Pagina:Commedia - Inferno (Lana).djvu/95

— 91 — aliquo, et est naturaliter; et esset sic procedere in infinitum in causis agentibus, ut probatur in 3 Metaplijs. erit devenire ad primum qui Deus est, et sic mediate vel immediate, omne quod habet esse ab eo, quia ex eo quod causa secunda recipit, a prima influit super causatum ad modum recipientis et respicientis radium y , propter quod causa prima est mag-is causa. Et hoc dicitur in libro de causis, quod onmis causa primaria plus influit super suum causatum, quam causa universalis secunda. Sed lioc quantum ad esse. Quantum vero ad essentiam, probo sic. Omnis essentia prseter primam est causata; aliter essent plura, quse essent i)er se necesse, quod est impossibile, quia causatum est vel a natura vel ab intel— lectu, cum natura sit opus intelligentise. Omne erg-o quod est causatum, est causatum ab aliquo intellectu mediate, vel immediate. Cum ergo virtus sequatur essentiam, cujus est virtus, si essentia sit intellectiva, est tota, et unius quod causat, et sic quemadmodum prius quam deveniret erat ad primam causam ipsius esse, sic nunc essentise et virtutis; propter quod patet quod omnis essentia, et virtus, procedat a prima, et intelligentise inferiores recipiant quasi a radiante, et reddant radios superiores ad suum inferius ad modum speculorum, quod satis aperte tangere videtur Dionjsius de Coelesti Hierarcliia loquens. Et propter hoc dicitur in libro de causis, quod omnis intelligentia est piena formis. Patet erg-o quomodo ratio manifestat, divinum lumen, id est divinam bonitatem, sapientiam, et virtutem resplendere nbique. Similiter etiam ac scientia facit auctoritas: dicit enim Spiritus Sanctus per Jeremiam: Calum et Terram ego impleo; et in Psalmo: Quo iho a spirito tuo, et quo a facie tua fugiam? Si ascenderò in Ccelurii, tti illic es, si descendero in Infer— num, ades. Et sapientia dicit, quod Spiritus Domini replevit orhem terraricm. Et Ecclesiastici 42: Gloria domini plenum est opum ejus. Quod etiam scriptura Pag-anorum contrastatur, nam Lucanus in nono: Juppiter est quodcumque vules, quodcìimque movcris Bene ergo dictum, quod dicimus: radius, seu divina gloria per universum penetrat, et reeplendet; penetrat quantum ad essentiam; resplendet quantum ad esse: quod autem subjicit de magis, et minus habet de veritate in manifesto, quoniam videmus aliquid in excellentiori gradu esse, aliquid vero in inferiori; ut palet de Coelo, et elementis, quorum quidem illud incorruptibile, illa vero corruptiblia sunt, et postquam prsemisit hanc veritatem, prosequitur ad ea, circumloquens Paradisum, et dicit, quod fuit in Coelo ilio, quod de