Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/121


Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias 107

dumanda, cioe, quel chi füs melg per la republica, chia üna duonna piglies duos hommens, ù chia ün hom piglies duos duonnas? La mamma ’s istupit da quista respoasta, giet dalungia tar otras dunauns et las aradschunet, chie chia ella havaiva udieu. L’di zieva curritten tuottas las dunauns dalla cited da Roma à mantun sün la chiesa dal cussalg, sbragind, cridand, clamand, aruand, chia dessen pü bod ordiner et decreter, chia üna duonna piglia [f. 103b] duos hommens, co chia ün hom piglia duos duonnas, siand chia el nun po niaunchia servir ad üna inandret. L’senat ’s ho tuot istupieu da quist fat, et nun ho savieu, chie chia quist tumult et sbragici dallas dunauns managia. Inaque eis alvo sü Papirius et ho aradschuno tuot, co chia l’fat saja. Sü sura eis gnieu ordino in il senat, chia zieva que üngiüns infaunts nun dessen guir mnos in il cussalg, arsalvo Papirius, alquel eis sto fat quist privilegi peramur da sieu grand taschair et judici.

Davart Solone et Crœso.

LXVIII.

Solon, ün dals sêt sabbis dalla Græcia, eis üna gieda gnieu à Sardos tar que richischem et potentischem Rag Crœso, dalquel el füt arfs[ch]ieu cun granda reverenzchia et cortesia. Et siand sto lo alchiüns dis, l’ho Crœsus fat musser tres sia servitur tuottas sias richiezzas et thesori regiel. Siand que dvanto, ho Crœsus dumando à Salonem, scha el hegia me vis ün hom pü vintüraivel, perchie chi’el füs el il pü vintüraivel da tuots. [f. 104a] Solon, chi nun savaiva simuler cun üngiün, l’respundet, chi’el tgnes Tellum per il pü vintüraivel hom dal muond. Crœsus ’s fet buonder et il dumandet, chi chia Tellus füs? Solon dschet, Tellus füs sto ün citadin dad’Athen, chi havaiva lascho davous bgiers bain gratagios infaunts, et chia Tellus füs moart dad’üna bella moart, inaque chi’el cumbattaiva per sa patria. Crœsus eis ieu inavaunt et l’ho dumando, a chi chi’el des il seguond lœ zieva Tellum, ù chi chi’el stmes per il pü vintüraivel zieva Tellum, pissiand, chia el ünzacura gnis a l’anomner el. Co dschet Solon, chia zieva Tellum tgnes el per ils pü vintüraivels Cleobin et Bitonem, duos frars, davart ilsquels el aradschunet eir alla lungia à Crœso. Alla davous eis Crœsus gnieu grit et ho dit: Chier Solon, nun at pera que dimena ünguotta tuot noas esser et stedi, chia tü nun prefereschast noassa felicited niaunchia à quistas privatas persunas? Sü sura respundet Solon: O Crœse, siand chia la furtüna dal hom, dintaunt chi’el viva, [f. 104b] na sulettamaing inminchia an, mo imincha mais, imincha di, schi iminchia hura ’s müda in bgierras guisas, schi nun stimm’eau, chia üngiün hom il muond poassa gnir tgnieu per vintüraivel aunz sia moart. Et uschea ho