Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/846

838 Gion Antoni Bühler

giuvna havess dau siu saung per il liberar. Lur relaziuns eran dunque daventadas aunc pli intimas dapi questa aventura e Fabian roget la giuvna d’exaudir ses giavischs e de se maridar cun el. Felicitas det siu consentiment làpro et ils dus amants fagettan allura nozzas ad Aosta avant de continuar lur viadi tras il mund. Scritturas non possedevan els neginas; da quel temps non eran simils documents absolut necessaris, et els cattettan era in spiritual, il qual ils copulet senza ils demandar suenter documents. Que eis capeivel, che ils dus vagants non tenettan in ball il di de lur nozzas; era mancavan ils hosps et il past splendid sin quellas nozzas; mo la contentezia e la pasch nels cors dels vagants non mancavan, e Fabian era quel di aschi ventireivel, che el non havess cambiau sia sort ne cun in retg ne cun in imperatur. Era la Felicitas era ventireivla e superba de posseder in tal hum sco siu Fabian; sia allegria però era pli seriusa, che quella de siu giuven mariu, stante che (essend che) ella renunciet nuides alla poesia d’ina vita libra, savend che cun il matrimoni comenzavan ils grands quitaus (pissers) della vita. In nos temps modern però ina granda part de damas civilisadas van cun pli lev senn sur la sava del matrimoni; ellas riguardan quel per in institut, il qual las libereschi dals pissers, ils quals ellas indosseschan a lur marius. Ins vezza aschia, che la simpla Felicitas se distingueva era in quest rapport da bleras damas del temps modern. Tgi che meritta la preferenza, la simpla Zigeuna, ne las terlischantas damas, las qualas non han a far auter, che a pensar a lur luxus, volein nus laschar decider il benevul Lectur.

Ils dus giuvens conjugals eran ussa aschi beai in lur matrimoni, che els imblidettan lur viadi projectau. Sunar e cantar quei era ussa pli che mai lur element et els non incorschettan che ils dis passavan e che il inviern s’approximava.

Taidla, Felicitas! schet Fabian in di a sia giuvna muglier, non volein nus star qua per quest inviern, in pe de passar las Alps. Il clima eis qua pli lam che da l’autra vart dellas montagnas e nus cattein qua ad Aosta e nella contrada de questa citad pli guadagn, che nel Valeis ne in qualunque (scadina) part della Svizzera, essend ils Italians pli premurai per il cant e la musica, che ils Tudescs. Quala eis tia opiniun in quest rapport, Felicitas?

Que eis ver, che il clima eis qua pli imperneivel che da l’autra vart dellas montagnas et era jeu sun persvadida che nus savessen guadagnar qua in questa contrada nos paun quotidian. Mo jeu hai però dubi che que nus convegni de restar qua or’da dus motivs; primo non imblida, Fabian, che nus essan sin territori italian e na fitg lontan da Locarno, il qual nus savess portar perigel, stante che (perquei che) nus savessen tgunsch vegnir