Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, I.djvu/78


Bref apologetica 21

glieud opiniouns. & siemmis, non solettamẽg conoschidas dalla soingia scrittira, & tott ils Paders, ma eara dals pli vegls heretigs. La quarta dubitatioun, qual Prouincia, qual Castel, qual ghiasa, qual hom finalmeng, pon els metter auaũt dal teimp dals Apostels, in tocca il teimp da Lutter, Caluin, Pacimontan, & dals auters nouaturs da nouas sectas, il qual tottalmeing haigi professau oder sauondau, ò daschcus ò da palees la seza doctrina; la quala quests han professau (ieu gig tottalmeng, perche ils vegls heretigs han conuegneu con els entin [p. 334] la magiur part, non solettameng ieu schneag, ma fearmameng il gig, & ina part hai da sura nudau). La quinta dubitatioun. perche haigen pli gugiẽt preu sei la doctrina & gl’Euãgeli dil Zuuingler, che quel dil Lutter, oder da Pacimontan, oder dals auters Boumaisters dil Euangeli? perche, dacoca han l’isaunza da responder; ch’el è pli conform, ò pli somglieuel a gl’Euangeli da Christus. E ridiculos il principi della domanda: perch’ieu tschearg la seza ghiausa, perche deue easser pli conform quel dil Zuuingler, che quel dals auters? Perche sca tei ritscheuas la teia da Christus con la spada, la quala Pacimontan metteint, & sch’tei ritscheuas ils plaids della scrittira, con il sens il qual el datt als sez plaids, & che sia il [p. 335] ver sens, vean à cattar tott la sia doctrina cõform’alla soingia scrittira: las autras aber tott contrarias & pelegrinas. Ils plaids dalla scrittira eã à totts comins, aber il sens diuers, è à schcadin secter diuers è propri. Tschearg plinauaunt qst, perche vus ritscheueias pli gugiẽt ils plaids della scrittira, cõ il sens, intelligenzia, & declaratioun da Caluin che dil Lutter? scha vus scheits che quest vus pari pli ver & pli probabil, vus ingannads, con la seza industria, ò cura, da tschearner ò tschearcar quegl che vus haueits da seguirar, & sauondar quegl ch’al voss giudizi & opinioun è somgliuel, & far ch’il fundameint dalla vossa cretta sia la vossa opinioun & giudizi. Ieu non dubito, che schi Pacimontan, oder Lutter, oder in auter [p. 336] dals Nouaturs hauess fagg adauiert il seu Euangeli, in quel frei paeis ò tearra, & foss vegneu onz il Zuuingler, con la sezza latezzia foss el stau ritschiert, ma perche Zuuingler è stau il prim, è eara stau il pli principal da raschoũ. Dacoca per il contrari, sch’il Zuuingler hauess teneu à vaunt ils seas mossameints in Merenland & Holanda, onz ch’il Widertoffer, ingualiffmeng hauessen ritschiert il seu Euangeli. La sexta dubitatioun. Schend els ch’il Papa e tottauia il sez Antichrist, & quest han dau d’intellir agl pieuel, per in artikel della cretta, qual sij stau il prim Antichrist? & perche quel Antichrist, sia onz antichrist, che quel che vean soueinter? Perch’ieu catt ch’ils Paders [p. 337] & tott ils Historigs, gin, ch’eintin la Baselgia Romana sia mai nigina mutatioun oder midada fagg entin la religioun Christgiauna. La pli da vos dubitatioun non potend els easser tschearts, dalla lur cretta, sch’non aung tschearts, — che quels codischs, dals quals ghiauã ils artichels, della cretta, sian canonigs oder soings. Ieu tschearg nonder els san cõ certezia da cretta, che sian solettameng quatter Euangelis, & che