Pagina:Dizionario della lingua latina - Latino-Italiano - Georges, Calonghi 1896.djvu/379: differenze tra le versioni

Barbaking (discussione | contributi)
mNessun oggetto della modifica
Barbaking (discussione | contributi)
mNessun oggetto della modifica
Corpo della pagina (da includere):Corpo della pagina (da includere):
Riga 1: Riga 1:
''l’''infin., {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''seg. da prop. relativa'', non est facile defendere, cur, ''ecc. (dimostrare)'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:De finibus bonorum et malorum|de fin.]] [[:s:la:De finibus bonorum et malorum/Liber Secundus|2, 117]]. {{Indent|2}}B) '''''sostenere, occupare''''' ''una carica, un obbligo, una parte'', commune officium censurae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: actorum partes officiumque virile (''del coro nella tragedia''), {{AutoreCitato|Quinto Orazio Flacco|Hor.}}: alterum in acie cornu, aver dentro come comandante, {{AutoreCitato|Quinto Curzio Rufo|Curt.}}
''l’''infin., {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''seg. da prop. relativa'', non est facile defendere, cur, ''ecc. (dimostrare)'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:De finibus bonorum et malorum|de fin.]] [[:s:la:De finibus bonorum et malorum/Liber Secundus|2, 117]]. {{Indent|2}}B) '''''sostenere, occupare''''' ''una carica, un obbligo, una parte'', commune officium censurae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: actorum partes officiumque virile (''del coro nella tragedia''), {{AutoreCitato|Quinto Orazio Flacco|Hor.}}: alterum in acie cornu, aver dentro come comandante, {{AutoreCitato|Quinto Curzio Rufo|Curt.}}


{{Ancora|defenero|<big>'''de-fēnĕro'''</big>}} (faenĕro), are, '''''spolpare, esaurire con usure''''', provincias, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:Paradoxa Stoicorum|parad.]] [[:s:la:Paradoxa Stoicorum|6, 46]].
{{Ancora|defenero|<big>'''[[:wikt:defenero#Latino|de-fēnĕro]]'''</big>}} (faenĕro), are, '''''spolpare, esaurire con usure''''', provincias, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:Paradoxa Stoicorum|parad.]] [[:s:la:Paradoxa Stoicorum|6, 46]].


{{Ancora|defensio|<big>'''dēfensĭo'''</big>}}, ōnis, f. (defendo), '''''difesa, I''''') ''colle armi, come'' t. t. ''milit''.: castrorum, urbis, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: a defensione desistere, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}} '''''II''''') ''in discorsi e scritti'', '''''difesa''''' ''contro assalti, attacchi, accuse'', '''''confutazione, giustificazione''''', ''nella vita privata e pubblica, partic. in giudizio'' (''contr''. accusatio): a) ''come azione, talv. spec. (partic. nel plur.)'' == '''''modo di difesa, ragione, mezzo, forma di difesa''''', defensionis constantia, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''col'' genit. ''sogg''., def. ejus, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''col'' genit. ''ogg''., def. alcjs. {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. salutis meae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. criminis,''difesa di un’incolpazione == giustificazione da un’accusa'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} ed a.: defensiones stuprorum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: tot defensiones, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: probare hanc defensionem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: defensionem alcjs ''o'' alcjs rei suscipere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: defensione illā uti, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''coll’indic, a che?'' ad istam omnem orationem brevis est defensio, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''coll’indic. contro che?'' defensionem contra crimen in legitimis judiciis non habere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} b) ''come discorso, come scritto'', '''''difesa == discorso in difesa, scrittura in difesa, discorso, scrittura apologetica, apologia''''' (''contr''. accusatio), Ciceronis defensio adversus Asinii Galli libros satis erudita, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}}: defensionem causae suae scribere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}
{{Ancora|defensio|<big>'''[[:wikt:defensio#Latino|dēfensĭo]]'''</big>}}, ōnis, f. (defendo), '''''difesa, I''''') ''colle armi, come'' t. t. ''milit''.: castrorum, urbis, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: a defensione desistere, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}} '''''II''''') ''in discorsi e scritti'', '''''difesa''''' ''contro assalti, attacchi, accuse'', '''''confutazione, giustificazione''''', ''nella vita privata e pubblica, partic. in giudizio'' (''contr''. accusatio): a) ''come azione, talv. spec. (partic. nel plur.)'' == '''''modo di difesa, ragione, mezzo, forma di difesa''''', defensionis constantia, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''col'' genit. ''sogg''., def. ejus, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''col'' genit. ''ogg''., def. alcjs. {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. salutis meae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. criminis, ''difesa di un’incolpazione == giustificazione da un’accusa'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} ed a.: defensiones stuprorum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: tot defensiones, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: probare hanc defensionem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: defensionem alcjs ''o'' alcjs rei suscipere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: defensione illā uti, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''coll’indic, a che?'' ad istam omnem orationem brevis est defensio, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ''coll’indic. contro che?'' defensionem contra crimen in legitimis judiciis non habere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} b) ''come discorso, come scritto'', '''''difesa == discorso in difesa, scrittura in difesa, discorso, scrittura apologetica, apologia''''' (''contr''. accusatio), Ciceronis defensio adversus Asinii Galli libros satis erudita, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}}: defensionem causae suae scribere, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}


{{Ancora|defensito|<big>'''dēfensĭto'''</big>}}, avi, are (''freq. di'' defedo), '''''difendere ripetutamente, soler difendere, difendere''''', a) ''come oratore davanti ai giudici'', causas,
{{Ancora|defensito|<big>'''[[:wikt:defensito#Latino|dēfensĭto]]'''</big>}}, avi, are (''freq. di'' defendo), '''''difendere ripetutamente, soler difendere, difendere''''', a) ''come oratore davanti ai giudici'', causas,
{{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:Brutus|Brut.]] [[:s:la:Brutus|100]] e segg. b) ''come propugnatore d’una opinione'': ejus sententiam ita studiose, ut, etc, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}
{{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} [[:w:Brutus|Brut.]] [[:s:la:Brutus|100]] e segg. b) ''come propugnatore d’una opinione'': ejus sententiam ita studiose, ut, etc, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}


{{Ancora|defenso|<big>'''dēfenso'''</big>}}, are (''intens. di'' defendo), '''''difendere continuamente, ripetutamente, tutelare, proteggere''''', moenia, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}: armentum, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: alios ab hostibus, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}
{{Ancora|defenso|<big>'''[[:wikt:defenso#Latino|dēfenso]]'''</big>}}, are (''intens. di'' defendo), '''''difendere continuamente, ripetutamente, tutelare, proteggere''''', moenia, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}: armentum, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: alios ab hostibus, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}


{{Ancora|defensor|<big>'''dēfensŏr'''</big>}}, ōris, m. (defendo), '''''I''''') '''''colui che allontana''''', calamitatum suarum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: necis, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: periculi, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} '''''II''''') '''''difensore''''', 1) ''in gen''.: a) ''di pers., come'' t. t. ''milit''. (''al plur. spesso'' == '''''presidio, scorta'''''), paucitas defensorum, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: oppidum vacuum a defensoribus, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: def. templorum atque tectorum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: depellere defensores vallo munitionibusque, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: muros defensoribus nudare, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: murus defensoribus nudatus est, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}} b) ''di c. inan''., his defensoribus, col riparo di questi (contrafforti), {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}, [[:w:De bello gallico|b. G.]] [[:s:la:Commentarii de bello Gallico/Liber IV|4, 17, 10]]. 2) '''''difensore, propugnatore, patrocinatore''''' ''nella vita politica e privata, partic. in tribunale (contr''. adversarius, petitor ''o'' accusator), defensores vestri, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}: def. optimatium, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: juris et libertatis, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: causae meae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: constituere alci defensorem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: exsistere salutis defensorem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: fieri defensorem
{{Ancora|defensor|<big>'''[[:wikt:defensor#Latino|dēfensŏr]]'''</big>}}, ōris, m. (defendo), '''''I''''') '''''colui che allontana''''', calamitatum suarum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: necis, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: periculi, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} '''''II''''') '''''difensore''''', 1) ''in gen''.: a) ''di pers., come'' t. t. ''milit''. (''al plur. spesso'' == '''''presidio, scorta'''''), paucitas defensorum, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: oppidum vacuum a defensoribus, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: def. templorum atque tectorum, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: depellere defensores vallo munitionibusque, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: muros defensoribus nudare, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: murus defensoribus nudatus est, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}} b) ''di c. inan''., his defensoribus, col riparo di questi (contrafforti), {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}, [[:w:De bello gallico|b. G.]] [[:s:la:Commentarii de bello Gallico/Liber IV|4, 17, 10]]. 2) '''''difensore, propugnatore, patrocinatore''''' ''nella vita politica e privata, partic. in tribunale (contr''. adversarius, petitor ''o'' accusator), defensores vestri, {{AutoreCitato|Gaio Sallustio Crispo|Sall.}}: def. optimatium, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: juris et libertatis, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: causae meae, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: constituere alci defensorem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: exsistere salutis defensorem, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: fieri defensorem alcjs, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}
alcjs, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}


{{Ancora|defenstrix|<big>'''dēfenstrix'''</big>}}, strīcis, f. (defensor), '''''protettrice''''', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} fr.
{{Ancora|defenstrix|<big>'''[[:wikt:defenstrix#Latino|dēfenstrix]]'''</big>}}, strīcis, f. (defensor), '''''protettrice''''', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} fr.


{{Ancora|defero|<big>'''dē-fĕro'''</big>}}, tŭli, lātum, ferre, ''1) dell’alto in basso'' '''''portar giù''''' ''o'' '''''recare (inviare)''''' ''o'' '''''trasportare''''' ''o'' '''''prendere, apportar seco''''' ''e simili'', 1) ''in gen''.: ramalia arida tecto, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: pueros protinus
{{Ancora|defero|<big>'''dē-fĕro'''</big>}}, tŭli, lātum, ferre, ''1) dell’alto in basso'' '''''portar giù''''' ''o'' '''''recare (inviare)''''' ''o'' '''''trasportare''''' ''o'' '''''prendere, apportar seco''''' ''e simili'', 1) ''in gen''.: ramalia arida tecto, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: pueros protinus