Le slet marcé
Questo testo è da formattare. |
Le slet marcé.
- Storia da rì te 1 eng at de Jepele Frontull
- Porsones
Michl
Mozl paurs
Stofl
lʼ ostì
la ostira
post: plaza de na vila
tomp: marčé da sera
- I.
- Michl y Mozl.
(Plaza de na vila, dang lʼ ostaria na mesa cong cater scagns)
(Michl y Mozl veng cong morones encer le spiné y čianta)
- Mozl y Michl: (čianta)
Nos paurs sung beng de püri straciungs Les cutes è altes, i tiers bungmarčé; lauré y stracé chel messungse vignedé, y cang che lʼ an ca è, püch sungse sparagné.
- Michl:
Ciostungs de coltöra posoč söl spiné portungse tai čiamp y tai prês por culté; disté spo adora messungse loé, finʼ tert spo da sera polìf vegnel sié.
- Mozl:
Mo eng iade o lʼ ater ungse inče eng bung de, chel è cang chʼ i jung cong i bôs a marčé; scʼ i àng spo da eng tier empü de val davagné, sʼ la dungse empü bona y stung a carté.
- Michl:
Sce, sce, nos paurs sung pa beng de püri taifli nos; nos nʼ àng nia co dagnora der trep da laur y meseria. Či che nos àng da vene – sii magari eng polering o eng armont o lʼ ater – döt angfat – te ne ciafes nia lassora; mo döt či che messes cumpré, chel é čer daspaont; catö Mozl?
- Mozl: (nʼ à entonü nia, čiara roduntafora)
- Michl: (le cüfa)
He tö!
- Mozl:
Či cunteste tö?
- Michl:
I diji, či chʼ ang messa cumpré è čer daspaont.
- Mozl:
A engsciö, a engsciö – čern dʼ àrmont aste marné; iu à mangé na jopa y na liagna, mo beng na liagna da eng grang caliber – na liagna da fié.
- Michl: (por se)
Stramacina! Plü eng bel caliber co cösc ne mo sessi pa iu; i sung inče iu surt, mo tang surt co cösc tapo ne sungse empono,
- (scraia trep)
i à dit che döt či chʼ àng cumpra è čer daspaont.
- Mozl:
A sciö, sciö, ei; engcö vâl döt le de lʼ ont.
- Michl: (por se)
Mo en te tapo surt! Ang ne sciafia bel da baié nia empara.
- (scraia)
Spo pa! I aste beng engcö cumpré a töa fomena vâl de bel?
- Mozl:
Či, nʼ aste nia ciafé da vene töa pel?
- Michl: (dessené)
I damani či che tʼ as cumpré de ciüté?
- Mozl:
Aaa, eng revolver.
- Michl:
Či polber aste cumpré?
- Mozl: (por se)
Ièmenes, trèmenes! Eʼ tal eng ciüch surt,
- (dadalt)
eng rovolver ài cumpré – n te cosce co fesc pum, pum, pum.
pagina:111
- Michl:
Da či adoreste pa tö eng revolver?
- Mozl:
Mio čiang oressi slopeté.
- Michl:
Te či este ciumpedé?
- Mozl: (der dadalt)
Mio čiang oressi slopeté.
- Michl: (à capì)
Aaa, seng capesci, seng capesci; a engsciö, a engsciö – poa, poa, po poa, popopoooo, seng capesci; da cösta oredla aldi feter mal, mo da cösta aldi pa cotang, scʼ ang baia tler. – Mo porči ôste pa slopeté le čiang?
- Mozl:
Porči che por le čiang nʼ ôi nia paié la culta.
- Michl:
Porči ne nʼ ôste pa nia paié la culta?
- Mozl:
Čiodi chʼ i nʼ à nia grosc.
- Michl:
Čiodi nʼ aste pa nia grosc?
- Mozl:
Čiodi chʼ i à cumpré eng revolver.
- Michl:
Po da fa čii?
- Mozl:
Aste cumpré porči?
- Michl:
A porči poa. I damani: da fa čii cong eng revolver?
- Mozl:
Mio čiang ôi slopeté.
- II.
- I medemi y Stofl.
- Stofl: (veng cong eng rucsoch y eng moring dal cafê léite)
, Che, che, che sʼ à engcö slopeté?
- Michl: (scraia trep)
Le čiang ôl slopeté.
- Stofl: (dessené)
Öh, öh, öh, a me nʼ aste mino bria da scraié tang no, i ne sung mino surt no desco os dui, chʼ i seis surč desco eng tapo. Spo pa, spo pa, spo pa, Mozl, este sté engcontont da vene i bôs; portaràste beng na bursa plena de grosc a čiasa?
- Mozl:
Mal engcontont, püch ài ciafé lassora, püč scioldi porti a čiasa – i à cumpré eng revolver, eng revolver da slopeté le čiang.
- Michl:
Seng vegnel belo engdô cong so revolver.
- Stofl:
Po, po, porči ôste pa slopeté le čiang?
- Mozl:
Co diste?
- Stofl:
Porči che tʼ ôs slopeté le čiang?
- Mozl:
I nʼ à nia scioldi da paié la culta.
- Stofl:
Scioldi, scioldi aràste beng, sce tʼ as vonü i bôs?
- Mozl:
I à cumpré eng revolver.
- Michl:
Spo tö Stofl, aste vonü le čiaval? Či aste pa spo tö cumpré?
- Stofl:
Vonü lʼ ài; coi grosc mʼ ài spo cumpré eng motor.
- Mozl:
Na naa, dʼ or ne nʼ èdl mio revolver no, dʼ or no dʼ or;
- (le mostra)
ester èdl beng mâ de fer, mo al mena pa empò slafungs chʼ ang podess presc gni surč. Oreise chʼ i proi?
- (mosöra cuntra cì – i atri sciampa)
- Michl:
Lʼ è mat! Cösc nʼ è nia massa bung de nes slopeté el.
- (scraia)
Met ia to revolver, cösta nʼ è na massaria de i lascé ai mitungs tla mang era. – Sce Stofl, lascia mo odei to motor!
- Stofl: (tol fora le moring dal cafê)
Eng motor ài pa beng eng solene; al dess avei la forza de dui čiavai.
- Mozl:
Co dijl? Àl vonü ntrami dui čiavai?
- Michl:
Scuta, scuta, Mozl, tö ne capesces nia, tö ne nʼ aldes nia y tö baies dagnora tang da matoring.
- Mozl:
Aaa propio, à töa čiavala belo jeté le polering?
- Stofl:
Tlo se mostri seng mio motor.
- Michl: (brančia ete le moring)
Cösc dess ester eng motor? Cösc è eng moring dal cafê y čiamó pleng de rüja.
- Mozl:
Àl inče vonü la grija?
- Michl:
Scuta Mozl, tʼ es surt desco eng parei y entenes döt damat. – Cösc dess ester eng motor? Po che tʼ à pa tlo engsciö podü sassiné?
- Stofl:
I sung jü pro che vedla dles mascins fo Bornech y dijea: “An Motor möcht i kafn, an Motor”. Era mo dà ca cösta trapola y dijea: “Cösc è der eng bung motor, al pesa dui čiavai y te pos lʼ adoré por döt. Va ma ete dal Nagler y lascele prò pa so berch, spo odaràste – al te mena la mascin da forlé, la mascin da taié, la mascin dal lat, la mascin da cojì y scʼ ara mess ester inče la cöna”.
- Mozl: (a Michl)
Co, ne sʼ èsai nia gnüs a öna?
- Michl:
O Stofl, Stofl, tlo tʼ à la vedla empü bel sassiné.
- Mozl:
Olà lʼ àl abiné?
- Michl:
Mo Mozl! Tö entenes döt cant damat; iu à dit: tlo tʼ à che vedla dai motors sassiné empü bel.
- Mozl:
Co, co, co dijte; à töa vačia, che vedla, jeté le videl?
- II.
- I medemi y lʼ ostì.
- Ostì: (veng ete, toss y disc)
Ha, ha, sce sce, bona sera, bona sera! Sce sce, eng videl eise da vene? Po poa, eng videl. Tö Michl, tö Mozl? Či costa pa engsciö eng te videl?Ai è pa, deschʼ i à aldì, daldöt bungmarčé, he he he?
- Stofl:
Plü de bi vidì co chisc dui ne mo sessi iu. Ester èsai ntrami dui surč desco eng parei, ön plü de lʼ ater; ntene ntenai döt damat či chʼ ang baia, spo vegnal na bela congfujiung dengfora.
- Ostì:
He, he, he, he, sce, sce. Iu, surt ne fossi beng nia, mo mader cösta toss ài tang dassen
- (toss dio)
- , la toss, la toss,
(scraia trep) la toos.
- Mozl:
Či dijl?
- Michl:
Al disc chʼ al à tang la toos.
- Mozl:
Po co, ne nʼ àl čiamó vonü sü bôs?
- Stofl: (al ostì)
Tlo veigheste seng.
- Ostì: (a Mozl; scraia)
Po poa, hehe, Mozl à mefo le pongsier pa sü bôs el, hehe; te i aràs beng vonü empü čers y portaràs na bursa plena de scioldi a čiasa?
- Mozl:
Plena de scioldi no; i à cumpré eng revolver.
- Michl:
Seng vegnel belo engdô cong so revolver.
- Ostì:
Hehe, po či feste pa cong eng revolver?
- Mozl:
Slopeté le čiang.
- Ostì:
Po porčì ôste pa slopeté le čiang?
- Mozl:
Porči chʼ i nʼ à nia scioldi da paié la culta.
- Ostì:
Po tö ne nʼ aràs scioldi, sce tʼ as vonü i bôs!
- Mozl:
Po scʼ i à cumpré eng revolver.
- Ostì:
Hehe, po jonč, sontesse pö empü jö y palsede denant co ji a čiasa. Pa mia čiasa ne passa pa mai degügn dlungia ia zonza storje pro, düč sa chʼ i à de bung ving; poi sʼ ang porté eng liter?
- Dütc: (ai se sonta y scraia)
Pôrtene mât eng liter, po poa, eng liter beng, mo de chel bung.
- Ostì:
I lʼ à döt bung, po poa, hehe!
- (scraia trep)
Sofia, mia Sofia, portene sö eng liter, hehe!
- Mozl: (a Michl)
Che àl seng cherdé?
- Michl:
Al à cherdé söa fomena, söa fomena àl cherdé, ara à eng-nom Sofia.
- Mozl:
Co, co, na stria?
- Michl:
Ta ta, taa, ta taji Mozl!
- IV.
I medemi y Sofia.
- Sofia: (veng co le ving – baia der debota)
Bona sera, bona sera, mi cari, gneise da marčé?
- Düč:
Bona sera!
- Sofia:
Mozl, Michl, Stofl, bona sera, bona sera, sté eng bun marčé, vonü bung, vonü bung? Cumpré vâl de bel a ostes fomenes? Eng bel čiaz, eng bel fazorel, eng bel čiapel, o zonza vâl de bel o valch de bung? I messi ma ji, i à i paurungs sora fü, ô dì le lat, ô dì, ôi dì le smalz, le smalz – le smalz ài sora fü
- (sʼ ang va)
- V.
- I medemi zonza Sofia.
- Düč: (ai jüta sö)
Eviva, bung pro, bung pro, bung pro! Ostì bung pro!
- Ostì:
Eviva, bung pro! Boede mâ y lascessal sei bung;
- (al publico)
scʼ al ne nʼ è beng inče nia čis bung no, hehe!
- Stofl:
Mo na fomena, Bastl, aste na famoja; la müsa i va desco eng motor debota.
- Ostì:
Hehehe! Ater chʼ ara i va debota! Po po poo, massa defüga, i ne pordüji pa da dì nia, hehehe. I po mader tigni la müsa y era mo fesc dant la pordica, hehehe!
- Stofl:
La mia è pa la medema era; engsnet pôi pa belo ndô mʼ arjigné – la pordica è pa belo stüdiada era. Tö pa Mozl, či diste pa tö? Aste inče na ria fomena?
- Mozl: (a Michl)
Či dijl?
- Michl:
Al damana sce töa vedla è inče valiade ria!
- Mozl:
Scʼ i à mia čiavala vedla dé ia?
- Michl: (scraia trep)
Sce töa fomena è val iade ria cong te?
- Mozl:
O poa, po poa, ater chʼ ara è valiade massa ria. Engsnet poi pa belo engdô mʼ arjigné da aldì na pordica, o chel beng chel, po poa.
- Michl:
Aa engsciö, aa engsciö, na pordica àngse da aspeté engsnet cang chʼ i roung a ciasa.
- Stofl:
Canta os dui chʼ i seis surč y nʼ aldis nia döt, mo iu, iu, iu messi pa la ntene avisa- y tajé.
- Michl:
O ater ater chʼ i messi inče iu ntene. Mia vedla scraia che i pareis tremora.
- Ostì:
Ares è dötes angfat les eres, hehehe; mo ang ne po fa ater co döré. Le proverbio todesch disc: “Das Weib ist ein notwendiges Übel” hehehe. Cösc ô dì por lading „sce na era à da ester ria, sce èdl činamai le malang co ne derza fora nia” hehehe.
- Michl:
Canta tö Stofl, tö i portes empò eng bel morin dal cafê a töa vedla; cong chel àra pa beng ligreza y nʼ è nia ria, sce te röes beng inče mpü tert a čiasa.
- Stofl:
Porčio! Co poi seng fa? Iu à albü la intenziung da cumpré eng motor y era mo dà eng moring dal cafê.
- Ostì:
Či, či, či aste?
- Stofl:
Te che botega dles mascins sungse jü ete por cumpré eng motor, y seng mo dijong tlò che cösc è eng moring dal cafê; iu ne sâ iu co che i motors ciarâ fora.
- Ostì:
Tlo este gnü mpü bel sassiné, hehehe!
- Stofl:
Po co poi pa seng fa? To zoruch ne le tolaràra pa plü a bones.
- Ostì:
Tlo poste pa bel te cherì eng avocat, hehehe. Cösc è eng sbindl el y i sbindli è mat i avocač bogn da sbindlené fora; scʼ al ne foss degügn sbindli nʼ adorassong inče degügn avocač no.
pagina:115
- Michl:
Po poa, Stofl, čiara pa lʼ avocat i è pa beng bung a la vedla el. Mo jonč, boede, al è ora chʼ i jungse eng-nant zonza dàl ca jopes ajies engsnet. – Ostì, tang sungse pa debit!
- Ostì:
Paieste tö cösc liter, Michl?
- Michl:
Stofl dess le paié; chel à vonü le čiaval y cumpré eng motor.
- Stofl:
Mozl dess le paié chʼ al à vonü tang bung i bôs.
- Michl:
Aldeste, Mozl? Cösc liter desste paié!
- Mozl:
Iu à cumpré eng revolver iu, eng revolver da slopeté le čiang.
- Stofl:
A či mai; tlo ne stungse a sʼ al mené ön sö lʼ ater. Ostì, tang ciafeste?
- Ostì:
Cater lires, cater lires, hehehe:
- (Stofl paia)
Iolang, iolang.
- (ai lea sö y sʼ ang ô ji)
- Düč:
Aroeder, ostì, bona net!
- Ostì:
Po, čianténene čiamó öna, hehe, i čianteis pa tang bel, i eis tang de bones usc; co le čianté ài iu dagnora der ligreza. Le čianté è dagnora bel el, hehehe. Al è belo le proverbio todesch co disc: “Wo man singt, da laß dich nieder; böse Menschen haben keine Lieder” por lading ôl dì cösc: „pang ostì co à de bung ving, vegnel öt le tacuing, hehehe“.
- Stofl:
O sce met mo mang Michl!
- Michl: (met mang su, lʼ ultima parora spo düč)
Orung seng pié ia, al è cotang tert – tert a čiasa les vedles co speta tang ert – ert
- Düč:
Diridiridiri, hosassassa…
- Stofl:
Spo cang che iu mazi te porta eng slafung, - slafung mʼ aspeta la vedla teng piz cong eng mazung – mazung diridiri…
- Mozl:
Dla vedla a čiasa ne nʼ ài da mo temei, - temei le revolver ad era spo i lasci odei – odei diridiri…
- Ostì:
Porchel chʼ i čianteis tlo seng düč tang bel – tang bel eng liter ne lasci condüje sö snel – snel diridiri…
- (dertang chʼ ai čianta le refrain, cherda lʼ ostì)
Sofi, mia Sofi, pôrtene eng liter, de chel bung, dla bot te chel piz a man derta, no te chel piz, olà chʼ al è la sala dalʼ ega, jehehe.
- VI.
- I medemi y Sofia.
- Sofia: (veng snel y jüta sö ving)
Brai, brai, bung sonel, bung, der bung, der bung; sontesse ma ca seng y boede, boede mât, boede y jütede sö y čiantede; i messi mâ ji a čiaré che i sôni ne sʼ abrojeri.
- (sʼ ang va; lʼ ostì toss trep y düč se sonta).
- VII.
- I medemi zonza Sofia.
- Michl:
Cösc püre ostì tlo, seng ciafel la toss – la toss. Al dess mâ gni ca tlo y bere cong nos – cong nos.
- Stofl:
Eviva, eviva, eviva lʼ ostì, - lʼ ostì eviva, eviva, eviva söa bela Sofi – bela Sofi diridiri…
- Mozl:
Eviva, eviva, eviva a nos – a nos eviva, eviva, eviva nüsc bôs – nüs bôs diridiri…
- Düč: (lea sö; al publico)
Eviva, eviva a os tlo düč canč, patrungs y patrones, fanceles y fanč diridiri…