La Bisca Blanchia (grafia moderna)
 |
Questo testo è da formattare. | |
Questo testo fa parte della raccolta Stóries e chiánties ladines (grafia moderna)XX. La Bisca Blanćia.
Jön Marou él na bela munt,
‒ Dl inom ne pói tigní cunt ‒
De bisches fôl iló döt plëgn,
Por bos y bisces dër bur sëgn;
Gonot fô le pür bestiam mordü,
ʼCi degun famëi nʼ ê sigü;
Dles dötes bel ân porvé,
Mo döt debann, nia nʼ â jové.
pagina:108
N gran striun viôl laota en Marou,
Malodü cun rajun dal prou,
Scialdi chirí da vedla jënt,
Dales mitans te bur momënt.
Comun á fat di Maroi i gragn
Por chëra munt y chi malagn;
Lʼ ombolt, chël ê bun de consëi,
Stimé da düc por gran savëi.
„Mi bugn compagns”, dij nosc bun om
„Consié ves ái da galantom,
Da canchʼ i sun söl scagn dʼ onur;
Mo sëgn me vëgnel dejonur,
No pic, mo gran, da nosta munt;
Arbassé mëssi vignʼ iadʼ le frunt,
Chʼ i incuntʼ valʼ vedla burta stria,
Craognan de mia poltronaria.
Ci chʼ an pó te n teʼ caje fá
Unsʼ fat, mo bisches él assá;
Incinamai benedí á le prou,
Chʼ un chiló sëgn tl bel Marou;
Iö ne savess plü ci pié a man,
Ater che jí dal striun Florian;
Fosc chʼ ël ti é bun a chi malagn,
Chʼ é sön nosta munt da agn y agn.”
“Chësc me pê sëgn consëi da valʼ”,
Dij un dl consëi comunal;
“Menunde a tó atira Florian,
Chʼ é por ater n dër bun cristian!
Por chësc ne nes pó craogné le prou,
Scʼ ël é de sentimënt Marou;
ciaré messunsʼ dla comun,
Chʼ ëra nʼ ais dann por nos degun.”
Da Florian ván, comun desfat;
Lʼ ombolt instës va iló söl fat,
Acompagné da dui compagns,
De corp y de cervel bi sagns;
Lʼ afar i cunton a Florian
Döt incërch y dl gran malan,
Chʼ ëi á cun les bisches söla munt,
Bela zënza vigni confrunt.
Florian se para y nʼ ó dër sot,
Tira, impede jí dërt, bist y ot;
La müsa dijel chʼ ará jënt,
Scʼ ëi chërda n striun te n ri momënt
Siur ploan ince baiará burt,
Sce n püʼ tec se ficia te so urt;
Spo les vedles, les burtes stries,
Chʼ é zënza de müsa tan ries!
Mo chi de Marou é dal ce dür,
Plü che ne sides valʼ vedl mür;
Lʼ ombolt y sü compagns ne zed:
“Chiló a dubité n pez ne stedʼ!
La jënt pó dí ci chʼ ëra á vëia,
Por chësc nʼ áres degöna mëia;
Sura nos tolunsʼ döt le fistidʼ;
Porchël lascede döt y gnidʼ!”
Ater ne nʼ ól nosc bun Florian
Che daidé, olachʼ al pó, dër ion;
Iló lascel düc chi bocá,
Dʼ erbes y de ciüf bëgn tociá;
Cun lʼ ombolt y i atri snel se n vál;
Ël instës crëi ester om da valʼ,
sëgn che lʼ ombolt damana so aiüt,
Mo zënza ombolt ne fossel jü.
Rové röii söla gran munt,
Olache stá dl mal le gran punt;
Florian comana a fá n gran füch,
Adoré lʼ adorel por le jüch,
Che fará de bisches la fin
Cun gran vadagn dl paisc ladin;
Le füch é prësc fat y injigné,
düc scomëncia a se signé.
Le ciastel de liac án sëgn impié,
I liac verd bel, plëgns de larié;
Florian intan, chël barbotëia,
Dij parores y slambrotëia,
Ci chʼ ël dij, nʼ él degügn chʼ intënn,
Mo dé ti dál bel tres dassënn;
Lapró fejel sëgns cun les mans,
Sciöchʼ al cherdass cez malans.
Püch do vëigon bisches saltan,
Da vigni pert les vëigon gnon,
Debota váres vers le ciastel,
Salta ite spo dlunʼ soflan bel snel;
A mile salteres te chël füch,
Sciöchʼ ël foss por ëres n bel jüch;
Granes, pices, de vigni sort,
Dötes váres a burta mort.
I Maroi se fej gran morvëia;
De ri dadalt á düc gran vëia,
Canchʼ ëi vëiga chël saltamënt
Acompagné da soflamënt;
Dër contënt pê ʼci le bun Florian,
Che sighitëia dlunʼ barbotan;
Speranza ál, che döt vais bëgn,
ciamó dá döt cant dër bun sëgn.
Püch döra de Florian le contënt;
Döt ghel vëgnel dal gran spavënt;
Corú ciafel te n colp de mort
Y ël savô che no á tort:
I crëp scomëncia a rondení
Y Florian stá iló sciöche finí;
Na bisca vëigon brodoran
Da chi crëp dlunʼ soflan, sciuran.
La bisca é blancia sciöche la nëi,
Spaventosa éra y da temëi,
Grossa bëgn sciöche n lëgn mesan,
Lungia tan che n lersc dër gran;
ʼCër le ce ára cez che slominâ,
Na gherlanda fôl che zitrâ,
Fata dʼ or fin, bel liciorënt,
Mo a or ne pënson en chël momënt.
La bisca vëgn sëgn dlunʼ sbalzan
Vers le ciastel de liac, tres sciuran,
Chʼ an lʼ alda döes ores dalunc;
A Florian sál, che döt i spunc,
Sura döt le corp sëntel gran me.
“Finida sëgn éra cun me”,
Dijel, “zede mëssi al serpënt,
Che vëgn chiló en mi gran tormënt.”
Ater ne dijel, le pür Florian;
La bisca vëighel gnon soflan;
Cun gran sbalz y scrai saltel te füch,
La bisca fej le medemo jüch,
Salta, tres soflan, tl ciastel,
ciastel por i abitanc no bel;
Le füch, che mancia de compasciun,
Desdrüj bel snel la bisca y le striun.
I Maroi é iló sciöchʼ incantá,
Da chësc miraco spaventá;
Mo tra chi nʼ él un n dër sciché,
Che ne pordô mai so ce:
Chël á osservé, chël á dé a mënt,
Che la bisca lʼ ultim momënt
La gherlanda a scassé dal ce
Denant che jí te füch a sicé.
Tl cënder ál n pez do chirí,
La gherlanda ciafel saurí,
Se la mët te gofa da sciché
Y á fat iló n bun marcé;
Da laota incá él gnü ricun
Dʼ or y dʼ arjënt, no de saurun;
La bela gherlanda á fat chësc,
Chʼ â la forza de fá ric prësc.
Sön chëra munt mai plü nʼ án spié
Valʼ bisca, y ciamó manco pié;
Mo te Marou nʼ vëigon datrai
‒ Cuntan insciö gonot aldí ái ‒
De blances cun gherlanda al ce;
De chëres nʼ odëis mindecé,
Mo scʼ ëres ais ʼci dʼ arichí
La forza, ne sái da ves dí.