Cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer/1/L'effect da las obligaziuns
 |
Questo testo è incompleto. | |
| ◄ | 1 - L'origin da las obligaziuns | 1 - L'extincziun da las obligaziuns | ► |
Segund titel: L’effect da las obligaziuns
Emprim chapitel: L’adempliment da las obligaziuns
Art. 68
Il debitur è obligà d’ademplir persunalmain sia obligaziun mo, sch’il creditur vul ch’ella vegnia ademplida dal debitur sez. B. Dimensiun da la restituziun I. Obligaziun da la persuna enritgida II. Dretgs che resultan tras las expensas C. Exclusiun da la restituziun D. Surannaziun A. Princips generals I. Prestaziun persunala Dretg d’obligaziuns 20 220
Art. 69
1 Il creditur na sto betg acceptar in pajament parzial, sche l’entir debit è liquid e sch’il termin dal pajament è arrivà. 2 Sch’il creditur vul acceptar in pajament parzial, na po il debitur betg refusar da pajar la part dal debit ch’el ha renconuschì.
Art. 70
1 Sch’ina prestaziun indivisibla sto vegnir furnida a plirs crediturs, sto il debitur furnir questa prestaziun a tuts communablamain, e mintga creditur po pretender che questa prestaziun vegnia furnida a tuts communablamain.
2 Sch’ina prestaziun indivisibla sto vegnir furnida da plirs debiturs, è mintga debitur obligà da furnir tut la prestaziun.
3 Sch’i na resulta betg insatge auter tras las circumstanzas, po il debitur che ha cuntentà il creditur alura pretender dals auters debiturs ina indemnisaziun adequata, ed ils dretgs dal creditur cuntentà vegnan transferids ad el, sch’el ha insumma il dretg da pretender ina tala indemnisaziun.
Art. 71
1 Sche la chaussa debitada è determinada mo tenor ses gener, ha il debitur il dretg da tscherner, uschenavant ch’i na resulta nagut auter tras la relaziun giuridica. 2 El na dastga dentant betg offrir ina chaussa che ha ina qualitad che sa chatta sut la media.
Art. 72
Sche l’obligaziun da pajar il debit s’extenda sin pliras prestaziuns en quella maniera che mo l’ina u che mo l’autra duai vegnir pajada, ha il debitur il dretg da tscherner, uschenavant ch’i na resulta nagut auter tras la relaziun giuridica.
Art. 73
1 Sche l’obligaziun da pajar il debit s’extenda sin il pajament da tschains e sche lur autezza n’è betg determinada ni en in contract ni en la lescha ni tenor isanza, sto vegnir pajà in tschains annual da 5 pertschient.
2 I resta resalvà al dretg public da relaschar disposiziuns cunter l’abus en ils fatgs dals tschains.
II. Object da l’adempliment 1. Pajament parzial 2. Prestaziuns indivisiblas 3. Determinaziun tenor il gener 4. Obligaziun alternativa 5. Tschains Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 21 220
Art. 74
1 Il lieu da l’adempliment vegn determinà da las partidas tras la voluntad expressiva u tras la voluntad che po vegnir deducida da las circumstanzas.
2 Nua ch’i n’è fixà nagut auter, valan ils suandants princips:
- 1. debits en daners ston vegnir pajads en quel lieu, nua ch’il creditur ha ses domicil il mument ch’il pajament sto vegnir fatg;
- 2. sch’i vegn debitada ina tscherta chaussa, sto quella vegnir surdada là, nua ch’ella sa chatta il mument ch’il contract è vegnì
fatg;
- 3. autras obligaziuns ston vegnir ademplidas en quel lieu, nua
ch’il debitur ha gì ses domicil il mument che quellas èn naschidas.
3 Sch’il creditur mida ses domicil, al qual el po pretender che l’obligaziun vegnia ademplida, suenter che quella è naschida, e sch’i resulta tras quai ina grevezza considerabla per il debitur, ha quel il dretg d’ademplir l’obligaziun al domicil oriund.
Art. 75
Sch’il temp da l’adempliment n’è determinà ni tras contract ni tras la natira da la relaziun giuridica, po l’adempliment vegnir prestà e pretendì immediatamain.
Art. 76
1 Sch’il termin è fixà per il cumenzament u per la fin d’in mais, sa tracti en quest connex da l’emprim u da l’ultim di dal mais.
2 Sch’il termin è fixà per il mez d’in mais, vala il 15avel di da quest mais.
Art. 77
1 Sch’ina obligaziun u sch’in auter act giuridic duai vegnir ademplì cun la scadenza d’in tschert termin suenter ch’il contract è vegnì fatg, vala la suandanta regulaziun:
1. en cas ch’il termin è fixà tenor dis, vala l’ultim di dal termin, dentant senza quintar il di ch’il contract è vegnì fatg, ed – en cas ch’il termin è fixà sin 8 u sin 15 dis – na vala betg il temp dad 1 u da 2 emnas, mabain dad 8 u da 15 dis cumplains;
2. en cas ch’il termin è fixà tenor emnas, vala quel di da l’ultima emna che correspunda cun ses num al di, ch’il contract è vegnì fatg; B. Lieu da l’adempliment C. Temp da l’adempliment I. Obligaziun senza termin II. Obligaziun sin termin 1. Termin mensil 2. Auters terminsDretg d’obligaziuns 22 220
- 3. en cas ch’il termin è fixà tenor mais u tenor ina perioda che
cumpiglia plirs mais (onn, mez onn, quart onn), vala quel di da l’ultim mais, dal qual la cifra correspunda al di ch’il contract è vegnì fatg e – sche quest di manca en l’ultim mais – vala l’ultim di da quest mais. La noziun «mez mais» vegn definida sco in temp da 15 dis che ston vegnir quintads sco ultims, sch’in termin vegn fixà per 1 u per plirs mais e mez.
2 Da medema maniera vegn il termin calculà er, sch’el na cumenza betg il di ch’il contract è vegnì fatg, mabain ad in’autra data.
3 Sche l’adempliment duai vegnir fatg entaifer in termin determinà, sto el vegnir fatg avant che quest termin scada.
Art. 78
1 Sch’il termin da l’adempliment u sche l’ultim di d’in termin croda sin ina dumengia u sin in auter firà ch’è renconuschì uffizialmain sco tal al lieu da l’adempliment26, vala il proxim lavurdi sco di d’adempliment u sco ultim di da quest termin.
2 Cunvegnas divergentas restan resalvadas.
Art. 79 L’adempliment da l’obligaziun sto vegnir fatg ed acceptà il di fixà durant las uras da fatschenta usitadas.
Art. 80
Sch’il termin ch’è fixà en il contract è vegnì prolungà, cumenza il nov termin – sch’i na resulta betg insatge auter tras il contract – l’emprim di suenter ch’il termin vegl è scadì.
Art. 81
1 Sch’i na resulta betg in’autra voluntad da las partidas tras il cuntegn u tras la natira dal contract u tras las circumstanzas, po il debitur ademplir sia obligaziun gia avant il di da scadenza dal termin.
2 El na dastga dentant betg deducir in sconto, nun ch’ina cunvegna u ch’ina isanza permettia quai.
26 Concernent il termin legal dal dretg federal e concernent ils termins che vegnan fixads da las autoritads confurm al dretg federal ha la sonda oz il medem status sco in firà renconuschì (art. 1 da la LF dals 21 da zercladur 1963 davart il curs dals termins las sondas – CS 173.110.3)
3. Dumengias e firads III. Adempliment durant las uras da fatschenta IV. Prolungaziun dal termin V. Adempliment anticipà Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 23 220
Art. 82
Tgi che vul pretender da l’autra partida l’adempliment d’in contract bilateral, sto gia avair ademplì sia atgna obligaziun u sto offrir da l’ademplir, nun ch’el haja d’ademplir quella – confurm al cuntegn u confurm a la natira dal contract – pir pli tard.
Art. 83
1 Sch’ina partida n’è – en cas d’in contract bilateral – betg pli solventa, en spezial pervia da concurs, u sch’ella è vegnida impegnada senza success e sch’il dretg da l’autra vegn periclità tras quest pegiurament da la situaziun finanziala, po la partida periclitada retegnair sia prestaziun uschè ditg, fin che la cuntraprestaziun è garantida en sia favur.
2 Sche questa garanzia na vegn betg prestada sin ses giavisch entaifer in termin adequat, po ella sa retrair dal contract.
Art. 84 27 1 Debits en daners ston vegnir pajads cun meds da pajament legals en l’unitad monetara debitada.
2 Sch’il debit sa cloma sin in’unitad monetara che n’è betg la valuta dal pajais, po la summa debitada tuttina vegnir pajada en la valuta dal pajais tenor sia valur il di da scadenza dal termin, sch’i n’è betg vegnì fixà – duvrond la noziun «valur effectiva» u in’agiunta sumeglianta – ch’il contract stoppia vegnir ademplì pled per pled.
Art. 85
1 In debitur po imputar in pajament parzial al chapital mo, sch’el n’è betg en retard cun ils tschains u cun ils custs.
2 Sch’il creditur ha survegnì ina cauziun, in pegn u autras garanzias per ina part da sia pretensiun, n’ha il debitur betg il dretg d’imputar in pajament parzial sin la part da la pretensiun ch’è garantida u ch’è garantida meglier.
Art. 86
1 Sch’il debitur ha plirs debits tar il medem creditur, ha el il dretg da declerar tar il pajament, tge debit ch’el veglia pajar.
2 Sch’i manca ina tala decleraziun, vegn il pajament quintà tar quel debit ch’il creditur ha inditgà en sia quittanza, premess ch’il debitur na fetschia betg immediatamain opposiziun cunter quai. 27 Versiun tenor la cifra 2 da l’agiunta tar la LF dals 22 da december 1999 davart l’unitad monetara ed ils meds da pajament, en vigur dapi il 1. da matg 2000 (CULF 2000 1144; Fegl uffizial federal 1999 7258) VI. En cas da contracts bilaterals 1. Moda da l’adempliment 2. Insolvenza d’ina partida D. Pajament I. Valuta dal pajais II. Imputaziun 1. En cas d’in pajament parzial 2. En cas da plirs debits a. Tenor la decleraziun dal debitur u dal crediturDretg d’obligaziuns 24 220
Art. 87
1 Sch’i n’è avant maun ni ina decleraziun valaivla davart il pajament ni ina indicaziun en la quittanza, sto il pajament vegnir imputà al debit che scada, sch’i scadan plirs debits a quel debit, per il qual igl è vegnida fatga l’emprim ina scussiun cunter il debitur, e sch’i n’è betg vegnida fatga ina scussiun, al debit ch’è scadì sco emprim.
2 Sch’ils debits èn scadids a medem temp, vegn l’imputaziun fatga en moda proporziunala.
3 Sch’i n’è scadì nagin da plirs debits, vegn il pajament imputà al debit che porscha la garanzia la pli pitschna al creditur.
Art. 88
1 Il debitur che ha prestà in pajament ha il dretg da pretender ina quittanza ed – en cas ch’il debit è pajà dal tuttafatg – er la restituziun dal certificat da debit u l’annullaziun da quel.
2 Sch’i na vegn betg pajà tut il debit u sch’il certificat da debit cuntegna anc auters dretgs dal creditur, po il debitur pretender – ultra da la quittanza – mo ch’il pajament vegnia remartgà sin il certificat da debit.
Art. 89
1 Sch’i vegnan debitads tschains u autras prestaziuns periodicas, lascha la quittanza che vegn dada senza resalvas per ina prestaziun posteriura supponer che las prestaziuns, ch’èn scadidas pli baud, sajan vegnidas pajadas.
2 Sch’i vegn dada ina quittanza per in debit da chapital, vegni supponì che er ils tschains sajan vegnids pajads. 3 La restituziun dal certificat da debit al debitur lascha supponer ch’il debit saja pajà.
Art. 90
1 Sch’il creditur pretenda ch’il certificat da debit saja ì a perder, po il debitur pretender tar il pajament ch’il creditur decleria en in document public u en in document legalisà ch’il certificat da debit saja annullà e ch’il debit saja pajà. 2 Resalvadas restan las disposiziuns davart l’annullaziun da vaglias. b. Tenor la lescha III. Quittanza e restituziun dal certificat da debit 1. Dretg dal debitur 2. Effect 3. Nunpussaivladad da la restituziun Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 25 220
Art. 91
Il creditur vegn en retard, sch’el refusa en moda nungiustifitgada d’acceptar la prestaziun che vegn offrida ad el en moda correcta, u d’ademplir ils acts preparativs ch’èn sia chaussa e senza ils quals il debitur n’è betg en cas d’ademplir sias obligaziuns.
Art. 92
1 Sch’il creditur sa chatta en retard, ha il debitur il dretg da depositar la chaussa debitada sin donn e cust dal creditur e da sa deliberar uschia da sia obligaziun.
2 Il lieu dal deposit sto vegnir fixà dal derschader. Rauba po dentant er vegnir depositada en in magasin senza ina disposiziun giudiziala.28
Art. 93
1 Sch’in deposit n’è betg cunvegnent pervia da la natira da la chaussa u pervia dal gener dal manaschi, u sche la chaussa è en privel d’ir en malura u sch’ella chaschuna custs da mantegniment u custs considerabels per la metter en salv, po il debitur – suenter avair fatg ordavant ina smanatscha e cun il consentiment dal derschader – laschar vender publicamain la chaussa e depositar il retgav. 2 Sche la chaussa ha in pretsch da bursa u da martgà u sch’ella ha ina pitschna valur cumpareglià cun ils custs, na sto la vendita betg vegnir fatga en moda publica ed ella po vegnir permessa dal derschader er senza ch’i vegnia fatga ordavant ina smanatscha.
Art. 94
1 Il debitur ha il dretg da puspè prender enavos la chaussa depositada, uschè ditg ch’il creditur n’ha betg anc declerà d’acceptar quella u uschè ditg ch’in dretg da pegn n’è betg vegnì abolì en consequenza dal deposit.
2 Per il termin da la retratga entra la pretensiun puspè en vigur cun tut ses dretgs accessorics.
Art. 95
Sche l’obligaziun na concerna betg la furniziun d’ina chaussa, po il debitur – sch’il creditur è en retard – sa retrair dal contract tenor las disposiziuns davart il retard dal debitur. 28 Versiun tenor la cifra 5 da l’agiunta tar la Lescha federala dals 24 da mars 2000 davart la cumpetenza en chaussas civilas, en vigur dapi il 1. da schaner 2001 (CULF 2000 2355; Fegl uffizial federal 1999 2829) E. Retard dal creditur I. Premissa II. Effect 1. En cas da prestaziuns materialas a. Dretg da depositar b. Dretg da vender c. Dretg da prender enavos 2. En cas d’autras prestaziuns Dretg d’obligaziuns 26 220
Art. 96
Sch’ina obligaziun debitada na po betg vegnir ademplida vers il creditur ed er betg vers sia represchentanza per in auter motiv che ha da far cun la persuna dal creditur u pervia d’ina intschertezza davart il creditur, senza che quel saja la culpa da quest fatg, ha il debitur il dretg da far il deposit u da sa retrair dal contract, sco en cas dal retard dal creditur.
===Segund chapitel: Las consequenzas, sche las obligaziuns na vegnan betg ademplidas ===P
Art. 97
1 Sche l’obligaziun na po insumma betg vegnir ademplida u sch’ella na po betg vegnir ademplida en moda correcta, sto il debitur pajar ina indemnisaziun per il donn che vegn chaschunà tras quai, nun ch’el possia cumprovar ch’el n’haja nagina culpa.
2 L’execuziun suttastat a las disposiziuns da la Lescha federala dals 11 avrigl 188929 davart la scussiun ed il concurs ed a la Procedura civila dals 19 december 200830 (PC).31
Art. 98
1 Sch’il debitur è obligà da far insatge, po il creditur – cun resalva da ses dretgs concernent l’indemnisaziun dal donn – sa laschar autorisar da far la prestaziun sin donn e cust dal debitur. 2 Sch’il debitur è obligà da betg far insatge, sto el indemnisar il donn mo gia en il cas da cuntravenziun. 3 Il creditur po ultra da quai pretender ch’il stadi illegal vegnia eliminà e sa laschar autorisar d’eliminar quel sin donn e cust dal debitur.
Art. 99
1 Il debitur è en general responsabel per mintga culpa.
2 La dimensiun da la responsabladad sa drizza tenor la natira da la fatschenta e vegn giuditgada en moda main severa en spezial, sche la fatschenta n’aveva betg l’intenziun da procurar per in avantatg per il debitur.
29 CS 281.1 30 CS 272 31 Versiun tenor la cifra II 5 da l’agiunta 1 tar la Procedura civila dals 19 december 2008, en vigur dapi il 1. da schaner 2011 (CULF 2010 1739; Fegl uffizial federal 2006 7221) F. Impediment da l’adempliment per auters motivs A. Nunadempliment I. Obligaziun dal debitur da prestar indemnisaziuns 1. En general 2. Obligaziuns da far u da betg far insatge II. Dimensiun da la responsabladad e da l’indemnisaziun 1. En general Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 27 220
3 Dal rest vegnan las disposiziuns davart la dimensiun da la responsabladad tar acts illegals applitgadas analogamain per giuditgar ils effects da sbagls contractuals.
Art. 100
1 Ina cunvegna ch’è vegnida fatga ordavant per excluder la responsabladad en cas d’intenziun illegala u en cas da greva negligientscha è nunvalaivla.
2 Er ina renunzia – ch’è vegnida declerada ordavant – a la responsabladad en cas d’ina leva culpa po tenor l’appreziar dal derschader vegnir resguardada sco nunvalaivla, sche la persuna che renunzia è stada en il servetsch da l’autra persuna il mument che la decleraziun è vegnida fatga u sche la responsabladad resulta tras la gestiun d’in manaschi ch’è concessiunà da las autoritads. 3
Resalvadas restan las prescripziuns spezialas davart il contract
d’assicuranza.
Art. 101
1 Tgi che lascha ademplir in’obligaziun u che lascha exequir in dretg che resulta tras ina relaziun da debit – er sche quai vegn fatg en moda legala – d’ina persuna auxiliara, d’in commember da la chasada u d’in lavurant, sto indemnisar a l’autra persuna il donn che la persuna auxiliara ha chaschunà exequind sia incumbensa.32 2 Questa responsabladad po vegnir limitada u abolida cun ina cunvegna che vegn fatga ordavant. 3 Sche la persuna che renunzia stat en il servetsch da l’autra persuna u sche la responsabladad resulta tras la gestiun d’in manaschi ch’è concessiunà da las autoritads, dastga la responsabladad vegnir refusada maximalmain per ils cas che resultan tras ina leva culpa.
Art. 102
1 Sch’ina obligaziun è scadida, vegn il debitur mess en retard tras l’admoniziun dal creditur.
2 Sche l’adempliment è vegnì fixà sin in di determinà u sch’in tal di resulta en consequenza d’ina desditga ch’è stada resalvada e ch’è vegnida pronunziada en moda correcta, vegn il debitur mess en retard gia cun la scadenza da quest di. 32 Versiun tenor la cifra II art. 1 cifra 3 da la LF dals 25 da zercladur 1971, en vigur dapi il 1. da schaner 1972 (a la fin dal DO, disposiziuns finalas e transitoricas dal titel X) 2. Exclusiun da la responsabladad 3. Responsabladad per persunas auxiliaras B. Retard dal debitur I. Premissa Dretg d’obligaziuns 28 220
Art. 103
1 Sch’il debitur sa chatta en retard, sto el indemnisar il donn che resulta tras l’adempliment retardà ed è er responsabel per la casualitad.
2 El po sa deliberar da questa responsabladad cun cumprovar ch’il retard saja succedì senza culpa da sia vart e che la casualitad avess pertutgà l’object da la prestaziun en moda dischavantagiusa per il creditur er, sche l’adempliment fiss vegnì fatg a temp.
Art. 104
1 Sch’il debitur è en retard cun pajar in debit en daners, sto el pajar in tschains da retard da 5 pertschient per onn, er sch’ils tschains fixads en il contract importassan main.
2 Sch’igl èn vegnids fixads en il contract tschains ch’èn pli auts che 5 pertschient, saja quai en moda directa u saja quai tras ina cunvegna d’ina provisiun periodica da banca, pon els vegnir pretendids er durant il temp da retard.
3 Nua ch’il sconto da banca ch’è usità al lieu surpassa 5 pertschient, pon vegnir mess a quint tranter commerziants ils tschains da retard en questa autezza.
Art. 105
1 In debitur ch’è en retard cun il pajament da tschains, da rentas u d’ina summa regalada, sto pajar il tschains da retard pir a partir dal di che la scussiun cumenza u ch’il plant giudizial vegn inizià. 2 Ina cunvegna cuntraria sto vegnir giuditgada tenor ils princips davart il chasti convenziunal. 3 Da tschains da retard na dastgan vegnir pretendids nagins tschains da retard.
Art. 106
1 Sch’il creditur ha subì in donn ch’è pli grond che quai ch’i vegn indemnisà ad el tras ils tschains da retard, è il debitur obligà d’indemnisar er quest donn, nun ch’el cumprovia ch’el n’haja nagina culpa. 2 Sche quest donn pli grond po vegnir giuditgà ordavant, po il derschader fixar l’indemnisaziun gia en la sentenzia davart la pretensiun principala. II. Effect 1. Responsabladad per casualitad 2. Tschains da retard a. En general b. En cas da tschains, da rentas e da donaziuns 3. Ulteriur donn Lescha federala davart la cumplettaziun dal Cudesch civil svizzer 29 220
Art. 107
1 Sch’in debitur sa chatta en retard en cas da contracts bilaterals, ha il creditur il dretg da fixar in termin adequat per el per ademplir posteriuramain l’obligaziun u da laschar fixar in tal termin tras l’autoritad cumpetenta.
2 Sche l’obligaziun na vegn er betg ademplida fin a quest termin, po il creditur anc adina purtar plant per cuntanscher l’adempliment e per survegnir ina indemnisaziun dal donn pervia dal retard; el po dentant er, sch’el fa quai immediatamain, declerar da vulair desister da la prestaziun posteriura ed ubain pretender ina indemnisaziun dal donn ch’è vegnì chaschunà cun tralaschar l’adempliment ubain sa retrair dal contract.
Art. 108
I n’è betg necessari da fixar in termin per l’adempliment posteriur: 1. sch’i resorta dal cumportament dal debitur ch’in tal termin fiss inutil;
2. sche la prestaziun è daventada inutila per il creditur pervia dal retard dal creditur;
3. sch’i resulta – tras il contract – l’intenziun da las partidas che la prestaziun stoppia vegnir fatga precis ad in tschert termin u fin ad in tschert termin.
Art. 109
1 Tgi che sa retira dal contract po refusar la cuntraprestaziun empermessa e pretender la restituziun da quella part ch’è gia vegnida prestada.
2 Ultra da quai ha el il dretg da survegnir l’indemnisaziun dal donn
ch’è naschì tras l’annullaziun dal contract, nun ch’il debitur possia cumprovar ch’el n’haja nagina culpa.
Terz chapitel:
Effects da las obligaziuns vers terzas persunas
Art. 110
Uschenavant ch’ina terza persuna cuntenta ils dretgs d’in creditur, vegnan ils dretgs da tal transferids sin ella: 1. sch’ella cumpra liber ina chaussa ch’è vegnida impegnada per in debit ester, vi da la quala ella ha in dretg da proprietad u in dretg real limità; 4. Retratga ed indemnisaziun a. Cun fixar in termin b. Senza fixar in termin c. Effect da la retratga A. Cuntentada d’ina terza persuna Dretg d’obligaziuns 30 220 2. sch’il debitur renda enconuschent al creditur che la persuna che paja duai surpigliar il post dal creditur. Art. 111 Tgi che empermetta ad in’autra persuna che la prestaziun vegnia furnida d’ina terza persuna è obligà d’indemnisar il donn che resulta, sche la prestaziun na vegn betg furnida.
Art. 112
1 Sch’ina persuna che agescha en agen num è sa laschada empermetter ina prestaziun a favur d’ina terza persuna, ha ella il dretg da pretender che questa prestaziun vegnia furnida a la terza persuna.
2 La terza persuna u sia successura legala po pretender persunalmain che l’obligaziun vegnia ademplida, sche quai è stada la voluntad da las duas autras partidas u sche quai correspunda a l’isanza. 3 En quest cas na po il creditur betg pli deliberar il debitur da sia obligaziun, uschespert che la terza persuna ha declerà al debitur da vulair far diever da ses dretg.
Art. 113
Sch’in patrun è stà assicurà cunter las consequenzas da la responsabladad civila e sch’il lavurant n’ha betg pajà main che la mesadad da la premia, appartegnan ils dretgs che derivan da l’assicuranza exclusivamain al lavurant.