chi fan tar or leze e comandi 444per far pagar li torti bandi;
ni laxam guari esser pumui
queli chi som sote pe nui;1
assai prende cosse e dinai 448de peagi desordenai;
segur strepam le atru cosse
poi che non e chi parla non osse.2
chi a li soi procura dano 452no e segnor ma e tirano:
assai son pezor in veritae
cha li arrobaor de strae.
ancor e furto e falimento 456tardar e toie pagamento
a alcun omo o merzenar,
a chi for mancha lo disnar.
atri son chi per osura 460d erichir an tanta cura;
lo tempo vender3 chi no e so,
lo termen daito ven alo;
guano certo se fa4 dar, 464spes or de pro fara cavear,
e n picem tempo quaxi trovo
che assa pogi5 fan d un ovo.
monto spesor an de gran merchao6 468da queli chi som obligai:
se lo meschim pagar no po,
no gi roman ni ca ni bo;
che l usorer ne lo tra for 472a tar mercha como lo vor.
maniando7 ven la morte degna,
tristo le de tar vendegna!
ben e de queli chi li scusam 476con una raxom che li usam,
digando che l empruo8
en monte cosse g e gran scuo,
che elli ne scampa per viae9 480da monte grande aversitae.
e respondo; no e per zo,
ma per strepar a ti lo to:
che se de li atri avese cura, 484lo t aleierea10 l usura,
chi semper te roman a dosso,
e si te roe tam fim a l osso.
l atro e peccao de simonia, 488chi e como levroxia,
quando le cosse sagrae
son vendue o catae;
che De vor che in don se dea 492dignitae, no per monea;
ma in tar vendea e acatai11
pecca monto si prelati.
l atro e quando per ingano 496fa te sforzi l atrui dano:
o guagnar contra natura
en peiso, numero e mesura;
o in merchantia falimento 500faucitae, o scautrimento;
o per far berueria
en terra o in mar alcuna via,
e n monto guise fali tristi, 504pusor via de mar aquisto,12
cubiti li atrui13 piiar,
chi te14 de da lui squiiar.15
esto vicio malento, 508zo e16 fruto e mar toieto,