Pagina:Tiraboschi - Storia della letteratura italiana, Tomo VI, parte 2, Classici italiani, 1824, VIII.djvu/523

I TER*o 1165 a cui propriamente si dee la lode di aver fatto rifiorire in Italia lo studio di questa lingua; che in ciò furono loro maestri, abbiamo nel proemio premesso da Costantino Lascari a un codice della sua Grammatica greca, che si conserva nella real biblioteca di Madrid, c che è stato pubblicalo dall emditiss. D. Giovanni Iriarte custode della medesima (R. Bibl. Matrit. Codd. graec. t. 1, p. 186, ec.). Ed esso merita di essere qui riportato parte a conferma , parte ad illustrazione delle cose in questo capo affermate. Dopo avere il Lascari ragionato delle antiche Gramatiche greche, e di quella singolarmente di un certo Moscopulo, così continua: Manuel vero Chrysoloras vir studiosus relicta patria in Italiam venit, primusque Italos nostra edocere aggressus Epitomen amplitudine mediam composuit, qua Italos non paucos Florentiae instituit, Leonardum nempe illum et Carolum A reti nos, pium Ambrosium , Ugarinum (forse dee leggersi Guarinum), Philelphum aliosque plurimos , qui tantum e Graecis litteris fructum perceperunt, ut non modo didicerint docuerintque, sed etiam multa nostra in Romanam lingua converterint. Anni autem circitet octeginta sunt (il Lascari scriveva nel 1488) cum Itali Graeco sermone ile gustato , Graecis litteris, et amplius ac diligentius Latinis operam navare, non desistunt. Nam post Graecum sermonem suam ipsi linguam jam olim incuria deperditam utilibus libris denuo emendatis instaurarunt. Mirifice vero Florentia tamquam Metropolis, ex quo habitum ibi Concilium, eluxit , cum Graecis Bibliothecis constituendis, tum doctis scriptoribus pacta mercede afficiendis. Quam plurimae Italorum urbes imitatae Graeci sermonis partecipes factae sunt, plurimis etiam Graecis hominibus disertis propter calamitates eo profugientibus , litterasque ibi docentibus, sapiente videlicet Joanne Argyropulo Magistro meo Patavii primum , deinde post patriae expugnationem Florentiae sub clarissimo Viro Cosma Medice , item sub Petro Laurentioque, tum optimo Theodoro Gaza in multis Italorum Tihaboscii! , Fui. FIII. 33