Pagina:Poesie siciliane.pdf/236

445 cantu quartu 4446

10
     Poi vutatu a la giuvina cci dici:
Bisogna separarci; un gravi impegnu
Mi chiama a funnu, a vui viníri ’un lici
Duvi putrà arrivari lu miu sdegnu;
Aspittatimi cca leta, e felici,
Chi vintu l’incantisimu, poi vegnu;
Dissi, ed in un balenu, oh gran valuri!
Si sprofunnau dintra li grutti oscuri.
11
     La pasturedda afflitta, e scunsulata
Resta, chiancennu la sua cruda sorti,
Sula, scura, spiruta, abbannunata,
Nè cc’è cui l’incoraggi, o la cunforti;
Senti fratantu in autu rimurata;
Timi cosa di peju, e grida forti;
Isannu l’occhi, vidi poi di susu
Calari un giuvinottu graziusu.
12
     Ma quali lu stupuri, e quali fui
La sua alligrizza, quannu dda arrivatu
Vidi l’amatu oggettu? Tutti dui
Ristaru tramurtuti, e senza ciatu.
Imaginativillu, o amanti, vui,
Si un casu uguali l’aviti pruvatu:
Jeu passu avanti, ed a cuntarvi tornu,
Chi poi niscéru a vidiri lu jornu.
13
     Tra li comuni applausi, e li viva
Di li fistanti ninfi, e li pasturi
Non occurri, chi fors’eu vi lu scriva,
Comu ánnu a terminari st’avventuri;
Imeneu, già si sà, chiudi giuliva
La scena unni Cupidu á statu atturi;
La storia nun nni parra, però jiu
Giudicu, chi a lu solitu finiu.
14
     Sanciu torna cu l’autri a li capanni;
L’Eroi, chi nun rispunni a la chiamata,
Resta dda sutta; però li cchiù granni
La corda cci lassaru dda appizzata;
Li ciarameddi, e li sonori canni
Fannu a la valli un’armunia assai grata;
Fratantu una piatusa vicchiaredda
A Sanciu Panza l’anca cc’intavedda.
15
     Ristau cchiù jorna dda; cu caritati
Fu assistutu da tutti, e cuvirnatu;
E intantu li disgrazii passati
Da capu a funnu a chiddi cci á cuntatu;
Cuntau di tutta la sua riditati,
E comu conoscenza avía pigghiatu
C’un galantomu dittu Don Chisciotti,
Chi studiava lu jornu, e la notti.
16
     E chi aveva a memoria tanti, e tanti
Storii, e libri di cavallaria,
Tutti li maghi, e cavaleri erranti,
Chi cci foru a lu munnu li sapia,
Comu l’avissi avutu pri davanti;
Cci parrava a li voti, e cummattia;
A cui diceva lodi, a cui strapazzi,
E dava botti ’ntra li matarazzi.
17
     Doppu di aviri fattu sta carvana
Cu li chiumazza, li letti, e li mura,
Risolvi abbandunari la sua tana,
E pri lu munnu circari vintura;
St’imprisa, chi pri ogni autru è pazza e vana
Pr’iddu è un oggettu granni, e si figura
Chi si arriva a chiantari lu so tema,
Lu munnu divi mettirsi a sistema.
18
     E infatti ’ntra lu celebri casteddu
(Ch’è probabili assai fussi taverna,
Jeu nun cci fu’, ma sò ch’è un ciriveddu
A cui pari ogni lucciula lanterna)
Vigghiau l’armi ’na notti a cuncumeddu,
O inginucchiatu avanti ’na isterna;
Fu armatu cavaleri, e a lu momentu
Stipulau stu sollenni giuramentu.
19
     Jeu m’obbligu cca supra sti sgabelli,
Sinu a lu spargimentu di lu sangu,
Di salvari l’onuri a li donzelli
D’ogni condizioni, e d’ogni rangu,
O laidi, o brutti, o mediocri, o belli,
O nati in gran palazzi, o ’ntra lu fangu,
Contra li rapituri micidari,
Pirchì ’un áppiru flemma d’aspittari.
20
     Mi obbligu ancora a costu di la morti
Vindicari l’offisi chi sù fatti
Da li potenti, e li persuni forti
Contra la plebi chi ogni ventu abbatti;
M’obbligu infini aggiustari li torti;
Vigghiari a l’osservanza di li patti;
E tentari l’imprisi cchiù azzardusi
Contra li pregiudizii, e l’abusi.
21
     E pirchì, secunnu iddu la discurri,
A tutti li gran mali di la terra
Lu diavulu multu cci concurri,
Pri causa d’ogni striga caniperra,
E di maghi, ch’incantanu li turri,
Perciò jura di dari eterna guerra
A chisti, chi cu ciarmi, e vituperii
Affilanu li corna a l’avirserii.
22
     Chinu di sti progetti accussì vasti
Nesci sulu a circari l’avventuri,
O, pri cchiù megghiu diri, li cuntrasti,
E dari provi di lu so valuri;
A lu munnu nun cc’è lingua chi basti
Pri diri li gran stenti, e li suduri,
Li pittati di fami, chi chist’omu
Patía, pr’immurtalarisi lu nnomu.
23
     Doppu diversi imprisi granni e nichi,
Si accorsi aviri fattu un sbagghiu enormi;
(Cui mancia finalmenti fa muddichi,
E qualchi vota lu grann’omu dormi):
Di battagghi notturni, e alpestri intrichi
Cui nni faceva fidi, e dava informi?
In rubrica di erranti cavaleri
Nutaru e tistimoniu è lu scuderi.