Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/625


Georg Anton Vieli 617

Se risolvein pia nus sin il gi de oz, figien quella ferma risoluziun, de voler adina esser paregiai sin la vignida de Christi, per no che El nus affli vigilonts — Pertgiei nus savein, sco quei requinta scartira s. che soletas quellas purschallas, las qualas han giu se provediu cun jeli, et han giu envidadas las lur amplas, han giu la ventira de poder ira tier las nozas celestialas; las malperdertas aber, las qualas han bucca giu quitau de se paregiar sin la vignida dil spus, en vignidas sclausas ora dellas cœlestialas nozas.


GEORG ANTON VIELI.

[Plan d' il Laborant d' il Feld.]

(Ineditum nach dem Autograph des Verfassers.)

[f. 1ar] 1mo Il cantun grischun ei schon d’enzitgei oñs ennau sc’ina famillia dividida, e sa bucca sereunir, aber pertgei? Pertgei che scadin enquera mo siu propri interress, senza rigordar la rischun, ne senza attender, sch’el cun sias pretensiuns, pudessi blessar las rischuns de ses conburgeis. Aber tgi ei la culpa da tut quei mal, e da quellas lamentischuns, e bunamein generals dissuordens? Nagin vul esser quel, et jeu maneg tuts, nagin exeptau, che hagi bucca pintgia u pli gronda part da quei.

2do Ina gronda culpa savess vignir attribuju a quella comissiun d’organisatiun suenter ch’il act de Mediaziun dil kaiser dils Franzos ei vignius en activitat. Quel ha par consequenza mess il cantun en libertat de se organisar a siu plischer, nua ch’il fanatissmus er’aung pleins de petradat encunter quella nova constituziun ch’existeva en gliez moment.

3tio Aber bucca meins cuolpa gronda sa vignir dau agli pievel cumin en general; que sclamava quella constituziun sc’in’ovra d’ina natiun bunameing generalmein hassiada; quella comissiun pia per consolar per in moment il pievel ha puspei turnentau alla patria tuts ils velgs tetels della administraziun sco: Ligias, e cumins, mistrals et obercheits, enstailg de Kantons - Stathalter. Tgei diferenza aber eisei enten l’administraziun de lins, ne lauters? Naginas. Ils noss tetels eran bucca suenter il plischer dil pievel, perquei ch’il pievel era fanatisaus, e saveva bucca distinguer l’expressiun ne forza della differenza de quels tetels, a quei podess esser stau il motiv che quella comissiun ha favoriu agli pievel forsa schau, cura prevedent, ch’ord quella organisaziun vigniss a nescher novas difficultats a lamentaschuns, sco quei ha il faitg sez schon mussau, ch’ei glei bucca passau dus oñs, che la situatiun, e la declaraziun dil act da mediaziun ha dau chischun de dissparitats el cantun, et aung finitivamein mai liberadas, sonder de temps en temps novas lamentaschuns, e novas dissobedientschas