Tesoro letterario di Ercolano, ossia, la reale officina dei papiri ercolanesi/Tavola VI

Tavola VI

../Tavola V ../Tavola VII IncludiIntestazione 13 marzo 2015 100% Archeologia

Tavola V Tavola VII
[p. T.VI modifica]


[p. 13 modifica]

Tavola VI.


ὁμοια δε παθοντων· ὁτι
κᾳγορα τας ψυχας ελεημο-
νας, και συμπαθεις, καιμοι-
ας, ἡμερους αντι των εν-
5αντιως διακειμενων
καταστησει. Ματα ον αρα
τι μωραινειν;εναργους ον-
τος, ὡς ου μαλλονα οσμων,
και χυλων μελη ταυθ’, ἁ
10φασιν εναλλαξαι ταδε τ’αν-
τικειμενα. Καταψευσται δε,
παρ’οἱς λεγεται και το μο-
νην των τεχνων παντε-
λως ωφελειν. και γαρ γεωρ-
15για, και ὑφανιστικη, και οικο-
δομικη, και πολιτικη,
και πλειους αλλαι· και τας
μεν ωφελειν αν τις ειπει-
εν δικαιως αναγκαιοις κα-
20κοις βοηθουσας, την δε τερ-
πειν μονον φυσικως, ου-
κ αναγκαιως· και κατ’αυ-
τον λογον η φιλοσοφια
σπανιους ωφελουσα και
25μουσικης, και πολλων
εμπειριων φαυλων γινε-
ται χειρων. Ευηθες δε και
τοις μαθουσιν απισχυρι-
ζεσθαι περι του μεγαλω-
30φελους αυτης, ὁτι και ανδρασι,
και τοις παισι μετα-
διδοασι· και γαρ αλαζονευ-
εσθαι δυνανται, και περι-
πλανησθαι. και πολλοι λε-
35γουσι μηδεν επανωρθω-
σαι μην αυτους ὑιεις, ουδε με-
θαρμοσαι· πολλοι δ’, οτι νομι-
ζουσι προσηκειν ἀυτοις με-
ταλαμβανειν τους τεχνι-
40τας, και μετειλεφθαι,
αυτην τους τεκνους μεθηρ-
μοκεναι φασιν. ὡςτε

CAP. XVII. An utilitaten Musica pariat?

simili modo adfectos; quippe etiam concio animos opposite dispositos misericordes, et compatientes, et aeque mansuetos reddat. Ut quid frustra evanescere? cum evidens sit, potiores non esse odoribus, et succis cantus istos, quos aiunt immutare posse huiusmodi inter se opposita. ¶ Falsi sunt autem, quotquot dixere etiam ex artibus hanc unam omnibus et omnino prodesse; etenim agricultura, et textoria, et architectura, et politica, et plures aliae omnino prosunt: imo vero has prodesse iure quis dixerit, utpote quae necessariis malis auxilium ferunt, hanc vero tantum naturaliter, non necessario oblectare: atque secundum ipsum eorum ratiocinium Philosophia non solum Musica, sed etiam pluribus practicis, vilibusque artibus deterior esset, quippe ab ea rari sunt, qui emolumentum capiant. Simplicis autem viri et incauti est auctoritate illorum niti, qui Musicam didicerunt, quod ad magnam ipsius utilitatem, quam et a viris, et a pueris percipi autumant; fieri enim potest, ut vel sese iactitent, vel decipiantur. Et multi quidem fatentur, Musicam neque suos filios correxisse, neque meliores reddidisse; multi vero, quippe sibi putent expedire artifices recipere, et ab illis invicem recipi, eam suos filios meliores reddidisse adfirmant. Itaque

[p. 14 modifica]Nell’antecedente Tavola VI. si contiene la colonna XXXIII. del primo papiro svolto di Filodemo intorno alla musica lib. IV. In essa si ravvisa il fac-simile di caratteri greci, ed i segni rispettivi. Le lacune di linee tremulate indicano la mancanza interamente del papiro in quei siti: le lacune fatte con puntini dimostrano l’esistenza del papiro, che non ha caratteri per le diverse ragioni di tempo, difficoltà dello svolgimento, materia del papiro più o meno maltrattato, ed altro. — Le dette due specie di lacune (come praticasi in ogni papiro) vengono ripianate dai dotti interpreti napoletani con giusti supplementi, che nel pubblicarsi per le stampe vengono ravvisati a prima vista, perchè espressi con caratteri rossi, come vedesi nella precedente pagina 13.


SYLLABUS


eorum quae continentur in herculanensibus voluminibus editis.




TOM. I.


PHILODEMI DE MUSICA LIB. IV.


I. Nullam esse musicam, quae ad animos informandos sit idonea.
II. An Musica Divinitati colendae per se sit idonea?
III. An Musica aliquid conferat encomiis, hymenaeis, epithalamiis, threnis?
IV. De Musica, quae ludicris certaminibus inserviret, quid sentiendum?
V. An Musica suapte natura vi movendi polleat?
VI. Generali argumento, quod in honore apud veteres fuerit Musica, obviam itur.
VII. An ad amorem Musica quid conferat?
VIII. Quid in conviviis praestiterit Musica?
IX. An ad amicitias conciliandas quid conferre queat?
X. Quid de Thaletis, et Terpandri historiolis sentiendum?
XI. An Musica eo nomine sit commendanda, quod Religioni vulgo inserviat?
XII. An Musica intellectum acuat, et ad alias scientias relationem habeat?
XIII. An Musica ad virtutes animum disponat?
XIV. Quid Musicae nomine sit intelligendum?
XV. An Musica caelestibus meteoris respondeat?
XVI. Num animi adfectus immutare queat?
XVII. An utilitatem Musica pariat?
XVIII. An Musicam Dei invenerint?
XIX. Quibus de causis vulgo Musicam discerent?