Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/73


Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias 59

Babylon, sco chi’ella eira ida per fer vandetta. Incunter ls Indianers mattet ella insemmel ün’armeda da 30 giedas 100000 peduns, 500000 chiavalêrs, 100000 chiars d’guerra et be taunt homens sün chiamels, ilsquels havaiven spedas 4 passa lungias. Et perchie chia ls Indianers havaiven bgier elefants, schi fet la mazer 300000 boufs nairs, et cumandet als chialgiers, chia fessen our da quels chiœrs fiüras d’elefants, ilquel füt fat ingieniusmaing, schabe chia que ls nüzagiet poch. In principi, taunt per mer co per terra, combatet ella felicischmamaing. Perchie la siand Staurobates, Rag dals Indianers, gnieu incunter cun üna groassa armeda navela, siand chi’ella nun ’s vulaiva lascher fer temma tres ils ambaschaduors, chi la fütten tramiss [f. 43b] tiers, ilsquels à noma da lur Rag l’arprendetten sa temerited, chia ella as-chiaiva cumanzer üna guerra uschea iujüsta, sainza üngiüna causa, et l’amnatschetten, chia, scha el gniva à la piglier preschun, chia el la vulaiva fer crucifichier, co gnitte dimena ad’üna sanguinusa battaglia, et zieva lung et ferm contrast vandschett ella ls Indianers, fet funder intuorn 1000 da lur neffs, pigliet aint bgierras islas et fet incirca da 100000 Indianers preschun. Sü sura continuet ella la vittoargia, chi ella havaiva hagieu par meer, eir par terra; fet fer üna granda punt vi sur il flum, mnet vi sieu poevel da guerra, ls mattet gio à squadrun, et gnitten ils inimichs tres la bgierrezza da taunt fos elefants squasi ischnuieus, ls chiavals dals Indianers, schabe chia d eiran zuond bain adüsos à cumbater, schi intmantos taunt a taunt da quists fras-chs elefants, cumanzaiven à bütter gio lur chiavalgiaunts et a fugir. Semiramis cun sieu squadrun sforzaiva il poevel, chi eira avaunt, inavaunt da tel soart, chia la mattet in ruotta l’inimich. Ma l’Rag dals Indianers, tuot incolerus, turnet eir el à metter gio sieu armeda da frais-ch, mattet sias elefants avaunt il prüm, chi cumbattessen incunter ls elefants dals Assyriers, chia d havaiven fat assvessa, et uschea repigliettane [f. 43b] la battaglia, et combatteten taunt, chia tuot l’armeda dals Assyriers füt missa in fügia. Semiramis svessa füt ferita da Staurobate in ün bratsch cun üna friza et sün las arains cun üna pica, et pero ella cun sieu chiavalg snel gnit aunchia largia et salvet melapaina la terza part da sieu poevel. Alchiüns voeglian, chi’ella saja moarta in quista guerra; mo Justinus in sieu 1. cudasch in il 2. cap. scriva, chi’ella alla davous saja gnida amazeda da sieu filg Ninia, ilquel chi’ella vulaiva solliciter ù persvader à sa noscha voeglia, siand chi’ella eira zuond luxuriusa, et uschea hegia ella finieu sa vitta. Il soer da Semiramis eis sto, sco dit eis, Belus, chi uschigliœ in la scrittüra senchia vain anomno Nimrod. Davard la sepültüra da quist Beli et Semiramidis eise notabel que chi vain scrit dals scrittuors, numnadamaing à dian, chia, cura chia que pussaunt Arag dals Persers, Xerxes, ilquel suainter alchiüns eis sto Ahasverus, chi pigliet quella pouvra