Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, XII.djvu/335

La canzun populara dils Rätoromontschs

e confiert dil bandunau, che sto morir lunsch naven dals ses. Aschia conta ina ballada scota co in chitschadur, ch’ ei blasaus sin malmort e schai enamiez dil stgir uaul roga in utschi de purtar novas a sia mumma. Co in fideivel (compogn) fa prender igl amitg vendetga pigl assassinau descriva ina canzun polonesa. Era nossa gaglina ha fatg sanguinusa vendetga 5 sco la fin della canzun di bein clamond neutier ils amitgs dil truau inocentamein. Sco biars auters pievels ha era il retoromonsch sia canzun della fideivladat alla muronza. Quella spetgia siat ons ch’ il siu car tuorni e va mintga sera ora a mirar sch’ el vegni. Ma quel turnond anavos vul buca sedar d’ enconuscher ed emprova la spusa raquintond siu murus seigi 10 malfideivels. Vesend aber la fideivladat de quella sedat el d’ enconuscher 1): En in viv e distinguiu rithmus dramatic di nossa canzun, che meina nus anavos el temps, nua ch’ ils fegls della Rezia survevan aunc sut las bandieras de Sogn Marc, sut la loscha regina della mar adriatica. La suondonta canzun regorda nus vid il temps miez cun ses loschs 15 et aults chistials e sias tgeuas claustras 2). Suenter quella fin crei la muniessa ch’ al legher cavalier rumpi buca schi spert il cor ed el meini vinavon sia veta spel bicher empleniu. Tgei verdat e custeivla naivitad schein en la canzun numnada; ei glei in pign drama el stretg rom d’ ina canzun. Buca emblidar astgein nus ina ballada engiadinesa, la quala ha bia 20 semagliadetgna cun „Die Königskinder“ dil lungatg tudestg, „Hero und Leander“ dell’ antiquitad, „La pintga Julia“ dils Ungres 3). Nossa canzun sedistingua dallas semigliontas canzuns tudestgias, entras quei ch’ ella entscheiva cun il raschieni denter ils dus amants. Fetg antic e remarcabel ein las treis „biallas colombas“ che vegnan ord l’ aua. En 25 igl vegl epos tudestg „Gudrun“ vegn era in utschi ord l’ aua per consolar la paupra princessa, che sto lavar sco ina survienta purtond ad ella la legreivla nova ch’ ella vegni gleiti deliberada. Cert ina dellas pli bialas flurs en nies matg de balladas ei la suondonta 4). Quella ballada astgia senza tema sameter sper las meglieras dellas 30 tiaras settentrionalas. Plein veta et acziuns va ella vinavon sco in majestus torrent; cametsch presentiment schai sur ella sco in vel ner. Semigliont al gigantesc epos della Nibelungen ed els dramas d’ in Shakespeare cartein nus d’ udir vegniend neutier la nera sort cun ses peis fier. Cun penibla Decurtins, Chrestomathie Bd. IX, p. 170 mit einigen Variationen.

Decurtins, Chrestomathie Bd. II, p. 338c mit einigen Variationen.

Decurtins, Chrestomathie Bd. IX, p. 174.

Decurtins, Chrestomathie Bd. IX p. 179. Romanische Forschungen XXXVIII. 20