Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/192

178 Jachen Antoni Vulpius

dalla Rhætia, per sunar ls sains in cas da necessità, od eir tras signals da fö, l pövel gniss muvantà sü a s metter in arma subit. Ais dvantà di 8 May, in l marchià da Sondre, chia las guardias dalla not passada (chi eiran catholics) gnand pro l magistrat referitten, chi’els quella not in l taimpel da S. Giervasi e Portasi havessen udi ün grond bluntlar da bleras persunas, s dispittond taunter pèr; auters bragivan: schi, schi, auters: na, na. Et eir, haviond els vis in quel taimpel üna gronda splendur, splendurind per tuot l cluchier, schi havessen els ividà lur [g]lüm ordinaria e vuletten gnir gio per las scalas in il taimpel; inua l’hura lur [g]lüm ven stüza, e quella splendur in il taimpel svanit veia. Ls pais dallas huras detten gio cun frantur in ün tratt, l sain grond det 10 clocas disferentiadas in la nott e trais sül di, chia tuots ls vaschins uditten, affirmand eir Joann Adreia Malacrida, ün chatolic e doctur da medicina et filosofia. Las guardias, els duos, per stramizi stuvetten giaschair in let blers dits.

A Tiran s udi l medem, sunand l sain grond in l taimpel da St. Martin. L podestà trametand seis serviaints per vair, chie quai fuoss — l qual fuo dit esser dvantà sainza fadia humana — e subit, siond ls serviaints turnads, sunet eir l sain in l palazi stess. A Poyra, ün lö in la comunità da Fusina, uditten ls habitants là in la chiapella, in la nott, alchiünas voutas ün [p. 42] dutsch chiantar, e dapo üna vusch lamentabla, in l majs Majo. Gniond dmandats, schi s havess quai udi autras voutas plü, respondetten els, eir A° 1588 esser dvantà l medem, regnand datschiert la pesta in Valtellina. In l palazi da Morbeng la nott da nadal passà, s vazetten giand in aut cunter cel flamas d fö, inoa in l mordaretsch alchiüns dal evangieli ngin mazads. L di de Julio 1. 18. cun la nott sequenta fuo, per causa d ün vehement e stramantus vent e grands, spussaivels ratz da plövgia, in tuot la Rhætia e Valtellina ün grond stramizi.

Haviond huossa mis naun las straungiezas, schi sun eir stattas diversas admonitiuns fattas als evangielics, taunt sco interpretatiuns dallas straungiezas. Ün cert mess da Puslaf giand a Com, spaer la punt Tresenda simbatet in Martino, figl dal cancellier Joann Andrea de Puteo, dall Tell, e discurrind inter els da bleras sorts, dmandet l Puslavin al auter, da chie religiun el fuoss. L qual, cumbain evangielic, dschet esser catholic Roman. L auter diss ad el ad auta vusch: „O co tü stas bain! perchie da quia a paucs dits vezarast, chie process vain a ngir salvà cu ls Lutherans in quaista vall. E per quai port eug eir chiartas a Com et a Milan. Quel dal Tell ha subit la nott denuntià quai al podestà, l qual la mattina tramatet seis serviaint, per vair, scha forsa quel da Puslaf fuoss