Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/78

64 Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias

havet loeng crido et spans larmas, tret el our sa deja, mattet l’fass sün la terra, la pizza sü l’bruost, et ’s bütta sü sur et murit uschea. Siand quist uschea passo, et haviand eir la fugitiva Thisbe lascho passer ün po la temma, vain ella our dalla foura, chia la ’s havaiva zuppeda, vo al lœ depüto tar il boes-ch da moras. Ma ach, compaschiun! Ve, co chiatta ella sieu [f. 49a] chiarischem Piramum, arduvlo in sieu egien saung, moart. Quaunta granda dulur, chi’ ella hegia co, po iminchiün chiœntschamaing comprender. Suspettet pero dalungia, chia sa liadüra et sa függia eiran la causa da quista moart. Et peraque, zieva chia l’havet eir ella loeng crido et suspiro, vsand aco sieu chiarischem moart, schi nun giavüschet la nell’ella da viver pü loeng, mo tret la speda our dal cour da Pyrami, schmaladescha il boes-ch da moras, plaundscha ls svintüros vêlgs da tuots duos els, et giavüschet, chia que boes-ch me nun daiva purter pü moras alvas, mo nomma nairas, per signel da plaunt. Sü sura dalungia ’s bütet la eir ella sün la deja et ’s mazet. Ls dex haun exodieu sieu giavüsch, perchie chia l boes-ch zieva que ho saimper purto moras nairas. Et ls velgs da quists 2 amants haun suainter lur üsaunza ars lur coarps et mis la cendra in ün vascheet insemmel, aciochia quels, chi nun havaiven pudieu gnir unieus insemmel in lur vitta, gnissen almain insemmel in la moart.

[f. 49b] Tirannia spagnoula in las Indias occidantelas.

XXXV.

Quaunt sgrischusamaing et horribelmaing chia ls Spagnouls, aunz chi’ uossa, hegian chiaso in el muond nouf cun quels inhabitants alo, eise cudaschs intêrs, chi dian da quellas vards. Nomma üna chiossa vulains nus dir aqui. Aunz la vgnida dals Spagnouls in las Indias, nun havaiven ls Americaners me udieu ünguotta da schlupetts ù muschchiets, bgiermain viss, et peraque ’s smiravgliaivane fich da quistas chiosses et pissaiven, chia ls Spagnouls füssen dex, chi pudessen fer tuner et der stragliüschs, cura chia vulaiven. Ad havaiven alhura eir udieu, chia füs in ün lœ separo ün paradis ù plazza d’(d)algrezchia, in laquela els ünzacura havaiven da gnir mnos da lur dex. Ls Spagnouls [f. 50a] dschetten à quista pouvra, assurveda glieud, chia füssen els quels dex; chia gnissen nomma in lur nefs, chia vulaiven ls mner in paradis. Et uschea implittane ls lur nefs plainas d’Americaners, ls mainen ün toech in avaunt per l’meer, ls taglian la giargiatta et ls bütten our dals vaschels; tuornen uschea darchio ad ariva, piglian oters et fetten eir cun quels uschea. In quist moed haun els in quellas sulettas trais islas, Cuba, Jamaica, Spagniola, 480000 persunnas mno davent et amazo, da tel soart, chia perfin il meer quauntas miglias eis sto coatschen sco l’saung, et ls coarps dals amazos sco islas giaschaiven