Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/60

46 Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias

Ün oter in Italia ’s issumgiet, chia l füs gnieu moars mortelmaing dad’ün liun d’marmel, ilquel eira avaunt la poarta dalla baselgia et tgnaiva la buochia averta. Quist chi ’s havaiva issumgio, eis la damaun ieu a predgia, et cura chi’el vset l’imegna dal liun, dalquel el la noat avaunt ’s havaiva issumgio, schi, tuot ariand, aradschunet el il soemi à sieu cumpang et, minchiunand, mattet el il maun aint in buochia al liun d’marmel et dschet: Tæ huossa, tü grimma bes-chia, tü pussaunt inimich, chi m’hest taunt turmanto quista noat, maza m huossa, scha tü poust. Ma mela paina havet el dit quists pleds, chia l gnit murdieu et plajo mortelmaing dad’ün scorpiun, ilquel eira zuppo aint in la buochia da que liun. Et uschea cuntschet el in il fat svessa, chia sieu soemi nun havaiva mentieu.

[f. 27b] Mutius Scaevola, ün gienerus et bref barun.

XX.

A Roma da temp velg eis sto ün noebbel, chi havaiva nom Cajus Mutius. Cura dimena chia l’Arag dals Tuscaners, chi havaiva nom Porsenna, havaiva fich assedio la cited, eis quist Muotz sulett ieu our dalla cited et eis ieu in il chiamp dal inimich cun que ferm parpoest dad amazer l’Rag Porsenna. Ma siand chi’el nun cuntschaiva l’Arag, schi fallet el la persuna et, impe da mazer il Rag, schi mazet el il chianzaler dal Rag, siand chia d eiran vestieus l’ün sco l’oter. Inuonder chi’el füt dalungia piglio preschun et, cura chia l’vulaiven sfurzer, chi’el anumnes eir ils oters tradituors, schi fet el purter no ün s-chiodavivanda et fet metter fœ luaint, chiatschet luaint il maun, cun il quel el havaiva do la boatta et l’ardet, dschand: Quist maun ho fallo, perque dess el eir purter quista paina. Et tü, o Arag, dessest savair et imprender quinderoura, chia eau nun poassa gnir sfurzo tres üngiüna paina u chiastiamaint. L’Rag Porsenna ’s schmiravgliet fich dalla granda gienerositet da quist hom, l’dunet la vitta et il largiet, [f. 28a] chia l’pudet ir davent, et il dschet: Quel chi m’vulaiva piglier la vitta, a quel he eau duno la vitta. Quist Muotz alhura il dschet: Dimena chia tü m’hest duno la vitta, schi sapchiast, ô Arag, chia sun aunchia 400 in tieu armeda, chi haun giüro insemel incunter te da piglier la vitta. Inclegiand dimena que Porsenna, schi bandunet l’assedi et turnet in sieu reginam. Siand dimena chia quist Muotz havaiva ars sieu maun dret, schi stuaiv’el zieva druer il snestar, inuonder chia l füt müdo il nom u cunom, et füt numno zieva Mutius Scævola. Quinderno vaine, chia aunchia hoatz in di ils Muotz Romauns et lander intuorn poarten in lur vopa ù insegna ün s-chiodavivanda cun ün maun vi sura chi arda.