Pagina:Ariosto-Op.minori.1-(1857).djvu/354


liber primus. 325

Inter arundineas it flexo limite ripas;
Quaque sinus, Benace, tuos imitatus apertos,
Fluctibus et fremitu et spumantibus æstuat undis;
Aut venetas quacunque Padus perlabitur oras,
Multa mole minax, multoque labore docendus,
Pinguibus et cultis et aprico parcere ruri.
An quisquam summâ virtutum deneget arce
Insedisse tuam, generose Alberte, parentem?
Aut virtus sermo merus est et inutile nomen,
Aut opere et claro penitus dignoscitur actu,
Cum medio rerum immersabilis enatat æstu.
Heu, heu! quæ sceleri debentur digna nefando,
Talia virtutum si præmia Pica reportat?1
     Sed quid inepta tuos renovabit Musa dolores?
Sed duce me in lacrymas iterum cur ibis inanes?
Sed quid hians medicæ tractabo nescius artis
Vulnus, opis quicquam nîl post laturus amicæ?
Sed quid ego ereptæ crudelia fata parentis
In medium proferre loquaci carmine nitar,
Cum neque succurrat ratio solaminis ulla,
Qua tot deinde queam fluctus, quos ipse citârim
Imprudens, animique graves componere motus?
     At reticenda nec est ea mors, cui maxima virtus
Causa fuit: nec enim vas exitiale cicutæ
Vult Aniti latuisse reus, nec Virbius axes
Ancillæ, nec Pica feros quibus occidit ausus.
Liberius iam iam res ut fuit acta docebo,
Unde queant magnum venientia ducere secla
Exemplum, humano leviter quam fidere quisquam
Ingenio possit: documento nec fuit illa
Absque aliquo moriens, cuius dum vita manebat
Omne olim fuerat studiis imitabile factum.
Illa severa adeo cultrix, italique pudoris
Custos; illa adeo vindex labentis honesti
Extitit, ut facto turpi curaret ab omni,
Et levibus licet opprobriis pulchrasque sodales
Ancillasque, domumque omnem servare pudicam,
Ne dum se, similemque sui castissima prolem:
Cui dum se digno ferventius hæret et instat
Proposito, in sese muliebris suscitat iram


  1. Vedi alla fine del componimento.
ariosto.Op. min. — 1. 28