

De botta vale Di botto. Tior. 2. 6. Ed essa me responne po de botta. Ciucc. 3. 10. E de botta l’afferra. E 4. 26. Jette de botta A schiaffà naso e musso a lo pertuso. E 7. 35. Me votarria de botta.

De primma botta vale A primma giunta. Fas. Ger. 4. 95. Ma si de primma botta essa s’addona De chi a lo reto cerca spaporare.

Nne na botta, Nn’una botta, vale Di botto, A un tratto. Fas. Ger. 20. 14. È ca nce vo levare co sta rotta Ssa canaglia da tuorno nn’una botta. Cort. Ros. 2. 2. p. 38. Che mo co tico tutto nne na botta Te se voglia mostrare tanto crudo.

Mbotta si usa ideila frase Stare o Metterse mbotta de fierro che vale Star duro, ostinato, specialmente nel non voler cedere punto sopra un prezzo domandato.

Bottaccia. Accr. di Botta. Fas. Ger. 18. 88. E le couze accossì la gra bottaccia Che non sulo l’accide, ma spetaccia.

Bottafascio. A bottafascio e A bottafasce, che malamente scrivesi A botta fascio, vale In gran quantità. Bas. M. N. 5. p. 288. Fa cunto ca carreja verzo la casa Farina a bottafascio. E Pent. 2. l. p. 218. Li selluzze a cuofano e le lagreme a bottafascio. E 3. egr. p. 264. Agge gusto e piacere a bottafasce. Viol. buff. 1. Ste cose a bottafascio te le sforna. E vern. 16. Lo vanno De viva