Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/146

138 Reglas de polizia d’Uors

14 gis vangir cun in auter thier en plaza da quel, mo adinna da la medema qualitad. Er in thier ca ven acquistaus ad in vaschin, seig tras jerta ner tras scussiun, suenter marcau da febr. ven dumbraus denter ils esters. Par puder metter la primavera biesc’estra sin nossas pastiras, paga in par inna stearla f. 1 a pr. inna mugia f. 1. 30; mo senza autras gravezias.

49. Duess ei vangir constau ca in ner ’lgauter havess in thier, ca fuss staus giu, a quei pur fuss staus aschi frechs da fierer ner far fierer la esca elg Flim, l’aua dilg qual plirs stuessan duvrar, schi seig quel buc mai obligaus sin l’amprima visada da far trer quell’esca ord l’aua, mo curdaus in cruschun falonza.

50. Ilg eis er stabiliu per regla a scumondau da tut tems da fer starnim da tuttas sorts, aschibein miskel, sco er discharinna ner fein velg en la schitgia da Scuein, sut peina d’in cruschun par gada.

51. Tuts quels, ca van ilg attun da scuder par ils irals anturn cun pipas ardentas, ean curdai kr. 30. Quels, ca van cun cazola libra or sin ilg larg, en clavaus ad irals anturn, sco er ilg medem purtar tizuns da feug or sin ilg larg a dad inna cas’en l’autra ean curdai en inna falonza da f. 1 pr. gada.

[p. 151] 52. Eis scumondau a scadin ilg far peun ner metter feug en furn la sera tard, bandunar ilg furn avont ca ver stizau or ilg feug totalmeng sut falonza kr. 40 pr. gada.

53. Deig quel, ilg qual ha inna vacc’estra buc puder dumbrar ent quella cun las sias aignas, er sch’el paga la taxa, mo ulivau mai cun quellas ca han dregs, a pir suenter esser ulivau, dein las estras vangir messas in tont par alp.

54. Eis faig par regla, ca cun nursas estras possig buc vangir pasculau nossas pastiras da noss marcadonts pli ca 3 gis. Da 3 gis anvi (ilg gi ca ellas vengien inclusiv) stopien quels aver lubienscha, a dent en richtig ilg diember da lur nursas, deig ilg Mistral buc tschuncar giu sin pastiras da nursas, nun in grond basengs par noss thiers.

55. Tuccond tier ilg ulivar las vaccas en las alps, schi dein quellas vangir partgidas sin 12 fumelgs da mulscher, l’alp dadens 5, l’alp dador 4, a ’lg Urscheu 3. Duess ei esser ilg cass, ca ad inn’alp muncass tontas vaccas, a quella ca dei dar havess buc precis da dar in pur da tontas vaccas, schi seig quella ca ha da ratscheiver obligada da ratscheiver dus purs ca fetschien or tontas sco ad ella meunca, a zvar dus ca hagien adual tutinna, ca fetschien or quei diember; a sch’ei sa cattass buc en quella maniera da dus da mezas par in, scha dei ei vangir preu dus ca seian ilg datiers, sco, in da la mezadad ansi ad in dala mezadad angiu.