Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/852

844 Gion Antoni Bühler

protestet cun tota forza, però adumbatten, el vegnit pigliau dad intgins robusts guerriers e manau daven or da l’osteria sco recrut dall’armada della republica veneziana.

[p. 161] IV.

Ad in di de granda calira seguitet ina notg cameçia, stgira e greva. L’aria era quieta et immoventa, mo implenida (implida) cun vaporaziuns, las qualas schaschevan pesant sin la natura e causavan granda relassaziun pro ils humans e pro las bestias. Prest però vegnit il profund silenzi nocturn interrutt dad ina ramur lontana, la quala comenzet a squassar la natura et a metter l’intêra creaziun in rebelliun. Cametgs in sin l’auter serpegiavan tras l’aria cun furia rapida, et a quels seguitavan terriblas tunadas, las qualas sminaçiavan de sfraccar insembel la terra. Quella grandiusa scena nocturna haveva strusch (a paina) comenzau, che ina sgrischeivla plievia (plövgia) vegnit sur la contrada, e cun quella era in suffel orcanus, il qual fageva tema e sgrischur allas creaturas viventas. Ils auals nellas montagnas, scufflentai dalla richa plievia del urizi, comenzettan era els a ramurar terribel et ingrandivan il concert tumultuus nella natura.

Ils viandants, ils quals se recattavan quella sera in strada, se havevan festinau de vegnir sut tetg avant che la burasca rompi ora. Stradas e vias eran vidas, sezs ils animals eran se retratgs in lur ignivs e speluncas. Meins timids (temeletgs) eran intgins commembers d’ina numerusa societad de Zigeuns vagants, ils quals campavan dapi in pêr emdas nella spaziusa selva nella vicinanza de Salzburg. Quels se profitettan da questa terribla scena nocturna, s’approximand indisturbadamein allas habitaziuns dels humans per commetter lur ingoladeçs, dals quals els per part se nutrivan. Lur camp se recattava circa ina mezz’ura distant da la citad. Pliras tendas e intginas baitas nauschas, fabricadas cun roma e dascha, servivan als vagants per habitaziun. Dal temporal, il qual passet cun tala vehemenza sur la contrada ora, non prendettan els la minima notizia. Ina part della banda haveva bandonau cun il crepuscul la selva per anquirir qualche preda; ils auters havevan fatg in grand fiucs sut in gigant ruver e cuschinavan lur çeina. Pér cura che la plievia comenzet a vegnir molestusa, se retirettan els in lur tendas e camannas, çercand il repos nocturn.

Ina de quellas baitas, la pli piçna de totas, era impau or’da vart dellas autras e se posava inconter il bist (fusto, metal) d’in ruver. Ina camegiada sclarit il intern della camanna, nella quala se recattavan mo duas persunas. Siu in fasch de mescal schascheva ina femna giuvna inzugliada (invilupada) in ina cuverta (cozza) de launa et a siu sein dormiva in infant da circa dus anns. La façia della bella femna era pallida e seriusa e portava vezeivlamein