Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, X.djvu/196

168 Cumiá da Napoleon Bonaparte

chiattevi trista consolatiun — Nonobstante non meditevi la Partenza chia Carlo V pigliett del mond & jett nel Covent St. Justi in Spagnia p s’ far cognoschaint có la Mort.

La maggior part dellas Persunas, scriva il storiagrafo chia stüdiet, non inclean quist neccessari Art, il qual solid consistæ d’as recordar giornalmg. con uña prusa & buna conscienza sün la mort — Els allontanescha [f. 4r] pü tosto tals records dad els, durante lur vitta, mà als chiattan però taunt pü horibels, cur üna jada sun absolutamg sforzats d’ as recordar.

N’ eir Carlo V ora liber da quist diffett. El s’ inservitt d’ üna prusa Cerimonia, d’ ün modo extraordinari, p imprender da morir & ais statt present svess p celebrar sias exequias & funerals.

Nella Chiapella da quist Convent fü preparà sia fossa. — El s’ fett vestir con ün Habit da Mort & metter in Bara & seis Cadaver circumdevan sia servitü con Torzas ardaintas. La Spiritualità ureva & chiaunteva in suffragio da sia orma; El ureva con ils attors spondont bleras Larmas & sia Bara gniva aspergiada con aua sonchia.

El ha’ tutt taunt à còr quista Cerimonia, chia pauc temp darò hal effectivamg bandunà il Mond, & eis mort.

Paucs Princis & Potaints sun uschè bain in cognitiun dell esser del hom & prudaints nel Electiun da quels [f. 4v] subjects chi haun da dovrar p lur serveza, scò chi fú quist Carlo V.

Ma equisimllmg. sco quell savevi eir eau da cognoscher las abilitats & d’imponder ils Talents dells atters p meis Nüz. Ils buns spierts cherchevi ora da totts Chiantuns & d’ ogni bassa Condiziun, & als metteva in autas caricas & honurs. —

In tala giusa nhaj racolt insemel una tala numerusa Quantità da sapiaints Ministers da stadi & experts Generals, insemel còn quals nhà fatt las grondas operatiuns.

Schia, quel historiagrafo da Carlo V scriva plü inavaunt con dir, chial era ün hom d’ instancabla activita, ün Prudaint hom da stadi, & expert guerier, schi s’ addateschia quai fitsch bain con mai, siand n’ hà scuortà las huras da ripos & tuotts Plaschairs solits non am rendevan containteza. —

Jau non sun mai crodà n’ els fallamts del grond Alexander, il qual eis davaintà in seis juvens dits ün schlav dels Plaschairs inferiurs & Bassezas, & ha pers la vitta [f. 5r] L’ Istoric disch: Ils mezs chi dovreva Carlo V p arivar à seis disegns, non eran ne honorifics, ne fedels; quai eis ün solit defett, chi haun quels homens, chi braman da retscher sco el ’brameva.

Ma mallavitta suni eir eau statt sottopost a quist difett, & uossa am displaschál & am causa dolur.