Pagina:Storia delle arti del disegno III.djvu/365


s u l l e   R o v i n e   d i   R o m a. 347

Confer opes, ebur, & marmor, superumque favorem,
Artificum vigilent in nova, fasta manus.
Non tamen aut fieri pars filanti fabrica muro,
Aut restaurari sola ruina, potest.
Cura hominum potuit tantam componere Romani,
Quantam non potuit solvere cura deum.
Hic superum formas superi mirantur & ipsi,
Et cupiunt fictis vultibus esse pares.
Non potuit natura deos hoc ore creare
Quo miranda deum signa creavit homo.
Vultus adest his numinibus, potiusque coluntur
Artificum studio, quam deitate sua.
Urbs felix, si vel domini: urbs illa careret,
Vel dominis esset turpe carere fide.





Dum simulacra mihi, dum numina vana placerent,
Militia, populo, mœnibus alta fui:
At simul effigies, arasque superstitiosas
Dejiciens, uni sum famulata deo,
Cesserunt arces, cecidere palatia divum,
Servivit populus, degeneravit eques.
Vix scio, qua fuerim, vix Romæ Roma recordor;
Vix finit occasus vel meminisse mei.
Gratior hæc jactura mihi successibus illis.
Major sum pauper divite, stante jacens.
Plus aquilis vexilla crucis, plus Cæsare Petrus,
Plus cinctis ducibus vulgus inerme dedit.
Stans domui terras, infernum diruta pulfo,
Corpora stans, animas fracta jacensque rego.
Tunc misere plebi, modo principibus tenebrarum
Impero; tunc urbes, nunc mea regna polus.

Tom. III. X x 2 Quod