Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VI.djvu/234

216 Gian Peidar Schalchett

aquæls ils quæls zieua ilg Battaisam haun pers la grazchia da Dieu, & zieua sun stòs aruglòs dilg lur errur, & giauuschen da turnær in sia grazchia.

D. In che consiste principælmaing quaist Sacramaint?

M. In duos chiósas: in la confessivn dilg pchiadur, & in l’absolutiun dilg Prer. Parche Christus hò fat ils Prers Gudischs dils pchiòs, ch’is cumettan zieua ilg Battaisam, & vòl, ch’els in sieu leu hægian l’autorited d’astramettar pur ch’ilg pchædar ils cunfessa, & saia dispoast da co chi cunuain. Tælmaing che in quaist consiste ilg Sacramaint che da cò che exteriurmaing ilg pchadur confessa ils seis pchiòs, & ilg Prer exteriurmaing pronunciæscha l’absolutiun; vscheia Dieu interiurmaing par mez da quæls pleds dilg Prer, schlia quell’hoarma dilg nuf dils pchiòs cū ilg quel ell’eira liæda, & senda ad ella la sia grazchia, & la (b)[l]ibarescha del’obligatiun ch’ella hauaiua d’esser precipiteda in Infiern.

D. Che chiòsa eis ’ilg da bsoeng par arfschaiuar quaist Sacramaint?

M. E sun da bsoeng trais chiòsas la cuntritiun, confessiun, & satischfactiun: las quælas trais chiòsas sun las trais parts della pœnitenzchia.

D. Che vol dir cuntritiun?

M. Ch’ilg còr dur dilg pchædar sa lambgia, & in tschært moed sa rumpa tres dulur d’hauair uffais Dieu. Ma in particulær cuntain las cuntritiun duos chiòsas, & l’una n’eis bastaunt a sainza l’autra. La pruma ch’ilg Phædar hegia vairamaing dulur da tuots ils seis pchiòs ch’el ho comis zieua ilg Battaisam, & par taunt ei s’è necessæri da bain examinær, & cunsidarær tuottas las sias actiuns, & hauair dulur da bricchia las hauair fattas saguond la regla della Saingchia legtschia da Dieu. La saguonda ch’ilg pchedar hægia un fearm propoest da nu pcher plu.

D. Che vol dir confessiun?

M. Ch’ilg pchæder nus s’cuntainta de la contritiun, ma giaiadauant ils peis dilg Prer, sco ghæt la Madlaigna tiers ils peis da Christi, & cunfessa ils seis pchiós cun vardæd, ny cun mettar tiers, ny cun pigliar dauent, ny cun maschder cun manzoengnas cun simplicitæd bricchia cun sia sa suüsær, ny cun dær la cuolpa ad autars, ny cun multipliær plæds sainza bsoeng cun integritæd cun ils dir tuots, nu laschand bsoeng cun integritæd cū ils dir tuots nu laichãd hoùra inguotta par vargoigna, & cun dir ilg incumbar d’imminch’ün, & las circumstaunzas importauntas taunt sco el s’pò algurdær & infing cun vergoingna, & humilitæd; bricchia cun dir su ils pchiòs da co ch’is disch su vna histoargia, mà cun ils cunfessær sco una chiòsa vergoingnusa, & indegna d’vn christiaun cun euuer humilmaing pardun.

D. Che vuol dir fatischfactiun?