Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. |
198 | capita clxxviii-clxxix-clxxx |
Unde in caussis quammultis. quae ius postulabant, leges surdae erant et ius iners feriebatur: contra, quamplurimis, quae ius recusabant, leges obtrudebantur et ius aderat importunum.
CAPUT CLXXVIII
DEFINITIO ANTIQUAE IURISPRUDENTIAE
Quapropter iurisprudentia antiqua definiri potest ars aequi iuris, hoc est solertia custodiendi inter cives formulas iuris ubique aequas.
CAPUT CLXXIX
DEFINITIO AEQUITATIS CIVILIS
Atque haec est aequitas civilis, qua Iustinianus in Novellis dicit niti usucapiones, et «impium praesidium» eleganter appellat, quam itali elegantiori phrasi vertunt «ragion di Stato».
CAPUT CLXXX
IURISPRUDENTIA ANTIQUA VERUM NEGLIGIT,
CERTUM CURAT
Proinde antiqua iurisprudentia, tota ad certum conformata, tota in observatione solemnitatum et eorum quae «dicis caussa» fieri dicuntur posita erat. In eo tota eius1 occupatio cavendi, unde «caussas» in iure supra diximus appellatas2; ita ut quod de actionibus dicebatur: «Qui cadit formula, cadit caussa», id de omni omnino re, sive inter vivos, sive in ultima voluntate, verum esset: «Qui cadit formula, cadit negocio, et nihil agit».