Pagina:Joppi - Testi inediti friulani dei secoli XIV al XIX, 1878.djvu/144

318

Joppi,


da Duga cun diviess forestg par scunzurà, al si ritiro e cui compangs al principia a belà di becc, a fa vosatos, a sberlà, e chei lasar dutt implantat e ai schiampar come jevers e ai for struzinatz da dutto la vilo, e lu nuestri Plevan al cridà ben ben al Dugat, cal nol ven det Mago di bant.

Distu can seti striàs tu? eh altri c'and è. Son ches cas fas la tempiesto. As van in Val Segia, ta ches fontanas fredas, dulà ca no sint la Chiampano granda, e là as sbatt in che ago, as fas ches balos di glazzo e as van tas nuvolas a butalas jù cul drazz. Dopo as balla, as mangia di biel e di bon e as torna a chiaso. No si daccuàrzin chei di chiaso cas manchio no, parcè cas lasso la inghernario a fa ju servisis par lor, e la inghernario intant a par una femeno como lor. Ju predis tal orate fratres e ta benedizion ai las jouc, ma ai no pon pandilas, si nò a ju fruzzarès como lu tabacc.

Sastu nuja dal Vencol tu? Giani chi sai! al è stat sora di me e al no mi lassava vignì il flatt quand chi dormivi. Me mari s’imparcevè, mi strinzè lu dett pizzul e al schiampà via. Me mari disè chi no stess ati a durmì colla panzo in su, ma di boss.

Al è enchia lu mazzarot di bosc, ma chel nol fas mal, nomo cun t'una mazarota al batt ju claps e ju arboi, e al romp legnas e bruschias. E lu Orculatt? Eh lu Orcolatt vè, ai lu àn tant vidut. Al è un’omenon grand pin che un gigant, al no chiamina mai pal plan, ma pai colms das chiasas lontanas una dall'altra, al sta cun t'un pè sul qual da mont di soro e cun chel altri sulla creta di misdì a mont di sott, e al ritt cal fas risunì las monts como cal tonàs.

E las Aganas? una volta as era. As stava in doi loucs, sott lu nuestri cret das Aganas e sott la creta das Aganas di Ravasclett in somp Valchialdo. Qualchi volto as si lasavin vedè, as udava a fà fen, e po a fuivo; quant cas quejevo e trespedavo, as buttavo las popolas lungias davur las schialas par ca no jur ingredeàs ju peis.

Lassìn, ingludìn chestos falopos, nus disè Tito, si no s'insumiìn di nott. L'è mior fa la vento e rafanà, e al saltà un cuc como un chiamozz. Al chiappo Toni pa piturino da camisola, si butta jù devant devour, e chiadut culas spallas, alzà ju peis, jeis prontà tal stomi, lu travuelt dall'altra banda, e chel cal credeva di là soro, si chiata sott e vint. Lu vint volèvasi rimettisi, girà di ca e di là, ma nol fo mai capazz.

Fatta la venta e rafanat, faserin la corso: vevin un biel cori e schiampà, Tita di Banc nus chiapà dutg quantg.

Stracatz cusì, sentàrin ta ombreno di un lartz. Vorès, diseva un, un pochias di zaresias cumò vè di mangià: eh, tu las slaufarès ben tu! disevo un altri. Astu zinzàrios? sì, ma as son ingimò sedàs, las insedà gno fradi ce fa doi ang. Jo i ài propri zinzarios insedados cas an las zaresias di bott maduras. Gno von al là a Zurzuvint a tueli ju pulins o las insedà. Intant las vin noo.