Cunvenzion dla Elpes

ladino

Governo italiano 1991 diritto diritto Cunvenzion dla Elpes Intestazione 7 giugno 2013 25% Da definire


http://www.provinz.bz.it/anwaltschaft/download/Cunvenzion_dla_Elpes.pdf


La Cunvenzion

La Cunvenzion cheder

Preambul

La Republica Federala Tudëscia

la Republica Franzëusa

la Republica Taliana

la Republica Slovena

la Republica dl’Austria

la Cunfederazion Svizra

y la Comunanza Europeica

tla cuscienza che la Elpes ie un di majeri raions naturei che taca adum tl’Europa, n ambient naturel y n raion economich, culturel y de recriazion tl cuer dl’Europa, che se defrenziëia per la spezifizità y la varietà de si natura, cultura y storia, n raion de chël che l fej pert truep populi y Paejes,

recunescian che la Elpes ie n ambient naturel y economich per la populazion locala y che les ie nce de gran mpurtanza per la regions extra-alpines, danter l auter nce coche spersa de transit de vies de comunicazion mpurtantes,

recunescian l fat che la Elpes ie n raion de retrata y de vita per truepa sortes de plantes y de tieres,

tla cuscienza dla gran defrënzies danter i urdinamënc giuridics singui, dla cundizions natureles dl teritore, dl nridlamënt, dl’ativiteies agricules y furesteles, di livei y dl svilup dl’economia, dla prescion dl trafich y dla formes y dla ntensità defrëntes dla nuzeda turistica,

n cunscidrazion dl fat che l sfrutamënt for majer da pert dla persona reprejentea for plu n pericul per l raion dla Elpes y si funzions ecologiches y savan che i danns ne possa nia o possa mé cun de gran custimënc y fadia unì cumedei – y chël de regula mé te tëmps lonc,

tla cunvinzion che i nteresc economics muessa unì cuncurdei y armunisei cun i bujëns ecologics – ie, n cunseguenza di resultac dla prima Cunferënza dla Elpes di Ministri dl Ambient dai 9 ai 11 de utober 1989, unides a una coche repurtà tlo dessot:

Articul 1

Ciamp d’aplicazion

(1) L oget de chësta Cunvenzion ie l raion dla Elpes coche l ie descrit y reprejentà tla njonta.

(2) Uni Pert cuntrativa possa, pra l at de depusizion de si strumënt de ratificazion o azetazion o apurvazion, o te uni auter mumënt dadedò, tres na detlarazion adresseda ala Republica dl’Austria tla cualità de Depusiter, slargë ora l’aplicazion de chësta Cunvenzion a de plu pertes de si teritore, sce chësc ie ratà debujën per l’atuazion dla despusizions de chësta Cunvenzion.

(3) Uni detlarazion data ju aldò dl paragraf 2 possa unì revucheda per cie che reverda uni teritore nunzià da d’ëila, tres na nutificazion adresseda al Depusiter. La revucheda à fazion n l prim di dl mëns che vën do la destumeda de n tëmp de sies mënsc, calculà a pië via dala data de rezevuda dla nutificazion da pert dl Depusiter.

Articul 2

Ublianzes genereles

(1) La Pertes cuntratives, n usservanza di prinzips dla prevenzion, dla cooperazion y dla respunsabltà de chiche gauja danns ambientei, segurea na politica globala per la cunservazion y la defendura dla Elpes, tenian cont valivamënter di nteresc de duc i Stac dla Elpes y de si Regions alpines, sciche nce dla Cumenanza Economica Europeica, y se nuzan dla ressurses a na maniera respunsabla y durëivla. La cooperazion sëura i cunfins ora a bën dl raion dla Elpes vën renfurzeda y amplieda a livel geografich y tematich.

(2) Per arjonjer l obietif nunzià tl paragraf 1, tulerà la Pertes cuntratives mesures adatedes dantaldut te chisc ciamps:

a) Populazion y cultura – cun la mira de respeté, cunservé y sustenì l’identità culturela y soziela dla populazions locales y per nen seguré la ressurses fundamenteles de vita, dantaldut i nredlamënc y l svilup economich cumpatibli cun l ambient, y cun la mira de sustenì l ntendimënt di uni cun i autri y la relazions de culaborazion danter la populazions dl’Elpes y dedora dl’Elpes.

b) Planificazion dl teritore – cun la mira de garantì na nuzeda raziunela y de sparani y l svilup sann y armonich de dut l teritore, tenian n cunscidrazion a na maniera particulera i riscs naturei, la prevenzion de sfrutamënc sëuramenei o nuzedes massa basses, y l mantenimënt y la recustituzion de ambienc naturei tres la identificazion y la valutazion cumplessiva di bujëns de adurvanza, la planificazion ntegreda y a tëmp lonch y l’armunisazion dla mesures che nen resultea.

c) Defendura dla cualità dl’aria – cun la mira de arbassé dassënn la emiscions ntussientes y dezipëntes y si fazions negatives tla region dla Elpes, sciche nce la trasmiscion de sustanzes mpazientes che vën da oradecà a n livel che ne sibe nia de dann per la persona, la fauna y la flora.

d) Defendura dl terac – cun la mira de arbassé l mpaziamënt cuantitatif y cualitatif dl terac, adurvan dantaldut tecniches de produzion agricula y furestela che respetea l terac, se nuzan a na maniera limiteda di teraces, smendran l’erosion y la mpermeabilisazion di teraces.

e) Economia dl’ega – cun la mira de cunservé y restabilì la cualità naturela dl’eghes y di sistems idrics, dantaldut mantenian nëtes l’eghes, realisan operes idrauliches cumpatibles cun la natura y se nuzan dl’energia idrica a na maniera da tenì cont di nteresc dla populazion locala y di nteresc dla cunservazion dl ambient.

f) Defendura dla natura y scunanza dla cuntreda – cun la mira de defënder, scuné y, sce l ie debujën, recustituì l ambient naturel y la cuntreda a na maniera da garantì stabilmënter l’efizienza di ecosistems, la cunservazion dla flora y dla fauna y de si habitac, la capazità de regenerazion y l jì inant dla produtività dla ressurses natureles, sciche nce la varietà, particularità y belëza de duta la natura y cuntreda.

g) Agricultura da mont – cun la mira de seguré, tl nteres dla culetività, la gestion dla cuntreda da mont tradiziunela, y nce n’agricultura adateda ai luesc y n armunia cun l ambient, y cun la mira de la sustenì tenian cont dla cundizions economiches plu zariëuses.

h) Bòsc da mont – cun la mira de cunservé, renfurzé y restabilì la funzions di bòsc, dantaldut chëla dla defendura, miuran la resistënza di ecosistems di bòsc, dantaldut atuan na cultura di bòsc adateda ala natura y schivan adurvanzes che pudëssa danejé i bòsc, tenian cont dla cundizions economiches plu zariëuses tla region alpina.

i) Turism y atività dl tëmp liede – cun la mira de armunisé l’ativiteies turistiches y dl tëmp liede cun i bujëns ecologics y soziei, limitan l’ativiteies che danejea l ambient y determinan, n particuler, raions de respet.

j) Trasporc – cun la mira de smendrì la fazions negatives y i riscs che se porta pro dal trafich interalpin y transalpin a n livel che sibe azetabl per la persona, la fauna, la flora y si habitat, danter l auter renfurzan l trasport, te na maniera particulera chël dla marcanzia, sun scines, dantaldut tres la criazion de nfrastrutures adatedes y de sustenimënc liëi al marcià, zënza descriminazions n cont dla naziunalità.

k) Energia – cun la mira de bater tres formes de produzion, destribuzion y adurvanza de energia che respeteie la natura y la cuntreda, y per sustenì mesures de sparani de energia.

l) Economia dl refudam – cun la mira de seguré l’abineda, l rezitlaje y l tratamënt dl refudam a na maniera adateda ai bujëns topografics, geologics y tlimatics spezifics dl raion dla Elpes tenian cont a na maniera particulera dla prevenzion dla produzion dl refudam.

(3) La Pertes cuntratives stlujerà jù i Protocoi te chëi che l unirà definì i aspec particuleres per l’atuazion de chësta Cunvenzion.

Articu 3

Nrescida y usservazion sistematica

Ti setores nunziei tl articul 2, vën la Pertes cuntratives a una:

a. de mëter a jì lëures de nrescida y valutazions scientifiches cunlauran deberieda,

b. de svilupé deberieda programs y de purté inant programs de usservazion sistematica che se ntegrea,

c. de armunisé nrescides y usservazions, sciche nce l’abineda relativa di dac.

Articul 4

Culaborazion tl ciamp giuridich, scientifich, economich y tecnich

(1) La Pertes cuntratives alesirea y sustën l barat de nfurmazions de natura giuridica, scientifica, economica y tecnica che ie de mpurtanza per chësta cunvenzion.

(2) La Pertes cuntratives, al fin de tò n cunscidrazion l plu puscibl i bujëns regiunei y che va sëura i cunfins ora, se nfurmea la una cun l’autra sun i pruvedimënc de natura giuridica y economica che ie udui danora, da chëi che l possa se purté pro cunseguenzes spezifiches per l raion dla Elpes o per na pert de chësc raion.

(3) La Pertes cuntratives cunlëura cun urganisazions nternaziuneles, guviernatives y nia guviernatives, tan inant che l ie debujën, per atué a na maniera efizienta chësta Cunvenzion y i Protocoi de chëi che les ie Pertes cuntratives.

(4) La Pertes cuntratives se cruzia a na maniera adateda de nfurmé regulermënter la minonga publica n cont di resultac dla nrescides y dla usservazions, sciche nce n cont dla mesures adotedes.

(5) La ublianzes che se porta pro per la Pertes cuntratives da chësta Cunvenzion tl ciamp dla nfurmazion à fazion cun resserva dla leges naziuneles sun la resservatëza. Nfurmazions ratedes resservedes muessa unì tratedes aldò.

Articul 5: Cunferënza dla Pertes cuntratives

Cunferënza dla Elpes

(1) I problems de nteres n cumenanza dla Pertes cuntratives y si culaborazion forma oget de sessions dla Cunferënza dla Perets cuntratives (Cunferënza dla Elpes) tenides regulermënter. La prima session dla Cunferënza dla Elpes vën cherdeda ite al plu tert n ann do la jita n forza de chësta Cunvenzion tres una dla Pertes cuntratives numineda a una.

(2) Dadedò uniral tenì de regula uni doi ani sessions urdeneres dla Cunferënza dla Elpes pra la Pert cuntrativa che à la Presidënza. La presidënza y la sënta se auternea do uni session urdenera dla Cunferënza dla Elpes. Tramedoves vën stabilides dal Cunferënza dla Elpes.

(3) La Pert cuntrativa che à la Presidënza fej da iede a iede la pruposta dl orden dl di per la session dla Cunferënza dla Elpes. Uni una dla Pertes cuntratives à l dërt de lascé mëter ite mo d’autri ponc sun l orden dl di.

(4) La Pertes cuntratives ti manda ala Cunferënza dla Elpes nfurmazions sun la mesures che les à adotà per l’atuazion de chësta Cunvenzion y di Protocoi de chëi che les ie Pertes cuntratives, tenian cont dla leges naziuneles sun la resservatëza.

(5) La urganisazion dla Nazions Unifichedes, si istituzions spezialisedes, l Cunsëi d’Europa, sciche nce uni auter Stat europeich possa tò pert coche usservadëures ala sessions dla Cunferënza dla Elpes. La Cunferënza dla Elpes possa oradechël lascé pro coche usservadëures urganisazions internaziuneles nia guviernatives che dejëuj n’atività tla materia.

(6) L vën tenì na session straurdenera dla Cunferënza dla Elpes uni iede che la l deliberea o sce, tl tëmp danter doi sessions, n terzo dla Pertes cuntratives nen feje dumanda scrita pra la Pert cuntrativa che à la Presidënza.

Articul 6

Duvieres dla Cunferënza dla Elpes

La Cunferënza dla Elpes ejaminea l stat d’atuazion dla Cunvenzion y di Protocoi cun la njontets, y la dejëuj te si sessions n particuler chisc duvieres:

a. La adotea la mudazions de chësta Cunvenzion aldò dla pruzedura nunzieda tl articul 10.
b. La adotea i Protocoi y si njontes, sciche nce si mudazions aldò dla pruzedura nunzieda tl articul 11.
c. La adotea si regulamënt ntern.
d. La tol la dezijions che ie debujën tla materia finanziera.
e. La tol dezijions n cont dla costituzion de Grupes de Lëur ratedes de bujën per l’atuazion dla Cunvenzion.
f. La tol cunescënza dla valutazions de nfurmazions scientifiches.
g. La deliberea o ti cumët mesures per la realisazion di obietifs udui danora dal articul 3 y dal articul 4,

la stabilësc la forma, l oget y la frecuenza dla trasmiscion dla nfurmazions da presenté aldò dl articul 5, paragraf 4, y la tol cunescënza dla nfurmazions nstësses sciche nce dla relazions presentedes dala Grupes de Lëur. h. La segurea che l vënie dejëut l’ativieteies de secretariat che ie debujën.

Articul 7

Deliberes dla Cunferënza dla Elpes

(1) Ora de chël che ie stabilì tlo dessot, deliberea la Cunferënza dla Elpes per cunsëns. Per cie che reverda i duvieres dac sëura pra i pustoms c, f, y g dl articul 6, sce l resultëssa che duc i tentatifs de arjonjer n cunsëns fossa unic fac y l presidënt nen tol cunescënza espressamënter, vëniel delibrà a maiuranza di trëi cherc dla Pertes cuntratives presëntes che litea.

(2) Tla Cunferënza dla Elpes à uni Pert cuntrativa una na usc. La Cumenanza economica europeica eserzitea l dërt de lité tl ciamp de si cumpetënzes, purtan a esprescion n numer de ujes che curespuend al numer de si Stac cumëmbri che ie Pertes cuntratives de chësta Cunvenzion; la Cumenanza Economica Europeica ne eserzitea nia l dërt de lité sce i Stac cumëmbri respetives eserzitea si dërt de lité.

Articul 8

Cunsëi permanënt

(1) L vën istituì, coche organ d’esecuzion, l Cunsëi permanënt dla Cunferënza dla Elpes, metù adum dai deleghei dla Pertes cuntratives.

(2) La Pertes sotscrijëntes che ne à mo nia ratificà la Cunvenzion tol pert ala sessions dl Cunsëi Permanënt cun l status de usservadëures. L medemo status possa oradechël unì cunzedù a uni Paesc dla Elpes che ne à mo nia ratificà chësta Cunvenzion y che nen fej dumanda.

(3) L Cunsëi permanënt adotea si regulamënt ntern.

(4) L Cunsëi Permanënt delibrea oradechël n cont dla modaliteies dla partezipazion eventuela a si sessions di reprejentanc de urganisazions guviernatives y nia guviernatives.

(5) La Pert cuntrativa che ie a cë dla Cunferënza dla Elpes à nce la presidënza dl Cunsëi Permanënt.

(6) L Cunsëi Permanënt dejëuj n particuler chisc duvieres:

a. l ejaminea la nfurmazions mandedes dala Pertes cuntratives aldò dl articul 5, paragraf 4,
b. l abina adum y valutea la documentazion che reverda l’atuazion dla Cunvenzion y di

Protocoi cun la njontes, y l la somët al ejam dla Cunferënza dla Elpes, aldò dl articul 6,

c. l ti fej al savëi ala Cunferënza dla Elpes n cont dl’atuazion dla delibres che la à adotà,
d. l njinia la sessions dla Cunferënza dla Elpes a livel de cuntenut y l possa fé la

pruposta de mëter ponc al ordenn dl di y de tò mesures n cont dl’atuazion dla Cunvenzion y di Protocoi curespundënc,

e. l istutuesc la Grupes de Lëur per l’elaburazion de Protocoi y de cumetudes aldò dl

articul 6, pustom e, i l coordinea si ativiteies,

f. l ejaminea y armunisea i cuntenuc di proiec de Protocol te na ududa unitera y globala y l i somët ala Cunferënza dla Elpes,
g. l fej la pruposta ala Cunferënza dla Elpes de mesures y cumetudes per la realisazion

di obietifs cuntenii tla Cunvenzion y ti Protocoi. (7) La delibres tl Cunsëi Permanënt vën adotedes n cunformità cun la despusizions nunziedes tl articul 7.

Articul 9

Secretariat

La Cunferënza dla Elpes possa deliberé per cunsëns la istituzion de n Secretariat Permanënt.

Articul 10

Mudazions dla Cunvenzion

Uni una dla Pertes cuntratives possa prejenté ala Pert cuntrativa che ti sëuranstà ala Cunferënza dla Elpes prupostes de mudazion dla Cunvenzion. Chësta prupostes unirà mandedes dala Pert cuntrativa che ti sëuranstà ala Cunferënza dla Elpes ala Pertes cuntratives y ala Pertes sotscrijëntes almanco sies mënsc dan l scumenciamënt dla Session dla Cunferënza dla Elpes n ucajion de chëla che les unirà ejaminedes. La mudazions dla Cunvenzion va n forza aldò dla despusizions nunziedes pra i paragrafs 2, 3 y 4 dl articul 12.

Articul 11

I Protocoi y si mudazions

(1) I proiec dl Protocol nunzià pra l articul 2, paragraf 3 vën mandei dala Pert cuntrativa che ti sëuranstà ala Cunferënza dla Elpes ala Perets cuntratives y ala Pertes sotscrijëntes almanco sies mënsc dan l scumenciamënt dla session dla Cunferënza dla Elpes che les ejaminerà.

(2) I Protocoi adotei dala Cunferënza dla Elpes vën firmei n ucajion de si sessions o dadedò pra l Depusiter. I va n forza per chëla Pertes cuntratives che i à ratifichei, azetei o apurvei. Per la jita n forza de n Protocol iel debujën de almanco trëi ratifiches o azetazions o apurvazions. I

strumënc nunziei dessëura vën depusitei pra la Republica dl’Austria tla cualità de Depusiter. (3) Sce i Protocoi ne cuntën deguna despusizions defrëntes, vëniel per la jita n forza y per la desdita aplicà per analogia la despusizions di articuli 10, 13 y 14.

(4) Per la mudazions di Protocoi vëniel aplicà la despusizions curespundëntes di paragrafs 1, 2 y 3.

Articul 12

Sotscrizion y ratificazion

(1) Chësta Cunvenzion vën depusiteda per la sotscrizion pra la Republica dl’Austria tla Cualità de Depusiter, a pië via dai 7 de nuvëmber 1991.

(2) La Cunvenzion muessa unì sometuda a ratificazion o azetazion o apurvazion. I strumënc de ratificazion o azetazion o apurvazion vën depusitei pra l Depusiter.

(3) La Cunvenzion va n forza trëi mënsc do l di n chël che trëi Stac à purtà a esprescion si adejion ala Cunvenzion aldò dl paragraf 2. (4) Per uni Pert sotscrijënta che à purtà a esprescion dadedò si adejion ala Cunvenzion aldò dla despusizions dl paragraf 2, va la Cunvenzion n forza trëi mënsc do la depusizion dl strumënt de ratificazion o azetazion o apurvazion.

Articul 13

Desdita

(1) Uni Pert cuntrativa possa desdì te uni mumënt chësta Cunvenzion tres na nutificazion adresseda al Depusiter.

(2) La desdita arà fazion n l prim di dl mëns che vën do la destumeda de n tëmp de sies mënsc a pië via dala data de rezevuda da pert dl Depusiter.

Articul 14

L Depusiter ti nutifichea ala Pertes cuntratives y ala Pertes sotscrijëntes:

- i ac de sotscrizion
- la depusizions de strumënc de ratificazion o azetazion o apurvazion
- la data dla jita n forza de chësta Cunvenzion aldò dl articul 12,
- la detlarazions relascedes aldò dl articul 1, paragraf 2 y 3,
- la nutificazions fates aldò dl articul 13 y la dates n chëles che la desdites à fazion.

N testemunianza de chësc ie chësta Cunvenzion unida sotscrita dai sotscrijënc de dërt autorisei a l fé.

Suzedù a Salzburg, ai 7 de nuvëmber 1991, tla rujeneda franzëusa, taliana, slovena y tudëscia, ulache uni un di cater tesć ie lient te n uriginal depusità pra l Archif de Stat Austriach. L Depusiter manda ala Pertes sotscrijëntes copies zertifichedes cunformes.