 |
Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. | |
| caput clxiii | 173 |
iidem patres, et praeterea equites et plebeii eas ipsas publicas res in iisdem comitiis iuberet; et populus romanus esset dominus iuris et imperii sub senatus auctoritate. Eaque acceptione mansit «senatus auctoritas», «populi imperium», quoad romana libertas vixit.
CAPUT CLXIII
DE LEGIBUS EX NATURA REIPUBLICAE DISTINGUENDIS
Leges tribuniciae propriae libertatis.
[1] Sed reipublicae romanae natura liberae maxime propriae tribuniciae leges fuere, quas populus romanus, ut merus imperii et iuris romani dominus1, sine ulla optimatium mixtura, extra ordinem, extra formulam a senatu conceptam, tribuno plebis rogante, sciscebat: quare omnes sunt maxime fautrices libertatis.
Consulares in bona republica ordinem tuentur. — Republica corrupta,
libertati favent. — In republica regia ordinem custodiunt.
[2] Leges autem consulares, dum respublica permansit in optima temperie libertatis et optimatium, fuerunt propriae reipublicae optimatium: quare ordinis tutelam ut plurimum spectant; rarae libertati, ut leges Valeriae de provocatione ad populum, favent. Scd, republica, qua parte optimatium erat in potentiam, corrupta, ad captandam populi auram leges consulares latae, quae libertati faverent: quare «Livius Drusus — ut Fiori verbis utar — non tribunatus modo viribus, sed ipsius etiam senatus auctoritate easdem (Gracchorum agrarias) leges asserere conatus est». Pompeius in singulos, ut Tacitus notat, consulari lege quaestiones tulit, ut in Milonem. Denique leges consulares in republica regia natura mixta optimatibus et libertati, ut quae sub Augusto fuere, tutelam ordinis custodiunt, ut lex Aelia Sentia, Furia Caninia, Papia
- ↑ Sive tanquam dominus imperii et iuris romani cum libera administratione [postilla marginale non rifusa poi nelle Notae],
