 |
Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. | |
| de motu. | 287 |
tur, ita ut fiat moles aequalis moli a, erit iam aër b quodammodo alia aëris species gravior quam sit aër a; quid ergo mirum si aër b in aëre, cuius pars est a, descendet? Patet igitur ratio cur uter inflatus magis trahat: aër enim qui in ipso est, gravior est aëre circumfuso, eo quod in angustiori loco plus eiusdem materiae compraehendat. Manifestum itaque est, nullius esse roboris argumentum de utre; cum, volens ostendere aërem liberum et rarum, ut sua est natura, gravem esse, in exemplo deinde assumat aërem vi condensatum et in angusto loco compressum.
Ad argumentum deinde dicentium, aërem ideo esse gravem quia
facilius fert gravia deorsum quam levia sursum, respondeo,
formam istam argumentandi esse ex diametro contra argumentantes.
Si enim illud medium grave existimandum est quod facilius fert
gravia deorsum, aër erit iam gravior aqua: ea enim quae deorsum
feruntur, facilius et citius descendunt in aëre quam in aqua. Adde:
supra demonstratum est, gravia quae in aqua deorsum feruntur,
tanta vi descendere, quanto eorum gravitas gravitatem molis aquae
eorum moli aequalis excedit. Si ergo fuerit corpus aliquod grave, ut,
verbigratia, corpus in quo a, cuius gravitas sit 8, gravitas autem
aquae b, cuius moles aequetur moli a, sit 4, tunc
solidum a in aqua feretur deorsum ita celeriter et facile
ut 4; si vero deinde idem corpus ferretur per
medium levius quam medium b, ita ut talis medii tanta moles quanta
est moles ipsius b haberet tantum 3 gravitatis, tunc a in tali
medio moveretur ita celeriter et facile ut 5. Patet, igitur, quod
idem corpus a facilius deorsum movetur per media leviora quam
per graviora: ergo necessario sequitur, quod medium eo levius
existimandum sit, quo gravia in eo facilius deorsum moventur; cuius
contrarium ipsi affirmabant. Cui igitur iam non apertissimum est
quod, si aër adhuc levior esset, gravia deorsum facilius
moverentur? Quod si sic est, sequitur, aërem ideo levem esse, quia gravia in
eo facile deorsum feruntur. Opposito autem modo de levibus
ratiocinantes, colligemus, medium illud grave existimandum esse, per quod
levia facilius sursum feruntur; illud vero leve, per quod levia difficile
ascendunt. Ergo, tum quia in aëre levia difficilius sursum moventur,
tum quia in eodem gravia facilius deorsum moventur, sequitur aërem
20. aequaetur – 28. movetur –
