Pagina:Folengo - Maccheronee, vol 2, 1911 - BEIC 1820192.djvu/308

302 appendice

    sin autem Archilochi iactabo furentis iambos1,
    fata novabuntur veteris fortasse Lycambe.
    Est formido nefas cum fari vera timemus.
    Fallitur interdum nimis indulgentia patrum2,
    per quam texendi fraudes fiducia crescit,
    unius ob culpam cagnazzi tota canaia
    surrexit diris orbem latratibus implens,
    saepe nocet pietas, nam qui pietate medetur
    non saldat vulnus nec fracta recopulat ossa,
    saepe lupo dat pastor oves torpendo vorandas.
    Nec, si advertit ovem teneros quae amorbat agnellos
    ubere pestifero, reliquo succurrit ovili.
    Quid dicam nosco, multos spes irrita fallit.
    Speramus quandoque faces extinguier ultro,
    parvulus extiterit cum Troiae incendia torris.
    Succrescunt faciles spinae, facilesque secantur,
    dormitante nemus campus fit inutile rastro,
    nimbus et interdum modicus tam crescit et auget
    humorem, segetes quod saeva grandine tollit.
    Parturient mures, nascetur terribilis mons3,
    vidimus et culices vastos aequasse gigantes.
    Forsitan obscurus videor, sapientia patrum
    multa fuit, per quam mala bestia cessit et urbem
    incolit, unde cito rediit pax pristina. Dixi.
    Dixi inquam, quisnam male me dixisse probabit?
    Attamen est melius, ecc. (cfr. lib. VIII, 655).

Nell’elenco de’ frati divoratori della vacca di Zambello la Toscolana ha un felicissimo verso (men bene rifuso, nelle due ultime redazioni, v. 695): «est deus his venter, broda lex, ius inde vocatur», con la glossa marginale: «quare broda ’ius’ dicitur latine».

Libro XIV, la descrizione della cucina di Giove con venti «doctrinae» d’arte culinaria:

Doctrina prima cosinandi

      Alter formazzi freschi leviterque gratati
    binas accumulat libras, bissenaque secum

  1. Archilocus poëta iambicis suis coëgit Lycambem semet suspendere.
  2. Aenigma.
  3. Contrariatur sententiae Horatii, qui dixit: «Parturient montes, nascetur ridiculus mus».