Pagina:Ariosto-Op.minori.1-(1857).djvu/352


liber primus. 323

Retulit, antiqui tu sanguinis ultimus author;
Pica atavis generosa, animo generosior alto;
Pica potens opibus, virtute potentior ipsa!
Inditium cum sæpe sui, tum protulit ingens
Prudentis vis illa animi, decor ille modesti,
Extincto genitore tuo, cum sola relicta est,
Et formosa, et adhuc vel in ipso flore puella,
Te puero nondum bimo commune tenente
Regnum cum patruo, et populi Carpensis habenas,
Ah! male diversis amborum flexibus aptas.
Te puero, puproque simul cognomine patris
Fratre Leonello, cuius vix sedula nutrix
Invalidum denis numerabat solibus ævum,
Tunc tibi, tuncque tuis adeo Pica optima rebus
Cavit, ut illi etiam deberi gratia possit
Quod validus sceptris et honore fruaris avito.
Tuncque adeo bene consuluit probitate pudori;
Tunc, et perpetuos quoscumque exegerit annos,
Ut decus id, laudes hæ sint, ea gloria parta,
Quæ rediviva suas reparat post funera vires.
     Hinc optare proci connubia tanta frequentes,
Aut genere aut opibus freti; dein poscere fratres
Primores populi, ambire domestica matrum
Consilia, et crebros monitus adhibere faventum.
Mille petunt; petit ante alios et fervidus instat
Ille Bianorei procerum ditissimus agri
Rodulphus Gonzaga, potens maioribus armis,
Inclytus Italiâ et toto celeberrimus orbe.
Tum cupiunt fratres tædas crepitare secundas,
Et sibi Rodulphum geniali fœdere iungi.
Ergo illam precibus tangunt, rationibus urgent,
Utilitate movent sobolis, cui maxima tanti
Accedat tutela viri, seu mollius ævum
Claris formari exemplis, seu regna tueri
Consiliove, opibusve, armisve poposcerit usus.
Quid faciat? teneræ iam primum commoda prolis
Anxia pertentant teneræ præcordia matris:
Sic tua nimirum vestræ ratione salutis
Cogitur a viduo genitrix discedere lecto.1


  1. Secondo marito di Caterina fu quel Rodolfo Gonzaga, che morì combattendo nella battaglia data dagli Italiani al re di Francia presso il Taro, nel 1495. Costui avera fatto uccidere come adultera la prima sua moglie,