Pagina:Poesie siciliane.pdf/252

477 d. chisciotti e sanciu panza 478

62
     Nun amari a cui v’ama, è gran delittu;
Amari a cui nun v’ama è gran pazzia,
Da chistu si nni cava in to profittu,
Chi tu sì pazzu, quantu chidda è ria;
Ma pirchì da li medici s’è dittu,
Chi un velenu cu ’nautru si castia,
Jeu speru di guaririti l’amuri
Cu ’nautru focu d’ordini maggiuri.
63
     Sacci chi Baccu quannu soggiogau
L’Indu, lu Gangi, e tuttu l’Orienti
A lu ritornu a un’isula apprudau,
Sterili, e sparsa di scegghi puncenti;
Quann’eccu all’occhi soi si presentau
L’infelici Arianna, chi languenti
Stava ’ntra li sugghiuzzi soffocata,
Da l’inumanu Teseu abbandunata.
64
     Amuri cc’era a latu, e lu tirannu
In locu di purtaricci cunfortu,
La jia cu li soi dardi stimulannu;
E agghiuncía dannu a dannu, e tortu a tortu;
Lu figghiu di Semeli, allura quannu
Di tanta crudiltati si fu accortu,
Isau lu tirsu cummattiu l’amuri;
Ristau firutu, ma fu vincituri.
65
     Da stu fattu lu saggiu Anacreonti
Quannu sintia chi amuri era molestu,
A Baccu ricurria cu vogghi pronti,
Viveva, e poi turnava pri lu restu.
Tu dunqui, si disii riparu all’onti
Di l’aspru amuri, a la tua paci infestu,
Ricurri a Baccu, e dunacci ricettu,
’Ntra li visceri toi, ’ntra lu to pettu.
66
     Ver’è chi lu fururi di stu Diu
Duna guerra, e scuncerta la ragiuni;
Fa l’omu pazzu, ma chinu ni briu,
Non pazzu malinconicu, e dunnuni,
Chi turmintatu da un vanu disiu,
Si chianci l’anni sulu ’ntra ’na ’gnuni
E in canciu di brillari cu l’amata,
Cci cumparisci ’na pezza vagnata.
67
     Ricurri dunqui a Baccu, ed in so onuri
Metti ’ntra l’arma un generusu vinu;
Intercedu lu sagru so fururi,
Chi fa felici l’omu cchi mischùinu;
Però trattalu comu un gran signuri,
Nè troppu arrassu, nè troppu vicinu
Si poi scappa la manu, lassa jiri;
’Na vota l’annu è licitu ’mpazziri.
68
     Dissi lu vecchiu e poi vutau li spaddi;
Lu pastureddu, appujatu a ’na canna,
S’indrizza a passi lenti pri una vaddi,
Supra la quali stà la sua capanna;
Dda cci offri un vinu, chi ghittava baddi,
’Na vutti antica chiamata la nanna,
La guarda prima cu amurusa cera;
Poi indrizza a lu Diu Baccu sta prighera:
69
     O Dionisiu, figghiu di Semeli,
Chi passasti da l’uteru maternu
(Mentri la Dia gilusa agghiuttia feli)
Dintra lu ciancu di lu Diu supernu,
Ti rinunciu lu néttari e lu meli,
Purchì avissi di mia tu lu guvernu,
A tia mi dugnu, m’abbandunu a tia,
Acciò salvi d’amuri l’alma mia.
70
     Dissi, e poi vippi: Intantu la prighera
Si nni va in aria supra di li venti;
Passa li celi, e trasi ’ntra la sfera,
Unn’era Baccu cu li dei possenti,
Chi avennula accugghiuta in bona vera,
Scinni a lu munnu, e cerca l’Accidenti,
Viraci amicu so, chi appena ponnu
’Ntra d’iddi dui spartirisi lu sonnu.
71
     ’Ntra un filu di capiddu assai suttili
Lu truvau, chi jucava all’oca e l’ali:
Junci, e l’abbrazza cu l’usatu stili;
Poi dissi: si l’amicu in tia privali,
Ti vegnu a cunsignari un miu fidili;
Scánzalu di periculi, e di mali,
Lu miu fururi lu fa pazziari,
’Ajacci l’occhiu tu particulari.
72
     ’Ntisa la vuci di l’allegru Diu,
L’Accidenti lassau vastuni, e insigni,
E toghi, e sforgi, chi pri so stravíu
Tinia in manu pri l’asini, e li signi;
Si lu strinci, e cci dici: amicu miu,
Pri tia suspendu tutti li disigni;
E in grazia di lu to raccumannatu
Farrò... vatinni in celu spinsiratu.
73
     Dissi, e licenziatusi da Baccu,
Va a trova lu pasturi, chi ridiculu
Ora faceva un sáutu, ed ora un sbraccu,
Di notti, senza vidiri periculu;
Acchiana un váusu vacillanti, e straccu,
Chi pinnía supra l’acqua a perpendiculu;
Ma l’Accidenti si cci fa davanti,
Lu ripara, e lu ferma alcuni istanti.
74
     Aspetta chi arrivassi la varcuzza
Di l’autri soi protetti, e quannu l’appi
Giustu a picu, l’aguanta, e lu sammuzza
’Mmenzu di chiddi, comu megghiu sappi;
La botta a tutti tri sparti, e sminuzza;
’Na parti l’appi Sanciu in rini, e chiappi;
L’autra l’appi l’Eroi di gran valuri;
La terza parti fu di lu pasturi.
75
     Economicamenti tripartita
La furia di la botta, fa, chi tutti
Restanu offisi sì, ma però in vita,
Senza gammi stuccati, e vrazza rutti.
L’acqua fratantu la varcuzza incita,
E l’Accidenti ’ntra ddi macchi, e grutti
Li teni sempri a vista, e chianu chianu
Cci veni pri dd’appressu a longa manu.