Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/797


Il Novellist II 789

meins dua milli scuds, et el daventet aschia in dus anns in hum possent. Il terz ann suenter l’erecziun de siu affar compret el la casa, nella quala el habitava ussa e laschet allura drizar en quella tenor ils basegns de siu trafic. Quella compra gli haveva custau in gross danèr, mo que gli restet totina aunc ina bella summa de ses danèrs spargnai, cun la quala el savet alimentar e continuar siu negozi vinavant nella medema extensiun. Et el haveva ventira milsanavant. Tot quei che el intraprendeva, gli reussiva; que era sco sche scheschess ina particolara benedicziun sin tot sias façentas et intrapresas. Que ei ver, Gian haveva ussa ina granda mala vita; pertgei la direcziun e survigilanza d’in tal extendiu trafic demandava ina granda activitad e circumspecziun. Gian era però aunc giuven e plein da curascha e vigur, e se suttametteva a totas lavurs et a tots grevs quitaus cun ina exactezia e perseveranza exemplarica. El era la damaun il prim in botega, ordinava qua las lavurs, parteva ora quellas a ses numerus lavurants, survigilava tot cun granda attenziun, e la sera era el puspei il ultim, che bandonava la botega. Dasperas haveva el aunc stoviu eriger in comptoir, et in quel occupava el ussa treis humens, ils quals havevan de manar ses quints e las correspondenzas de siu commers. Era nel comptoir haveva Gian in excellent urden et el examinava mintga di sez exactamein las lavurs de ses impiegai e controlava quei che intrava e quei che vegniva dau ora. Sut ina tala administraziun exemplarica stovet quest trafic, il qual haveva in fundament aschi solid, flurir, et el flurit era sco paucs auters. Per sia granda ventira haveva Gian era cattau plirs buns lavurèrs, dals quals el saveva se fidar; a quels haveva el surdau la survigilanza in botega, cura che el era absent pervia de façentas, e quels humens gli eran fideivels, essend che il maester ils tractava bein et als dava ina fitg buna pagaglia. Era siu prim scrivan, il qual manava las lavurs del comptoir e che el haveva hagiu impiegau sin giavisch e speciala recommandaziun de siu protectur e benefactur, era in hum fideivel e capavel, da maniera che il maester gli ascava (suoschaiva) confidar tot.

Ussa però haveva Gian negin ruaus pli a Venezia et el comenzet a pensar da deçert de far in viadi a casa sia. Quest pertratg il accompagnava da pertot e non gli laschava pli ruaus ne di ne notg; el sentiva ina certa dolur, in cert desideri per casa in siu cor, al qual el non podet resister pli ditg. El communichet a siu benefactur sia intenziun de voler ir a casa, e quel l’approbet e s’offerit de durant sia absenza haver igl égl avert sin siu trafic a de beinduras far ina visita sin il comptoir per guardar, che il trafic vommi regolarmein vinavat. Gian prendet allura tot las disposiziuns necessarias e e surdet il commando in botega a dus fidai famegls, e las lavurs nel comptoir [p. 82] laschet el sura a siu prim scrivan cun la condiziun,