Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, XI.djvu/227


Sagen 217

33. Il segn nel gripp da Palingiava.

Nel comün Ramosch, sün la motta da Palingiava sot Serraplana ais sper la via veglia, segnà sün gripp massiv plüs cruschs, chosa ch’ün observa, esser tras man d’human stat lavurà landervia, sco segn da regordanza.

La vusch del pövel disch, cha quellas cruschs sian stat fattas, in memorgia d’ün cass sequi — ingio üna duonna haja gnü copà seis hom, cun üna stuoira d’ fier, tut our dal charr; nel occasiun, ch’els eran là a far föglia per sterner lur muaglia.

34. La foura nel gripp.

Nella vall Valdassa in Ramosch ais nel gripp massiv üna gronda foura (rusna) rodonda, chi appara, sco füss stat tuornad’oura e lunga aint nel gripp da 8 — 10 meters; ingio ün hom po facil cu’ l chapè sül cheu, passar aint cun sia glüm. Ün visita quist lö, mutiv cha our da lessa foura, fluisch’üna fich richa funtana perioda u intermitenta, chi creschand e chaland fin a nöglia, variescha sco vain dit, trais vottas il di. Sur l’origin d’üna cotalla foura, bella e glischa sco tuornad’oura, non sa il pövel as render üngüna spiegaziun. Seis nom ais: La grotte dalla funtana Sistaina u Chistanna u Chistagnia.

35. La peidra de Ruland.

Sainza indichar il nom del comün, ans raquinta, plü navant il chronist Champell in seis I. cudesch pag. 193 — cha nell Oengiadina sia tot hoz visibel, la peidra da Ruland; ingio less antic guerrier, det sün ün spelm, ün cuolp cun sia spada, ch’ün tot hoz amo observa il taigl — fich chafuol nella peidra.

36. Il bösch da soinch Georg.

Il chronist Champell, nel I cudesch p. 74. ans raquinta allura, cha tranter S-chanf e Cinuos-chel as rechatteva üna chapella, dedichada a St. Georg, sper la quala era ün grond bös-ch petsch (pinn) medemamg dedichà a St. Georg; qual pinn insembel cun l’imagna dal nomnà, era a less temps l’ogget da granda veneraziun; resp. gniva resguardà sco ün bös-ch soinch — ingio annual — sü’ l di da St. Georg, chatteva lö granda prozession, cun binderas e fich nomerusa partecipaziun dels habitants limitrovs.

37. La müstaila.

Nel temp da tschuncar il sejel haveiva üna mamma, tut cun saj ün buob da 2 — 4 anns, e miss quel sot ün röven, sper ün nomber, o sia mantun nella sumbriva.