 |
Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. | |
| de motu. | 295 |
quae supra demonstrata sunt, in memoriam reducantur. Demonstratum
est itaque, verbigratia, solidum aliqnod minus in aqua quam in aëre
ponderare, quanta est gravitas in aëre molis aquae aequalis solidi moli:
ut si sint duo solida a, b, gravitas autem a in aëre sit 8, gravitas vero b
sit 6, sint autem eorum moles aequales, quibus etiam aequetur moles
aquae c, cuius gravitas in aëre sit 3, patet, ex
supra dictis, gravitatem a in aqua esse 5, b vero
gravitatem esse 3. In aqua igitur gravitatum a, b
maius erit discrimen, sicut inter 5 et 3 maior est
discrepantia quam inter 8 et 6. Quod si, rursus, fuerit aliquod
medium gravius aqua, cuius gravitas sit, verbigratia, 5, erit in eo gravitas
a 3, gravitas vero b 1. Et sic patet quomodo in mediis gravioribus
maior semper est differentia gravitatum; in aëre enim gravitas a
est sesquitertia gravitatis b; in aqua, superbipartiens tertias; in alio
medio graviori, tripla: at quis dicet, magis in hoc quam in illo medio
veras solidorum esse gravitates? Nullus profecto: sed verius certe
dicetur, in nullo eorum pondera exacta haberi. Cum enim in omni medio
gravium gravitates tantum imminuantur, quantum illius medii pars
aequalis moli solidi ponderaret, patet quod in illo solum medio
integrae et non imminutae solidorum habebuntur gravitates, cuius nulla
fuerit gravitas: tale autem solum est vacuum. In caeteris autem mediis
gravia tantum solummodo ponderant et gravant, quantum graviora
sunt mediis illis (si enim essent aeque gravia ac medium aliquod, in
tali medio nihil gravarent): quod cum in vacuo, similiter, tantum
gravent solida, quantum eorum gravitate vacui gravitatem superant;
superent secundum totam suam gravitatem, cum vacui nulla sit gravitas;
sequitur quidem, necessario, in vacuo solo posse veras gravium gravitates haberi: quare et talium gravitatum discrimina ibi solum erunt.
Similiter etiam de motuum velocitatibus et earum proportionibus est sentiendum. Quis enim eas in mediis plenis inveniri dicet, si alia est mobilis velocitas in hoc medio, alia in illo, alia in alio, et in alio etiam nulla, ut ligni in aqua? estque, similiter, alia proportio velocitatum in aëre, alia in aqua, alia in medio graviori, alia in medio leviori; ut facile quisque ex his, quae supra scripta sunt, invenire poterit? Ac demum, cum velocitates mobilium, in medio in quo mo-
1. memoria – 2. itaquae – 4. sint itaque duo – 5. aequaetur – 9. maior erit – 14. sexquitertia –
