Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/964

956 Gion Antoni Bühler

girau ün grand toc del mund cun siu signur. Co se miravigliet Marinella da quellas bleras novitads! Ella non haveva saviu, che Gianin sei iu in terras estras, ella credeva be, che el fuss iu in ün’autra vischnaunca a pertgürar las cauras, hagi allura continuau da far il pastur e possi uss bein esser signun, u almeins tgandan (sezzan) in ün’alp; ma che Gianin havess cattada la via fin lontan giu per l’Italia, quei ella mai non haveva imaginau. Ella raquintet uss alla mamma del Gianin, co ella sei stada nursèra a Salogf e havevi fatg la conoschenza cun il cavrèr da Mon, e co ella tramagliavi cun quel durant la primavèra e beinduras er durant l’estad, cur ella il cattavi üna gada u l’autra nell’alp u alla baselgia da Zitail. O quant bein che quei fageva alla mamma, d’audir inzatgei da siu car figl e da haver cattada üna persuna, cun [p. 251] la quala ella saveva çiançiar da quel! Dad uss invia donna Gretta Bischlagna se laschava servir da negün auter plü, che da Marinella, per la quala ella haveva pigliau üna granda affecziun. Cur Marinella haveva ün moment de libertad, ella era semper pro la pazienta d’Alvaschein, per la quala er ella haveva ün special, indeclarabel interess. Marinella fageva tot quei, il qual ella credeva, che sei avantagius per donna Bischlagna e havet e l’allegrezza e la satisfacziun, da vêr guarir la plaun plaun. Passau il prim meins de sia cura, la pazienta saveva gia zappar senza canna per la stanza inturn, e cura che ella havet passentau dus meins nel bagn, ella era quasi totalmein guarida e saveva far, sco ils auters hosps e curants, promenadas nel conturn del bagn. Inturn mez Avust ella bandunet il bagn per ir a casa. Havend Marinella se stentada tant cun la malsauna, quella la volet pagar sias stentas, ma Marinella declaret, che ella non accepteschi ün quatrin per quei, che ella la hagi serviu; il human non se stoppi laschar pagar cun moneida tot il bön, che el fetgi, aschiglioc gli maunchi il spendi, cur el hagi dad ir all’eternitad. Da quel temps las ideas christianas penetravan amò la vita dels humans da condiziun inferiura; il terribel combatt per l’existenza, il qual da present aschi suvent compara in formas extravagantas, quasi in totas classas della societad humana, da quel temps ün non conoscheva. Non volend Marinella absolutamein acceptar dalla buna donna negüna recompensa per ils buns serveçs prestai, ella la stovet almeins imprometter, da visitar la ad Alvaschein üna gada, cur sei passada la stagiun del bagn. Havend Marinella impromessa questa visita ad Alvaschein, la donna Gretta bandunet il bagn per ir a casa sia.

Il bagn d’Alvagni haveva er quest ann hagiu blers hosps e curants, sco ils anns passai, ils quals passentettan qua lur dis in pasch e tenor l’urden, il qual in questa casa se haveva formau per regla fixa. Sco se