Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/924

916 Gion Antoni Bühler

nazionals dalla Confederaziun, ils quals quest’ultima non vol respectar e be nus snega, perquei che nus, imitand la Polonia, nus dividin in diversas fracziuns, las qualas separadamein non pon resister all’attacca del possent stadi.

Deien nus er ün ögliada sün tot ils pövels inturn de nus! Qual eis il principal ligiam, il qual ils unischa malgrad la granda diversitad de lur numerus dialects? Tgei ils fa grands et ardits, ils inflamma a comunablas intrapresas in favur del intêr? Quei eis la lingua comunabla, la quala mintga naziun posseda e la quala raquinta alla posteritad ils merits dels antenats, dels glorius babuns, che desda in totas occasiuns l’amur per la patria, ch’implenischa mintga member cun superbia, d’appartener a sia naziun.

E nus, ils figls della veglia libera Rhæzia, nus dovessen far la guerra tranter pèr per intgüns vocals, per piçnas differenzas nella pronunciaziun de paucs consonants e per de quellas [p. 60] bagatellas? Nus volessen forsa metter in pericul l’existenza dell’intêra favella rhæto - romana, per satisfar a puntilis, a capricis, a lunas, a pregiudicis et ad importunitad?! Na, l’uniun nus salvi dalla perdiziun! —

Sche ve, o ve a nus sclarir,

Tü spirt dell’uniun!
Improva fermamein d’unir
Tot il romansch grischun!

Mo tü la forza nus pos dar
Da far ün dretg progress,
Da nus da perdiziun salvar
E dad ün cert decess.

Quei ch’eis romansch, abraçia tot
Nel grand e bel Grischun;
Guadagna mintga patriot

Per nossa uniun! —




[p. 205] Gianin e Marinella.

(Annalas I. p. 205 — 270.)

I.

Il cantun dels Grischuns, üna Confederaziun in miniatura, posseda forsa las plü bellas valladas alpinas in nossa intêra cara patria helvetica, iteressantas causa lur grandiusa natura muntagnarda, lur gigantas pizzas nevusas e spazius vadrets, lur idillicas alps, pasculs, culturas et extesas selvas stgürverdas, lur ramurants auals e flumins, ils quals cun la furia et impetuositad dell’adolescenza se precipiteschan dals bels munts, perforand e sfraccand la spelma e grippa da granit per çercar üna via alla bassa e se unir cun ils flums plü grands, che portan benedicziun allas terras